Το «Animal» της Σοφίας Εξάρχου βρίσκεται στην πεντάδα των ταινιών που θα διαγωνιστούν στην τελική φάση του Βραβείου Κοινού LUX, το οποίο θα απονεμηθεί το 2025.
Είναι μόλις η τρίτη τρίτη ελληνική ταινία στην ιστορία του θεσμού που κερδίζει την τελική υποψηφιότητα για το κινηματογραφικό βραβείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, μετά την «Ακαδημία Πλάτωνος» του Φίλιππου Τσίτου (2009) και το «Attenberg» της Αθηνάς Τσαγγάρη (2010).
Τις πέντε υποψήφιες ταινίες ανακοίνωσε την Τετάρτη η Α’ αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Ζαμπίνε Φερέγιεν και η πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας του ΕΚ Νέλα Ριλ. Η εκδήλωση για την ανακοίνωση των φιναλίστ πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο.
Οι υπόλοιπες τέσσερις ταινίες είναι τα ντοκιμαντέρ «Dahomey» της Γαλλίδας Ματί Ντιόπ και «Intercepted» της Ουκρανοκαναδής Οξάνα Καρπόβιτς, η ταινία animation «Flow» του Λετονού Γκιντς Ζιλμπαλόντις και το δράμα «Julie Keeps Quiet» του Βέλγου σκηνοθέτη Λεονάρντο φαν Ντάιλ.

Ανακαλύψτε τις ταινίες
Το «Animal», από την Ελληνίδα σκηνοθέτη Σοφία Εξάρχου, εξετάζει την αόρατη πλευρά της τουριστικής βιομηχανίας μέσα από την ρουτίνα των ανθρώπων που εργάζονται σε αυτή. Σε ένα all-inclusive νησιωτικό θέρετρο κατά τη διάρκεια της καλοκαιρινής σεζόν, το προσωπικό εργάζεται αμείλικτα και υπομένει απαιτητικά ωράρια, πίσω από ένα γενναίο προσωπείο.
Το «Dahomey», από την Γαλλίδα σκηνοθέτη Ματί Ντιόπ, είναι ένα ντοκιμαντέρ για την επιστροφή 26 βασιλικών θησαυρών του Βασιλείου της Δαχομέης, σχεδόν 130 χρόνια μετά την κλοπή τους από γαλλικά αποικιακά στρατεύματα, στη Δημοκρατία του Μπενίν. Οι φοιτητές του Πανεπιστημίου Abomey-Calavi συζητούν ποια στάση πρέπει να υιοθετήσουν σ’ αυτή την επιστροφή.
Το «Flow», από τον Λετονό σκηνοθέτη Γκιντς Ζιλμπαλόντις, είναι ένα animation για έναν γάτο, ο οποίος βρίσκει καταφύγιο σε μια βάρκα με άλλα ζώα, παρά τον μοναχικό χαρακτήρα του. Τοποθετημένο σε ένα μετα-αποκαλυπτικό περιβάλλον, ο ήρωας της ταινίας και οι σύντροφοί του θα πρέπει να συνεργαστούν παρά τις διαφορές τους. Μαζί, θα πλεύσουν μέσα από μυστικιστικά πλημμυρισμένα τοπία και θα περιπλανηθούν στις προκλήσεις και τους κινδύνους της προσαρμογής σε έναν νέο κόσμο.
Το «Intercepted», από την Ουκρανοκαναδή σκηνοθέτη Οξάνα Καρπόβιτς είναι ένα ντοκιμαντέρ για την καταστροφή που προκλήθηκε από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και τις ζωές εκείνων που αντιστέκονται και ανοικοδομούν τη χώρα. Οι υποκλοπές τηλεφωνικών συνομιλιών μεταξύ Ρώσων στρατιωτών και των οικογενειών τους και φίλων τους στη Ρωσία από τις ουκρανικές υπηρεσίες πληροφοριών αποκαλύπτουν τη σκληρότητα και την αποκτηνωτική επιρροή του πολέμου.
Το «Julie Keeps Quiet», του Βέλγου σκηνοθέτη Λεονάρντο φαν Ντάιλ, είναι ένα δράμα για μία τενίστα-σταρ, της οποίας η ζωή περιστρέφεται γύρω από το άθλημά της. Όταν ο προπονητής της ξαφνικά ερευνάται για κατάχρηση της θέσης του και τίθεται σε αργία, οι παίκτες του συλλόγου προτρέπονται να μιλήσουν. Ωστόσο, η Γιούλι αποφασίζει να μείνει σιωπηλή.
