Τους νικητές των βραβείων στον τομέα της προστασίας και διάδοσης της πολιτιστικής κληρονομιάς ανακοίνωσαν σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Europa Nostra με τον αξιόλογο χαράκτη της Κύπρου Χαμπή Τσαγγάρη να είναι μεταξύ των βραβευθέντων. Ο Χαμπής τιμήθηκε στην κατηγορία «Πρωταθλητές κληρονομιάς», προσφέροντας μια σημαντική διάκριση στην Κύπρο.
Φέτος, 30 εξαιρετικά επιτεύγματα πολιτιστικής κληρονομιάς από 21 χώρες έχουν βραβευτεί με την κορυφαία διάκριση της Ευρώπης στον τομέα αυτό. Μεταξύ των φετινών νικητών είναι ο Χαμπής Τσαγγάρης από την Κύπρο, ο οποίος βραβεύτηκε για τα αξιοσημείωτα επιτεύγματά του σχετικά με την ενίσχυση των συνδέσεων και της κατανόησης μεταξύ των κοινοτήτων και των πολιτισμών στην διακοινοτική Κύπρο μέσω της δουλειάς του με την άυλη κληρονομιά και πιο συγκεκριμένα τη χαρακτική.
Οι νικητές θα τιμηθούν στην τελετή των Ευρωπαϊκών Βραβείων Πολιτιστικής Κληρονομιάς στις 28 Σεπτεμβρίου στο Palazzo del Cinema στη Βενετία.
Οι 30 νικητές επιλέχθηκαν από την κριτική επιτροπή, που αποτελείται από ειδικούς πολιτιστικής κληρονομιάς από όλη την Ευρώπη. Οι αιτήσεις για τα βραβεία πέρασαν πρώτα από αξιολόγηση από ειδικές επιτροπές. Φέτος υποβλήθηκαν αιτήσεις από οργανισμούς και άτομα από 35 ευρωπαϊκές χώρες.
Ο Χαμπής μέσα από την προσωπική του δημιουργία και το εκπαιδευτικό του έργο έδωσε την ευκαιρία σε όλες τις κοινότητες της Κύπρου και σε όλα τα στρώματά του λαού να έχουν δωρεάν πρόσβαση στην τέχνη. Δίδαξε την χαρακτική σε εκπαιδευτικούς, καλλιτέχνες, μαθητές και απλούς ανθρώπους.

Μέσα από αυτά τα μαθήματα χαρακτικής που διοργάνωσε και συνεχίζει να διοργανώνει δωρεάν σε όλη την Κύπρο και σε πολιτιστικά κέντρα του εξωτερικού, διασώζει την άυλη πολιτιστική κληρονομιά των λαϊκών μύθων της Κύπρου από τους οποίους αντλεί τη θεματολογία της τέχνης του. Από προσωπικές συνεντεύξεις με τους ανθρώπους της κυπριακής υπαίθρου συνέλλεξε πολύτιμες πληροφορίες για τους λαϊκούς θρύλους τους οποίους διέσωσε για τις επόμενες γενιές μέσα από τα έργα και τις εκδόσεις του.
Στα μουσεία που έχει ιδρύσει, το ένα στα Πλατανίσκια και το άλλο στην παλιά Λευκωσία σε συνεργασία με το Δήμο, φιλοξενεί καλλιτέχνες από όλες τις κοινότητες της Κύπρου αλλά και από άλλες χώρες από όλο τον κόσμο, αποδεικνύοντας πως η τέχνη μπορεί να λειτουργήσει ως μέσο διαπολιτισμικού διαλόγου και συνύπαρξης των λαών.
Όπως σημειώνεται, στον πυρήνα των δραστηριοτήτων του βρίσκεται η πεποίθηση ότι ο πολιτισμός, η κληρονομιά και η τέχνη πρέπει να είναι προσβάσιμες σε όλους, ανεξάρτητα από το υπόβαθρό τους. Για το σκοπό αυτό, ο Χαμπής Τσαγγάρης ταξίδεψε σε όλη την Κύπρο, επισκεπτόμενος πολλά χωριά, σε κάθε περιοχή, για να δώσει δωρεάν μαθήματα χαρακτικής και να μοιραστεί παράλληλα λαϊκές παραδόσεις. Με αυτόν τον τρόπο, καταδείκνυε ότι η τέχνη είναι μια αξιοσημείωτη πηγή για την ανάδειξη και τη διατήρηση του κοινού πολιτισμού στην Ευρώπη.
