Μέσα από ένα καλοστημένο σκηνικό και με περισσότερο κόσμο, που ενδεχομένως να μην χρειαζόταν, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης παρέδωσε, όπως και πέρσι, στις 29 Ιανουαρίου, το δεύτερο «State of the Union», προκειμένου να παρουσιάσει στους πολίτες τους στόχους της κυβέρνησης για το έτος 2025. Ήταν μια εκδήλωση η οποία περισσότερο αποσκοπούσε στο να πάει το μήνυμα απευθείας στους πολίτες για το έργο που γίνεται παρά να γίνουν εξαγγελίες νέων πολιτικών.
Μιλώντας κάποιος με το σύνολο του κυβερνητικού σχήματος είναι εύκολο να αποκομίσει ένα κοινό παράπονο που εκφράζουν: ότι το έργο που επιτελείται δεν αναγνωρίζεται και γι’ αυτό δημιουργείται μια αρνητική αντίληψη στην κοινή γνώμη. Γι’ αυτό και τόσο μέσα από την περσινή όσο και μέσα από τη φετινή εκδήλωση ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης στόχευσε να περάσει ο ίδιος τα μηνύματά του απευθείας προς τους πολίτες και να τους ενημερώσει προσωπικά.
Το βάρος των προεδρικών εξαγγελιών, όπως και πέρσι, ρίχθηκε σε πολιτικές οι οποίες αφορούν περισσότερο τους ίδιους τους πολίτες και την ποιότητα ζωής τους. Θέλοντας, ενδεχομένως, να δοθεί και μία απάντηση στην κριτική ότι εκτός πάει καλά αλλά όχι εντός.
Κάνοντας ένας breakdown των όσων ανακοινώθηκαν την Τετάρτη στο Προεδρικό με όσα είχαν παρουσιαστεί κατά την αντίστοιχη περσινή εκδήλωση, αμφότερες εξαγγελίες ακολουθούν μια κοινή στρατηγική η οποία στοχεύει στην ανάπτυξη της χώρας. Αλλά διαφοροποιούνται ως προς τις προτεραιότητες και την υλοποίηση συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων.
Αμφότερες οι παρουσιάσεις επικεντρώνονται στους άξονες της βελτίωσης της καθημερινότητας των πολιτών, τον εκσυγχρονισμό του κράτους και την ενίσχυση της διαφάνειας. Οι κυβερνητικές εξαγγελίες χωρίζονται βασικά σε δώδεκα διαφορετικές ενότητες: Οικονομία, Εσωτερική Πολιτική, Ασφάλεια, Αμυντική Θωράκιση, Κυπριακό, Μεταναστευτικό, Ψηφιακός Μετασχηματισμός, Εκπαίδευση, Υγεία, Περιβάλλον, Πολιτισμός και Αθλητισμός.
➤ Οικονομία: Η οικονομία αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες της πολιτικής της κυβέρνησης και στα δύο κείμενα. Το 2024, η κυβέρνηση εστίασε την προσοχή της στην ενίσχυση της οικονομικής σταθερότητας και στην αντιμετώπιση της ακρίβειας. Η οικονομική πολιτική βασίστηκε στο τρίπτυχο: δημοσιονομική υπευθυνότητα, χρηματοπιστωτική σταθερότητα και τολμηρές μεταρρυθμίσεις. Ανακοίνωσε ένα πακέτο μέτρων για στήριξη της κυπριακής κοινωνίας και συνέχισε με στοχευμένες δράσεις για την αντιμετώπιση της ακρίβειας. Ο πρώτος προϋπολογισμός της ήταν πλεονασματικός.
Για το 2025, η κυβέρνηση δηλώνει πως θα συνεχίσει «με την ίδια υπευθυνότητα» και εστιάζει την προσοχή της στον φορολογικό μετασχηματισμό. Μέσα από τη φορολογική μεταρρύθμιση στοχεύει στο να αυξήσει το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και να στηρίξει την ανάπτυξη των κυπριακών επιχειρήσεων. Όσον αφορά τα νοικοκυριά, επιδίωξη είναι όπως οι φοροαπαλλαγές ενισχύσουν τη μεσαία τάξη, ενώ για τις επιχειρήσεις θα υπάρξουν μειώσεις στις φορολογικές επιβαρύνσεις για την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και των εξαγωγών. Δρομολογούνται επίσης συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση για τη διασφάλιση αξιοπρεπών συντάξεων.
