«Erroneous Encounters» σε χορογραφία Παναγιώτη Τοφή.  

Ο Παναγιώτης Τοφή είναι ένας δημιουργός που δεν διστάζει να βυθιστεί στο πιο πηχτό σκοτάδι για να το εξερευνήσει, ούτε να αναμετρηθεί με τις έννοιες της τραυματικής μνήμης και της υπαρξιακής δυσφορίας. Κάθε του χορογραφική πρόταση κρύβει μια πρόκληση, ένα αδυσώπητο ερώτημα για την ανθρώπινη συνθήκη, το οποίο θέτει και στο κοινό μέσα από τη δική του βιωματική εμπειρία. Στο «Erroneous Encounters» πυροδοτεί έναν αρχέγονο διάλογο της κίνησης με τη μουσική και το κείμενο, προκειμένου να ξεκλειδώσει πυρήνες φιλοσοφικών αναδράσεων. 

Παράλληλα, εξερευνά τα όρια της κίνησης και της αφηγηματικότητας, συνδέοντας βαθιά τον θεατή μ’ έναν κόσμο κι ένα συγκείμενο όπου το προσωπικό και το συλλογικό συγκρούονται σε κάθε χειρονομία. Η ανατροπή των προσδοκιών του θεατή δεν είναι ζητούμενο, όσο μια συναρπαστική, σταθερή συνοδοιπορία προς την οικεία έκπληξη. Η δημιουργική φλέβα εξωτερικεύει μια φυσική ένταση, που με τη σειρά της οδηγεί σε μια εσωτερική ανασκαφή της ανθρώπινης κατάστασης και στη διαμόρφωση μιας τελετουργίας που συγχωνεύει την ατμόσφαιρα με την συναισθηματική φόρτιση.

Το «Erroneous Encounters» είναι κάτι περισσότερο από μια συμφωνία κίνησης· είναι ένα αποκαλυπτικό καλλιτεχνικό πεδίο, όπου η ανθρώπινη ύπαρξη επιλέγει να μείνει μετέωρη, μεταξύ συντριβής και επανάκαμψης. Είναι η συνδυασμένη δύναμη της σωματικής έκφρασης, της αφηγηματικής πρωτοτυπίας και της συγκινησιακής ενέργειας, που παράγει μια ποιότητα η οποία επιδιώκει να προκαλέσει και ν’ αφυπνίσει, μεταμορφώνοντας το παραστατικό βίωμα σε σημείο επαφής μεταξύ εσωτερικής και συλλογικής εμπειρίας. 

Ως χορογραφική φωνή που αντηχεί ευθαρσώς στο τοπίο του σύγχρονου χορού, διαθέτει τα εφόδια για να παντρέψει ιδανικά την κίνηση με την ποίηση, με τρόπο επιβλητικό και σταράτο και παράλληλα με τρόπο που παραπέμπει σ’ έναν απόηχο που υπενθυμίζει τις ριψοκίνδυνες, ερωτικές μας διασταυρώσεις με το άγνωστο. Η δουλειά αυτή είναι ένα πολυεπίπεδο πειραματικό θέαμα, που παράλληλα δημιουργεί το πλάτος και το βάθος για συναισθηματική εμπλοκή. Η εκλεπτυσμένη κινησιολογία αντλεί από σύγχρονες τεχνικές χορού, ενώ παράλληλα εισάγει αυτοσχεδιαστικά και μυστικιστικά στοιχεία.

Υπό την καθοδήγησή του οι ερμηνευτές, «γίνονται» οι κινήσεις και μοιάζουν να αντικατοπτρίζουν τη βραδύτητα του χρόνου, αποδίδοντας δεξιοτεχνικά την κενότητα και την αποσύνδεση από τον γύρω κόσμο. Η παράσταση είναι ταυτόχρονα δομημένη και χαοτική, δίνοντας την αίσθηση ότι οι ερμηνευτές εξερευνούν τις δυνατότητες και τις αντιδράσεις του σώματός τους μέσα σε ένα περιβάλλον που καταρρέει. Η ροή είναι συνεχής, αλλά ταυτόχρονα γεμάτη αντιθέσεις: εναλλαγές στην ενέργεια, την ταχύτητα και τον ρυθμό, πότε συγχρονισμένες, πότε ασυνεπείς κινήσεις, ορμητικά σαλέματα, σφοδρά σκιρτήματα, ανάλαφρες εκτινάξεις. Η κίνηση μοιάζει να απογυμνώνει το ανθρώπινο σώμα, εκθέτοντας την αλκή όσο και την ευθραυστότητά του. 

