Βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα από την πρώτη στιγμή που κάθισε στην καρέκλα του Υπουργείου Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως πριν 13 μήνες περίπου, η οποία κάθε μέρα αποδεικνύεται ηλεκτρική. Δέχεται διαρκώς επικρίσεις και του ζητείται συχνά πυκνά η παραίτησή του για λάθη ή παραλείψεις της Αστυνομίας και των Φυλακών.
Ο υπουργός Μάριος Χαρτσιώτης με τη συνέντευξή του στον «Φ» απαντά πως η συνεχής εναλλαγή υπουργών για κάθε λάθος, παράλειψη ή αμέλεια αστυνομικού ή δεσμοφύλακα δεν είναι η λύση. Απευθυνόμενος στους επικριτές του που τον κατηγορούν «δεν ιδρώνει το αυτί του», αναφέρει ότι δεν εισήλθε στην πολιτική για σκοπούς επαγγελματικής ή οικονομικής αποκατάστασης και ανέλιξης, αλλά για να φέρει λύσεις σε χρόνια προβλήματα και παθογένειες δεκαετιών.
Τονίζει ότι τα προβλήματα στην Αστυνομία είναι βαθιάκαι προσθέτει ότι το Σώμα χρειάζεται κτίσιμο από την αρχή. Ξεκαθαρίζει ακόμα ότι τα επιχειρησιακά λάθη, οι αστοχίες ,οι εσκεμμένες ενέργειες, αμελείς πράξεις ή παραλείψεις δεσμοφυλάκων ή αστυνομικών, φαινόμενα που έστω και να μειωθούν δεν θα εξαλειφθούν εντελώς, δεν είναι ορθό, κατά τη γνώμη του, να ανάγονται σε ουσιώδη λόγο υποβολής παραίτησης του εκάστοτε πολιτικού προϊστάμενου. Ξεσπαθώνει γιατί όπως αναφέρει, ενώ κτυπάς φαινόμενα διαφθοράς σε κατηγορούν για «ακόμα ένα ολίσθημα της Αστυνομίας».
– Δέχεστε κριτική κ. υπουργέ λόγω των αδυναμιών που παρουσιάζει η Αστυνομία στον επιχειρησιακό της ρόλο. Ειδικά για την ελλιπή αστυνόμευση ποδοσφαιρικών αγώνων, τις αποδράσεις κρατουμένων και πρόσφατα για το επεισόδιο στην Ποταμιά. Πώς απαντάτε;
– Η κριτική είναι πάντα καλοδεχούμενη νοουμένου ότι είναι καλοπροαίρετη και δεν κινείται με αλλότρια κίνητρα και ειδικά για μένα, η τελευταία, δηλαδή η καλοπροαίρετη, αποτελεί το πλέον χρήσιμο εργαλείο. Δεν υπάρχει Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως που δεν δέχτηκε διαδοχικά κατά τη διάρκεια της θητείας του, όσο και αν διαρκούσε αυτή, σχετική κριτική, λόγω του δύσκολου ρόλου που έχει να επιτελέσει το συγκεκριμένο Υπουργείο. Είναι γνωστό ότι στις αρμοδιότητες του συγκεκριμένου «πολυ-Υπουργείου», θα το χαρακτήριζα, υπάγεται ο θεσμός της δικαιοσύνης, η Αστυνομία, οι Φυλακές και όχι μόνο. Η κριτική για μένα, να μου επιτραπεί να επαναλάβω, είναι καλοδεχούμενη και αποτελεί και καθημερινή πρόκληση, προκειμένου μέσα από αυτήν να εντοπίζω κενά και να βρίσκω τις λύσεις που θα οδηγούν σε καλύτερα αποτελέσματα για όλους μας.
