Τα μηνύματα που φτάνουν στα κομματικά γραφεία δεν είναι καθόλου αισιόδοξα. Τα ευρήματα της τελευταίας έρευνας που παρουσίασε ο τηλεοπτικός σταθμός «Σίγμα», συνάδουν, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες μας, με τα ευρήματα εσωκομματικών ερευνών, προμηνύοντας έναν νέο εκλογικό χάρτη με πολλές ανατροπές και πολλά κομματικά ναυάγια. Η ρευστότητα, η οποία διαχέει το πολιτικό σκηνικό, δημιουργεί ακόμα μεγαλύτερη ανασφάλεια ως προς τα αποτελέσματα της κάλπης των βουλευτικών εκλογών.
Το πιο ανησυχητικό, όμως, εύρημα των διαφόρων ερευνών κοινής γνώμης είναι ο θυμός που διαπιστώνεται να έχει η κοινωνία έναντι του πολιτικού συστήματος. Αυτό το δεδομένο είναι που ενισχύει την τάση για εκδικητική ψήφο, η οποία έδειξε που μπορεί να οδηγήσει με το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών.
Τα κόμματα μπήκαν τους τελευταίους μήνες στην βάσανο επίδειξης αντανακλαστικών προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις πιέσεις που δέχονται. Οι κινήσεις που γίνονται δείχνουν μία πρόθεση διάνοιξης διαύλων επικοινωνίας με την κοινωνία και ενίσχυσης του αισθήματος της συμμετοχικότητας στη λήψη αποφάσεων. Κινήσεις ουσίας αλλά και εντυπώσεων καθώς το ζητούμε πλέον είναι αυτό το άνοιγμα προς την κοινωνία να βρει αποδέχτες.
Χαρακτηριστικές είναι οι αποφάσεις στις οποίες προχώρησαν τα δύο μεγάλα κόμματα ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ, αλλά και η συζήτηση γύρω από την πρόταση που μελετάται από πλευράς ΔΗΚΟ για άνοιγμα των διαδικασιών εκλογής της κομματικής ηγεσίας. Ενέργειες οι οποίες κινούνται προς δύο κατευθύνσεις:
1 Στην αύξηση της συμμετοχικότητας στην λήψη αποφάσεων όπως είναι η παραχώρηση δικαιώματος ψήφου σε μεγαλύτερο σύνολο ατόμων.
2 Στον περιορισμό των θητειών για πολιτειακά και κομματικά αξιώματα με σκοπό την προώθηση της αρχής της εναλλαξιμότητας και της ανανέωσης.
Η «κωλοσυρμαθκιά της κουφής» όμως είχε αρχίσει να φαίνεται εδώ και καιρό, πολύ πριν το τυφώνα των ευρωεκλογών. Η ανάγκη επαναπροσδιορισμού της σχέσης των κομμάτων με την κοινωνία είχε διαπιστωθεί εδώ και αρκετά χρόνια. Κυρία παράμετρος της προσπάθειας είναι πλέον και το μέγεθος του κοινού στο οποίο απευθύνονται οι όποιες αποφάσεις καθότι το πρόβλημα είναι ότι η απόσταση που έχει δημιουργηθεί μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών και των κομμάτων είναι μεγάλη και η κομματική βάση, έχει μειωθεί δραματικά σε σχέση με το παρελθόν. Οι όποιες αποφάσεις θα δοκιμαστούν στην πορεία. Εκφράζονται, όμως, αρκετές επιφυλάξεις ως προς το αποτέλεσμα αλλά και τις παρενέργειες αυτών των κινήσεων.
Συγκεκριμένα:
ΔΗΣΥ: Η επιλογή του εκλεκτού για τις προεδρικές
Κατά την διάρκεια του πρόσφατου καταστατικού συνεδρίου του κόμματος το οποίο αποφασίστηκε ως μέτρο αντίδρασης μετά τις ευρωεκλογές, ψηφίστηκε τροπολογία πού δίνει το δικαίωμα ψήφου σε όλα τα μέλη του κόμματος για την επιλογή υποψηφίου για τις προεδρικές εκλογές. Μέχρι σήμερα αυτό γινόταν από το Ανώτατο Συμβούλιο, ένα σώμα περίπου 1000 μελών. Τα μέλη του κόμματος συνολικά μετρούν γύρω στις 50 χιλιάδες. Παραμένει επίσης η απόφαση για περιορισμό των θητειών σε τρεις, η οποία θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά στις βουλευτικές εκλογές και μειώνεται το όριο ηλικίας για εγγραφή μέλους στα 17 έτη.
