Το βιβλίο «Φιλοσοφία για όλους» έχει ως στόχο να εισαγάγει τους αναγνώστες στην αρχαία ελληνική φιλοσοφική σκέψη και κυρίως να επικοινωνήσει τη Φιλοσοφία σε άτομα που δεν έχουν οποιαδήποτε προηγούμενη επαφή μαζί της. Στα επιμέρους κεφάλαια του βιβλίου, το θέμα προσεγγίζεται στη διαχρονική του διάσταση. Η παρουσίαση είναι εξαντλητική και εξετάζει τους σημαντικότερους σταθμούς του ανθρώπινου στοχασμού της αρχαίας ελληνικής φιλοσοφίας, ξεκινώντας από τους Προσωκρατικούς φιλοσόφους και φτάνοντας έως τους Στωικούς. Επιδίωξη της συγγραφέως είναι οι αναγνώστες να γνωρίσουν ενδιαφέροντα θέματα από τον κάθε φιλόσοφο και να κατανοήσουν πώς ο κάθε φιλόσοφος πραγματεύεται τη θεωρία του μέσα από τα ίδια του τα κείμενα. 

Βεβαίως, αυτό το οποίο κάνει το βιβλίο «Φιλοσοφία για όλους» να διαφέρει από τα υπόλοιπα βιβλία Φιλοσοφίας είναι το γεγονός ότι η συγγραφέας πραγματεύεται, υπό τη μορφή αυτόνομων και εύληπτων κειμένων, ένα σύνθετο επιστημονικό θέμα με τρόπο απλό και κατανοητό, έτσι ώστε να γίνεται αντιληπτό από τους μη ειδικούς ή άτομα χωρίς προηγούμενη επαφή με το αντικείμενο. 

Στο σημείο αυτό, πρέπει να επιμείνουμε λίγο περισσότερο στα χαρακτηριστικά του λόγου της συγγραφέως. Πρόκειται για έναν λόγο ο οποίος διακρίνεται κυρίως για τη σαφήνεια και την καθαρότητα της σκέψης, την περιεκτικότητα του περιεχομένου και την υποδειγματική συνοχή σε επίπεδο δόμησης. Η ενάργεια του νοήματος σταθερά συμπληρώνεται από μία γλώσσα άρτια επεξεργασμένη, με βασικό χαρακτηριστικό την προσεγμένη επιλογή και αξιοποίηση πλούσιων εκφραστικών στοιχείων. Όλα αυτά προσδίδουν στον λόγο της συγγραφέως κομψότητα, παραστατικότητα και αμεσότητα και, ως εκ τούτου, τον καθιστούν ευπρόσιτο και ελκυστικό στον αναγνώστη.

To βιβλίο αυτό αποτελεί συνέχεια της γενικότερης συστηματικής ενασχόλησης της κυρίας Νικολαΐδου με τη Φιλοσοφία. Σπούδασε Φιλοσοφία τόσο σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό όσο και σε διδακτορικό επίπεδο και εργάζεται ως εκπαιδευτικός, διδάσκοντας Νεοελληνική Γλώσσα, Λογοτεχνία και Φιλοσοφία. Επίσης, έχει λάβει μέρος με ανακοινώσεις σε πανελλήνια και διεθνή συνέδρια Φιλοσοφίας, ενώ τα τελευταία χρόνια συμμετέχει ενεργά στα πολιτιστικά δρώμενα της Κύπρου, όπου ζει και εργάζεται. Από το 2018, διατηρεί την εβδομαδιαία στήλη «Φιλοσοφία και Ζωή» στην εφημερίδα «Ο Φιλελεύθερος». Επιπλέον, έχει οργανώσει με μεγάλη επιτυχία σεμινάρια Φιλοσοφίας με τον Οργανισμό Νεολαίας Κύπρου, καθώς και με το Ίδρυμα Πολιτιστικής Δημιουργίας για Παιδιά και Νέους και το Μουσείο Πιερίδη – Πολιτιστικό Ίδρυμα Τράπεζας Κύπρου. Οφείλω να συγχαρώ θερμά τη συγγραφέα για τη συμβολή της, τόσο με το συνολικότερο έργο της όσο και, ειδικότερα, με τη συγγραφή του βιβλίου αυτού, στην προσπάθεια που καταβάλλεται ώστε να γνωρίσουν οι μαθητές μας τη φιλοσοφική σκέψη και να καλλιεργήσουν δεξιότητες διαρκούς αναστοχασμού και κριτικής σκέψης.

Το μάθημα της Φιλοσοφίας κατέχει κυρίαρχη θέση στα Αναλυτικά Προγράμματα όλων των ευρωπαϊκών χωρών. Ωστόσο, παρά την αδιαμφισβήτητη συνεισφορά του στην καλλιέργεια σημαντικών μεταγνωστικών δεξιοτήτων, είναι αλήθεια πως το εν λόγω γνωστικό αντικείμενο δεν βρίσκεται ανάμεσα στις προτιμήσεις εκπαιδευτικών και μαθητών της Μέσης Εκπαίδευσης της Κύπρου. Απλώς ενδεικτικά να αναφέρω ότι, παγκύπρια, αυτή τη στιγμή το μάθημα διδάσκεται σε πέντε μόνο τμήματα. Το γεγονός ότι δεν αποτελεί μάθημα πρόσβασης αλλά απόλυσης πιθανόν να λειτουργεί αποτρεπτικά για την επιλογή του εν λόγω αντικειμένου. 

Είναι, όμως, σημαντικό να τονιστεί ότι το υφιστάμενο Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος είναι δομημένο, καθοδηγητικό και ιδιαίτερα ευέλικτο, με ξεκάθαρους δείκτες επιτυχίας και επάρκειας, προτεινόμενες δραστηριότητες, πρόσθετες πηγές και υλικό, πλούσια βιβλιογραφία και περισσότερα του ενός διδακτικά εγχειρίδια. 

Η Διεύθυνση Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης, αναγνωρίζοντας τις πιο πάνω πραγματικότητες και παρακολουθώντας τις εξελίξεις και τη θέση του γνωστικού αντικειμένου της Φιλοσοφίας στα ευρωπαϊκά εκπαιδευτικά συστήματα, διαρκώς στηρίζει το έργο της Επιστημονικής Ομάδας του μαθήματος. Η εν λόγω ομάδα καλείται να σηκώσει το βάρος της προσπάθειας αυτής με διάφορες δραστηριότητες, παραδείγματος χάριν, μέσα από την πραγματοποίηση δειγματικών διδασκαλιών, κεντρικών και σχολικών επιμορφώσεων και την καθιέρωση ετήσιων Ημερίδων. 

Επίσης, στο πλαίσιο αυτό, η Διεύθυνση Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης έχει ήδη δρομολογήσει την αγορά αριθμού αντιτύπων του βιβλίου «Φιλοσοφία για όλους» προς εμπλουτισμό των σχολικών βιβλιοθηκών των Λυκείων, αναγνωρίζοντας τη δυνητική συμβολή του στον επαναπροσδιορισμό της θέσης του Φιλοσοφίας στην Παιδεία μας. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως το εγχειρίδιο αυτό θα αποδειχθεί πολύ χρήσιμο για όλους τους εκπαιδευτικούς και μαθητές της Μέσης Εκπαίδευσης της Κύπρου, καθώς και για όλους όσοι ενδιαφέρονται για το θέμα αυτό.

*Διευθυντής Μέσης Γενικής Εκπαίδευσης, ΥΠΠΑΝ