Το τελευταίο διάστημα, όντως δέχομαι συγκεκριμένη κριτική, η οποία όμως έχει να κάνει με συγκεκριμένα συμβάντα στην Αστυνομία και στις Φυλακές. Τα προαναφερθέντα είναι δύο πολύ ευαίσθητα τμήματα και ομολογουμένως παρουσιάζουν παθογένειες δεκαετιών που ανάγονται στην περίοδο της δημιουργίας της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και σε προβλήματα που προέκυψαν την προηγούμενη δεκαετία λόγω της οικονομικής κρίσης και της επακόλουθης παύσης στις προσλήψεις. Το να προβείς όχι σε λύσεις, αλλά ακόμα και σε διορθωτικές κινήσεις είναι πράγματι δύσκολο μετά από 65 χρόνια παθογενειών και τα όποια θετικά αποτελέσματα δεν πρόκειται να γίνουν εμφανή άμεσα. Παρά ταύτα, ο ρόλος μου εστιάζεται όχι απλώς σε διαπιστώσεις αλλά σε αυτές ακριβώς τις διορθωτικές κινήσεις προκειμένου τα ευαίσθητα αυτά Τμήματα με τα οποία ασχολείται το Υπουργείο, να μπορέσουν να μπουν σε μια πορεία εξυγίανσης ακόμη και αν κάποια από τα οφέλη δεν καταστούν εμφανή κατά τη διάρκεια της θητείας μου. Η δημόσια τάξη και ασφάλεια είναι βασικός πυλώνας και αποστολή ενός συντεταγμένου κράτους και μιας ευνομούμενης κοινωνίας. Η διατήρηση και αναβάθμιση της ασφάλειας είναι ένα έργο που δεν ολοκληρώνεται ποτέ αφού το οργανωμένο έγκλημα εξελίσσεται και βρίσκει συνεχώς νέες μεθόδους δράσης.
Η συνεχής εναλλαγή υπουργών μετά από κάθε σοβαρό συμβάν δεν ήταν και ούτε αποτελεί, κατά τη γνώμη μου, μια πετυχημένη συνταγή, όπως αποδείχτηκε άλλωστε μέχρι σήμερα. Ο Υπουργός ο οποίος κινείται με υγιή και αξιοκρατικά κίνητρα χωρίς να δέχεται οποιεσδήποτε παρεμβάσεις, είναι σε θέση να προσφέρει γνήσιες υπηρεσίες στη Δημοκρατία, και ως τέτοιος θα πρέπει να παραμένει προσηλωμένος στο στόχο του. Τα εγκλήματα δεν θα τελειώσουν ποτέ και άρα με αυτό το δεδομένο δεν είναι δυνατόν, η συχνή εναλλαγή στην υπουργική θέση, να αποτελεί λύση. Η δε επαναλαμβανόμενη θέση ορισμένων πολιτικών προσώπων περί παραίτησης, δίχως την ίδια στιγμή να συμμετέχουν δημιουργικά στη συζήτηση για την δημόσια τάξη και ασφάλεια, μάλλον φανερώνει μικροπολιτικές σκοπιμότητες παρά γνήσιο ενδιαφέρον για βελτίωση της κατάστασης. Παρά τα όσα λέχθηκαν τους προηγούμενους μήνες, παραμένω προσηλωμένος στη συλλογικότητα και καλώ όλες τις πολιτικές δυνάμεις να συμπαραταχθούν στην προσπάθεια του Υπουργείου και της νέας ηγεσίας της Αστυνομίας για διόρθωση των κακών εχόντων. Από τα τηλεοπτικά πάνελς και τις αναρτήσεις στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης δεν μπορεί να γίνει συζήτηση για θέματα που πολλές φορές αφορούν ευαίσθητες πληροφορίες.
-Θεωρείτε δηλαδή κ. υπουργέ άδικη αυτή την κριτική;
– Δεν είναι θέμα δίκαιης ή άδικης κριτικής. Σίγουρα η κακοπροαίρετη και κινούμενη από αλλότρια κίνητρα κριτική αγγίζει το αίσθημα δικαίου του κάθε ανθρώπου, ειδικά ενός ανθρώπου που δεν εισήλθε στην πολιτική για σκοπούς επαγγελματικής ή οικονομικής αποκατάστασης και ανέλιξης. Έχω κληθεί από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να εκτελέσω μία συγκεκριμένη αποστολή, με ένα συγκεκριμένο πολιτικό πρόγραμμα και παραμένω συγκεντρωμένος στην προώθηση αυτού. Παρά ταύτα, επαναλαμβάνω, η όποια κριτική για μένα είναι καλοδεχούμενη γιατί αποτελεί και μια πρόκληση για να προχωρούμε μπροστά και να διορθώνουμε καταστάσεις. Την ίδια ώρα η κριτική αυτή, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αποσπά τον πολιτικό προϊστάμενο από την προσήλωση στους συγκεκριμένους στόχους και πλάνα που έχει θέσει, προκειμένου να φέρει κάποιες καλύτερες μέρες στο Υπουργείο του και κατ’ επέκταση στην κοινωνία.
