Πρωτοφανής παρέμβαση από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς το Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών με την έναρξη της άτυπης διάσκεψης για το Κυπριακό. Οι επικεφαλής των δύο Θεσμών, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με κοινή τους επιστολή προς τον Αντόνιο Γκουτέρες, πέραν από τη στήριξή τους προς την προσπάθεια που καταβάλλει στο Κυπριακό στέλνουν και συγκεκριμένα μηνύματα: Πρώτον ότι η λύση πρέπει να είναι συμβατή με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, και δεύτερον ότι η ΕΕ έχει και λόγο και ρόλο να παίξει στις προσπάθειες στο Κυπριακό.
Την επιστολή – την οποία ο «Φ» έχει δει – υπογράφουν ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, και η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Πέραν από τον παραλήπτη που είναι ο ΓΓ του ΟΗΕ η επιστολή κοινοποιήθηκε προς τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη και προς τον Ερσίν Τατάρ.
Το περιεχόμενο της επιστολής
Οι επικεφαλής των Θεσμών της ΕΕ, αφού πρώτα ευχαριστούν τα Ηνωμένα Έθνη για τις συνεχείς προσπάθειες που καταβάλλουν προς επίτευξη λύσης στο Κυπριακό πρόβλημα, και τον ίδιο τον ΓΓ για την προσωπική δέσμευση προς επίτευξη του στόχου αυτού, επαναλαμβάνουν:
«Τη σταθερή δέσμευση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επανένωση της Κύπρου, μέσω μιας ουσιαστικής λύσης εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών, στη βάση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και σε ευθυγράμμιση με τις αρχές, αξίες και τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση – συνεχίζει η επιστολή – υποστηρίζει σθεναρά τις προσπάθειες σας για εξεύρεση μιας βιώσιμης λύσης στην Κύπρο. Εκφράζουμε την εκτίμησή μας για τη δουλειά που επιτεύχθηκε από την προσωπική σας απεσταλμένη κ. Ολγκίν Κουεγιάρ, η οποία ήταν καθοριστικής σημασίας προκειμένου να υπάρξει ένα θετικό μομέντουμ, καθώς επίσης και για τη δουλειά που έγινε από πλευράς Ηνωμένων Εθνών επί του εδάφους και σ’ ότι, αφορά την ευρύτερη συζήτηση για επίτευξη λύσης».
Στη συνέχεια φον ντερ Λάιεν και Κόστα εκφράζουν την ικανοποίησή τους γιατί η συνάντηση του ΓΓ «με τους δύο ηγέτες στη Νέα Υόρκη στις 15 Οκτωβρίου οδήγησε στη συνέχιση του διαλόγου ανάμεσα στους ηγέτες». Εκφράζουν παράλληλα «την ελπίδα ότι η διευρυμένη συνάντηση αυτή την εβδομάδα στη Γενεύη θα επιφέρει περαιτέρω πρόοδο και ότι θα μπορέσει να ανοίξει το δρόμο για επίσημες διαπραγματεύσεις».
Καταλήγοντας αναφέρουν και τα εξής:
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση στέκεται έτοιμη να παίξει το ρόλο της και να συμβάλει ενεργά και να ενισχύσει τις προσπάθειές της για στήριξη της καθοδηγούμενης από τα Ηνωμένα Έθνη διαδικασίας. Εκφράζουμε για ακόμα μια φορά τις ευχαριστίες μας για τη σημαντική δουλειά από πλευράς Ηνωμένων Εθνών και αναμένουμε να συνεχίσουμε τη συνεργασία μας σ’ ένα τόσο σημαντικό ζήτημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση».
Τι σημαίνει η αποστολή της επιστολής
Η επιστολή Κόστα-VDL αποστάλθηκε μετά από πρωτοβουλία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Κυβερνητικοί κύκλοι υπογραμμίζουν πως «πρόκειται για κίνηση υψηλής σημασίας τόσο προς την χρονική στιγμή που αποστέλλεται αλλά και ως προς το περιεχόμενο και τα μηνύματα».
Υπογραμμίζουν την ίδια ώρα πως, αποτελεί επί της ουσίας παρέμβαση της ΕΕ σε μια κρίσιμη στιγμή και σε συνέχεια της δεδηλωμένης πρόθεσης της ΕΕ να είναι παρούσα στην πολυμερή διάσκεψη της Γενεύης.
