Σε μια περίοδο γεωπολιτικών εξελίξεων και ρευστότητας του διεθνούς πολιτικού σκηνικού, οι προχθεσινές συμφωνίες της Κυπριακής Δημοκρατίας με την Αίγυπτο σε ο,τι αφορά την αξιοποίηση του φυσικού αερίου του «Κρόνου», επισφραγίζουν ουσιαστικά και τη συνεργασία των δύο χωρών στη περιοχή και στα θέματα ενέργειας.
Αυτό το οποίο αλλάζει μετά το προχθεσινό ταξίδι του Προέδρου Χριστοδουλίδη στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα είναι ότι πλέον οι σχεδιασμοί εξόρυξης και αξιοποίησης του φυσικού αερίου, μπαίνουν στην τελική ευθεία. Το σημαντικό όμως, είναι ότι πλέον οι δύο χώρες έχουν υπογράψει τη συνεργασία τους που σηματοδοτεί και τα κοινά ενεργειακά συμφέροντα τους στην περιοχή. Είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντική η υπογραφή του μνημονίου συνεργασίας με την εταιρεία Chevron Cyprus Limited, NewMed Energy LP, BG Cyprus Limited) για την ανάπτυξη του κοιτάσματος Αφροδίτη, η οποία αποτελεί και αυτή ένα ακόμα βήμα στους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Για αυτό και η αναφορά του Προέδρου Χριστοδουλίδη το βράδυ της Δευτέρας μετά την επιστροφή του από το Κάιρο, περί ιστορικών συμφωνιών και καθοριστικής μέρας για το μέλλον των ενεργειακών σχεδιασμών της Κυπριακής Δημοκρατίας, με τη συμμετοχή των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Δεν είναι μόνο η Κύπρος και η Αίγυπτος, είναι και οι εταιρείες, και αυτό είναι το σημαντικό βήμα, με πολύ συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα για το πώς προχωρούμε με ένα και μοναδικό στόχο, να εξυπηρετήσουμε μόνο, το συμφέρον του κυπριακού λαού», είχε πει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.
Η ανάγνωση της Λευκωσίας επί του συγκεκριμένου θέματος, ουσιαστικά εστιάζει στα εξής σημεία:
– Θέτει τον ενεργειακό σχεδιασμό σε τροχιά υλοποίησης. Θα μπορούσε να λεχθεί ότι πλέον μπαίνει το νερό στο αυλάκι, παρόλο που ακόμα δεν μπορεί να δοθεί συγκεκριμένη ημερομηνία εξόρυξης.
– Η υπογραφή του HGA (Host Government Agreement, δηλαδή η Συμφωνία Φιλοξενούσας Χώρας) θεωρείται σημαντικό ορόσημο για την ανάπτυξη κυρίως της ανακάλυψης «Κρόνος», αφού θα ανοίξει το δρόμο για τις εμπορικές συμφωνίες και κατ’ επέκταση την κήρυξη της ανακάλυψης ως εμπορεύσιμης (declaration of commerciality).
Σκοπός του HGA είναι:
> να καθοριστεί το πλαίσιο κάτω από το οποίο ο Αδειούχος και η Αίγυπτος (ως Φιλοξενούσα Xώρα) θα εργαστούν από κοινού για τη δημιουργία και τη διατήρηση του νομικού, φορολογικού και κανονιστικού πλαισίου που θα επιτρέψει την ανάπτυξη και την πλήρη εφαρμογή του Έργου
> Στη συμφωνία διασφαλίζεται ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα αξιολογήσει και εγκρίνει το Σχέδιο Ανάπτυξης & Παραγωγής του κοιτάσματος «Κρόνος», σύμφωνα με τις πρόνοιες του Σύμβασης για το Τεμάχιο 6.
Σε ο,τι αφορά, το Μνημόνιο Συναντίληψης (Memorandum of Understanding) μεταξύ Κύπρου, Αιγύπτου και Αδειούχου δηλαδή της Chevron Cyprus Limited, NewMed Energy LP, BG Cyprus Limitedμ για την ανάπτυξη του κοιτάσματος Αφροδίτη, αυτό θέτει τις βάσεις για τη συνομολόγηση της Συμφωνίας Φιλοξενούσας Χώρας (Host Government Agreement) μεταξύ του Αδειούχου και της Αιγύπτου. Αποτελεί ουσιαστικά τον πρόδρομο μιας αντίστοιχης συμφωνίας που έγινε με την ENI/TOTAL για το τεμάχιο 6 του κοιτάσματος «Κρόνος»
Όπως ανέφερε χθες στον «Φ» κυβερνητική πηγή, πέραν της εμπορικής σημασίας, οι συμφωνίες, έχουν την σημαντική πολιτική διάσταση, καθώς παρόλο που οι σχέσεις μεταξύ Κύπρου και Αιγύπτου θεωρούνται στέρεες και βασισμένες σε αμοιβαία εκτίμηση, αυτές εμβαθύνονται περαιτέρω. «Ιδιαίτερα σε μια περίοδο περιφερειακών προκλήσεων και αναταράξεων, μέσω των συμφωνιών και της συνεργασίας, η Αίγυπτος μπορεί να βλέπει την Κύπρο ως αξιόπιστο εταίρο τόσο στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και ως κράτος μέλος της ΕΕ ως προς τις σχέσεις ΕΕ- Αιγύπτου», σημείωσε.
Αντιδράσεις Χασίπογλου
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Kıbrıs, όπως αναφέρεται στο ενημερωτικό δελτίο του ΓΤΠ, ο γενικός γραμματέας του Κόμματος Εθνικής Ενότητας (UBP), Ογουζχάν Χασίπογλου χαρακτήρισε τη συμφωνία συνεργασίας που υπογράφηκε στο Κάιρο ανάμεσα στην Κυπριακή Δημοκρατία και την Αίγυπτο ως έκφραση της αντίληψης της ελληνοκυπριακής πλευράς πως είναι ο μοναδικός κυρίαρχος της Κύπρου.
Σε γραπτή δήλωση για το θέμα, ο Χασίπογλου ισχυρίζεται ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά έδειξε για ακόμα μια φορά ότι δεν διαθέτει την νοοτροπία του διαμοιρασμού, «παραγνωρίζοντας την πραγματικότητα ότι στο νησί υπάρχουν δύο χωριστοί κυρίαρχοι λαοί και δύο κράτη», κατά την έκφρασή του.
