Η σημερινή επίσκεψη του Κίρ Στάρμερ στην Κύπρο θα μπορούσε να εμπεριέχει και στοιχείο ιστορικότητας μιας και σπανίζει Βρετανός πρωθυπουργός να διέρχεται την είσοδο του Προεδρικού Μεγάρου στη Λευκωσία. Η συνάντηση του Προέδρου της Δημοκρατίας με τον πρωθυπουργό της Βρετανίας έρχεται να στείλει αρκετά μηνύματα με αποδέκτες εντός και εκτός Κύπρου, επί όλων των θεμάτων που άπτονται τις σχέσεις των χωρών.
Πέραν από του ότι οι προηγούμενες παρουσίες Βρετανών πρωθυπουργών χρονολογούνται μερικές δεκαετίες πίσω, η επίσκεψη Στάρμερ έχει ιδιαίτερη σημασία τόσο σ’ ό,τι αφορά τις εξελίξεις στο Κυπριακό, τα διμερή ζητήματα και κυρίως την κατάσταση στην ευρύτερη Μέση Ανατολή (μια περιοχή ιδιαίτερου ενδιαφέροντος και για τις δύο χώρες).
Είναι ήδη εδώ: Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ έφτασε στο νησί χθες βράδυ προερχόμενος από επισκέψεις στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία. Σημειώνεται ότι το αεροσκάφος του Βρετανού πρωθυπουργού προσγειώθηκε στο αεροδρόμιο Λάρνακας.
Η Λευκωσία θεωρεί σημαντική τη σημερινή επίσκεψη γιατί:
- Ο Κιρ Στάρμερ είναι ο πρώτος πρωθυπουργός της Βρετανίας που επισκέπτεται το νησί μετά από μερικές δεκαετίες.
- Η επίσκεψη έρχεται μόλις δύο μήνες μετά τη συνάντηση Στάρμερ-Χριστοδουλίδη στο Λονδίνο.
- Με τους υπουργούς Εξωτερικών των δύο χωρών να έχουν τη δική τους συνάντηση σε διάρκεια μιας εβδομάδας.
- Χωρίς να ακολουθήσει το βρετανικό «πρωτόκολλο» των ίσων αποστάσεων με επίσκεψη στα κατεχόμενα.
- Στο Κυπριακό, επιβεβαίωση της συμμετοχής της Βρετανίας σε άτυπη πολυμερή συνάντηση (κάτι που ανατρέπει τους σχεδιασμούς συγκεκριμένων κύκλων για τετραμερή).
Ο Βρετανός πρωθυπουργός συμπεριέλαβε την Κύπρο κατά την περιοδεία του σε χώρες του Κόλπου (Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και Σαουδική Αραβία) όπου υπέγραψε σημαντικές συμφωνίες ασφάλειας και επενδύσεων.
Η ατζέντα της σημερινής συνάντησης θα περιλαμβάνει: Κυπριακό, Στρατηγικό Διάλογο, Άμυνα και Ασφάλεια, Εκπαίδευση, Οικονομία, Εμπόριο και Ενέργεια. Ανακοινώνοντας τη επίσκεψη Στάρμερ στο νησί η Προεδρία της Δημοκρατίας ανέφερε μεταξύη άλλων: «Η συνάντηση του Προέδρου Χριστοδουλίδη με τον Βρετανό Πρωθυπουργό αποτελεί ακόμη μια πολύ σημαντική εξέλιξη στις εξαιρετικές σχέσεις μεταξύ Κύπρου και Ηνωμένου Βασιλείου, οι οποίες έχουν ενισχυθεί περαιτέρω και έχουν εισέλθει σε μια νέα εποικοδομητική περίοδο, στο πλαίσιο και της Στρατηγικής Συνεργασίας τους».