Στην εναρκτήρια ομιλία της στο συνέδριο του κόμματος, η Αννίτα Δημητρίου χαρακτήρισε τις αλλαγές ως «άλματα Δημοκρατίας».
«Σήμερα εκσυγχρονίζουμε τις δομές μας, προσαρμοζόμαστε στα σύγχρονα δεδομένα. Προχωρούμε στις αναγκαίες οργανωτικές και διοικητικές μεταρρυθμίσεις που θα μας επιτρέψουν να συγχρονίσουμε τον βηματισμό μας με αυτόν της κοινωνίας. Να βγούμε ξανά μπροστά. Περήφανοι, ενωμένοι και δυνατοί.
Τίποτα, όμως, από όλα αυτά δεν μπορεί να υλοποιηθεί χωρίς τη δική σας συμμετοχή και στήριξη», ανέφερε η πρόεδρος του ΔΗΣΥ, για να προσθέσει στη συνέχεια το εξής: «Για να δώσουμε με επιτυχία την κρίσιμη πολιτική μάχη των βουλευτικών εκλογών, θέλουμε όσο το δυνατόν περισσότεροι πολίτες να ακούσουν τα μηνύματά μας. Το σημερινό συνέδριο είναι η ευκαιρία μας να κάνουμε ένα άλμα μπροστά. Ένα άλμα δημοκρατίας και συμμετοχής», σημείωσε.
Παράλληλα με τις καταστατικές αλλαγές, η ηγεσία του ΔΗΣΥ προχώρησε με τη δημιουργία του Συμβουλίου Παρακολούθησης Κυβερνητικού Έργου, στο οποίο διορίστηκαν για τη διαμόρφωση πολιτικής του κόμματος. Το συμβούλιο ξεκίνησε, όπως έγραψε σε ανάρτηση του ο επικεφαλής του Μιχάλης Ιωαννίδης, μια προσπάθεια διαβούλευσης με την κοινωνία.
«Έχουμε ήδη προγραμματίσει 600 δράσεις διαβούλευσης. Αναμένω ότι τα επόμενα 3 χρόνια θα προγραμματιστούν χιλιάδες. Θα φτάσουμε κοντά σε όλους με αντικείμενο μια διαφορετική Κύπρο. Το ζήτημα όμως δεν είναι ποσοτικό. Το ζήτημα είναι το περιεχόμενο της κάθε προσπάθειας. Η Κύπρος βρίσκεται σε ένα τέλμα. Καταντήσαμε να παλεύουμε για πόρους. Νερό, Ενέργεια, Προσωπικό. Καταντήσαμε να παλεύουμε για βασικές κατακτήσεις. Παιδεία, Υγεία, Κυκλοφοριακό, Στέγη, Ακρίβεια Οι δράσεις που παρακολουθούμε να εκτελούνται από την Κυβέρνηση στο εσωτερικό, δεν είναι ουσιαστικές. Είναι ποσοτικές, γραφειοκρατικές, χωρίς πλάνο. Δράσεις που δεν λύνουν το πρόβλημα. Η αποτελεσματικότητα προστάζει, οι λύσεις να είναι απλές, όσο πολύπλοκα και να είναι τα προβλήματα. Αντιληπτές και εφαρμόσιμες. Ενίοτε μπορεί να μας εκπλήσσουν.Ενίοτε μπορεί να μας τρομάζουν πρέπει όμως κυρίως να λύνουν το πραγματικό πρόβλημα. Να αλλάζουν την Κύπρο. Αυτό σχεδιάζουμε μέσα από την Δημόσια Διαβούλευση που ξεκινήσαμε. Αυτό θα κάνουμε σαν παράταξη μόλις έχουμε εντολή Αννίτα Δημητρίου», έγραψε ο ίδιος.
