Τακτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών εξελέγη ο Γιάννης Σμαραγδής, με ομόφωνη απόφαση του Συμβουλίου της.
Ο Σμαραγδής γίνεται έτσι ο πρώτος Έλληνας σκηνοθέτης τακτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας (European Academy of Sciences and Arts), η οποία ιδρύθηκε το 1990 κι έχει την έδρα της στο Ζάλτσμπουργκ της Αυστρίας, γενέτειρα του Μότσαρτ.
Η επίσημη υποδοχή του Γιάννη Σμαραγδή ως νέου ακαδημαϊκού στην τάξη των Τεχνών θα γίνει σε ειδική εκδήλωση στην έδρα της Ακαδημίας στο Salzburg στις 9 Μαρτίου 2025.
Η Ευρωπαϊκή Ακαδημία τελεί υπό την αιγίδα της Προεδρίας 12 ευρωπαϊκών κρατών και συνδέεται με πλήθος από διακεκριμένα πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα. Μέλη της είναι 38 κάτοχοι βραβείων Νόμπελ και δεκάδες άλλοι με σπουδαίες διεθνείς διακρίσεις.
Πρόκειται για τιμητική διάκριση γενικότερης αξίας και ταυτόχρονα επιβράβευση του Έλληνα σκηνοθέτη με το βαθύτατο ελληνικό αποτύπωμα σ´ όλο το έργο του επί 40 χρόνια, με αναφορά στις μεγάλες μορφές και αξίες του οικουμενικού Ελληνισμού, από τον Όμηρο και τους κλασσικούς, τους τρεις μεγάλους πολιτισμούς (Μινωικό, Αρχαίο, Βυζαντινό) έως τη σειρά των μεγάλων επιστημόνων από τους προσωκρατικούς φιλοσόφους έως τους κορυφαίους επιστήμονες και τους σύγχρονους ποιητές Καβάφη, Σεφέρη, Ελύτη και τον συγγραφέα Καζαντζάκη.
Σμαραγδής: Τριπλό καθήκον αυτή η διάκριση
Ο ίδιος σε δήλωσή του αναφέρει ότι θεωρεί μεγάλη τιμή την εκλογή του. «Εκλαμβάνω τη διάκριση αυτή ως τριπλό καθήκον μου: Καθήκον τιμής και μνήμης για τους Έλληνες σκηνοθέτες του Κινηματογράφου και του Θεάτρου, που έγραψαν λαμπρή ιστορία στον τομέα τους με παγκόσμιες επιτυχίες, με ταινίες και με θεατρικές παραστάσεις. Καθήκον να προσπαθήσω στα πλαίσια της Ακαδημίας τον εμπλουτισμό της από εκπροσώπους της σύγχρονης Ελλάδος στους τομείς του Πνεύματος και των Καλών Τεχνών. Υπάρχουν σημαντικοί Έλληνες που το αξίζουν από τους τομείς της Μουσικής, της Ζωγραφικής, της Λογοτεχνίας, του Θεάτρου. Καθήκον να απευθυνθώ ειδικότερα στους δημιουργούς του Κινηματογράφου και της Τηλεόρασης, όπου διακρίνονται ήδη αρκετοί Έλληνες σκηνοθέτες με διεθνείς ορίζοντες, για να υπομνήσω όχι την όποια δική μου επιτυχία και αναγνώριση, αλλά τον κανόνα πως όλοι οι μεγάλοι δημιουργοί του έθνους μας τους τελευταίους αιώνες, οι Πατέρες του νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού, σε όλες τις τέχνες γονιμοποίησαν τις μεγάλες ελληνικές αξίες με τα σύγχρονα διεθνή ρεύματα και τις δημιουργικές αναζητήσεις. Με τον συνδυασμό αυτό, ενέταξαν τα έργα τους στην Εθνική και ταυτόχρονα Ευρωπαϊκή, την οικουμενική και παγκόσμια παράδοση μας. Μόνο αυτός ο συνδυασμός, με τις βαθιές εθνικές ρίζες και τις σύγχρονες αναζητήσεις έχει οδηγήσει κάθε δημιουργό, κάθε χώρας σε προσωπική καταξίωση και αναγνώριση μεγάλης εμβέλειας και διαχρονικής αξίας».
