Με αφορμή τη συμπλήρωση αυτό το μήνα πέντε χρόνων από τον θάνατο της δημοσιογράφου Νανάς Καραγιάννη που η «ήττα» της από την νευρική ανορεξία -με την οποία πάλευε τα τελευταία χρόνια της ζωής της-, είχε συγκλονίσει το πανελλήνιο, μερικοί υπαινιγμοί για την αναζήτηση της (εξωτερικής, όσο και εσωτερικής ουσιαστικά) ομορφιάς που μπορεί και να συντρίψει.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας χαρακτηρίζει την παχυσαρκία ως «νέα παγκόσμια επιδημία του 21ου αιώνα». Στις ΗΠΑ 10.000.000 γυναίκες και 1.000.000 άντρες δίνουν αυτή τη στιγμή μάχη ζωής και θανάτου με κάποια διαταραχή πρόσληψης τροφής, όπως η βουλιμία ή η ανορεξία. Έχει αποδειχθεί δε ότι το ποσοστό θνησιμότητας που σχετίζεται με τη νευρογενή ανορεξία σε γυναίκες ηλικίας 15 έως 24 ετών είναι δώδεκα φορές υψηλότερο (!) από το ποσοστό θνησιμότητας όλων των υπόλοιπων αιτιών θανάτου!
Ο Μ. εργάζεται στην τηλεόραση – δείχνει όμορφος, αυτάρκης, έχει χρήματα, μπαινοβγαίνει σε σχέσεις, πιστεύει πως αγγίζει το Θεό και μετατρέπεται συχνά σε αλαζόνα όπως συμβαίνει συχνά με όλα εκείνα τα παιδιά που παίζουν στο ξεκίνημα μιας νέας τους αρχής επιτυχημένα τα καινούργια τους παιχνίδια. Δεν ήταν πάντα έτσι. Κάποτε υπέφερε από νευρική ανορεξία. Μου το είχε πει ξαφνικά (και κάπως «φυσικά»), όταν τον είχα δει φωτογραφημένο από κάποιο πάρτυ για τα εγκαίνια ενός κοσμηματοπωλείου στο κέντρο της Αθήνας – έμοιαζε αιωρούμενος στο καρό του πουκάμισο -το ρούχο επίπλεε στο σώμα του- και το πρόσωπό του ήταν άχρωμο, κοκαλιάρικο κι ανέκφραστο στα βαθουλωμένα του μάγουλα που κάλυπταν το ακάλυπτο. «Τι συνέβη; Φαίνεσαι πολύ λεπτός…». «Έχασα λίγα κιλά». «Έχασες ή…». «Είναι αυτό που νομίζεις!». Το βράδυ συναντηθήκαμε στο σπίτι του. Μου άνοιξε την πόρτα κρατώντας κάτι ξύλινο -σαν μπαστούνι- κάθισε στον διθέσιο λευκό καναπέ του και με παρακάλεσε να πάω στην κουζίνα, να ανοίξω το ψυγείο και να πάρω ό,τι θέλω – είχε πολύ δύσκολη μέρα, είπε, και δεν άντεχε τις πολλές βόλτες μέσα στο σπίτι. «Τι συνέβη;», τον ξαναρώτησα.
Λίγα χρόνια πριν ζύγιζε σχεδόν 150 κιλά. Είχαμε γνωριστεί στη διάρκεια ενός ρεπορτάζ κάποιας θεατρικής πρεμιέρας στο «Παλλάς» της Βουκουρεστίου – είχε χιούμορ, αυτοσαρκαζόταν, ήσουνα βέβαιος για την ευφυΐα του. Έγινε υπεύθυνος καλεσμένων σε τηλεοπτική εκπομπή, μάνατζερ καλλιτέχνη –φαινόταν πως η καριέρα του, στα 26 του μόλις χρόνια, θα είχε μόνο ανοδική πορεία αποφεύγοντας εντέχνως τις λακκούβες που συνήθως συναντούν όσοι απότομα ανέβηκαν στην επιτυχία με οξυμένες ταχύτητες. «Τι συνέβη;», επανέλαβα. «Ήθελα να διορθώσω την εικόνα μου προς τα έξω, να γίνω ωραίος. Επειδή δούλευα μπροστά και πίσω από τις κάμερες, θεωρούσα ότι το να είμαι αρεστός ως εξωτερική παρουσία θα με ανέβαζε στην υπόληψη των υπολοίπων, θα με μάθαινε πιο εύκολα ο κόσμος που παρακολουθούσε τις εκπομπές στις οποίες εργαζόμουν, θα με έβαζαν πιο εύκολα στην παρέα τους οι συνάδελφοί μου – θα με αγαπούσαν!». «Το βασικό σου πρόβλημα ήταν η ανάγκη σου να σε αγαπάνε;». «Ναι. Επειδή δεν πήρα όση αγάπη επιθυμούσα από τα παιδικά μου χρόνια, κυρίως από τον πατέρα μου -τον οποίο δεν γνώρισα ποτέ μου-, πίστευα ότι χάνοντας κιλά θα έμπαινα σε έναν συγκεκριμένο κύκλο ανθρώπων ώστε να εισπράξω αυτό που μου έλειπε από παιδί. Η αναγνωρισιμότητα, το να με ξέρει ο κόσμος, το να γίνω γνωστός και να βγαίνω ως μία συμπαθητική, λεπτή παρουσία στην τηλεόραση, έγινε η προτεραιότητά μου γιατί θεωρούσα ότι αυτό θα κάλυπτε τα κενά μου. Το αποτέλεσμα ήταν μία μεγάλη μοναξιά». Είχε σηκώσει για λίγο το βλέμμα του κοιτώντας ψηλά και έβαλε τα κλάματα: «Δεν μπορώ να σταθώ στα πόδια μου! Είμαι όλη τη μέρα στο κρεβάτι, χάνω τα μαλλιά μου, αισθάνομαι τρομερή αδυναμία, κοιμάμαι μόνο τρεις-τέσσερεις ώρες, αλλά ακόμη και αυτές τις ελάχιστες που με παίρνει ο ύπνος βλέπω συνέχεια εφιάλτες. Νομίζω ότι δεν υπάρχει καμία σωτηρία πια για μένα!».