ΑΚΕΛ: Η εκλογή του ΓΓ από τα μέλη του Παγκύπριου Συνεδρίου
Τον ερχόμενο Ιούνιο, κατά τον οποίο προγραμματίζεται η διοργάνωση του Παγκύπριου Συνεδρίου του κόμματος θα εφαρμοστούν για πρώτη φορά οι αλλαγές που ψηφίστηκαν το τελευταίο καταστατικό συνέδριο. Οι αλλαγές προβλέπουν εκλογή του Γενικού Γραμματέα του κόμματος από τα μέλη του συνεδρίου αντί από τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής. Οι σύνεδροι του ΑΚΕΛ είναι γύρω στους 1000 ενώ τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής γύρω στα 100. Προβλέπεται επίσης η αλλαγή της σύνθεσης της Κεντρικής Επιτροπής με μείωση του ποσοστού του έμμισθου προσωπικού και αύξηση των αιρετών μελών. Στο ΑΚΕΛ θα εφαρμοστεί επίσης για πρώτη φορά η πρόνοια για τον περιορισμό των θητειών. Στο τελευταίο καταστατικό συνέδριο, η απόφαση ήταν για περαιτέρω μείωση του ορίου στις δύο συνεχόμενες θητείες, με εξαίρεση των ΓΓ του κόμματος και δικαίωμα εξαίρεσης ενός ποσοστού της κοινοβουλευτικής ομάδα. Οι δυο θητείες θα ισχύουν από επόμενη εκλογική αναμέτρηση. Ως εκ τούτου από τα έδρανα του ΑΚΕΛ αποχωρούν μόνο όσοι έχουν εκλεγεί τρεις συνεχόμενες θητείες, όπως ήταν και η προηγούμενη απόφαση για τον περιορισμό των θητειών.
Ο Στέφανος Στεφάνου στην ομιλία του στο καταστατικό συνέδριο είχε επισημάνει ότι βασικός στόχος των καταστατικών και κανονιστικών αλλαγών ήταν η εμβάθυνση της εσωκομματικής δημοκρατίας με την ενίσχυση του λόγου και του ρόλου των μελών στις διαδικασίες συζήτησης και λήψης αποφάσεων στο Κόμμα.
«Το ΑΚΕΛ δεν θέλει τα μέλη του χειροκροτητές. Θέλει τα μέλη του πρωταγωνιστές στη λήψη και στην υλοποίηση των αποφάσεων. Και σήμερα, το συνέδριο, είναι μια ακόμη απόδειξη αυτού», ανέφερε, προσθέτοντας ότι το καταστατικό συνέδριο σηματοδοτεί για το ΑΚΕΛ ένα νέο ξεκίνημα, το οποίο όπως είπε, διαφοροποιεί σε διάφορα επίπεδα τον εσωτερικό τρόπο της κομματικής λειτουργίας και εκφράζει επίσης την ενίσχυση της εξωστρέφειας στον τρόπο που το κόμμα συνδιαλέγεται με την κοινωνία.
Πέραν βέβαια των καταστατικών αλλαγών στο ΑΚΕΛ, εξαγγέλθηκε από πριν το καταστατικό συνέδριο, μία προσπάθεια για άνοιγμα προς την κοινωνία των πολιτών μέσω της δημιουργίας της κοινωνικής συμμαχίας. Ένα κάλεσμα το οποίο απευθύνεται σε ανέντακτους πολίτες των προοδευτικού χώρου και της ευρύτερης Αριστεράς. Η Κοινωνική Συμμαχία, θεωρείται ως μία μετεξέλιξη του θεσμού των Νέων Δυνάμεων. «Εκτίμησή μας είναι ότι αφενός οι Νέες Δυνάμεις ολοκλήρωσαν τον ιστορικό τους κύκλο και ο θεσμός πρέπει να αναδομηθεί. Αφετέρου, η δυναμική που δημιούργησε η απόφαση του κόμματος για υποστήριξη της ανεξάρτητης υποψηφιότητας Μαυρογιάννη, όπως εκφράστηκε στο αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών, ανάδειξε την ανάγκη για τη δημιουργία μιας πολιτικής πλατφόρμας η οποία να συνενώνει και να εκφράζει προοδευτικούς ανθρώπους που προσδοκούν σε μια διαφορετική Κύπρο».
ΔΗΚΟ: Δικαίωμα ψήφου για ανάδειξη ηγεσίας σε όλους τους ψηφοφόρους
Ιδιαίτερα τολμηρή θεωρείται και η πρόθεση του ΔΗΚΟ να προχωρήσει με διορισμό τριμελούς επιτροπής η οποία θα έχει ως έργο της, την ετοιμασία μελέτης και παρουσίασης στο καταστατικό συνέδριο την ερχόμενη βδομάδα, της πρότασης του Εκτελεστικού Γραφείου για δικαίωμα ψήφου στις εσωκομματικές εκλογές όλων των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων.
