Ναό 4000 ετών κατάφερε να φέρει στο φως στην Ερήμη επιστημονική αποστολή του πανεπιστημίου της Σιένα. Οι Ιταλοί αρχαιολόγοι κάνουν επιπλέον λόγο και για μια πανάρχαια γυναικοκτονία που διαπράχθηκε στον χώρο εκείνη την εποχή.
Ο ναός είχε δημιουργηθεί σε χώρο όπου βρισκόταν το εργαστήρι ενός τεχνίτη της εποχής. Όπως δήλωσε στο ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων Ansa o αρχαιολόγος Λούκα Μπομπαρντιέρι, πρόκειται για τον αρχαιότερο ιερό χώρο που έχει ανακαλυφθεί, έως τώρα στη Μεγαλόνησο.
Ο Μπομπαρντιέρι είναι τα τελευταία 15 χρόνια υπεύθυνος των ανασκαφών, οι οποίες διεξάγονται σε συνεργασία με το Τμήμα Αρχαιοτήτων της Κύπρου και το ιταλικό υπουργείο Εξωτερικών, στο πλαίσιο διεθνούς συνεργασίας.
Όπως εξήγησε ο επιστήμονας «πρόκειται για ένα μεγάλο δωμάτιο, όπου ένα μεγάλο μαγκάλι φώτιζε, μέρα- νύχτα, ένα μεγάλο μονόλιθο». Πρόκειται, ουσιαστικά, για έναν «ναό που δημιουργήθηκε πριν από τους ναούς που γνωρίζουμε συνήθως» που χτίστηκε μέσα στο εργασιακό περιβάλλον και ο οποίος δείχνει «πόσο πολυσύνθετη και πλούσια ήταν η ζωή των ανθρώπων αυτών, οι οποίοι ήταν τεχνίτες και έζησαν τέσσερις χιλιετίες χρόνια πριν από εμάς, λίγους μόλις αιώνες πριν γεννηθούν οι πρώτες πόλεις στο νησί».
Αρχαία γυναικοκοκτονία στις ανασκαφές
Ο Ιταλός επιστήμονας, αποκάλυψε, δε, ότι «στην τελευταία αυτή εκστρατεία ανασκαφών, βρέθηκε και ο σκελετός μιας κοπέλας ηλικίας περίπου 20 ετών, η οποία, όπως όλα δείχνουν, δολοφονήθηκε και στη συνέχεια το πτώμα «χτίσθηκε» για να μην ανακαλυφθεί, πιθανότατα, το έγκλημα και να μην επιστρέψει το φάντασμά της και να «ενοχλήσει» τους ζωντανούς.
Οι δολοφόνοι της έσπασαν το κρανίο της με μια λόγχη ή με μια βαριά πέτρα και στη συνέχεια την τοποθέτησαν στο πάτωμα, με ένα βαρύ λίθο πάνω στο στήθος σαν να την κρατούσαν ακίνητη. Δεν βρέθηκε κανένα πολύτιμο αντικείμενο ή άλλα κτερίσματα στον περιβάλλοντα χώρο, κάτι που σημαίνει ότι δεν τηρήθηκε η συνήθης ιεροτελεστία. Δεν αποκλείεται να πρόκειται, λένε οι Ιταλοί επιστήμονες, για πανάρχαια γυναικοκτονία, η οποία μπορεί και να συνδέεται με «τιμωρία», για το ότι η κοπέλα είχε μείνει έγκυος.
Η πόρτα της μικρής κατοικίας, από την άλλη πλευρά, ήταν σφραγισμένη με προσοχή, όπως και εκείνη ενός τάφου. Βρισκόμαστε στην Εποχή του Χαλκού, μεταξύ 2000 και 1600 π.Χ.
Η γυναικοκτονία «μπορεί να συνδέεται με άλλες περιπτώσεις που καταγράφηκαν στο παρελθόν σε άλλα μέρη της Κύπρου» εκτιμά ο Ιταλός αρχαιολόγος. Τα θύματα ήταν πάντα νεαρές γυναίκες. Σκοτωμένες και απομονωμένες από τις κοινότητές τους, κρατημένες μακριά ακόμα και από τους νεκρούς, ο ειδικός πιστεύει, «ίσως για ζητήματα που σχετίζονται με τη μητρότητα».
Με τα πάνω από 1000 τετραγωνικά μέτρα εργαστηρίων, αποθηκών και μεγάλων βαφικών λεκανών, το εργαστήριο της Ερήμης κατελάμβανε ολόκληρη την κορυφή ενός λόφου στη νότια ακτή της Κύπρου, όχι μακριά από τη σύγχρονη πόλη της Λεμεσού. Μια ιδανική θέση για τη δραστηριότητα που το ζωντάνευε, πάντα καλά αεριζόμενη και δυο βήματα μακριά από το φρέσκο νερό ενός ποταμού, με χώμα όπου φυτρώνουν αυθόρμητα φυτά που χρησίμευαν για να βάψουν τα υφάσματα, εκείνο το όμορφο ερυθρό χρώμα που τα έκανε μοναδικά και πολύτιμα.
Λίγο πιο κάτω, στριμωγμένα το ένα δίπλα στο άλλο, υπήρχαν τα σπίτια. Ακόμα πιο κάτω, σε κατάλληλη απόσταση, οι νεκροί θάβονταν, οι πλουσιότεροι σε μεγάλους θαλαμωτούς τάφους γεμάτους κτερίσματα και οι φτωχοί σε απλούς λάκκους.
Χάρη στα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα στο χρώμα του οίνου, η Ερήμη είχε μεγαλώσει σε φήμη και δύναμη. Κι ίσως, ποιος ξέρει, μαζί με τον νέο πλούτο, ήρθαν και εχθροί, εσωτερικοί και εξωτερικοί. Το γεγονός παραμένει ότι η ιστορία της ξαφνικά τελειώνει, το χωριό εγκαταλείπεται και το εργαστήριο σφραγίζεται με όλο το πολύτιμο θησαυρό των αντικειμένων του, συμπεριλαμβανομένου του ναού με τον μονόλιθό του.
Μια φωτιά, που πιθανόν πυροδοτήθηκε από τους χωρικούς που έφευγαν, προκάλεσε την κατάρρευση της οροφής. Και παραδόξως, είναι η ίδια η πράξη της εγκατάλειψης που παραδίδει την περιπετειώδη ιστορία αυτών των αριστουργηματικών υφαντών.
«Η κατάρρευση της δομής, που σφράγισε αυτά τα κατάλοιπα, επέτρεψε στους αρχαιολόγους να τα ανακαλύψουν ξανά μετά από τέσσερις χιλιάδες χρόνια» εκτιμά ο Μπομπαρντιέρι. «Και να αφηγηθούμε την ιστορία μιας εξαιρετικής κοινότητας κι ενός χωριού που είχε γίνει σχεδόν πόλη».
Και δεν αποκλείεται οι επόμενες ανασκαφές να βοηθήσουν στην κατανόηση του μυστηρίου της δολοφονημένης κοπέλας και των υπόλοιπων, τουλάχιστον 15, που λίγο- πολύ την ίδια εποχή φαίνεται να μοιράστηκαν την τύχη της σε διάφορα σημεία του νησιού.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ- ANSA
