Λία Βογιατζή: Με τα πορτρέτα αποκαλύπτω την αθέατη πλευρά του εικονιζόμενου

Το Παρίσι, όπου ζει τα τελευταία χρόνια η Κύπρια Λία Βογιατζή, της έδωσε πολλά ερεθίσματα για να διευρύνει τους ορίζοντές της και να αμφισβητήσει τα όρια της δημιουργικότητάς της, αναζητώντας νέους τρόπους έκφρασης. Συζητούμε μαζί της με αφορμή τη σειρά πορτρέτων που παρουσιάζει στην γκαλερί Stand in Line, με τίτλο «Οι μεγάλες φτερούγες πρέπει να λυγίσουν για να μπουν σε ένα σαλόνι».

-Ήταν ρίσκο να ζήσεις μόνιμα στο Παρίσι; Η απόφαση να εγκατασταθώ μόνιμα στο Παρίσι δεν ήταν μια απλή «βουτιά στο άγνωστο», αλλά ένα σύνθετο εγχείρημα που ωρίμαζε μέσα μου από το 2000. Ήταν μια συνειδητή επιλογή, που προέκυψε από πολυετείς επαγγελματικές και προσωπικές επισκέψεις στην πόλη και από την εσωτερική ανάγκη για καλλιτεχνική εξέλιξη. Ωστόσο, η φύση της καλλιτεχνικής δημιουργίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το ρίσκο. Η αβεβαιότητα, η αναζήτηση νέων εκφραστικών μέσων και η πρόκληση της συνεχούς ανανέωσης είναι στοιχεία που συνθέτουν την καθημερινότητα του εικαστικού. Η μετακόμιση στο Παρίσι ήταν ένα τολμηρό βήμα, αλλά απαραίτητο για να εξερευνήσω νέους ορίζοντες και να εμβαθύνω στην προσωπική μου δημιουργία. Από το 2019, η πόλη αυτή έγινε το μόνιμο σπίτι μου, τόσο επαγγελματικά όσο και προσωπικά.

-Το γεγονός ότι ζεις σε μια πόλη με μεγάλη παράδοση στην τέχνη, πόσο σε έχει επηρεάσει ως εικαστικό; Η διαμονή μου στο Παρίσι, μια πόλη που αποτελεί διαχρονικό λίκνο της τέχνης, έχει διαποτίσει βαθιά την καλλιτεχνική μου ύπαρξη. Η αύρα της πόλης, η ιστορική της μνήμη, τα μουσεία, όλα αυτά λειτουργούν ως μια αέναη πηγή έμπνευσης. Η επαφή με τα έργα τέχνης, από τα κλασικά μέχρι τα σύγχρονα, έχει διαμορφώσει την αισθητική μου αντίληψη και διευρύνει τους ορίζοντές μου. Η πόλη αυτή, με την πλούσια καλλιτεχνική παράδοση, με προσκαλεί σε έναν συνεχή διάλογο με την ιστορία της τέχνης, με προκαλεί να αμφισβητήσω τα όρια της δημιουργικότητας και να αναζητήσω νέους τρόπους έκφρασης. Η ατμόσφαιρα του Παρισιού, με τα καφέ, τις γκαλερί και τα ατελιέ, είναι ένα περιβάλλον που ευνοεί την καλλιτεχνική ανάπτυξη και την πνευματική αναζήτηση. Η πόλη αυτή δεν είναι απλώς ένας τόπος διαμονής, ένας χώρος όπου η τέχνη αναπνέει και ζει, και όπου η δημιουργική φλόγα κάποιου, πιστεύω, τροφοδοτείται αδιάκοπα. Η σχέση μου με τη πόλη είναι σχεδόν ερωτική, μια σχέση αμοιβαίας έλξης και δημιουργικής συνύπαρξης. Επιπλέον, μου προσφέρει μια πλούσια πολιτιστική ζωή, με πληθώρα θεατρικών παραστάσεων και κινηματογραφικών προβολών, που τροφοδοτούν την καλλιτεχνική μου ευαισθησία.

-Τα τελευταία δυο χρόνια έλαβες μέρος σε σημαντικές διοργανώσεις στο Παρίσι. Αυτή η συμμετοχή σημαίνει μια αναγνώριση της δουλειάς σου; Η συμμετοχή μου στο Salon d’Automne, που πραγματοποιήθηκε πρόπερσι, ήταν αναμφίβολα μια σημαντική αναγνώριση της δουλειάς μου. Ωστόσο, θα ήθελα να τονίσω ότι η συμμετοχή μου στο Salon des Artistes Français στο Grand Palais Éphémère, και φέτος στο εμβληματικό Grand Palais, είναι επίσης μια σημαντική επιβεβαίωση της καλλιτεχνικής μου πορείας. Η επιλογή μου και η βράβευσή μου την πρώτη χρονιά σε αυτό το ιστορικό σαλόνι, με μεγάλη παράδοση και διεθνή αναγνώριση, είναι για μένα μια αναγνώριση της δουλειάς μου σε διεθνές επίπεδο. Η συμμετοχή μου σε τέτοιες εκθέσεις, που φιλοξενούν έργα από καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο, είναι μια ευκαιρία να δικτυωθώ με άλλους δημιουργούς, να ανταλλάξω απόψεις και σκέψεις από διαφορετικές καλλιτεχνικές προσεγγίσεις.