– Παρόλο που η νέα ηγεσία της Αστυνομίας παραδέχεται κενά τα οποία ανάγονται σε παθογένειες δεκαετιών, εντούτοις φαίνεται πως είτε δεν φτάνουν σωστά οι οδηγίες στα κατώτερα στρώματα, είτε υπάρχει σοβαρότερο πρόβλημα στο Σώμα. Τι ακριβώς συμβαίνει;
– Πρόκειται για μια ερώτηση επιχειρησιακής φύσεως. Πρόσφατα είχαμε αλλαγή στην ηγεσία της Αστυνομίας με τον διορισμό του νέου Αρχηγού και Υπαρχηγού της Αστυνομίας, ενώ πολύ σύντομα πρόκειται να πληρωθούν και οι θέσεις των τεσσάρων Βοηθών Αρχηγών Αστυνομίας. Αποτέλεσμα είναι ότι μετά από αρκετό χρονικό διάστημα θα συμπληρωθεί και ολοκληρωθεί η ηγετική πυραμίδα στην Αστυνομία. Είχαν προηγηθεί, όπως είναι γνωστό οι ακυρώσεις προαγωγών που έγιναν από το Διοικητικό Δικαστήριο το 2013 ως το 2017. Θέλω να πιστεύω ότι με την καθοδήγηση της νέας, συμπληρωμένης πλέον ηγεσίας της Αστυνομίας, αλλά και με δική μου συνδρομή, θα αρχίσουν τα συσσωρευμένα επί δεκαετίες προβλήματα να λύνονται, προκειμένου η Αστυνομία να δει καλύτερες ημέρες. Η επίλυση του συνόλου των προβλημάτων δεν είναι κάτι εύκολο και δεν είναι κάτι που μπορεί να αναμένεται να γίνει σύντομα. Όμως σίγουρα μπορούν να γίνουν σωστές και στοχευμένες διορθωτικές κινήσεις προς ενίσχυση του αισθήματος ασφάλειας των πολιτών.
– Σε πρόσφατη σύσκεψή σας με την ηγεσία της Δύναμης δώσατε σαφείς οδηγίες για μηδενική ανοχή για τη διαφθορά. Τελικά ποια η εικόνα που έχετε αποκομίσει από την παρουσία σας στο Υπουργείο Δικαιοσύνης για τα θέματα διαφθοράς στην Αστυνομία και τις Φυλακές;
– Η διαφθορά στην Αστυνομία και τις Φυλακές, αντιμετωπίζεται από εμένα και την Κυβέρνηση γενικότερα με μηδενική ανοχή, και είναι ένα θέμα που για μένα παρουσιάζει μια ιδιαίτερη ευαισθησία. Πράγματι, όχι μόνο πρόσφατα, αλλά από την στιγμή που ανέλαβα τα καθήκοντά μου, οι οδηγίες ήταν σαφείς για μηδενική ανοχή σε θέματα διαφθοράς και ήδη συγκεκριμένα περιστατικά του πρόσφατου παρελθόντος το αποδεικνύουν. Πολλές φορές όμως με στενοχωρούν φαινόμενα τέτοια, όπου συγκεκριμένα θέματα διαφθοράς ενώ χτυπιούνται με στόχο να ξεριζωθούν, την ίδια ώρα υπάρχει μια τέτοια κριτική, η οποία όχι μόνο δεν δημιουργεί αποτροπή, αλλά αντίθετα τα ενθαρρύνει. Συγκεκριμένα, δεν είναι δυνατόν να χτυπάς σύστημα διαφθοράς, να βγαίνει στη φόρα συγκεκριμένο περιστατικό με αστυνομικό, και αυτό το περιστατικό αντί να τυγχάνει αναγνώρισης, τυγχάνει αρνητικής κριτικής με τον υπαινιγμό για «ακόμα ένα ολίσθημα» της Αστυνομίας.
