Την ώρα που στη Λευκωσία αλλά και στη Γενεύη η συζήτηση περιστρεφόταν γύρω από το πως η ΕΕ θα εκπροσωπείτο στην άτυπη διάσκεψη, ο Νίκος Χριστοδουλίδης χρησιμοποιούσε τους διαύλους επικοινωνίας προς τις Βρυξέλλες προκειμένου να πετύχει μια ουσιαστική παρέμβαση σε ανώτατο επίπεδο προς την κατεύθυνση του Γενικού Γραμματέα.
Για τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη σε μια περίοδο που αμφισβητούνται τόσο τα Ηνωμένα Έθνη όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση, το Κυπριακό είναι ένα πεδίο όπου μπορούν να δουλέψουν από κοινού και να δείξουν συνοχή και αποτελεσματικότητα.
Πως προέκυψε επιστολή
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας φτάνοντας στη Γενεύη την Κυριακή άρχισε να εργάζεται με στόχο την ουσιαστική εμπλοκή της ΕΕ προς την κατεύθυνση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Η εκεί παρουσία της διευθύντριας στο γραφείο Κυπριακού στην Κομισιόν δεν αναμενόταν να παίξει και ιδιαίτερο ρόλο εμφανιζόμενη στο περιθώριο της άτυπης διάσκεψης.
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης κάθισε στα τηλέφωνα. Μίλησε τόσο με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, όσο και με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Προέτρεψε τον Α. Κόστα να μιλήσει με τον ΓΓ ΟΗΕ ενόψει άτυπης πενταμερούς και να του μεταφέρει κάποια μηνύματα. Μετά την τηλεφωνική επικοινωνία Κόστα-Γκουτέρες ο ΠτΔ μίλησε και με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην οποία εισηγήθηκε πως θα βοηθούσε την όλη προσπάθεια μια κοινή επιστολή των δύο προς τον Α. Γκουτέρες.
Αμφότεροι ανταποκρίθηκαν στην προτροπή Χριστοδουλίδη και προχώρησαν στην ετοιμασία επιστολής προς τον ΓΓ ΟΗΕ την οποία κοινοποίησαν και προς τους δύο ηγέτες.
Τα μηνύματα των Θεσμών
Στην επιστολή ημερομηνίας 17 Μαρτίου 2025, αντίγραφο της οποίας ο Φ έχει στα χέρια και δημοσιοποιεί, οι επικεφαλής των Θεσμών της ΕΕ αναφέρουν:
«Αγαπητέ Γενικέ Γραμματέα,
Θα θέλαμε να σας ευχαριστήσουμε τα Ηνωμένα Έθνη για τη συνεχή του προσπάθεια προς επίλυση του Κυπριακού προβλήματος και για την δική σας προσωπική δέσμευση για επίτευξη του στόχου αυτού.
Θα θέλαμε να υπογραμμίσουμε εκ νέου τη σταθερή δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επανένωση της Κύπρου, μέσω μιας ουσιαστικής λύσης εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, στη βάση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και σε ευθυγράμμιση με τις αρχές αξίες και τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει σθεναρά τις προσπάθειες σας για εξεύρεση μιας βιώσιμης λύσης στην Κύπρο. Εκφράζουμε εκτίμηση για την εκτίμησή μας για τη δουλειά που επιτεύχθηκε από την προσωπική σας απεσταλμένη κ. Ολγκίν Κουεγιάρ, η οποία ήταν καθοριστικής σημασίας προκειμένου να υπάρξει ένα θετικό μομέντουμ, καθώς επίσης και για τη δουλειά που έγινε από πλευράς Ηνωμένων Εθνών επί του εδάφους και σ’ ότι αφορά την ευρύτερη συζήτηση για επίτευξη λύσης.
Εκφράζουμε την ικανοποίησή μας γιατί η συνάντηση με τους ηγέτες των δύο κυπριακών κοινοτήτων στη Νέα Υόρκη στις 15 Οκτωβρίου οδήγησε στη συνέχιση του διαλόγου ανάμεσα στους ηγέτες. Ελπίδα μας είναι όπως η διευρυμένη συνάντηση αυτή την εβδομάδα στη Γενεύη θα επιφέρει περαιτέρω πρόοδο και θα μπορέσει να ανοίξει το δρόμο για επίσημες διαπραγματεύσεις.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση στέκεται έτοιμη να παίξει το ρόλο της και να συμβάλει ενεργά και να ενισχύσει τις προσπάθειές της για στήριξη της καθοδηγούμενης από τα Ηνωμένα Έθνη διαδικασίας. Εκφράζουμε για ακόμα μια φορά τις ευχαριστίες μας για τη σημαντική δουλειά από πλευράς Ηνωμένων Εθνών και αναμένουμε να συνεχίσουμε τη συνεργασία μας σ’ ένα τόσο σημαντικό ζήτημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Με εκτίμηση,
Αντόνιο Κόστα – Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν
Αντίγραφο: κ. Χριστοδουλίδη, Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και ηγέτη της ελληνοκυπριακής κοινότητας, κ. Τατάρ, ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας».
Γιατί ήταν σημαντική κίνηση
Βάζοντας στο παιχνίδι τους επικεφαλής των Θεσμών ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης γνώριζε ότι θα ισχυροποιούνταν ακόμα περισσότερα τα μηνύματα που θα έφταναν προς τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και κυρίως δεν θα μπορούσε ο ίδιος να τα παραγνωρίσει.
Για τη Λευκωσία, το γεγονός ότι μια κοινή επιστολή αποστέλλεται τόσο από Πρόεδρο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όσο και από Πρόεδρο Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τον ΓΓ ΟΗΕ είναι ενδεικτικό σημασίας και βαρύτητας που δίνεται. Σημειώνεται παράλληλα πως «ειδικά στις προσπάθειες για το Κυπριακό προσδίδει μια επιπρόσθετη σημαντικότατη διάσταση στη σημασία που προσδίδει η ΕΕ στο Κυπριακό».
Το ανέφερε και στη Σύνοδο
Φτάνοντας στις Βρυξέλλες για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, την Τετάρτη μετά τη διάσκεψη της Γενεύης, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είχε συναντήσεις αρχικά με την Πρόεδρο του Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα και εν συνεχεία με τον Αντόνιο Κόστα, ενώ συνομίλησε και με την φον ντερ Λάιεν.
Ενημέρωσε και τους τρεις για τα αποτελέσματα της άτυπης διάσκεψης αλλά και για το πως τα ευρωτουρκικά έπαιξαν το δικό τους ρόλο στο να υπάρξει ένα επιτυχές αποτέλεσμα.
Σε παρέμβασή του κατά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τόνισε πως το Κυπριακό αποτελεί ευκαιρία για τα Ηνωμένα Έθνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσα από τη συνεργασία τους, να αναδείξουν «ένα αποτελεσματικό μοντέλο συνεργασίας» σε αυτή τη γεμάτη προκλήσεις συγκυρία.
Κατά την παρέμβασή του ο κ. Γκουτέρες σημείωσε πως «η Κύπρος είναι προτεραιότητα για εμένα», ενώ σε παρεμβάσεις τους, ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επεσήμαναν πως η θέση της Κύπρου για την επίλυση του προβλήματος είναι και η θέση της ΕΕ.
