Συνέντευξη στον Σωκράτη Ιωακείμ
«Θέλουμε να είμαστε η τράπεζα στην οποία “μπορείς να μιλήσεις με κάποιον” όταν χρειαστείς και να προχωρήσεις έγκαιρα τις δουλειές σου», τονίζει σε συνέντευξη στον «Φ» o CEO της AstroBank Αριστείδης Βουράκης. Σχολιάζει επίσης την κερδοφορία και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η AstroBank.
Ανακοινώσατε προ ημερών τα οικονομικά σας αποτελέσματα και είδαμε την κερδοφορία σας σημαντικά αυξημένη. Ποιοι είναι οι επόμενοι μεγάλοι στόχοι της AstroBank;
H AstroBank έκλεισε το 2022 με επαναλαμβανόμενα κέρδη €21.7 εκ. και δείκτη συνολικής κεφαλαιακής επάρκειας περίπου 18%. Παράλληλα, μία σειρά άλλων ποιοτικών δεικτών παρουσίασαν σημαντική βελτίωση, όπως οι δείκτες κόστους προς έσοδα και μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων. Στόχος μας είναι να αποτελέσουμε μία ελκυστική τραπεζική επιλογή για τις επιχειρήσεις και τους ιδιώτες που λειτουργούν στην Κύπρο. Εάν καθιερωθούμε στη συνείδηση των πελατών ως μία ποιοτική επιλογή τραπεζικών υπηρεσιών, η συνεχής βελτίωση των αριθμών μας θα ακολουθήσει.
Ποια είναι η σημαντικότερη πρόκληση που καλείται να αντιμετωπίσει στις σημερινές συνθήκες η AstroBank;
Οι τράπεζες στην Κύπρο αλλά και γενικότερα αισθανόμαστε όλο και περισσότερο τον διεθνή ανταγωνισμό, είτε από εξειδικευμένες «FinTech», είτε από διεθνείς τράπεζες, είτε ακόμα και από την Apple, που, όπως είδατε, προσφέρει στις Ηνωμένες Πολιτείες καταθετικά προϊόντα. Οι τραπεζικές υπηρεσίες και η λειτουργία των τραπεζών στην Κύπρο παραμένουν δέσμιες, λόγω των αγκυλώσεων από τις υπερβολές του παρελθόντος. Πρέπει να βρούμε άμεσα μία χρυσή τομή και να απλοποιήσουμε τη λειτουργία μας, ώστε ο αυξανόμενος πληθυσμός της Κύπρου και οι εταιρείες τεχνολογίας που προσελκύονται, με τις προσπάθειες της Κυβέρνησης, να μην προσφεύγουν για τις τραπεζικές τους υπηρεσίες, ακόμα και για απλές συναλλαγές, σε ιδρύματα του εξωτερικού, που δεν έχουν καν παρουσία στην Κύπρο.
Πώς χειρίζεστε το θέμα της αύξησης των επιτοκίων, προκειμένου να αποφύγετε το φαινόμενο της αύξησης των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων;
Καταρχάς, είναι θετικό το γεγονός ότι τη δεδομένη χρονική στιγμή δεν έχουμε ενδείξεις για αύξηση των ΜΕΧ λόγω των επιτοκίων. Επίσης, μην ξεχνάμε ότι τα επιτόκια των τελευταίων τριών ετών με επισήμως αρνητικό επιτόκιο από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και μηδενική απόδοση για τους αποταμιευτές ήταν πρωτόγνωρα στην ευρωπαϊκή οικονομική ιστορία. Σε αυτή την περίοδο, οι δανειζόμενοι ωφελήθηκαν από ιδιαίτερα χαμηλό κόστος χρηματοδότησης και επενδύσεις σε πάγιο εξοπλισμό και ακίνητα, που στο σημερινό πληθωριστικό περιβάλλον αξίζουν πολύ περισσότερο. Τα σημερινά επίπεδα επιτοκίων είναι πιο κοντά στο μακροπρόθεσμο κανονικό επίπεδο και η πλειονότητα των επιχειρήσεων και ιδιωτών μπορεί να ανταπεξέλθει. Εξετάζουμε όλα τα αιτήματα βιώσιμων αναδιαρθρώσεων αλλά σημειωτέον ότι τα δάνεια που χορηγήθηκαν τα τελευταία χρόνια δόθηκαν με προϋποθέσεις, λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση του χρηματοδοτικού κόστους. Έτσι, στις λίγες περιπτώσεις που βλέπουμε θέματα είναι πιο πολύ λόγω επιχειρηματικών θεμάτων πάρα επιτοκίων.