– Θεωρείτε δηλαδή ότι κάποια γεγονότα που εκθέτουν την εικόνα της Αστυνομίας οφείλονται και σε ζητήματα διαφθοράς;
– Κατηγορηματικά απαντώ ναι. Άλλωστε τα πρόσφατα γεγονότα μιλούν από μόνα τους, με συλλήψεις αστυνομικών υπόπτων για υπό διερεύνηση υποθέσεων διαφθοράς. Παρόμοια περιστατικά διαφθοράς έχουν διαπιστωθεί και στις Φυλακές. Επαναλαμβάνω ότι το Κράτος και το Υπουργείο ειδικότερα, είναι και θα συνεχίσουν να είναι αμείλικτα σε αυτά τα φαινόμενα. Γι’ αυτό άλλωστε βλέπετε ολοένα και περισσότερες τέτοιες περιπτώσεις να βλέπουν το φως της δημοσιότητας. Τίποτα δεν θα κρύβεται κάτω από το χαλί.
– Σε ποιες κινήσεις προβήκατε ή θα προβείτε ώστε να παταχθούν τα φαινόμενα διαφθοράς και παράλληλα να ξεπεραστούν οι αδυναμίες που παρουσιάζει η Αστυνομία;
– Το ερώτημα κινείται σε δύο άξονες. Στη διαφθορά και στις γενικότερες αδυναμίες που παρουσιάζει η Αστυνομία. Σε σχέση με τον πρώτο άξονα αυτόν της διαφθοράς, όπως όλα τα παθογόνα φαινόμενα αντιμετωπίζονται με την πρόληψη και την καταστολή. Στο κομμάτι της πρόληψης γίνεται μια εκτενής ενημέρωση του τί αποτελεί διαφθορά, αρχίζοντας ακόμα και από την σωστή συμπεριφορά και πειθαρχία, μέχρι το άλλο άκρο του φαινομένου της διαφθοράς που περιέγραψα πιο πάνω. Την ίδια ώρα τονίζεται η αυστηρότητα και η αποφασιστικότητα της ηγεσίας για πάταξη τέτοιων φαινομένων. Στο κομμάτι της καταστολής υπάρχει μια αυστηρή συμπεριφορά προς τους παρανομούντες, ώστε να δίδεται το μήνυμα της αποτροπής αλλά και του παραδειγματισμού. Σε σχέση με τον δεύτερο πυλώνα αυτόν με τις γενικότερες αδυναμίες που παρουσιάζει η Αστυνομία, έχει ήδη εκπονηθεί μελέτη αναδιοργάνωσης. Η μελέτη αυτή μεταξύ άλλων, όπως είναι αναμενόμενο, καταπιάνεται με την εξέλιξη και βελτίωση του Αστυνομικού σώματος, η οποία θα επέλθει με την εξάλειψη συγκεκριμένων αδυναμιών. Το πλάνο αναδιοργάνωσης ξεκινά από φέτος να μπαίνει σε πρακτική εφαρμογή πλέον και όχι μόνο σε θεωρητικό επίπεδο, όπως ήταν μέχρι τώρα. Θα ήθελα επιπρόσθετα να αναφέρω ότι η μελέτη αυτή είναι λεπτομερής και εμπεριστατωμένη και ουσιαστικά οι εισηγήσεις της άπτονται ολόκληρης της δομής της Αστυνομίας και δεν μιλάμε πια για αναδιοργάνωση αλλά ίσως καλύτερα για ανασυγκρότηση. Τα προβλήματα της Αστυνομίας και οι αδυναμίες είναι βαθιά και αυτό έχει ειπωθεί ξανά. Πηγάζουν από παθογένειες δεκαετιών και η προσπάθεια είναι να χτίσουμε την Αστυνομία ξανά, πάνω σε γερά θεμέλια. Τα θεμέλια ξεκινούν από την βάση και αυτός ήταν άλλωστε και ο λόγος των πρόσφατων επισκέψεών μου στις Αστυνομικές Διευθύνσεις, προκειμένου να αντλήσω μηνύματα, προβληματισμούς και σκέψεις από τον ανώτερο αξιωματικό μέχρι και τον απλό αστυνομικό.