➤ Εσωτερική Πολιτική: Η εσωτερική πολιτική και οι μεταρρυθμίσεις είναι κεντρικά θέματα και στις δύο εξαγγελίες. Το 2024, ανακοινώθηκε προώθηση του ψηφιακού μετασχηματισμού της χώρας ως μέσο για τη δημιουργία ενός σύγχρονου και αποδοτικού κράτους. Η δημιουργία του Ψηφιακού Πολίτη και η επέκταση του συστήματος «ΙΠΠΟΔΑΜΟΣ» παρουσιάστηκαν ως σημαντικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας. Επίσης στόχευσε στην ενίσχυση της κοινωνικής δικαιοσύνης, με μέτρα όπως η αύξηση της άδειας μητρότητας και η προκήρυξη σχεδίου επιδότησης διαμονής σε στέγες ηλικιωμένων.
Το 2025, χαρακτηρίζεται ως έτος για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας, την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την προαγωγή της διαφάνειας. Εισάγονται νέες ηλεκτρονικές υπηρεσίες και ενισχύεται η πλατφόρμα «Ψηφιακός Πολίτης». Ανακοινώθηκε η προώθηση τολμηρών μεταρρυθμίσεων για τον εκσυγχρονισμό της Νομικής και Ελεγκτικής Υπηρεσίας, καθώς και για τη διακυβέρνηση της Κεντρικής Τράπεζας. Η αποδοτικότερη διακυβέρνηση των ημικρατικών οργανισμών και η σύσταση Μονάδας Μακροπρόθεσμου Σχεδιασμού συμπεριλαμβάνονται στις πρωτοβουλίες που ανακοινώθηκαν.
➤ Μεταναστευτικό: Το μεταναστευτικό είναι ένα ακόμα θέμα που περιλαμβάνεται και στις δύο ετήσιες εξαγγελίες. Το 2024, η προσοχή ήταν στην αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης και στη μείωση της ελκυστικότητας της Κύπρου ως προορισμού. Η πολιτική που εφαρμόστηκε δείχνει να έχει αποδώσει με αποτέλεσμα η Κύπρος να κατατάσσεται πρώτη σε ποσοστό αναχωρήσεων.
Το 2025, ανακοινώθηκε η ενίσχυση των επαναπατρισμών και την αναβάθμιση των υποδομών του Κέντρου Πρώτης Υποδοχής και του Κέντρου Φιλοξενίας. Η ένταξη των νόμιμων μεταναστών στην κυπριακή κοινωνία αναφέρθηκε ως μια προτεραιότητα. Επίσης γίνεται αναφορά σε συνεργασία με διεθνείς οργανισμούς για τη διαμόρφωση και υλοποίηση στρατηγικής ένταξης.
➤ Ψηφιακός Μετασχηματισμός: Ο ψηφιακός μετασχηματισμός παραμένει ένας κοινός στόχος. Το 2024, ανακοινώθηκε η δημιουργία του Ψηφιακού Πολίτη και επέκταση του συστήματος «ΙΠΠΟΔΑΜΟΣ» για τη μείωση της γραφειοκρατίας. Επίσης ανακοινώθηκε συνεργασία με τον επιχειρηματικό κόσμο στον τομέα της Πληροφορικής και Τεχνολογίας.
Το 2025, ο ΠτΔ ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση αφιερώνει το έτος στον ψηφιακό μετασχηματισμό, με την εισαγωγή 60 νέων ηλεκτρονικών υπηρεσιών και την ενίσχυση της πλατφόρμας «Ψηφιακός Πολίτης». Η κυβέρνηση επιδιώκει να κάνει το κράτος πιο φιλικό προς τον πολίτη και να προάγει τη διαφάνεια.
➤ Εκπαίδευση: Η εκπαίδευση είναι επίσης ένα από τα θέματα για τα οποία έγιναν εξαγγελίες. Το 2024, είχε ανακοινωθεί ότι η κυβέρνηση προχωρά με την αναθεώρηση 43 αναλυτικών προγραμμάτων και την επέκταση του ολοήμερου σχολείου. Επίσης αναφέρθηκε ότι η προσοχή στρέφεται στον εκσυγχρονισμό του σχολείου και στην αντιμετώπιση του φαινομένου της αναντιστοιχίας μεταξύ ικανοτήτων και αναγκών της αγοράς εργασίας.
