Πολιτική ρευστότητα και κομματική αβεβαιότητα. Η απορρύθμιση του πολιτικού σκηνικού δημιουργεί ένα πρωτόγνωρο πεδίο για το κομματικό σύστημα δεκαέξι μήνες πριν από τις βουλευτικές εκλογές. Δεδομένα που προκαλούν μια πρόωρη αλλά όχι αβάσιμη ανησυχία στα κομματικά γραφεία για νέες ανατροπές στον κομματικό χάρτη. Είναι ίσως η πρώτη φορά στα χρονικά της Κυπριακής Δημοκρατίας, που δεν μπορούν να υπάρξουν προβλέψεις και ασφαλείς εκτιμήσεις για το πώς θα κινηθούν τα κομματικά ποσοστά.
Στην εξίσωση πλέον μπαίνουν τα διάφορα σενάρια δημιουργίας νέων πολιτικών κινήσεων ή πρωτοβουλιών, όπως η περίπτωση του τέως Γενικού Ελεγκτή της Δημοκρατίας Οδυσσέα Μιχαηλίδη, του τέως προέδρου του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου Χρίστου Κληρίδη, της Κομμουνιστικής Πρωτοβουλίας ή του βουλευτή Λεμεσού Ανδρέα Θεμιστοκλέους.
Στη δημιουργία Πολιτικού Παρατηρητηρίου προσανατολίζεται και ο βουλευτής του ΔΗΚΟ Παύλος Μυλώνας. Ερωτηματικό παραμένει και το τι θα πράξουν άτομα προσκείμενα στον Νίκο Χριστοδουλίδη, ιδιαίτερα μετά που ο τελευταίος τους έκοψε την φόρα για δημιουργία κόμματος.
Όλα αυτά, αποτελούν κινήσεις και πρωτοβουλίες, οι οποίες βρίσκουν ή αναζητούν έδαφος ανάμεσα στην αβεβαιότητα του κομματικού συστήματος που δείχνει μέχρι στιγμής, αδυναμία αντανακλαστικών.
Στο τέλος της ημέρας βέβαια, δεν είναι γνωστό ποιες από αυτές τις πρωτοβουλίες θα μετουσιωθούν σε πολιτική κίνηση και θα επιδιώξουν να μετρήσουν δυνάμεις στις βουλευτικές εκλογές. Το δεδομένο όμως είναι ότι καταγράφεται μία κινητικότητα σε όλα τα επίπεδα που ενισχύει την αβεβαιότητα του σκηνικού. Διαπιστώνεται επίσης ότι ο ορίζοντας διαφόρων κινήσεων είναι οι προεδρικές εκλογές του 2028.
➤ Χριστοδουλίδης, Αννίτα, Αβέρωφ ή άλλος;
Το μεγάλο ερωτηματικό είναι ο Δημοκρατικός Συναγερμός. Στην Πινδάρου έχουν βλέψεις επιστροφής στην εξουσία. Την ίδια ώρα όμως γίνεται αντιληπτό σε πολλά άτομα ότι αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς πολιτικές συνεργασίες. Αυτές οι συνεργασίες δεν μπορούν να υπάρξουν με άλλους χώρους πέραν των κομμάτων ΔΗΚΟ- ΔΗΠΑ. Αυτή τη στιγμή τα δύο κόμματα μετέχουν στην Κυβέρνηση Νίκου Χριστοδουλίδη, της οποίας ο ΔΗΣΥ είναι αντιπολίτευση. Εδώ είναι που γεννάται και ο μεγάλος ο γρίφος για το πώς θα διαμορφωθεί το σκηνικό και γύρω από ποιόν υποψήφιο.
Στην Πινδάρου βλέπουν πολλοί στο πρόσωπο Αννίτας Δημητρίου το άλογο που μπορεί να τρέξει, λόγω της δημοφιλίας της. Την ίδια ώρα όμως γίνεται αντιληπτό ότι δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη μία συνεργασία του ΔΗΣΥ με ΔΗΚΟ και ΔΗΠΑ με υποψήφια την Αννίτα Δημητρίου. Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, υπό τα μέχρι στιγμής δεδομένα θα διεκδικήσει επανεκλογή και είναι ξεκάθαρο μέσα από τις δηλώσεις και τοποθετήσεις του, ότι θα κινηθεί στο ίδιο μοτίβο που κινήθηκε και το 2023, δηλαδή οι αποφάσεις και οι κινήσεις του θα είναι ανεξάρτητα των όποιων κομματικών αποφάσεων, αλλά είναι προφανές ότι η υποψηφιότητα του θα απευθύνεται ξανά στο ακροατήριο της κεντροδεξιάς.