– Πολλοί μεταξύ των οποίων και κόμματα, σας ζητούν συχνά πυκνά να παραιτηθείτε λόγω ακριβώς των αδυναμιών της Αστυνομίας να πατάξει το έγκλημα, λόγω των αποδράσεων και των φαινομένων της βίας στα γήπεδα. Ποια είναι η θέση σας;
– Για τους λόγους που έχω ήδη εξηγήσει, η παραίτηση κάτω από τέτοιες προϋποθέσεις δεν αποτελεί λύση των πολύχρονων παθογενειών και προβλημάτων της Αστυνομίας, όπως επίσης δεν αποτελεί λύση για την πάταξη των φαινομένων της οπαδικής βίας ή των προβλημάτων στις Κεντρικές Φυλακές. Πρόκειται για προβλήματα τα οποία για να λυθούν χρειάζεται συγκεκριμένη μεθοδολογία και εφαρμογή στην πράξη αυτής ακριβώς της μεθοδολογίας. Είναι αυτονόητο ότι η εφαρμογή στην πράξη τομών, ριζοσπαστικών αλλαγών, κινήσεων και τολμώ να πω ανασυγκρότησης της όλης δομής της Αστυνομίας, δεν επιτυγχάνεται με συχνές και αλλεπάλληλες παραιτήσεις και διορισμούς, αλλά επιτυγχάνεται με σκληρή δουλειά, θέληση και αποφασιστικότητα προκειμένου να φτάσεις στο τέλος αυτής της δύσκολης και επίπονης διαδρομής που είναι η αναδόμηση, η αναδιοργάνωση και η ανασυγκρότηση της Αστυνομίας. Απαιτείται συλλογική προσπάθεια εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας πέραν από κομματικά ή άλλα συμφέροντα. Τα επιχειρησιακά λάθη, οι αστοχίες ή οι εσκεμμένες ενέργειες, αμελείς πράξεις ή παραλείψεις δεσμοφυλάκων ή αστυνομικών, φαινόμενα που έστω και να μειωθούν δεν θα εξαλειφθούν εντελώς, δεν είναι ορθό, κατά τη γνώμη μου, να ανάγονται σε ουσιώδη λόγο υποβολής παραίτησης του εκάστοτε πολιτικού προϊστάμενου.
Εγκρίνεται σύντομα το νομοσχέδιο προς πάταξη της οπαδικής βίας
– Δεν διαπιστώνετε όμως και μια αδυναμία της Αστυνομίας να αστυνομεύσει επαρκώς κάποιους αγώνες που κρίνονται ως υψηλού κινδύνου;
– Ενδεχόμενα σε κάποιους αγώνες να υπήρξαν κάποιας μορφής επιχειρησιακές αστοχίες, αλλά επαναλαμβάνω ότι η πάταξη αυτού του φαινομένου δεν πρέπει να αφήνεται μόνο στην Αστυνομία. Είναι γνωστό ότι τους αθλητικούς χώρους επιτηρούν οι λεγόμενοι επιτηρητές, οι οποίοι διορίζονται και πληρώνονται από τα Σωματεία ώστε να επιτελούν το ρόλο τους. Την ίδια ώρα και άλλες αρχές είναι συνυπεύθυνες για την ομαλή διεξαγωγή ενός αγώνα. Πέραν των επιτηρητών είναι και οι Αρχές του σταδίου, οι υπεύθυνοι των σωματείων, η Αρχή Αδειοδότησης Σταδίων και όχι μόνο.
– Που βρίσκονται τα δύο νομοσχέδια για την οπαδική βία;
– Ήδη το νομοσχέδιο για την βία στα γήπεδα, προχωρεί εντός των ημερών στο Υπουργικό Συμβούλιο για έγκριση και στη συνέχεια για ψήφιση στη Βουλή. Αναφορικά με το νομοσχέδιο για τους Συνδέσμους Φιλάθλων και αυτό αναμένεται πολύ σύντομα να οδηγηθεί στο Υπουργικό και στην συνέχεια στη Βουλή. Για το μεν πρώτο έχει ολοκληρωθεί ο νομοτεχνικός έλεγχος, για το δε δεύτερο αυτός είναι στο τελικό στάδιο. Θέλω να πιστεύω ότι όταν οδηγηθούν ενώπιον του νομοθετικού Σώματος, θα αντιμετωπιστούν με πνεύμα συλλογικής ευθύνης και αποφασιστικότητας για πάταξη του φαινομένου της οπαδικής βίας η οποία αγγίζει οριζοντίως όλη την κοινωνία. Σαφώς αναμένω και από τα κοινοβουλευτικά κόμματα μια παραγωγική στάση ώστε τα νομοθετήματα στην τελική τους μορφή να παρέχουν αποτελεσματικά εργαλεία στο κράτος και όχι να ψηφιστούν με τροπολογίες που θα τα καθιστούν ανεφάρμοστα ή αναποτελεσματικά.