«Θέλω να τονίσω ότι το Δημοκρατικό Κόμμα είναι ανοικτό για όποιον πολίτη ασπάζεται τις αρχές της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της δικαιοσύνης και θέλει να προσφέρει εποικοδομητικά στην κοινωνία. Ακόμα και στελέχη που έφυγαν λόγω διαφωνιών, καλό θα ήταν να αξιολογήσουν το ευρύτερο πολιτικό σκηνικό και να επιστρέψουν στο ΔΗΚΟ ενισχύοντας τον κατεξοχήν πατριωτικό χώρο του κέντρου και της μεσαίας τάξης», ανέφερε στη συνέντευξή του την προηγούμενη βδομάδα στον «Φ» ο γγ του ΔΗΚΟ Γιώργος Σολωμού, ο οποίος είχε και την ιδέα της συγκεκριμένης πρότασης.
«Επιδιώκουμε», είπε, «αν τελικά αυτή η πρόνοια υιοθετηθεί, στην αμεσότερη και ευρύτερη δημοκρατική συμμετοχή όλων των πολιτών όπως γίνεται και σε άλλες δημοκρατικές χώρες».
Ως εισήγηση στο συνέδριο του ΔΗΚΟ μπαίνει και το θέμα του περιορισμού θητειών για κομματικά και πολιτειακά αξιώματα σε τρεις συνεχόμενες. Εδώ και αρκετούς μήνες, βρίσκεται σε εξέλιξη επίσης μια διαδικασία διαλόγου με την κοινωνία μέσω των διαφόρων συνεδρίων και εργαστηρίων που διοργανώνει το κόμμα με την βοήθεια και των επαρχιακών και τοπικών του επιτροπών.
Όριο θητειών και σε ΕΔΕΚ, Οικολόγους και VOLT
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι όριο θητειών για πολιτειακά κομματικά αξιώματα ισχύει και στην ΕΔΕΚ και στους Οικολόγους και στο νεοσύστατο VOLT. Στην ΕΔΕΚ, σύμφωνα και με τα όσα ο πρόεδρος της Μαρίνος Σιζόπουλος δήλωσε, θα έχουμε αλλαγή σκυτάλης στην ηγεσία μαζί με την αποχώρηση του από τα κοινοβουλευτικά έδρανα. Από τα κοινοβουλευτικά έδρανα αποχωρεί και ο Χαράλαμπος Θεοπέμπτου των Οικολόγων που συμπλήρωσε το όριο θητειών. Οι Οικολόγοι εξάλλου βρίσκονται και σε διαδικασία συνεδρίου για εκλογή νέας ηγεσίας, καθώς ο Γιώργος Περδίκης, ο οποίος ανέλαβε μετά την κρίση και την παραίτηση Θεοπέμπτου ως μεταβατικός πρόεδρος, παραδίδει ξανά τη σκυτάλη. Είχε προηγηθεί και η προσπάθεια συγχώνευσης με την «Αιχμή» του Δημήτρη Παπαδάκη, η οποία δεν καρποφόρησε.
Όριο θητειών ισχύει και στο VOLT στο οποίο εφαρμόζεται και ο θεσμός του/της συμπροέδρου και του/της συναναπληρωτή προέδρου.
ΕΛΑΜ: Χωρίς θητείες και συνέδρια
Από το όλο σκηνικό δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι στο ΕΛΑΜ δεν ασχολήθηκαν ούτε με όριο θητειών, ούτε με διενέργεια καταστατικού συνεδρίου. Ενδεχομένως, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, να γίνει ένα πολιτικό συνέδριο πριν από τις βουλευτικές εκλογές.
Μάλιστα το ΕΛΑΜ είναι κάθετα αντίθετο στον όποιο περιορισμό θητειών για κομματικά και πολιτειακά αξιώματα και κινείται σε ένα εντελώς διαφορετικό πλαίσιο από τα υπόλοιπα κόμματα.
Την ίδια στιγμή, το ΕΛΑΜ, φαίνεται ότι είναι και το μοναδικό από τα κοινοβουλευτικά κόμματα που έχει εκλογική δυναμική και δεν το απασχολούν θέματα λειτουργίας ή διαδικαστικά.