Για τη Λευκωσία, το γεγονός ότι μια κοινή επιστολή αποστέλλεται τόσο από Πρόεδρο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου όσο και από Πρόεδρο Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς τον ΓΓ του ΟΗΕ είναι ενδεικτικό της σημασίας και βαρύτητας που δίνεται. Σημειώνεται παράλλα πως «ειδικά στις προσπάθειες για το Κυπριακό προσδίδει μια επιπρόσθετη σημαντικότατη διάσταση στη σημασία που προσδίδει η ΕΕ στο Κυπριακό».
Επικοινωνία Χριστοδουλίδη με Κόστα και VDL
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης στη διάρκεια της χθεσινής ημέρας μίλησε τόσο με τον Αντόνιο Κόστα όσο και με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Πέραν της στήριξής τους προς τις προσπάθειες του ΠτΔ αμφότεροι συζήτησαν μαζί του το περιεχόμενο της επιστολής προς τον ΓΓ του ΟΗΕ.
Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου ενημέρωσε τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη για την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε ο ίδιος με το Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στη διάρκεια της οποίας τόνισε πως «το Κυπριακό είναι και ευρωπαϊκό ζήτημα». Τόνισε επίσης ότι η ΕΕ είναι πλήρως προσηλωμένη σε μια συνολική διευθέτηση του Κυπριακού προβλήματος, εντός του πλαισίου του ΟΗΕ για μια διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ και το κεκτημένο».
Ο Αντόνιο Κόστα ξεκαθάρισε ακόμα πως η ΕΕ δεν μπορεί να αποδεχθεί τη θέση για τη λεγόμενη «λύση δύο κρατών» και ότι ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο αποτελεί μέρος του στρατηγικού συμφέροντος της ΕΕ, όπως επίσης και μια σταθερή, ανεξάρτητη, ειρηνική και πλήρως λειτουργική Κύπρος ως κράτος μέλος της ΕΕ».
Δύσκολη η επίτευξη επανέναρξης, ψάχνει για θετικά βήματα
Σε αντίθεση με τις εκτιμήσεις που είχαν εκφραστεί το προηγούμενο διάστημα τελικά ο Γενικός Γραμματέας επέλεξε το ψεσινό δείπνο στη Γενεύη μην περιλαμβάνει το Κυπριακό στο μενού. Τουλάχιστον στο τραπέζι που καθόταν ο ίδιος με τους επικεφαλής των αντιπροσωπειών τα θέματα που συζητήθηκαν ήταν όλα όσα απασχολούν σήμερα τη διεθνή κοινότητα πλην του Κυπριακού.
Σύμφωνα με την ενημέρωση του Εθνικού Συμβουλίου, ευθύς μετά το δείπνο, στην όλη συζήτηση των διεθνών και περιφερειακών ζητημάτων ο Ερσίν Τατάρ ήταν απλός θεατής και δεν συμμετείχε. Ο ηγέτης των Τουρκοκυπρίων κάθισε στο τραπέζι κρατώντας αρκετά χαρτιά έτοιμος να αρχίσει να διαβάζει, πλην όμως ο ΓΓ τον παρέπεμψε στις σημερινές συναντήσεις.
Από την ενημέρωση του ΕΣ από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας προκύπτει και εξής σημαντικό: Ο ΓΓ του ΟΗΕ είπε στον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη πως είναι δύσκολο να επιτευχθεί σ’ αυτή τη φάση επανέναρξη συνομιλιών. Εμφανίστηκε συγκρατημένα αισιόδοξος ότι μπορεί να υπάρξουν κάποια θετικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.
Μετά το δείπνο ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης είχε ολιγόλεπτη συνομιλία με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν. Κυβερνητικοί κύκλοι υποστήριξαν πως η συνομιλία των δύο ήταν καθαρά κοινωνικού χαρακτήρα και ότι δεν συζήτησαν για το Κυπριακό.
Στο Εθνικό Συμβούλιο που ακολούθησε ευθύς μετά το δείπνο ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ενημέρωσε την πολιτική ηγεσία και για τις πρωτοβουλίες που ανέλαβε μετά την πρωινή τους συνάντηση, δηλαδή για τις συνομιλίες με Αντόνιο Κόστα και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Κατά το πρωινό ΕΣ εκείνο που σημειώνεται ήταν η υποστηρικτική στάση της πολιτικής ηγεσίας προς τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη για τις συναντήσεις του με το Γενικό Γραμματέα.
Σήμερα το πρωί ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα έχει συνάντηση με τον εκπρόσωπο του Ηνωμένου Βασιλείου. Ακολουθεί η διμερής συνάντηση με το ΓΓ του ΟΗΕ και ακολούθως η ολομέλεια της άτυπης διάσκεψης.
Αποστολή στη Γενεύη
