Την απογοήτευσή του εκφράζει προς το Τμήμα Σύγχρονου Πολιτισμού το σύνολο σχεδόν των εικαστικών φορέων της Κύπρου, με αφορμή τους όρους χρηματοδότησης που θέτει το διαμορφωθέν χορηγικό πρόγραμμα «Πρόγραμμα Πολιτισμός ΙΙ».
Σε κοινή επιστολή τους προς τη Διευθύντρια του Τμήματος Ιωάννα Χατζηκωστή 46 οργανισμοί χαρακτηρίζουν προβληματικές τις αλλαγές και διατυπώνουν τη δυσαρέσκειά τους για το γεγονός ότι το νέο πρόγραμμα ανακοινώθηκε δύο ώρες πριν την προγραμματισμένη συνάντηση των εικαστικών με το ΤΜΣ, αντικείμενο της οποίας θα ήταν το Πρόγραμμα Πολιτισμός ΙΙ, τα σημεία που θεωρούν ότι χρήζουν βελτίωσης, αλλά και συζήτηση για τις αλλαγές αυτές.
Οι συνυπογράφοντες εικαστικοί φορείς κάνουν λόγο για «μονομερή και αυταρχική απόφαση», καθώς δεν έγινε διαβούλευση με τους επηρεαζόμενους φορείς των εικαστικών, σε αντίθεση με άλλους κλάδους.
«Δυστυχώς, ο μόνος τρόπος που μπορούμε να το ερμηνεύσουμε, είναι ότι δεν επιθυμείτε να καλλιεργήσετε συμπεριληπτικές πρακτικές στο πλαίσιο πολιτιστικής πολιτικής του Υφυπουργείου και ότι ανακοινώσατε το σχέδιο για εμάς, χωρίς εμάς» σημειώνεται.
Η επιστολή κοινοποιήθηκε επίσης στην Υφυπουργό Πολιτισμού και τη Γενική Διευθύντρια, καθώς και σε λειτουργούς που εμπλέκονται.
Σε γενικές γραμμές, η μεγάλη ένσταση και αντίθεση των εικαστικών φορέων αφορά την υιοθέτηση μιας και μόνο ενιαίας κατηγορίας χρηματοδότησης στα 80%. Η διαφωνία έγκειται στο ότι καταρχάς οι ενδιαφερόμενοι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί θα παραβλέψουν την πληρότητα και σχετικότητα των προτάσεων τους, καθώς θα αισθάνονται σίγουροι ότι θα λάβουν το 80%. Παράλληλα, εκτιμάται ότι η αλλαγή «θα ισοπεδώσει όλες τις προσπάθειες και τον κόσμο της τέχνης, αφού θα καλουπωθούν σε μια κατηγορία χωρίς να δίνεται κίνητρο για την εξέλιξή τους.
Να σημειωθεί ζήτημα του «80%» συζητήθηκε με τον πρώην Υφυπουργό Γιάννη Τουμαζή και οι οργανισμοί θεωρούν ότι έχει ως αποτέλεσμα την αποδοχή μόνο μερικών προτάσεων. Σημειώνουν χαρακτηριστικά ότι φέτος μέχρι και 20% των αιτήσεων με βαθμολογίες 70-84%, έχουν μείνει εκτός χορηγιών και προβλέπουν ότι το νέο σχέδιο θα αποκλείσει ακόμα περισσότερες προτάσεις.
Εκφράζεται επίσης η βεβαιότητα ότι οι ΜΚΟ με χαμηλότερες βαθμολογίες θα εξαλειφθούν, καθώς τα χρήματα θα εξαντληθούν, ενώ δεν θα δίνονται ευκαιρίες σε νεοσύστατους οργανισμούς να συναγωνιστούν με πιο έμπειρους.
Παράλληλα, το 80% θα επηρεάσει δυσμενώς τους υψηλόβαθμους ΜΚΟ διότι, για μεγάλα έργα, θα χρειάζεται να βρουν ακόμα μεγαλύτερη συγχρηματοδότηση: από τα €1164 ήταν πριν στα €3810 τώρα. Σημειώνεται ακόμη ότι με τη προηγούμενη μέθοδο, η μέγιστη απαιτούμενη συγχρηματοδότηση από τους οργανισμούς ήταν €2.884. Επομένως, οι οργανισμοί με πιο φιλόδοξα έργα, και προϋπολογισμούς άνω των €15000, θα επιβαρυνθούν περαιτέρω οικονομικά.
Πέραν των πιο πάνω, το σκεπτικό του ΤΣΠ ότι με τη μέθοδο της ενιαίας βαθμολογίας οι οργανισμοί θα γνωρίζουν εκ των προτέρων με τι ποσό θα επιχορηγηθούν δεν βρίσκει σύμφωνους τους φορείς, διότι εκτιμούν ότι «οι αξιολογητές έχουν τη διακριτική ευχέρεια να αλλάζουν συγκεκριμένα ποσά των αιτήσεων όταν αυτά θεωρούνται ψηλά» και επίσης ότι αυτό «δεν βοηθά στη δίκαιη, αντικειμενική και αμερόληπτη βαθμολογία ανά αίτηση».