Η φυσική ένταση των ερμηνευτών προκαλεί άμεση, σχεδόν ανησυχητική, σωματική ανταπόκριση, καθώς το έργο αναμετράται με την έννοια της αποξένωσης και της έλλειψης επαφής. Οι ερμηνευτές Δαμιανός Άγγελος Ευσταθίου, Ιωάννης Μαμωλής, Νίκος Σαμουρίδης και Βασιλική Κυπραίου επιτρέπουν στη σωματική γλώσσα να λυθεί και να εκφραστεί εκεί που οι λέξεις σιωπούν, δημιουργώντας μια βαθιά συναισθηματική εμπειρία. Επιδεικνύουν εξαιρετική σωματική πειθαρχία και ευαισθησία, καταφέρνοντας να επικοινωνήσουν τις πολύπλοκες θεματικές του έργου. Λειτουργούν ιδανικά ως συνδημιουργοί, επαυξάνοντας τη διανοητική και επιτελεστική πρόκληση. Με τον τρόπο αυτό, οι επιμέρους δυναμικές γίνονται οχήματα εμβάθυνσης σε θεμελιώδη κοινωνικά ζητήματα και αμφισβήτησης παγιωμένων καταστάσεων. 

© Θεοδώρα Ιακώβου

Το κείμενο, γραμμένο από τον ίδιο τον Τοφή και αποδομένο από την ηλεκτρική φωνή της Βασιλικής Κυπραίου, δεν λειτουργεί ως απλή συνοδευτική αφήγηση, αλλά αλληλεπιδρά απαλά με τη μουσική και την κίνηση ενισχύοντας την παραστατική φρασεολογία. Η ηλεκτρονική μουσική πρόταση του Ανδρέα Οικονομίδη, που ερμηνεύεται ολοζώντανα, δεν λειτουργεί ως υπόβαθρο, αλλά ως βάθρο, ως αστείρευτη πηγή ατμοσφαιρικότητας που εκτοξεύει το κινησιολογικό διακύβευμα σε νέες διαστάσεις. Οι ήχοι συνδυάζουν μελωδίες και διακεκομμένες ηλεκτρονικές υφές, κυοφορώντας έναν κόσμο που μοιάζει να θέλει να γαντζωθεί από την πραγματικότητα. Η ζωντανή παρουσία του στη σκηνή προσθέτει νέα διάσταση στο έργο, καθώς το ρυθμικό ηχοτοπίο ενισχύει την ένταση και τη φόρτιση της κίνησης.

Το μετατραυματικό αίσθημα εγείρεται από τους σκιερούς φωτισμούς του Βασίλη Πετεινάρη και την καθαρή και ψυχρή εικαστική γραμμή του Γιώργου Γιάννου, η οποία παράλληλα διαχέει μύχιες συμβολοποιήσεις. Η γενικότερη αισθητική γραμμή του «Erroneous Encounters» αποπνέει μια αυστηρότητα που πηγάζει από τη λιτότητα, την απλότητα και την ουδετερότητα των κοστουμιών της Ρέας Ολυμπίου, που σχεδιάστηκαν για να τονίσουν την ευθραυστότητα του ανθρώπινου σώματος. 

Ο συγκεκριμένος σταθμός στη ραγδαία πορεία του Παναγιώτη Τοφή επιβεβαιώνει τις προσδοκίες, αναδεικνύοντας την ευχέρειά του να συνθέτει πολυεπίπεδα καλλιτεχνικά περιστατικά με την αξιοποίηση ποικίλων μέσων και με βασικό εξοπλισμό ένα ιδιαίτερο, προσωπικό ιδίωμα.