Στην εξίσωση ασφαλώς μπαίνει και ο Αβέρωφ Νεοφύτου, ο οποίος με τις κινήσεις του δείχνει ότι δεν είπε την τελευταία του λέξη και η περιρρέουσα μιλά για επιστροφή του και διεκδίκηση της Προεδρία της Δημοκρατίας ξανά το 2028. Μέσα από τις δηλώσεις του βέβαια δείχνει ότι αυτό θέλει να γίνει μέσω των κομματικών διαδικασιών του ΔΗΣΥ. Μπορεί υπό αυτά τα δεδομένα να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις της όποιας συνεργασίας για το 2028; Ή μήπως στο προσκήνιο θα προκύψει κάποιος άλλος; Όλα αυτά είναι ερωτήματα που χρίζουν απάντησης και η επομένη των βουλευτικών εκλογών θα είναι μια μέρα δύσκολη και γεμάτη έντονες διεργασίες.
Καθοριστικός βέβαια παράγοντας στην εξίσωση είναι και το ποσοστό που θα λάβει ο ΔΗΣΥ στις βουλευτικές εκλογές, αλλά και τα κόμματα με τα οποία θα μπορεί να προχωρήσει σε συνεργασία. Τα ποσοστά που κατέγραψαν στις ευρωεκλογές ΔΗΣΥ, ΔΗΚΟ και ΔΗΠΑ, είναι ικανά για να προσδώσουν τη δυναμική μίας συνεργασίας στις προεδρικές εκλογές που να οδηγήσει στην κατάληψη της εξουσίας;
➤ Το ΑΚΕΛ σε μοναχική πορεία
Σημείο αναφοράς είναι η πολίτική πορεία που φαίνεται να χαράζει το ΑΚΕΛ. Το κόμμα της Αριστεράς δείχνει ότι ακολουθεί πλέον μια γραμμή «πολιτικής καθαρότητας» στοχεύοντας προς το ευρύτερο αριστερό ακροατήριο και όχι σε κομματικές συνεργασίες. Η σύγκρουση εξάλλου του Στέφανου Στεφάνου με τον Νικόλα Παπαδόπουλο στη Βουλή, τόσο για το θέμα των τραπεζών, όσο και κατά τη διάρκεια της συζήτησης για τον Προϋπολογισμό, έρχεται να ενισχύσει την άποψη πώς είναι πολύ απομακρυσμένο το σενάριο της όποιας συνεργασίας των δύο κομμάτων παρά το γεγονός ότι συνεργάστηκαν στις τοπικές εκλογές του περασμένου Ιουνίου. Οι διαφορές πλέον των δύο κομμάτων είναι μεγάλες και δεν εστιάζονται μόνο στο Κυπριακό. Η συμμετοχή του ΑΚΕΛ σε εκδηλώσεις διαμαρτυρίας κατά του Ισραήλ, με αποκορύφωμα τις διαδηλώσεις κατά τις επίσκεψης του Ισραηλινού Προέδρου Ισάακ Χέρτζογκ είναι κινήσεις που αναδεικνύουν και διευρύνουν το χάσμα μεταξύ του ΑΚΕΛ και των κομμάτων του Κέντρου. Ακόμα και η ΕΔΕΚ δεν φαίνεται να ταυτίζεται με αυτή την ρητορική του ΑΚΕΛ. Στα θέματα Οικονομίας είναι γνωστές οι διαφωνίες του κόμματος της Αριστεράς και με το ΔΗΚΟ και τη ΔΗΠΑ.
Όπως σημειώνουν κομματικοί κύκλοι, η προσπάθεια, από πλευράς ηγεσίας του ΑΚΕΛ, φαίνεται να επικεντρώνεται στη συγκράτηση ποσοστών και σε κινητοποίηση αριστερών μη δραστοποιημένων ψηφοφόρων, πάρα στην δημιουργία προϋποθέσεων δημιουργίας πολιτικών συνεργασιών. «Δεν μας ανησυχεί ούτε εάν κατέλθει σε εκλογές η Κομμουνιστική Πρωτοβουλία, ούτε φαίνεται να έχουμε απώλειες προς το VOLT», σχολίασε πηγή από την Εζεκία Παπαϊωάννου. Σημείωσε μάλιστα ότι η προσοχή του ΑΚΕΛ είναι στραμμένη στην ανάδειξη ζητημάτων κοινωνικής πολιτικής και μέτρων αντιμετώπισης της ακρίβειας, στοχεύοντας καθαρά σε ένα ακροατήριο που ιεραρχεί σε προτεραιότητα ζητήματα της καθημερινότητας του.