Οι εικαστικοί φορείς είχαν επισημάνει ήδη από τον Οκτώβριο του 2021 στον τότε Υπουργό Παιδείας και Πολιτισμού Πρόδρομο Προδρόμου ότι υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με τη συμπληρωματική χρηματοδότηση στα εικαστικά, καθώς οι μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί δεν έχουν κανένα άλλο εισόδημα, χορηγούς, ή εισιτήρια, με αποτέλεσμα «τα υπόλοιπα ποσά να «δωρίζονται» από τους επαγγελματίες του πολιτισμού, οι οποίοι βρίσκονται στη «μοναδική θέση στην ΕΕ», όπου πρέπει να πληρώνουν για το «προνόμιο» να εργάζονται στον πολιτισμό.
Τονίζουν ότι η εδώ και χρόνια, η προβληματική δομή των προγραμμάτων πολιτιστικών επιχορηγήσεων, αναγκάζει τα άτομα που παράγουν πολιτισμό εκ μέρους μη κερδοσκοπικών πολιτιστικών φορέων στις εικαστικές τέχνες, όχι μόνο να δουλεύουν δωρεάν, αλλά και να διαθέτουν τις περισσότερες φορές τους πενιχρούς ίδιους πόρους τους, ώστε να μπορέσουν να ολοκληρώσουν τα απαιτούμενα λογιστικά των δραστηριοτήτων που εγκρίθηκαν μέσω των χορηγικών προγραμμάτων.
Ζητούν πιλοτική ρύθμιση
Οι φορείς συμφωνούν να προστεθεί πιλοτική ρύθμιση για των τομέα των εικαστικών τεχνών που θα ισχύει από το 2025, που θα επιτρέπει τη κάλυψη των τελικών εξόδων και παρουσίαση σχετικών παραστατικών αποκλειστικά για το τελικό ποσό που εγκρίνεται ως χορηγία, λαμβάνοντας υπόψη τις πάρα πολλές εργατοώρες των εμπλεκομένων.
Αν αυτή αποτύχει, η πρότασή τους είναι να επανέλθει το Πρόγραμμα Πολιτισμός ΙΙ έτσι ώστε να συνεχιστεί η διαβούλευση με τους λειτουργούς για βελτιώσεις το 2026 «καθόσον είμαστε πολύ κοντά στη εύρεση κανονισμών κοινής αποδοχής».
Τέλος, εισηγούνται η προθεσμία υποβολής αιτήσεων στα εικαστικά για το 2025 να επεκταθεί μέχρι τις 30 Δεκεμβρίου 2024.
Συνυπογράφουν οι οργανισμοί:
- Art Seen Projects
- Arts Celadon
- Άρτιον Πολιτιστικός Όμιλος Λάρνακας
- BPRarts/Actus anima
- Catherine
- CYENS
- D6 Culture EU
- ENAZ
- Ε.ΚΑ.ΤΕ. (Επιμελητήριο Καλών Τεχνών Κύπρου)
- Ένωση Γραφιστών και Εικονογράφων Κύπρου
- exArtis
- Φωτοδός
- Graphic Stories Cyprus
- International Association of Photography and Theory (IAPT)
- Interstellar
- Ίδρυμα Κουρούση
- Ίδρυμα Κώστα & Ρίτας Σεβέρη – Κέντρων Εικαστικών Τεχνών και Έρευνας
- Ίδρυμα Πιερίδη
- Ίδρυμα Τηλέμαχος Κάνθος
- Kατ’ Οίκον Πολιτιστικό Ίδρυμα
- Kimonos
- Korai
- Κυπριακό Κέντρο Σκηνογράφων, Αρχιτεκτόνων & Τεχνικων Θεάτρου
- Κύπριοι Χαράκτες (Κ.Χ.)
- ΜΑΜΑ Contemporary
- ΜΕΜ The Arts Biennale at Larnaca
- MeMeraki Artist Residency
- NeMe
- Νεόφυτος: Οργάνωση Πολιτισμου
- Oasis Space for Visual Experimentation
- Phaneromenis70
- Point Centre for Contemporary Art
- Pylon
- Παγκύπριος Σύνδεσμος Αγγειοπλαστών Κεραμιστών Κύπρου
- Πολιτιστικό Ίδρυμα Λευτέρη Οικονόμου
- SENCY INSTITUTION
- Sic. Contemporary Culture
- Sotto Voce (Contemporary Arts) Ltd
- Σύνδεσμος Εικαστικών Καλλιτεχνών και θεωρητικών Τέχνης Φυτώριο
- Σχολή- Μουσείον Χαρακτικής Χαμπή
- Σωματείο Ιδαλίου Μιχαήλ Ολύμπιος
- The Cyprus Creative Club
- Thkio Palies – P.S. ARTIST LED PROJECTS
- Urban Gorillas
- Ξαρκής
- Υπόγεια Σκηνή / +εργειο
Διαδικτυακή παρουσίαση της Ψηφιακής Πλατφόρμας
Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα Παρασκευή και την Παρασκευή 1η Νοεμβρίου μεταξύ 9-11π.μ. το Υφυπουργείο Πολιτισμού διοργανώνει διαδικτυακή ενημερωτική παρουσίαση της Ψηφιακής Πλατφόρμας υποβολής αιτήσεων για Σχέδια και Προγράμματα του Υφυπουργείου Πολιτισμού Grants4Arts.cy. Σκοπός της είναι η παροχή καθοδήγησης τους αιτητές (Φορείς, Ομάδες Φυσικών προσώπων και Φυσικά πρόσωπα) για τη συμπλήρωση και διαδικτυακή υποβολή των αιτήσεών τους. Οι ενδιαφερόμενοι που επιθυμούν να συμμετάσχουν θα πρέπει να συμπληρώσουν τη σχετική δήλωση για σκοπούς διαπίστευσης και αποστολής του σχετικού συνδέσμου.
