ΣΤΙΣ 6 Αυγούστου του 1974, 49 χρόνια από τότε, «έπεσε» στα χέρια των Τούρκων κατακτητών, η Λάπηθος και ο Καραβάς. Σαράντα εννέα χρόνια πέρασαν από την κατάληψη από τον τουρκικό στρατό – στη διάρκεια της «εκεχειρίας» – των κωμοπόλεων Καραβά και Λαπήθου.
Είχε ήδη καταληφθεί από τον εισβολέα η Κερύνεια και τα γύρω χωριά, η περιοχή. Σύμφωνα με τον ιστορικό, καθηγητή Πέτρο Παπαπολυβίου, ήταν μια εξαιρετικά άνιση μάχη: 8.000 άνδρες της 28ης τουρκικής μεραρχίας προχώρησαν από τις υπώρειες του Πενταδακτύλου και από τα ανατολικά, από την πλευρά της Κερύνειας, κάμπτοντας την απέλπιδα και ηρωική αντίσταση μερικών ολιγάριθμων ομάδων στρατιωτών της Εθνοφρουράς. Όπως έχει γράψει ένας από τους πολεμιστές εκείνης της ημέρας: «Ήταν δύο ισχνοί λόχοι του 256 ΤΠ κι ένας του 286 ΜΤΠ, συνολικής δυνάμεως 165 ανδρών, που μαζί τους βρέθηκαν την τελευταία στιγμή και 31 ναρκοθέτες του 70 ΤΜΧ. Οι συνολικές απώλειες της Εθνικής Φρουράς ήταν 86 ηρωικοί νεκροί και αγνοούμενοι, που κυκλώθηκαν, εγκλωβίστηκαν κι εξοντώθηκαν από τους κατακτητές.»
ΣΥΜΦΩΝΑ με τα στοιχεία του Δήμου Λαπήθου, η κωμόπολη έχει συνολικά 91 νεκρούς από την τουρκική εισβολή (πεσόντες, εκτελεσθέντες, φονευθέντες και αγνοούμενους). Την κατάληψη των δύο κωμοπόλεων ακολούθησαν συλλήψεις, όργιο λεηλασιών και καταστροφών και δεκάδες εκτελέσεις, στρατιωτών και αμάχων.
ΤΟ προγεφύρωμα που είχε δημιουργηθεί από της ενάρξεως της τουρκικής εισβολής, την 20η Ιουλίου μέχρι και την 22α Ιουλίου, στις 6.00 μ.μ., που σύμφωνα με το ψήφισμα 353 του Συμβουλίου Ασφαλείας, θα γινόταν κατάπαυση του πυρός, ήταν μικρό. Περιλάμβανε μέρος της παραλιακής περιοχής του Καραβά, Άγιο Γεώργιο συνδεόταν με Άγιο Ιλαρίωνα και έφθασε στον τουρκικό τομέα της Λευκωσίας.
ΓΙ αυτό και τα τουρκικά στρατεύματα, παραβιάζοντας την εκεχειρία, άρχισαν να προελαύνουν. Μέχρι την 30η Ιουλίου κατέλαβαν οκτώ χωριά. Την ημερομηνία αυτή είχε συμφωνηθεί η διακήρυξη της Γενεύης, που ως γνωστό υπογράφηκε από τους υπουργούς Εξωτερικών των τριών λεγόμενων εγγυητριών δυνάμεων, Ελλάδος, Βρετανίας και Τουρκίας.
Η ΠΡΟΕΛΑΣΗ συνεχίσθηκε μέχρι την ολοκλήρωση των σχεδιασμών της κατοχικής Τουρκίας. Χωρίς να αντιδρά η διεθνής κοινότητα ο κατοχικός στρατός παραβίαζε τη συμφωνημένη εκεχειρία. Σαράντα εννέα χρόνια μετά, ένα και ξεκάθαρο είναι το μήνυμα: Μόνο με την πλήρη ανατροπή των κατοχικών δεδομένων. Μόνο με την άρση της κατοχής και την πλήρη αποχώρηση της Τουρκίας μπορεί να βλέπουμε με αισιοδοξία το μέλλον. «Λύσεις» με νομιμοποίηση της τουρκικής παρουσίας στο νησί θα συνιστά μια διαιώνιση προβλημάτων, με συνεχή τον κίνδυνο για νέες περιπέτειες.