Εύσημα από έναν πρώην: Σύμφωνα με τον Ιωάννη Κασουλίδη, τέως Υπουργό Εξωτερικών, η επίσκεψη Στάρμερ στο νησί είναι η δεύτερη πολύ σημαντική συνάντηση που πραγματοποιεί ο Νίκος Χριστοδουλίδης μετά τη συνάντηση με τον Τζο Μπάιντεν: «Πρόκειται περί σημαντικής επίσκεψης ο πρωθυπουργός της Βρετανίας εξάλλου για δεκαετίες δεν επισκέφτηκε την Κύπρο Βρετανός πρωθυπουργός αλλά αν την αντιπαραβάλουμε με την συνάντηση του προέδρου της Δημοκρατίας με τον πρόεδρο Μπάιντεν θεωρώ ότι πρόκειται περί δεύτερης συνάντησης αλλά πολύ κοντά η μία στην άλλη», είπε ο Ι. Κασουλίδης μιλώντας στο Omega.
Ο Ι. Κασουλίδης σημείωσε ακόμα πως: «Αυτή η επίσκεψη εξάλλου γίνεται με τη Βρετανία πρώτον υπό την ιδιότητα της ως απελθούσα αποικιοκρατική δύναμη, δεύτερο με την ιδιότητά της ως μόνιμο μέλος του συμβουλίου ασφαλείας και ως ο έχων την πένα για την πρώτη γραφή του οποιουδήποτε ψηφίσματος γίνεται για την Κύπρο και τρίτον ως εγγυήτρια δύναμη».
Ο Έντουαρτ Χιθ ήταν το τελευταίος πρωθυπουργός που πέρασε το κατώφλι του Προεδρικού Μεγάρου, πίσω στο μακρινό 1971. Το 1993 βρέθηκε στο νησί και ο Τζον Μέιτζορ, μια επίσκεψη η οποία ωστόσο εντασσόταν στο πλαίσιο της συνόδου κορυφής της Κοινοπολιτείας. Η συνάντηση Γλαύκου Κληρίδη και Τζον Μέιτζορ είχε πραγματοποιηθεί στη Λεμεσό στο ξενοδοχείο όπου διεξάγονταν οι εργασίες του της συνόδου.
Τουρκικά τερτίπια: Το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου θα συναντηθεί μόνο με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη είναι κάτι που ενόχλησε την τουρκική πλευρά. Πέραν από τα μουρμουρητά του Ερσίν Τατάρ φαίνεται ότι κινήθηκε και παρασκηνιακά για να υποκινήσει αντιδράσεις περί συζήτησης θέματος βρετανικών βάσεων.
Στελέχη των Συντηρητικών ζήτησαν από τον Κιρ Στάρμερ – σύμφωνα με δημοσίευμα του «Independent» – να ξεκαθαρίσει πως «δεν έχει πρόθεση να παραδώσει» τις βρετανικές βάσεις όπως έκανε «με τη διεθνώς ντροπιαστική συμφωνία για τα νησιά Τσάγκος».
Διπλωματικοί κύκλοι εκτιμούν ότι οι αντιδράσεις των Συντηρητικών προέκυψαν μετά από κινήσεις της τουρκικής πλευράς η οποία ενοχλήθηκε από την απόφαση Στάρμερ να μην μεταβεί στα κατεχόμενα. Οι ίδιοι κύκλοι σημειώνουν παράλληλα πως σε μια περίοδο με αναταράξεις στη Μέση Ανατολή και με την κατάσταση στη Συρία όπως έχει διαμορφωθεί τα τελευταία 24ωρα, είναι εκτός πραγματικότητας να πιστεύει κάποιος ότι μπορεί το Λονδίνο να συζητήσει ο,τιδήποτε που αφορά τις βάσεις της στην περιοχή.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο Βρετανός πρωθυπουργός μετά τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Χριστοδουλίδη θα μεταβεί στις Βρετανικές βάσεις στο Ακρωτήρι. Η συνάντηση Χριστοδουλίδη-Στάρμερ έχει προγραμματιστεί να αρχίσει στις 8.40 το πρωί.