Υπάρχει η πεποίθηση ότι μέσω αυτών των πρωτοβουλιών θα υπάρξει αποτέλεσμα που θα μετρηθεί και σε άνοδο ποσοστών. Ο ίδιος ο Στέφανος Στεφάνου, όρισε το πλαίσιο των συνεργασιών στην βάση της Κοινωνικής Συμμαχίας που επιχειρεί να δημιουργήσει το ΑΚΕΛ. Φαίνεται ότι το μοντέλο της Κοινωνικής Συμμαχίας που κατ’ ανάλογο τρόπο που συστάθηκε στις προεδρικές εκλογές του 2023 με τον Ανδρέα Μαυρογιάννη υποψήφιο, θα ακολουθηθεί και το 2028, επενδύοντας αρχικά σε συγκράτηση ποσοστών στις βουλευτικές εκλογές και σε κινητοποίηση αριστερών ψηφοφόρων. Αν καταφέρει να επιτύχει άνοδο ποσοστών, θα δημιουργήσει προϋποθέσεις για απόκτηση δυναμικής, ούτως ώστε, με ένα υποψήφιο πέραν του στενού κομματικού χώρου και με ένα κατακερμαστισμένο σκηνικό στη Δεξιά, ενδεχομένως τα δεδομένα να λειτουργήσουν ευνοϊκά για το ΑΚΕΛ.
Είναι ικανή αυτή η στροφή σε πιο αριστερή φρασεολογία και η εναντίωση στην προσέγγιση με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ να φέρει πίσω δυσαρεστημένους αριστερούς ψηφοφόρους ή μήπως αυτή η τακτική περιορίζει και τη δεξαμενή στην οποία απευθύνεται το ΑΚΕΛ;
➤ Η συνεργασία κεντροδεξιών δυνάμεων
Το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών έβαλε στη συζήτηση από ορισμένους την επανένωση των δυο… ΔΗΚΟ. Δηλαδή την επιστροφή των αποχωρήσαντων και διαγραφέντων στελεχών που δημιούργησαν την ΔΗΠΑ και συνένωση των δύο κομματικών χώρων προκειμένου να διατηρήσουν το χώρο του Κέντρου ζωντανό. Κάτι τέτοιο στην παρούσα φάση είναι ανέφικτο. Ο προβληματισμός όμως διευρύνεται από ορισμένους πολιτικούς κύκλους που βάζουν πλέον στην εξίσωση το σενάριο μιας ευρύτερης συνεργασίας των κεντροδεξιών δυνάμεων με ορίζοντα ασφαλώς τις προεδρικές εκλογές του 2028.
Όπως χαρακτηριστικά σημειώνουν πολιτικοί και κομματικοί κύκλοι, είναι τόσες οι αποσταθεροποιητικές τάσεις που επικρατούν στο πολιτικό σκηνικό που οι όποιες συνεργασίες πρέπει να βαδίσουν σε στέρεες βάσεις. «Δεν μπορεί για παράδειγμα το ΔΗΚΟ να πλέει μια με το ΔΗΣΥ και μια με το ΑΚΕΛ. Πρέπει να έχει μία σταθερή πορεία», σημείωνε κομματική πηγή. Άλλη πηγή από το χώρο των κομμάτων του Κέντρου, επεσήμανε πώς πρέπει να υπάρχει μια κοινή βάση και κοινοί στόχοι. «Για παράδειγμα στα θέματα της ΕΕ, της Οικονομίας, της εξωτερικής πολιτικής και αυτού που λέμε δυτικός προσανατολισμός και τις σχέσεις συνεργασίας με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Εάν δεν γίνει αυτό, θα βρίσκουν έδαφος δυνάμεις του λαϊκισμού».
Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και η δήλωση άλλου κομματικού στελέχους από το χώρο της Δεξιάς, ο οποίος υπέδειξε πώς δεν παίρνει τα κόμματα πλέον να προχωρούν σε ευκαιριακές συνεργασίες.