Ο Γιάννης Σμαραγδής έχει γνωρίσει πολλαπλές διακρίσεις, απέσπασε πολλά βραβεία εντός και εκτός Ελλάδος, οι ταινίες του γνώρισαν μεγάλη επιτυχία και αγαπήθηκαν από το κοινό και επίσης ψηφίστηκε δυο φορές ως ο δημοφιλέστερος Έλληνας καλλιτέχνης. Γνώρισε μεγάλη αγάπη ως δάσκαλος και καθηγητής τόσο στο Πάντειο πανεπιστήμιο που δίδαξε, όσο στις δραματικές σχολές και σχολές κινηματογράφου.
Γεννήθηκε το 1946 στο Ηράκλειο Κρήτης. Σπούδασε σκηνοθεσία στην Ελλάδα και το Παρίσι. Εμφανίζεται το 1972 με την μικρού μήκους ταινία «Δύο τρία πράγματα…» (12’), με την οποία απέσπασε το πρώτο βραβείο στην Ελλάδα και διάκριση στο Φεστιβάλ του Μόντρεαλ του Καναδά.
Οι πιο σημαντικές ταινίες του είναι οι:
2024: «ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ» – Προετοιμασία για την ολοκλήρωση της ταινίας πάνω στη ζωή και το έργο του μεγάλου Έλληνα πολιτικού, και οραματιστή Ιωάννη Καποδίστρια.
*Πριν καν ξεκινήσουν τα γυρίσματα της ταινίας, ο Γιάννης Σμαραγδής τιμήθηκε με το 1ο διεθνές βραβείο Ιωάννης Καποδίστριας από την Ελληνική Ακαδημία Βραβείων Τέχνης.
2017: «ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗΣ» – Ταινία βασισμένη στο αυτοβιογραφικό έργο του συγγραφέα Νίκου Καζαντζάκης Αναφορά στον Γκρέκο. Η ταινία κυκλοφόρησε στους κινηματογράφους στις 23 Νοεμβρίου 2017, ενώ έφτασε στην πρώτη θέση του ελληνικού Box Office.
2012: «Ο ΘΕΟΣ ΑΓΑΠΑΕΙ ΤΟ ΧΑΒΙΑΡΙ» – Ταινία, διεθνής συμπαραγωγή (Ελλάδα, Ισπανία, Ουγγαρία). Έφτασε στο Νο2 του ελληνικού box office. Διεθνής διανομή.
2007: «EL GRECO» – Ταινία, Διεθνής Συμπαραγωγή. Ρεκόρ εισιτηρίων στην Ελλάδα (1.200.000 θεατές). Έκτοτε μέχρι σήμερα δεν έχει ξεπεραστεί αυτό το ρεκόρ.
1996: «ΚΑΒΑΦΗΣ» – Ταινία: Για 12 συναπτά έτη προβαλλόταν στον κινηματογράφο Accattone του Παρισιού. Ρεκόρ που δεν έχει γίνει καμία άλλη αμιγώς ελληνική ταινία.
1981: «ΚΑΛΗ ΣΟΥ ΝΥΧΤΑ ΚΥΡ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕ (ΠΑΠΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ)» – Εξαιρετική ταινία μία ώρας για την Τηλεόραση με τεράστια αποδοχή από τους θεατές.
Έχει σκηνοθετήσει για το Μέγαρο Μουσικής την Όπερα των Σκιών, καθώς επίσης πολλά ντοκιμαντέρ με άξονα κυρίως ποιητές και συγγραφείς το ντοκιμαντέρ «Από τον Όμηρο στον Ελύτη» και δυο πρόσφατα τα: «Αναφορά στον Ιωάννη Καποδίστρια» και «Κολοκοτρώνης» σε ευγενική χορηγία του Ιδρύματος ΚΙΚΠΕ.
Έχει γράψει το βιβλίο «Γεωγραφία του μη ορατού» που εκδόθηκε από τις εκδόσεις Κέδρος (εξαντλημένο).
Έχουν γραφεί τρία βιβλία για τις τρεις ταινίες του. Υπήρξε Καλλιτεχνικός Διευθυντής στο πολιτιστικό κέντρο του Δήμου Χαλανδρίου και πρόεδρος του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου, απ’ όπου παραιτήθηκε μετά από έξι μήνες. Όλες του τις ταινίες τις έχει εκχωρήσει εντελώς δωρεάν στο Υπουργείο Εξωτερικών για την πολιτιστική διπλωματία της χώρας.