Τους επόμενους μήνες μιλούσαμε σχεδόν κάθε βδομάδα στο τηλέφωνο. Στο σπίτι του είχε εγκατασταθεί πια η μητέρα του, μπαινόβγαιναν γιατροί, μπροστά από το νεροχύτη, μου έλεγε, «υπάρχουν σακούλες με μήλα και ροδάκινα που μ’ αρέσουν, τα τρώω με ευχαρίστηση και δεν τα κάνω εμετό». Ο Μ. κατάφερε να βγάλει γλώσσα στο θάνατο – αλλά προσπάθησε πολύ γι’ αυτό. Κυρίως απέκτησε -όχι χωρίς πολλή δουλειά- τη δύναμη να αποφασίζει, με σθένος, για όσα οι συνθήκες και εκείνα που δεν είχε ο ίδιος επιλέξει τον είχαν διασύρει στον πάτο της απελπισίας. Ήταν απ’ τους τυχερούς της αρρώστιας. Νομίζω, από όσα είχαμε πει, πως τελικά επέζησε για να μην πεθάνει η μητέρα του αν σ’ εκείνον συνέβαινε το μοιραίο – δεν θα ‘θελε να είχε την ευθύνη για έναν φυσικό θάνατο ύστερα απ’ τον εικονικό του μπαμπά του. «Ήσουνα πιο ευτυχισμένος, όταν ζύγιζες 149 κιλά;», τον είχα ρωτήσει εκείνο το βράδυ. «Ναι…», μου απάντησε βουρκωμένος. «Δούλευα σαν το σκυλί έξι μέρες την εβδομάδα, την Κυριακή πήγαινα βόλτες με συναδέλφους μου ή για φαγητό σε κάποια ταβέρνα στου Ψυρρή, πληρωνόμουνα με κανονικά χρήματα, είχα φίλους, ζούσα μία φυσιολογική ζωή. Τότε δεν ντρεπόμουνα για μένα. Μακάρι να μπορούσα να γυρίσω το χρόνο πίσω. Μακάρι… Ακόμη και με καθόλου λεφτά, ακόμη κι αν ήμουν 200 κιλά!». Ο Μ. τα κατάφερε. Η Νανά όχι…
«Στην αρχή, δεν έδινα σημασία. Μετά, κολακευόμουν. Σκεφτόμουν: “Τι ωραία! Αδυνατίζω χωρίς να το προσπαθώ!”», έλεγε η ίδια λίγο καιρό πριν φύγει από τη ζωή, σε ένα από τα (πολλά) μπες βγες της στα νοσοκομεία, στην δημοσιογράφο Ρομίνα Ξύδα και στο «Πρώτο Θέμα». «Έβλεπα ότι τα ρούχα άρχισαν να μου πέφτουν, αλλά ένιωθα πιο όμορφη. Άργησα πολύ να καταλάβω ότι “λιώνω” Μου έλεγαν “μα, πώς αδυνάτισες έτσι!” και αντί να ανησυχήσω, μου άρεσε! Και μόνο η λέξη “αδυνάτισες” με έπνιγε σε κύματα ευφορίας. Μετά, σταμάτησα να χαίρομαι, αλλά δεν άλλαξε μέσα μου κάτι ουσιαστικό. Απλώς ήθελα να μη μου το λένε. Δεν μπορούσα να πάρω την απόφαση να το αλλάξω όλο αυτό και την ιατρική βοήθεια που μου δόθηκε στην αρχή, δεν κάθισα να την πάρω στα σοβαρά. Για να το κάνω έπρεπε να πιάσω πάτο…».
– Επίγνωση της ομορφιάς σου είχες ποτέ; Ποτέ! Ούτε αυτοπεποίθηση είχα και σε αυτό ευθύνονται και οι γονείς μου. Γι’ αυτό να τα θαυμάζετε τα παιδιά σας και να τους το λέτε δυνατά!
– Καθρέφτη δεν είχες; Είχα, αλλά δεν έβλεπα τίποτε το εξαιρετικό. Όλες οι άλλες κοπέλες μού φαίνονταν πάντα πιο όμορφες από εμένα…
xatzigeorgiou@yahoo.com
Ελεύθερα, 19.6.2022.