«Το σινεμά αντικατοπτρίζει τις ελπίδες μας»
«Ο ευρωπαϊκός κινηματογράφος αντικατοπτρίζει τις προκλήσεις και τις ελπίδες της κοινωνίας μας» δήλωσε η Ζαμπίνε Φερέγιεν. «Οι ταινίες της τελικής φάσης του διαγωνισμού, καθεμία με τον δικό της τρόπο, αναδεικνύουν την πλούσια ποικιλομορφία του κινηματογραφικού κόσμου. Προσφέρουν δυνατές ματιές σε φλέγοντα ζητήματα όπως τα δικαιώματα των γυναικών, η κλιματική αλλαγή, η ιστορία μας και ο πόλεμος στην Ουκρανία. Καταγράφουν σημαντικούς διαλόγους και μας προσκαλούν να δούμε τον κόσμο μέσα από διαφορετικά πρίσματα».
Από την πλευρά της η Νέλα Ριλ τόνισε ότι ο κινηματογράφος είναι ένα μέσο έκφρασης που υπερβαίνει τις εθνικές, οικονομικές και κοινωνικές διαιρέσεις. «Το σινεμά είναι για όλους. Είναι μια μοναδική μορφή έκφρασης που χρησιμοποιεί το συναίσθημα, την αφήγηση και το πνεύμα για να μεταφέρει βαθύτερα, συχνά αισθητά νοήματα με τα οποία όλοι μπορούμε να συνδεθούμε. Αυτό είναι που κάνει το Βραβείο LUX συναρπαστικό – αναδεικνύεται σε καθρέφτη της πολυσχιδούς ζωής μας. Χαίρομαι που φέτος, για άλλη μία φορά, άνθρωποι σε όλη την Ευρώπη θα απολαύσουν αυτή τη θαυμάσια τέχνη.»
Επόμενα βήματα
Η νικήτρια ταινία του Βραβείου Κοινού LUX επιλέγεται από κοινού από πολίτες σε ολόκληρη την ΕΕ και από τους ευρωβουλευτές. Η πλατφόρμα για την αξιολόγηση των υποψήφιων ταινιών είναι ανοιχτή από τις 18 Σεπτεμβρίου έως τον Απρίλιο του 2025. Το αποτέλεσμα θα ανακοινωθεί τον Απρίλιο του 2025 σε τελετή στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις Βρυξέλλες, παρουσία των εκπροσώπων των ταινιών που διαγωνίζονται στην τελική φάση.
Μεταξύ Σεπτεμβρίου 2024 και Απριλίου 2025, το Κοινοβούλιο θα διοργανώσει προβολές και συζητήσεις σχετικά με τις ταινίες, με τη συμμετοχή ευρωβουλευτών.
Από το 2020, το Βραβείο Κοινού LUX απονέμεται από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Ακαδημία Κινηματογράφου, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το δίκτυο Europa Cinemas. Προωθεί το διάλογο και την αλληλεπίδραση μεταξύ της πολιτικής και του κοινού, μέσω του κινηματογράφου. Οι ταινίες που προτείνονται αφορούν τις ευρωπαϊκές αξίες και αυξάνουν την ευαισθητοποίηση σχετικά με ορισμένα από τα κύρια κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα του σήμερα, όπως η ψυχική υγεία, η φτώχεια, η κλιματική αλλαγή, η ελευθερία της έκφρασης, η ισότητα των φύλων, τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+.
Κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο διοργανώνει δωρεάν προβολές στα 27 κράτη μέλη για τις πέντε υποψήφιες ταινίες που επελέγησαν από πάνελ επαγγελματιών του κινηματογράφου από ολόκληρη την ΕΕ. Για το Βραβείο του 2024 διοργανώθηκαν περισσότερες από 700 προβολές των επικρατέστερων ταινιών, με συζητήσεις στις οποίες συμμετείχαν περισσότερα από 70.000 μέλη του κοινού.
Το βραβείο συμπληρώνεται από το Πρόγραμμα Νέων Ταλέντων, το οποίο εγκαινιάστηκε στις 16 Σεπτεμβρίου 2024, για τη συμμετοχή νέων επαγγελματιών του κινηματογράφου στην προώθηση των ευρωπαϊκών αξιών και του Βραβείου Κοινού LUX.