Έρχεται πάγωμα επιτοκίου
Στην ανακοίνωση των οικονομικών σας αποτελεσμάτων μιλήσατε για σχέδιο συνεπών δανειοληπτών. Τι ακριβώς περιλαμβάνει το σχέδιο που επεξεργάζεστε;
Η AstroBank ανταποκρίνεται στη σύσταση της Κυβέρνησης για τη στήριξη των ευάλωτων δανειοληπτών με πρώτη κατοικία κάτω από €350,000. Μην ξεχνάμε ότι αυτή η ομάδα του πληθυσμού υπέφερε από το αυξημένο κόστος ενέργειας και την αύξηση των τιμών βασικών αγαθών, συχνά χωρίς αντισταθμίσματα από αύξηση μισθών λόγω ΑΤΑ ή προσαυξήσεων. H AstroBank «θα παγώσει» το επιτόκιο αναφοράς με παρελθοντική ημερομηνία, ώστε να μειωθεί το κόστος εξυπηρέτησης του δανεισμού για όλους τους ενήμερους δανειολήπτες.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Astrobank: Κέρδη για 2η χρονιά και πλώρη για μονοψήφιο ποσοστό ΜΕΧ
Είχατε σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμενων χορηγήσεων παρά τη μη πώληση κάποιου πακέτου. Πώς προχωρά από εδώ και πέρα αυτή η προσπάθεια; Είναι υπό μελέτη η πώληση κάποιου πακέτου;
Στόχος μας είναι ο μονοψήφιος δείκτης ΜΕΧ τους επόμενους 12 μήνες. Η AstroBank διαχειρίστηκε η ίδια το χαρτοφυλάκιο της, αναζητώντας αμοιβαία επωφελείς λύσεις με τους προβληματικούς δανειολήπτες, πάντα μέσα στα πλαίσια της νομοθεσίας. Κοστοβόρες λύσεις πώλησης χαρτοφυλακίων αποφεύχθηκαν έως τώρα αλλά καθώς πλησιάζουμε στην τελευταία φάση είναι υπό εξέταση. Θα ήθελα να σημειώσω ότι η διακράτηση του δείκτη ΜΕΧ σε πολύ χαμηλά επίπεδα δεν θα πρέπει να είναι αυτοσκοπός διότι σε πολλές περιπτώσεις βιώσιμοι δανειολήπτες που δίνουν τον αγώνα τους κατατάσσονται ως μη εξυπηρετούμενοι, με αποτέλεσμα πιθανές πωλήσεις να οδηγούν σε πιεστικές εξελίξεις για οφειλέτες που ενδεχομένως θα μπορούσαν να επιβιώσουν.
