Σύγχρονες ερμηνείες του μύθου της Αφροδίτης παρουσιάζουν μέσα από τα έργα τους οκτώ καλλιτέχνες από την Κύπρο και την Ιταλία, σε μια έκθεση στο Αρχαιολογικό Πάρκο του Κολοσσαίου της Ρώμης.
Ένα διάλογο ανάμεσα στη Σύγχρονη Τέχνη και την Αρχαιολογία αναπτύσσει η έκθεση «Cyprea: Το δίχτυ της Αφροδίτης», που παρουσιάζεται στο Αρχαιολογικό Πάρκο του Κολοσσαίου της Ρώμης από τις 26 Σεπτεμβρίου ως τις 26 Νοεμβρίου. Η έκθεση, στην οποία συμμετέχουν οκτώ καλλιτέχνες από την Κύπρο και την Ιταλία, συνιστά και ένα πολιτιστικό διάλογο ανάμεσα στην Κύπρο και την Ιταλία, δύο χώρες των οποίων το πολιτιστικό υπόστρωμα κρύβει κοινούς θησαυρούς.
Από την Κύπρο συμμετέχουν οι καλλιτέχνες Λευτέρης Τάπας, Πανίκος Τεμπριώτης, Ελένη Κινδύνη Καραγιώργη και Βασίλης Βασιλειάδης. Από την Ιταλία συμμετέχουν οι καλλιτέχνες Στεφανία Πενάκιο, Ρόζα Μούντι, Νίκολα Βερλάτο και Gabriels.
Η Αφροδίτη, μια από τις κεντρικές φιγούρες της ελληνικής μυθολογίας, συνδέεται με την ομορφιά, τον έρωτα και την αποπλάνηση, με ρίζες που ανάγονται στην αρχαία θρησκεία της Μεσοποταμίας και τις φοινικικές λατρείες. Ο μύθος λέει ότι γεννήθηκε από τον αφρό της θάλασσας κοντά στην Κύπρο και – όπως αναφέρουν οι διοργανωτές- δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι αυτό ακριβώς το νησί, σταυροδρόμι πολιτιστικών και εμπορικών επιρροών μεταξύ Ανατολής και Δύσης, επιλέχθηκε ως ο πρωταρχικός τόπος λατρείας της θεάς:
«Η Κύπρος, με τη στρατηγική θέση που κατέχει στη Μεσόγειο, αντιπροσωπεύει ένα κομβικό σημείο στην αρχαία Ιστορία, και η λατρεία της Αφροδίτης αντανακλά τη σημασία του νησιού στον πολιτιστικό ιστό του αρχαίου κόσμου. Ο μύθος της δεν συνδέεται όμως μόνο με τη σωματική ομορφιά αλλά και με την έννοια της καλοκαγαθίας, το κεντρικό θέμα της έκθεσης, που ενώνει το ιδανικό της ομορφιάς (κάλλος) με αυτό της καλοσύνης και της ηθικής υπεροχής (αγαθός). Η έννοια αυτή, που γεννήθηκε στον κλασικό ελληνικό πολιτισμό, έχει διατρέξει τους αιώνες επηρεάζοντας τη φιλοσοφία, την τέχνη και την ηθική στην αρχαία Ελλάδα μέχρι σήμερα».
Ο επιμελητής, καθηγητής Giorgio Calcara, και η καλλιτεχνική διευθύντρια, Stefania Pennacchio, έχουν ενορχηστρώσει ένα διάλογο μεταξύ της αρχαίας εικονογραφίας και των σύγχρονων ερμηνειών του μύθου της Αφροδίτης. Στόχος, όπως σημειώνουν, είναι να διερευνηθεί πώς οι αισθητικές και ηθικές αξίες που ενσαρκώνει η θεά επηρέασαν όχι μόνο την αρχαιότητα αλλά και τη σύγχρονη οπτική κουλτούρα.
Οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες, Ιταλοί και Κύπριοι, επιλέχθηκαν για την ικανότητά τους να εξερευνούν, μέσω διαφόρων μέσων, θέματα όπως η αγάπη, η ομορφιά και η γονιμότητα, με μια προσέγγιση που συνδυάζει την κλασική καλλιτεχνική παράδοση με τη σύγχρονη ευαισθησία.