-Σε μια από αυτές τις συμμετοχές παρουσίασες μια αυτοπροσωπογραφία. Η διαδικασία για τη δημιουργία του έργου λειτούργησε ως ένα είδος αυτογνωσίας; Η δημιουργία της αυτοπροσωπογραφίας ήταν μια βαθιά προσωπική και ενδοσκοπική διαδικασία. Μέσα από την απεικόνιση του εαυτού μου, εξερεύνησα τα συναισθήματα και τις σκέψεις μου, μετατρέποντας την τέχνη σε ένα μέσο αυτογνωσίας και θεραπείας. Το έργο «Bonjour tristesse» ήταν μια προφητική απεικόνιση των συναισθημάτων μου, που αργότερα αποδείχθηκε μια δύσκολη περίοδος της ζωής μου.

-Τι είναι αυτό που σε τραβάει στη δημιουργία πορτρέτων; Είναι αλήθεια ότι η δημιουργία πορτρέτων με ιντριγκάρει. Η δουλειά μου εστιάζει στον άνθρωπο, με το πρόσωπο να αποτελεί κεντρικό σημείο ενδιαφέροντος. Το πορτρέτο, διαχρονικά, υπήρξε μέσο αποτύπωσης της ανθρώπινης παρουσίας και της εσωτερικής της πολυπλοκότητας. Η πρόκληση έγκειται στην αποκάλυψη της αθέατης πλευράς του εικονιζόμενου, δημιουργώντας έναν διάλογο με τον θεατή.

-Πώς γεννήθηκε η νέα ενότητα πορτρέτων που παρουσιάζεις στη Stand in Line gallery; Τα πορτρέτα που παρουσιάζω στην Stand in Line gallery είναι αποτέλεσμα μιας ενδοσκοπικής αναζήτησης και μιας διαδικασίας αυτογνωσίας που δουλεύτηκε τον τελευταίο ενάμιση χρόνο, Ήταν μια περίοδος εντατικής δουλειάς με μοντέλα που μου δάνειζαν το πρόσωπό τους, μια σιωπηρή διάδραση που λειτούργησε ως γλωσσικό ιδίωμα, όπως καταγράφω και στον κατάλογο της έκθεσης. Αυτή η δουλειά κυοφορήθηκε με δυσκολία, απαιτώντας μια διαφορετική προσέγγιση. Μέσα από την αποδοχή της νέας τάξης πραγμάτων και την αποδέσμευση από το παρελθόν, μου δόθηκε η δυνατότητα για κάτι καινούργιο. Σαν μια ομιλούσα σιωπή, τα πορτρέτα έρχονται να αποτυπώσουν όσα αδυνατούσαν να δουν τα κορεσμένα από εικόνες μάτια μου. Ωστόσο, υπήρχε ο κίνδυνος, μέσα από την αφαίρεση, να πέσω σε μια παγίδα που θα οδηγούσε τη δουλειά μου σε εντελώς διαφορετικά μονοπάτια. Ποια είναι όλα αυτά τα πρόσωπα που με κοιτάζουν κατάματα; Ποιοι είναι όλοι αυτοί που, για έναν χρόνο, κάθισαν απέναντί μου και μου δάνεισαν την όψη τους, ίσως και την ύπαρξή τους;

-Σε τι διαφέρουν αυτά τα πορτρέτα από προηγούμενες δουλειές σου; Αυτή η ενότητα πορτρέτων είναι πιο αφαιρετική από τις προηγούμενες. Η διαφορά είναι ότι αυτή τη φορά χρησιμοποίησα μόνο μεγάλων διαστάσεων λευκό χαρτί και κάρβουνο ως υλικό. Είναι μια προσπάθεια για αφαίρεση, απόρριψη, αποδέσμευση και αποδόμηση, μέσα από μια διαδικασία σιωπηρής επικοινωνίας και βαθιάς ενδοσκόπησης που με ωφέλησε περισσότερο προσωπικά.

-Τι απολαμβάνεις περισσότερο από τη ζωή στο Παρίσι; Το Παρίσι, μετά από τόσα χρόνια, παραμένει μια πόλη που με γοητεύει. Απολαμβάνω τις καθημερινές μου βόλτες και τις απλές συνήθειες, αλλά κυρίως τις εικόνες που προσφέρει. Κάθε γωνιά της πόλης είναι σχεδόν σαν μια κινηματογραφική σκηνή. Το Παρίσι είναι ένας ζωντανός οργανισμός, μια αδιάκοπη πηγή δημιουργικής ενέργειας. Μου προσφέρει μια μοναδική ποιότητα ζωής, με την πλούσια πολιτιστική του κληρονομιά, τη ζωντανή καλλιτεχνική σκηνή και ατμόσφαιρα .Απολαμβάνω την επαφή με την τέχνη, την αρχιτεκτονική, τη μουσική και τη γαστρονομία, αλλά και την ευκαιρία να γνωρίσω ανθρώπους από όλο τον κόσμο.

-Συνεχίζεις να διατηρείς δεσμούς με την Κύπρο; Η Κύπρος είναι η πατρίδα μου και πάντα θα κρατώ ισχυρούς δεσμούς μαζί της. Η στήριξη που λαμβάνω από την Κύπρο είναι σημαντική για μένα και αισθάνομαι την ανάγκη να τιμήσω τον τόπο μου μέσα από την τέχνη μου.