Το 2025, ανακοινώθηκε ότι η κυβέρνηση συνεχίζει με τον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος. Ανακοινώθηκε ένα νέο, και όπως χαρακτηρίστηκε, πιο σύγχρονο και δίκαιο σύστημα αξιολόγησης εκπαιδευτικών. Η επέκταση του ολοήμερου σχολείου και η πιλοτική εφαρμογή του Τεχνικού Γυμνασίου αναφέρονται ως σημαντικές πρωτοβουλίες. Επιδιώκεται ακόμα εκσυγχρονισμός της νομοθεσίας για την ειδική εκπαίδευση και η υλοποίηση πολιτικής για τα χαρισματικά παιδιά.
➤ Υγεία: Για την υγεία το 2024, η κυβέρνηση είχε εξαγγείλει ότι ολοκληρώνει την Εθνική Στρατηγική για την Ψυχική Υγεία και την πρώτη φάση του νέου Κέντρου Ψυχικής Υγείας. Και ότι εστιάζει την προσοχή της στην πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση, καθώς και στη διασφάλιση ποιοτικών υπηρεσιών υγείας.
Για το 2025, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα για τον εκσυγχρονισμό των δημόσιων νοσηλευτηρίων σε όλες τις επαρχίες. Η δημιουργία μονάδων άμεσης ιατρικής φροντίδας και η εφαρμογή της Εθνικής Στρατηγικής Πρόληψης αναφέρονται ως σημαντικές πρωτοβουλίες. Η ανέγερση νέας παιδογκολογικής κλινικής είναι επίσης ένα σημαντικό έργο το οποίο ανακοινώθηκε.
➤ Περιβάλλον: Το 2024, ανακοινώθηκε η υποστήριξη της ενεργειακής αναβάθμισης των νοικοκυριών και επιχειρήσεων, την επέκταση και ψηφιοποίηση των δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας και την προώθηση της αποθήκευσης ενέργειας από ΑΠΕ. Αύξηση των κονδυλίων για το Ταμείο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και υλοποίηση του σχεδίου «Φωτοβολταϊκά για Όλους».
Το 2025, ανακοινώθηκε ο Κλιματικός Νόμος για τη μείωση του ανθρακικού αποτυπώματος και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή. Επίσης ανακοινώθηκε ότι εκσυγχρονίζονται και απλοποιούνται οι διαδικασίες περιβαλλοντικής αδειοδότησης και ενισχύεται το Τμήμα Περιβάλλοντος. Εξαγγέλθηκε ότι προωθείται η ενεργειακή αναβάθμιση και την εφαρμογή της τεχνολογίας συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας.
➤ Πολιτισμός: Για το 2024, η εξαγγελία περιλάμβανε την κατάθεση νομοσχεδίου για την εφαρμογή θεσμικού πλαισίου που ρυθμίζει το καθεστώς του καλλιτέχνη. Επίσης αναφέρθηκε ότι η κυβέρνηση υποστηρίζει όλες τις πτυχές της πολιτιστικής δημιουργίας και την ψηφιακή αναβάθμιση των πολιτιστικών χώρων.
Για το 2025, ανακοινώθηκαν ειδικά κίνητρα για την ανάδειξη του πολιτισμού ως σημαντικής οικονομικής δραστηριότητας. Επίσης αναφέρθηκε ότι η κυβέρνηση υποστηρίζει την εξωστρέφεια και την καινοτομία στον πολιτισμό και χρηματοδοτεί την τεχνολογική αναβάθμιση πολιτιστικών φορέων.
➤ Αθλητισμός: Ο αθλητισμός είναι ένα κεφάλαιο που συμπεριλήφθηκε στη φετινή εξαγγελία του Προέδρου της Δημοκρατίας. Για το 2025, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα ενισχυμένο σχέδιο επαγγελματικής αποκατάστασης για αθλητές και αθλήτριες που εξασφαλίζουν συμμετοχή σε Ολυμπιακούς και Παραολυμπιακούς Αγώνες. Η αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός αθλητικών υποδομών, όπως τα ιστορικά στάδια, είναι σημαντικές πρωτοβουλίες.