Η συνέργεια αυτή δεν περιορίζεται σε μια περιχαρακωμένη έκθεση, αλλά επεκτείνεται για να δημιουργήσει ένα πολιτιστικό δίκτυο που ενώνει συμβολικά πόλεις όπως η Ρώμη, η Ταορμίνα/Νάξος, η Πάφος και η Λευκωσία, μέρη που μοιράζονται μια ισχυρή κλασική και μυθολογική κληρονομιά. «Η Ρώμη, το κέντρο της εξουσίας και του πολιτισμού στην αρχαιότητα, και η Ταορμίνα, με τις ελληνικές ρίζες της και το διάσημο αρχαίο θέατρο, γίνονται βασικοί κόμβοι σε αυτό το μεσογειακό δίκτυο. Αντίστοιχα, η Πάφος, ο κύριος τόπος λατρείας της Αφροδίτης στην Κύπρο, και η Λευκωσία, η πρωτεύουσα του νησιού, αποτελούν τον άλλο πόλο αυτής της πολιτιστικής και ιστορικής σύνδεσης. Συνδυάζοντας το παρελθόν με το παρόν, το αιώνιο με το εφήμερο, η έκθεση μετατρέπεται σε μια γιορτή της ομορφιάς και των αξιών που ενώνουν την ανθρωπότητα στο πέρασμα του χρόνου», σημειώνουν οι διοργανωτές.
Ο Κύπριος εικαστικός Βασίλης Βασιλειάδης που συμμετέχει στην έκθεση, σχολιάζει στον «Φ» ότι «κάθε φορά που ένας καλλιτέχνης έχει την ευκαιρία να εκθέσει στο εξωτερικό, αυτό μετατρέπεται αμέσως σε μια μοναδική, ανεκτίμητη εμπειρία». Όπως σημειώνει, «από τη μια είναι η τριβή του ίδιου του καλλιτέχνη με καινούργια δεδομένα και διαφορετικές νοοτροπίες, και από την άλλη είναι η επαφή του έργου του με ένα εντελώς καινούργιο κοινό. Μια επαφή που επιστρέφει πίσω στον καλλιτέχνη σαν μια ηχώ πολύ διαφορετική από εκείνη την οποία είναι συνηθισμένος να ακούει εκθέτοντας στον οικείο του χώρο. Δεν πίστεψα ποτέ μου ότι όποιος καλλιτέχνης εκθέτει στο εξωτερικό εκπροσωπεί απαραίτητα τη χώρα του. Εξάλλου η καταγωγή του καλλιτέχνη, η υπηκοότητα ή η εθνικότητά του, δεν είναι κάτι που απασχολεί ιδιαίτερα κανέναν όταν βρίσκεται μπροστά από ένα έργο τέχνης. Με μια μικρή εξαίρεση, στις περιπτώσεις που η χώρα συμμετέχει με αποστολές σε διοργανώσεις όπου εκπροσωπούνται χώρες. Αλλά ακόμη κι εκεί, μετά από λίγο καιρό, οι χώρες ξεχνιούνται ενώ τα έργα των καλλιτεχνών παραμένουν στον χώρο και στη μνήμη μας».
Ο Βασίλης Βασιλειάδης προσθέτει ότι στην έκθεση Cyprea, la rete di Afrodite, το κέρδος για την Κύπρο ήταν κάπως διαφορετικό: «Το θεματικό πλαίσιο ήταν εκείνο που ανέδειξε τη χώρα μας μέσα από συζητήσεις και αναλύσεις πολιτικών, μελετητών, θεωρητικών και επιστημόνων. Τα έργα μας ήταν η αφορμή για όλα αυτά. Η αφορμή για να προβληματιστούμε έστω και τώρα για τη δυναμική και την αποτελεσματικότητα αυτού που ονομάζουμε πολιτιστική διπλωματία».
Η έκθεση είναι ιδιωτική πρωτοβουλία του πολιτιστικού Ομίλου Leucο Art Gallery, η οποία στηρίζεται μεταξύ άλλων από το Τμήμα Σύγχρονου Πολιτισμού του υφυπουργείου Πολιτισμού της Κύπρου, το υπουργείο Πολιτισμού της Ιταλίας, την πρεσβεία της Κύπρου στη Ρώμη και την πρεσβεία της Ιταλίας στη Λευκωσία, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΟΥΝΕΣΚΟ και πολλούς άλλους τοπικούς και διεθνείς φορείς.
- Ρώμη, Αρχαιολογικό Πάρκο του Κολοσσαίου. Η έκθεση «Cyprea: Το δίχτυ της Αφροδίτης» παρουσιάζεται ως τις 26 Νοεμβρίου.
