43 καλλιτέχνες, 120 ξεχωριστά έργα τέχνης, ένα εμβληματικό κτίριο, κόσμημα της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής της Κύπρου, ένα νεοσύστατο πολιτιστικό ίδρυμα και το όνειρο ζωής ενός ανθρώπου. Αυτά, συνοπτικά, περικλείει η μεγαλύτερη και πιο σημαντική των τελευταίων χρόνων, έκθεση σύγχρονης κυπριακής τέχνης, σε επιμέλεια του συλλέκτη Νίκου Χρ. Παττίχη, τα εγκαίνια της οποίας τέλεσε ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης νωρίς το βράδυ του Σαββάτου, 1η Ιουνίου.
Η πρώην Αποθήκη Χαρουπιών, στο Καρνάγιο της Λεμεσού, από τα χαρακτηριστικότερα κτίσματα του μοντερνισμού στην Κύπρο, ανακαινίστηκε και αναγεννήθηκε από το νεοσύστατο PSI Foundation για να αποτελέσει έναν σύγχρονο χώρο πολιτισμού τέχνης και καινοτομίας για ολόκληρο το νησί.
Μάλιστα, όπως ανακοίνωσε ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κατά τα εγκαίνια, η κυβέρνηση συμφώνησε να αξιοποιήσει τον συγκεκριμένο χώρο για τη μεγάλη της πολιτιστική εκδήλωση κατά την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ από την Κύπρο, το πρώτο εξάμηνο του 2026.
Το γεγονός αυτό συναντήθηκε με το όραμα ζωής του συλλέκτη Νίκου Χρ. Παττίχη, ο οποίος ερωτεύτηκε το μεγαλοπρεπές κτίριο από τότε που ήταν 13 ετών, όταν το αντίκρισε για πρώτη φορά και που, όπως ο ίδιος χαρακτηριστικά είπε στην ομιλία του, τη βραδιά των εγκαινίων, «εξελίχθηκε σε μια παθιασμένη ερωτική σχέση», όταν ήταν στο Μόναχο και σπούδαζε αρχιτεκτονική και έκανε την πρώτη του ερευνητική εργασία για το συγκεκριμένο αυτό κόσμημα του Μοντερνισμού.
Τα τελευταία 20 χρόνια, έχοντας συγκεντρώσει μια σημαντική συλλογή έργων τέχνης και έχοντας ήδη ιδρύσει τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό CYCO (Cyprus Contemporary Art Center), ο οποίος κατέχει πλέον εκατοντάδες έργα μουσειακής ποιότητας κυρίως από Κύπριους καλλιτέχνες, ξεκίνησε μια εντατική προσπάθεια, διακαής πόθος ήταν, προσεγγίζοντας τις τοπικές αρχές, ώστε ο Δήμος της Λεμεσού να το αποκτήσει και να το μετατρέψει σε ένα Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Κύπρου. Το κτίριο έμελλε τελικά να καταλήξει σε άλλα χέρια, επενδυτών, ωστόσο το όνειρο του Νίκου Χρ. Παττίχη αγκαλιάστηκε όταν το μοιράστηκε μαζί με τον Πετρ Βάλοφ -μόλις πριν από ενάμιση χρόνο- και σήμερα, πήρε σάρκα και οστά με τα εγκαίνια αυτής της γιγαντιαίας έκθεσης.
Στον χαιρετισμό του, κατά την τέλεση των εγκαινίων, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, αναγνώρισε ότι ως Πολιτεία «δεν επενδύσαμε στον πολιτιστικό μας πλούτο, αργήσαμε πάρα πολύ» και παραδέχτηκε ότι ο ιδιωτικός τομέας ήταν «που μας έσπρωξε να προχωρούμε για να αναγνωρίσουμε τη σημασία του πολιτιστικού πλούτου της χώρας μας».
Πρόσθεσε, ότι έστω και αργά «προχωρούμε στην υλοποίηση μιας σειράς δράσεων και θεσμικών παρεμβάσεων στο νευραλγικό πεδίο του πολιτισμού, που πρέπει να το παραδεχτούμε για να διορθώσουμε την προηγούμενη κατάσταση πραγμάτων, ότι ο πολιτισμός ήταν ο φτωχός συγγενής σε αυτή τη χώρα».
Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στο γεγονός είμαστε μια χώρα που ιδρύθηκε το 1960 και το 2024 δεν έχουμε θεσπίσει το επάγγελμα του καλλιτέχνη και εντός του 2024 προχωρούμε με αυτή τη σημαντική εξέλιξη.
Σημείωσε ακόμη ότι καμία κρατική πολιτιστική πολιτική δεν μπορεί να αποδώσει τους πλήρεις καρπούς της, χωρίς την ύπαρξη και τη συνδρομή άλλων, ανεξάρτητων, θεσμών και υποδομών. «Και εδώ έρχεται ο ρόλος συμπατριωτών μας, ο ρόλος, όπως του Νίκου, του Πέτερ, που επένδυσαν στον πολιτισμό, μας δείχνουν τον δρόμο και χαιρόμαστε ιδιαίτερα διότι ο πολιτιστικός οργανισμός ‘PSI Foundation’, αν και νεοσύστατος, έχει κατορθώσει σε σύντομο σχετικό διάστημα να εμπεδωθεί ως ένα κομβικής σημασίας κύτταρο του ευρύτερου οικοσυστήματος των εικαστικών τεχνών στην Κύπρο. Αν και αυτό είναι αποτέλεσμα δουλειάς 35 χρόνων».