Ο Χαμπής Τσαγγάρης έπαιξε επίσης σημαντικό ρόλο στην προώθηση της διακοινοτικής ειρήνης και συνύπαρξης στην Κύπρο. Στο μουσείο, έχει οργανώσει κοινές εκθέσεις, σφυρηλατώντας δεσμούς μεταξύ Ελληνοκύπριων και Τουρκοκυπρίων καλλιτεχνών. Έχει επίσης διευκολύνει επισκέψεις ανταλλαγής σε ελληνοκυπριακά και τουρκοκυπριακά εργαστήρια, για την περαιτέρω οικοδόμηση κατανόησης και ειρηνικής συνύπαρξης αυτών των δύο κοινοτήτων. Η πρόσκληση σε Τουρκοκύπριους καλλιτέχνες παραμένει πάντα ανοιχτή για να συμμετάσχουν στις εκδηλώσεις της Σχολής Χαρακτικής και του Μουσείου Χαρακτικής Χαμπή.
«Ο Χαμπής Τσαγγάρης είναι αξιοσημείωτος για τα επιτεύγματά του στην ενίσχυση των συνδέσεων και της κατανόησης ανάμεσα στις κοινότητες και τις διαφορετικές κουλτούρες στην διακοινοτική Κύπρο μέσω της δουλειάς του με την πολιτιστική κληρονομιά. Με μια παθιασμένη και συμπεριληπτική προσέγγιση, έχει αφιερωθεί στη μετάδοση γνώσης τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, ενσωματώνοντας την παραδοσιακή κυπριακή αφήγηση στις προσπάθειές του. Έχει προσεγγίσει έναν εντυπωσιακό αριθμό ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων μαθητών. Οι καινοτόμες ιδέες του και η δέσμευσή του στην τέχνη ως μέσο για την μετάδοση ουσιαστικών μηνυμάτων αποτελούν έμπνευση για άλλους ευρωπαίους πολίτες» δήλωσε η κριτική επιτροπή των βραβείων.
«Τα διεθνή ταξίδια και η ενασχόληση του Τσαγγάρη με απομακρυσμένα χωριά αντικατοπτρίζουν την αφοσίωσή του στην ενίσχυση των διαπολιτισμικών σχέσεων στην Κύπρο και εκτός συνόρων. Μέσα από το έργο του, αναδεικνύει τη δύναμη της τέχνης και της εκπαίδευσης στην αναζωογόνηση διαφορετικών πτυχών του συλλογικού μας παρελθόντος και στην εξασφάλιση της συνέχειας με το συλλογικό μας παρελθόν», κατέληξε η κριτική επιτροπή.
Ο Δήμος Λευκωσίας εκφράζει τη συγκίνησή του για τη σημαντική αυτή διάκριση ενός στενού του συνεργάτη στον τομέα των πολιτιστικών δραστηριοτήτων της πρωτεύουσας.
«Ο χαράκτης Χαμπής είναι ένα φωτεινό παράδειγμα ανθρώπου που με δική του πρωτοβουλία και αδιάκοπη προσπάθεια και προσωπικό ενθουσιασμό δημιούργησε μια ροή τέχνης σε μεγάλη μερίδα του λαού χωρίς να διαχωρίζει τους μαθητές του με βάση το μορφωτικό τους επίπεδο η την κοινότητα από την οποία προέρχονται» αναφέρει ανακοίνωση του Δήμου.
Ο Δήμος Λευκωσίας συγχαίρει τον χαράκτη Χαμπή για τη μέχρι τώρα προσφορά του στη διάσωση και διάδοση της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου και του ευχόμαστε να συνεχίσει την πορεία του με πάθος και ενέργεια και στο μέλλον.