Πρωτοπορεί στην εποπτεία η ΕΚΤ
Πώς βλέπετε να εξελίσσεται η φετινή χρονιά;
Οι τραπεζικές κρίσεις που ξέσπασαν στις ΗΠΑ έχουν να κάνουν με την ιδιαιτερότητα της εκεί τραπεζικής εποπτείας, την εξειδίκευση συγκεκριμένων τραπεζών και την άναρχη ανάπτυξή τους τα τελευταία χρόνια. Οι δύο τράπεζες που εξαγοράστηκαν έφτασαν να είναι μέσα στις μεγαλύτερες 20 των ΗΠΑ μόλις τα τελευταία πέντε χρόνια, εστιάζοντας μόνο σε μία κατηγορία υπηρεσιών, η οποία στηριζόταν στο περιβάλλον των χαμηλών επιτοκίων. Με την επιστροφή στην «κανονικότητα», το μοντέλο τους έγινε μη βιώσιμο, τα θέματα δεν αντιμετωπίστηκαν εγκαίρως και χάθηκε η εμπιστοσύνη της πελατείας. Η τραπεζική εποπτεία στις ΗΠΑ επίσης ασκείται αποσπασματικά από διάφορους εποπτικούς μηχανισμούς με αποτέλεσμα κάποιες πτυχές να μην εποπτεύονται έγκαιρα. Αντιθέτως, στην Ευρώπη η εποπτεία μέσω του Ενιαίου Μηχανισμού της ΕΚΤ πρωτοπορεί παγκοσμίως, με όλες τις τράπεζες να λειτουργούν με τους ίδιους όρους και τα θέματα να αντιμετωπίζονται προληπτικά. Στην Ευρώπη, επίσης, όλες οι τράπεζες έχουν διαφοροποιημένο τραπεζικό μοντέλο και παραδοσιακό πελατολόγιο λόγω και της μακράς λειτουργίας τους.
Σε ποιους τομείς πιστεύετε ότι θα πρέπει να δοθεί περισσότερη έμφαση για την ανάπτυξη της οικονομίας;
Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειες και οι διεθνείς υπηρεσίες εφοδιαστικής αλυσίδας είναι μονόδρομος για την κυπριακή οικονομία. Από τη μια μεριά είδαμε σε όλη των ΕΕ το κόστος της ενεργειακής εξάρτησης και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αποτελούν λύση μείωσης κόστους, υποστήριξης επενδύσεων και ενεργειακής αυτονομίας. Η θέση μας ως μέλος της Ε.Ε αλλά και ο ρόλος μας ως η εγγύτερη χώρα στην Ανατολή προσφέρουν παράλληλα εξαιρετικές ευκαιρίες στις υπηρεσίες logistics και reexport. Είναι άλλος ένας κλάδος με ευκαιρίες για τις ναυτιλιακές και αεροπορικές μεταφορές. Παράλληλα, οι τομείς της Υγείας, της Παιδείας και του Πρωτογενούς Τομέα, προσφέρουν ευκαιρίες βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης με σημαντική προοπτική ανάπτυξης καθώς προσφέρονται και σε πολίτες άλλων χωρών που επιλέγουν την Κύπρο για την εκπαίδευση και την περίθαλψή τους.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες ποιος θεωρείτε ότι είναι ο ρόλος των τραπεζών; Πώς μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη της οικονομίας σε αυτό το περιβάλλον;
Οι τράπεζες πάντα έχουν καθοριστικό ρόλο ως φορείς αποταμίευσης, συστήματα πληρωμών, και δανειστές. Ο ρόλος τους αναδείχθηκε για άλλη μια φορά κατά τη διάρκεια του COVID-19, με την αναστολή δόσεων δανείων και τη διατήρηση λειτουργίας πληρωμών, παρά τα lockdown. Επίσης, είναι επιταχυντές με τον δανεισμό στην πράσινη μετάβαση και ενισχύουν την αποταμίευση, που ας μην ξεχνάμε είναι η βάση της βιωσιμότητας σε όλα τα επίπεδα. Απαιτείται στενός συντονισμός κρατικών αρχών, εποπτικών μηχανισμών και ιδιωτικής τραπεζικής πρωτοβουλίας για τη χάραξη και εφαρμογή εθνικής πολιτικής. Οι τράπεζες είναι καθοριστικός πυλώνας ανάπτυξης και κοινωνικής ευημερίας και η συμμετοχή τους στην εφαρμογή αλλά και τον προγραμματισμό μόνο θετική μπορεί να είναι.