Απευθυνόμενος στον Νίκο Παττίχη, ο Ν. Χριστοδουλίσης τού είπε πρέπει να είναι ιδιαίτερα περήφανος για όλα όσα προσφέρει «με την αποψινή μοναδική εμπειρία που είμαι σίγουρος θα έχουν και άλλοι την ευκαιρία, έχει μία και μόνο έγνοια, την Κύπρο μας, την επανενωμένη Κύπρο μας και είναι σημαντικό να βλέπουμε ότι αυτός ο στόχος που είναι η υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα μας προωθείται και μέσα από την τέχνη. Να αντιληφθούμε πόσο κοντά είμαστε οι Ελληνοκύπριοι και οι Τουρκοκύπριοι. Και για μένα αυτό είναι το σημαντικότερο μήνυμα που στέλνει η έκθεση».
Η έκθεση Casts of an Island 2024, πραγματοποιείται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τα 50 χρόνια από την τουρκική εισβολή του 1974 και περιλαμβάνει έργα των τελευταίων 35 χρόνων.
Όπως η ιστορικός Τέχνης, Θάλεια Στεφανίδου, σημειώνει σε εισαγωγικό κείμενό της για την έκθεση: «Αρκετά από τα ιδιαιτέρως πολιτικά έργα που εκτίθενται χρονολογούνται μετά το άνοιγμα των οδοφραγμάτων το 2004, ενώ νέες προσθήκες και παραγωγές έγιναν με αφορμή την έκθεση.Το σύνολο των έργων που έχουν επιλεγεί καλύπτει ένα ευρύ φάσμα εικαστικών προτάσεων, χαρακτηριστικό των εξελίξεων των σύγχρονων τάσεων στη διεθνή εικαστική κοινότητα: εκδοχές ζωγραφικής πράξης, κατασκευές, εγκαταστάσεις και βίντεο, όλα ως όψεις του επινοητικού πράττειν, αλλά και ως μηνύματα αναφορικά στην ενότητα του οικουμενικού πολιτισμού».
Στην έκθεση συμμετέχουν (με αλφαβητική σειρά) οι καλλιτέχνες: Ραίσσα Αγγελή, Χρίστος Ακορδαλίτης, Κλίτσα Αντωνίου, Γιάννης Βαρελάς, Κωστής Βελώνης, Banu Cennetoglu, Jake και Dinos Chapman, Θεόδουλος Γρηγορίου, Αλέξανδρος Γιωρκάτζης, Emin Cizenel, Χάρις Επαμεινώνδα, Peter Eramian, Marina Genadieva, Mustafa Hulusi, Ελίνα Ιωάννου, Ανδρέας Καλλή, Στέλιος Καλλινίκου, Λητώ Κάττου, Γλαύκος Κουμίδης, Φάνος Κυριάκου, Κυριακή Κώστα, Μαρία Λοιζίδου, Άγγελος Μακρίδης, Παναγιώτης Μιχαήλ, Δημήτρης Νεοκλέους, Λευτέρης Ολύμπιος, Μαρία Περεντού, Βίκη Περικλέους, Πόλυς Πεσλίκας, Έφη Σαββίδου, Κούλα Σαββίδου, Μαρίνα Σιακόλα, Μελίνα Σουκιούρογλου, Σωκράτης Σωκράτους, Κωνσταντίνος Ταλιώτης, Λευτέρης Τάπας, Πανίκος Τεμπριώτης, Μαρία Τουμάζου, Νίκος Χαραλαμπίδης, Μιχάλης Χαραλάμπους, Σάββας Χριστοδουλίδης, Μαριάννα Χριστοφίδου.
Έναρξη έκθεσης: 2 Ιουνίου 2024.
Τον Ιούνιο η έκθεση θα λειτουργήσει τις παρακάτω ημερομηνίες: 2, 3, 4, 5, 6, 7, 12, 15, 16, 19, 22, 23, 26, 29, 30/6. Τον Ιούλιο η έκθεση θα λειτουργήσει τις παρακάτω ημερομηνίες: 5, 6, 12, 13, 19, 20, 26, 27/7 (Παρασκευή 5-10μ.μ., Σάββατο 11π.μ.- 2μ.μ. & 5-10μ.μ.)
- Ημερομηνία επανέναρξης φθινοπώρου: 14η Σεπτεμβρίου.
- Τετάρτη & Παρασκευή: 5-8μ.μ., Σάββατο: 11π.μ.- 2μ.μ., 5-10μ.μ.
- Η έκθεση θα παραμείνει ανοικτή μέχρι και την 1η Δεκεμβρίου.