Οι νικητές των Ευρωπαϊκών Βραβείων Europa Nostra 2023
Συντήρηση και Προσαρμοστική Επαναχρησιμοποίηση
- Steam Engine Brewery, Λόμπετς, Τσεχία
- Friluftsskolen Open-Air School, Κοπεγχάγη, Δανία
- Hôtel de la Marine, Παρίσι, Γαλλία
- Royal Gardens of Venice, Ιταλία
- Museum of Urban Wooden Architecture, Βίλνιους, Λιθουανία
- Wit Stwosz Altarpiece in St. Mary’s Basilica, Κρακοβία, Πολωνία
- Mudéjar Ceilings of the Cathedral of Funchal, Μαδέιρα, Πορτογαλία
- Deba Bridge, Γκιπούθκοα, Ισπανία
- Ruins of the Monastery of San Pedro de Eslonza, Gradefes, Ισπανία
Έρευνα
- Scientific-Archaeological Studies for the Preservation of Ererouyk, Αρμενία/ Γαλλία
- Proto-Industrial Architecture of the Veneto in the Age of Palladio, Ιταλία
- Safeguarding of the Artisanal Fishing Technique “Arte-Xávega”, Πορτογαλία
Εκπαίδευση, Κατάρτιση & Δεξιότητες
- MADE IN: Crafts and Design Narratives, Αυστρία/ Κροατία/ Σλοβενία/ Σερβία
- ACTA VISTA, Μασσαλία, Γαλλία
- Carpenters without Borders, Παρίσι, Γαλλία
- National Centres for Restoration of Historic Vessels, Νορβηγία
- Pathfinders of the Waters, Danube Delta, Ρουμανία
Εμπλοκή και ευαισθητοποίηση των πολιτών
- Village Square Meer, Αμβέρσα, Βέλγιο
- Budapest100, Ουγγαρία
- Museum of Literature Ireland (MoLI), Δουβλίνο, Ιρλανδία
- Open for You, Ιταλία
- ALMADA Project, Λισαβόνα, Πορτογαλία
- Via Transilvanica, Ρουμανία
- Un-archiving Post-industry, Ουκρανία
Πρωταθλητές κληρονομιάς
- Hambis Tsangaris, Κύπρος
- Sergio Ragni, Ιταλία
- Cláudio Torres, Πορτογαλία
- Saving Ukrainian Cultural Heritage Online (SUCHO), UKRAINE/ INTERNATIONAL PROJECT
Βραβεία Europa Nostra 2023 για εξαιρετικά έργα από το Ηνωμένο Βασίλειο
Φέτος, τα Βραβεία Europa Nostra απονέμονται σε δύο αξιόλογα έργα πολιτιστικής κληρονομιάς από μια ευρωπαϊκή χώρα που δεν συμμετέχει στο πρόγραμμα της ΕΕ Δημιουργική Ευρώπη.
- Cleveland Pools, Bath, UNITED KINGDOM (Conservation & Adaptive Reuse)
- MINIARE: The Art & Science of Manuscript Heritage, Κέμπριτζ, Ηνωμένο Βασίλειο (Research)
Οι νικητές θα τιμηθούν στην τελετή των Ευρωπαϊκών Βραβείων Πολιτιστικής Κληρονομιάς στις 28 Σεπτεμβρίου στο Palazzo del Cinema στη Βενετία. Την υψηλού κύρους εκδήλωση θα τιμήσει με τη συμμετοχή της η Cecilia Bartoli, Πρόεδρος της Europa Nostra. Στην εκδήλωση υψηλού επιπέδου αναμένεται να παραστεί και ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς. Κατά τη διάρκεια της τελετής, θα ανακοινωθούν οι νικητές του «Grand Prix» και ο νικητής του Βραβείου «Public Choice»/ Επιλογής του κοινού, που επιλέχθηκαν μεταξύ των φετινών νικητών και θα λάβουν 10.000 ευρώ ο καθένας.
Η τελετή θα είναι το επίκεντρο της Συνόδου Κορυφής για την Ευρωπαϊκή Πολιτιστική Κληρονομιά 2023, που διοργανώνεται από την Europa Nostra με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στις 27-30 Σεπτεμβρίου στην Πόλη Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Βενετίας.
Οι υποστηρικτές και οι λάτρεις της πολιτιστικής κληρονομιάς μπορούν να ανακαλύψουν τους νικητές και να ψηφίσουν διαδικτυακά για να αποφασίσουν ποιος θα κερδίσει το βραβείο Public Choice 2023/ Βραβείο Κοινού 2023, που θα λάβει χρηματικό έπαθλο 10.000 ευρώ.