Προσδοκίες για ρεκόρ πωλήσεων ακινήτων μέσα στο ’23
Ποια είναι, κ. Βουράκη, τα στοιχεία που πιστεύετε διαφοροποιούν την AstroBank σε σχέση με τους ανταγωνιστές της;
Στόχος μας είναι η ποιοτική διαπροσωπική παροχή υπηρεσιών, παράλληλα με τα ηλεκτρονικά κανάλια για συναλλακτικούς σκοπούς. Πριν το τέλος του έτους, η AstroBank θα έχει νέο eBanking και mobile app και νέα προϊόντα καρτών. Παράλληλα, διατηρούμε δίκτυο 15 καταστημάτων παγκύπρια. Στόχος μας είναι ο πελάτης να έχει πρόσβαση σε ηλεκτρονική και προσωπική εξυπηρέτηση στα καταστήματα, η οποία προτιμάται για ελαφρώς πιο σύνθετες συναλλαγές. Με άλλα λόγια, θέλουμε να είμαστε η τράπεζα στην οποία «μπορείς να μιλήσεις με κάποιον» όταν χρειαστείς και να προχωρήσεις έγκαιρα τις δουλειές σου. Καλώ τους συμπολίτες μας να μας δοκιμάσουν!
Ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις εφαρμόζουν στρατηγική για μετάβαση στην πράσινη οικονομία. Πώς προσεγγίζει το θέμα η AstroΒank;
Η μετάβαση στην πράσινη οικονομία είναι κεντρική στον προγραμματισμό μας ως συνειδητή επιλογή αλλά και για εποπτικούς λόγους. Η AstroBank ήταν από τις πρώτες τράπεζες που χρηματοδότησαν μεγάλα έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στην Κύπρο. Προσέφερε ειδικά προϊόντα χρηματοδότησης ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Θα θυμάστε τη διαφήμιση «τι χρώμα είναι το αυτοκίνητο σας;». Για την ίδια την τράπεζα, προχωρούμε με χρήση ανανεώσιμης ενέργειας, εργονομική στέγαση, μείωση ρύπων και χρήσης χαρτιού. Παράλληλα, συνεχίζουμε στους τομείς της κοινωνικής προσφοράς και διακυβέρνησης.
H AstroBank είναι σε θέση να συνεχίσει την αυτόνομη οργανική της ανάπτυξη ή θεωρείτε πως σύντομα θα είναι στόχος εξαγοράς από μεγαλύτερη τράπεζα;
Οι οικονομίες κλίμακας είναι σημαντικές σε όλους τους κλάδους της οικονομίας και ιδιαίτερα στις τράπεζες, λόγω των απαιτούμενων επενδύσεων σε εποπτεία και κανονιστική συμμόρφωση. Πιστεύουμε ότι η AstroBank, ως εν δυνάμει η τρίτη τράπεζα στην Κύπρο, έχει το κρίσιμο οικονομικό μέγεθος για αποτελεσματική λειτουργία και μπορεί να διαδραματίσει κομβικό ρόλο μετά τις δύο μεγάλες τράπεζες.
Σε τι αριθμό πωλήσεων ακινήτων στοχεύετε στη φετινή χρονιά;
Ευελπιστούμε για ρεκόρ πωλήσεων το 2023, καθώς οι τιμές των ακινήτων στην Κύπρο παραμένουν ιδιαίτερα ελκυστικές σε σχέση με άλλους ευρωπαϊκούς προορισμούς. Βλέπουμε ισχυρό ενδιαφέρον από Κύπριους ιδιώτες και επιχειρήσεις αλλά και ξένους επενδυτές και είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικό ότι υπάρχει σημαντική κινητικότητα παγκύπρια, περιλαμβανομένης της Λευκωσίας. Εκτιμούμε ότι θα πλησιάσουμε τα €50 εκ. σε σχέση με €33,4 εκ. και €29 εκ. το 2022 και 2021 αντίστοιχα. Η αυξημένη κινητικότητα είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτη, καθώς συμβάλλει στην ενεργειακή αναβάθμιση παλιών κτηριακών υποδομών και οδηγεί στην αναγέννηση των πόλεων.