Αρχές Μαρτίου ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης προτίθεται να παρουσιάσει ένα γενικό απολογισμό του έργου που έχει επιτελεστεί κατά τα πρώτα δύο χρόνια διακυβέρνησης. Ενώ παράλληλα ο κάθε υπουργός ξεχωριστά θα παρουσιάσει, όπως και πέρσι, το δικό του έργο. Την ίδια ώρα στην ιστοσελίδα diakivernisi.gov.cy τρέχει σε πραγματικό χρόνο η πορεία υλοποίησης του κυβερνητικού έργου τόσο επί του συνόλου της κυβέρνησης όσο και σε κάθε υπουργείο ξεχωριστά.
Ασφάλεια, Αμυντική Θωράκιση και Κυπριακό
Το Κυπριακό, η αμυντική θωράκιση και η ενίσχυση της ασφάλειας αποτελούν τρεις άξονες που περιλαμβάνονται στις προεδρικές εξαγγελίες.
◗Κεφάλαιο Ασφάλεια: Το 2024 ανακοινώθηκε η αναδιοργάνωση της Αστυνομίας αλλά και η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης. όπως αναφέρθηκε, η ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας των πολιτών είναι βασική υποχρέωση του κράτους. Σύμφωνα με τις περσινές εξαγγελίες του Προέδρου η κυβέρνηση εργάζεται για την ενδυνάμωση της αποτρεπτικής ισχύος της πατρίδας, με έμφαση στο έμψυχο υλικό της Εθνικής Φρουράς.
Για το 2025 αναφέρθηκε ότι θα δοθεί έμφαση στην ενίσχυση της αμυντικής θωράκισης και της αποτρεπτικής ισχύος της Κύπρου. Σύμφωνα με τον ΠτΔ η αστάθεια στην περιοχή και η συνεχιζόμενη τουρκική κατοχή καθιστούν την ενίσχυση της ασφάλειας ακόμη πιο επιτακτική. Στους στόχους του 2025 περιλαμβάνονται η αναβάθμιση της αεροπορικής βάσης «Ανδρέας Παπανδρέου» και την επέκταση της Ναυτικής Βάσης «Ευάγγελος Φλωράκης».
◗Αμυντική Θωράκιση: Το 2024, ανακοίνωσε την ενδυνάμωση του έμψυχου υλικού της Εθνικής Φρουράς και την αναβάθμιση του θεσμού των Συμβασιούχων Οπλιτών. Στις προτεραιότητες τοποθετήθηκε η διασφάλιση ενός σύγχρονου ημιεπαγγελματικού στρατού.
Για το 2025, αναφέρθηκε ότι η κυβέρνηση δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην αναβάθμιση των στρατιωτικών βάσεων και στην προώθηση της αμυντικής βιομηχανίας. Η εθελοντική στράτευση γυναικών και η πολιτική επιστράτευση αποστράτων αξιωματικών είναι μέτρα που ανακοινώνονται. Η κυβέρνηση επιδιώκει να ενισχύσει την αποτρεπτική ισχύ της Κύπρου και να αναδείξει τη χώρα ως αξιόπιστο εταίρο.
◗Κυπριακό: Το Κυπριακό πρόβλημα ήταν και παραμένει ένα από τα κεντρικά ζητήματα που απασχολούν τον εκάστοτε Πρόεδρο και την κυβέρνηση. Πέρσι ο Πρόεδρος στην ομιλία του τόνισε την ανάγκη για επίλυση του προβλήματος και την επανένωση της πατρίδας. Η βιώσιμη, συνολική διευθέτηση στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών και των αρχών και αξιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ο στόχος. Υποσχόταν ακόμα ότι θα πράξει ό,τι είναι δυνατόν για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων.
Το 2025, ανέφερε πως στοχεύει στην ενεργοποίηση του διεθνούς ενδιαφέροντος και στη δημιουργία συνθηκών για την επανέναρξη των συνομιλιών. Η σαφής διασύνδεση των ευρωτουρκικών με τις εξελίξεις στο Κυπριακό δημιουργεί προϋποθέσεις για μια βιώσιμη λύση. Η επερχόμενη συνάντηση υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών είναι μια σημαντική ευκαιρία για πρόοδο. Η κυβέρνηση δηλώνει την πρόθεσή της να αξιοποιήσει πλήρως αυτή τη συνάντηση.