Υπό στενή παρακολούθηση βρίσκονται οι εξελίξεις των τελευταίων ωρών στη Συρία με τη Λευκωσία να είναι σε επαφή με τις Βρυξέλλες και διάφορες χώρες της περιοχής. Τα γεγονότα των τελευταίων ωρών στην γειτονική χώρα σηματοδοτούν καθοριστικές αλλαγές σε ο,τι αφορά γεωπολιτικά δεδομένα της περιοχής και ταυτόχρονα μία αγωνία για το πώς θα εξελιχθεί η μετάβαση στην μετά Άσαντ εποχή.
Στην παρούσα φάση υπάρχει μια επιφυλακτικότητα καθώς το τοπίο είναι ακόμα ρευστό, ενώ το μεγάλο στοίχημα είναι η ισορροπία δυνάμεων που θα προκύψει και το πώς θα γίνει η μετάβαση.
Για την Κύπρο, όπως και για τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η πιο καυτή πατάτα αφορά το κεφάλαιο του μεταναστευτικού. Σε μία νέα κατάσταση πραγμάτων, οι πιθανότητες δημιουργίας ενός νέου προσφυγικού κύματος προς την Ευρώπη με πρώτο σταθμό την Κύπρο, είναι ένα πιθανό σενάριο. Προς το παρόν, η ανάγνωση που γίνεται από διπλωματικού κύκλους είναι καθησυχαστική, όχι μόνο στην Κύπρο αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Διαπιστώνεται τουλάχιστον ως πρώτη αντίδραση, ένα κλίμα ευφορίας μεταξύ των Σύρων όχι μόνο εντός Συρίας αλλά και εκτός αφού μεγάλος αριθμός Σύρων προσφύγων που βρίσκονται σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μεταξύ των οποίων και η Κύπρος, βγήκαν στους δρόμους και πανηγυρίζουν.
Παρόλα αυτά είναι ακόμα πολύ νωρίς και κανένας δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα το ποια θα είναι η εξέλιξη της ιστορίας. Το καθεστώς Άσαντ προκάλεσε μεγάλη αιματοχυσία σε κάποιες περιοχές και έγιναν διώξεις πολλών αντικαθεστωτικών. Εξ ου και τα μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα Σύρων προς την Ευρώπη. Το τέλος της εποχής Άσαντ και ανεξάρτητα το ποια θα είναι η κατάληξη του ιδίου σηματοδοτεί ασφαλώς μια νέα σελίδα στην ιστορία,
Το ζητούμενο όμως είναι το πώς θα γραφτεί αυτή η νέα σελίδα. Τα ερωτήματα κλειδιά είναι τα εξής:
>> Τι θα γίνει με τους οπαδούς και μέλη του καθεστώτος Άσαντ; Θα ακολουθήσουν πράξεις αντεκδίκησης από τους επικρατούντες τώρα στη Συρία, για τις διώξεις και δολοφονίες του καθεστώτος Άσαντ;
>> Είναι ικανή η Ρωσία και το Ιράν να επιχειρήσουν είτε μέσω των δυνάμεων Άσαντ, είτε μέσω της Χεζμπολάχ εκ νέου αλλαγή των δεδομένων και άρα μια διευρυμένη εμπόλεμη κατάσταση εντός της Συρίας;
Η πρώτη εκτίμηση είναι ότι οι αντάρτες που έχουν επικρατήσει δείχνουν, τουλάχιστον μέχρι στιγμής, διάθεση αποφυγής συγκρούσεων και συνεργασίας με άλλες συνιστώσες εντός του συριακού εδάφους. Αυτό είναι που δίνει και μία χαραμάδα ελπίδας προς τις Βρυξέλλες ότι μπορεί να προκύψει μία κυβέρνηση συνεργασίας με τη δύση ανοίγοντας το δρόμο ακόμα και για επιστροφή μεγάλου αριθμού Σύρων που βρίσκονται σε διάφορές χώρες. Η Κύπρος ως γειτονική χώρα, μπορεί να έχει σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις στην περιοχή ως γέφυρα των Βρυξελλών, οι οποίες, όπως σημειώνουν πολιτικές αναλυτές, καλείται να βρει διαύλους επικοινωνίας με τους αντάρτες και να στηρίξει το σχηματισμό νέας συριακής Κυβέρνησης για δημιουργία συνθηκών σταθερότητας.
Σε ο,τι αφορά τον ενδεχόμενο να προσπαθήσουν οι δυνάμεις Άσαντ με τη βοήθεια της Ρωσίας να επανέλθουν, φαίνεται απομακρυσμένο, με τη Μόσχα να είναι απορροφημένη στο μέτωπο της Ουκρανίας. Από την άλλη, η Χεζμπολάχ μέσω της οποίας ασκούσε έλεγχο το Ιράν φαίνεται πλέον αποδυναμωμένη μετά τα χτυπήματα που δέχθηκε στο Λίβανο από τον πόλεμο με το Ισραήλ και δεν εκτιμάται ότι έχει την ικανότητα να ελέγξει τη Συρία.
Υπό αυτά τα δεδομένα, ενισχύεται η άποψη ότι μπορούν να δημιουργηθούν οι συνθήκες δημιουργίας ενός κράτους και να επικρατήσει η σταθερότητα που θα αποτρέψει τη δημιουργία νέων προφυγικών ρευμάτων προς την Ευρώπη και κατά κάποιους πιο αισιόδοξους, μπορεί να λειτουργήσει ως παράγοντας επαναπατρισμού πολλών Σύρων. Είναι για αυτό που εκτιμάται ότι οι Βρυξέλλες θα πρέπει να επιδιώξουν να στηρίξουν και πολιτικά και οικονομικά τη νέα τάξη πραγμάτων στη Συρία προκειμένου να έχουν και ρόλο.
Η Τουρκία επιδιώκει να έχει επίσης σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις, λόγω ασφαλώς και του θέματος των Κουρδών, τη στάση της οποίας παρακολουθούν με επιφύλαξη άλλα αραβικά κράτη. Εκτιμάται πάντως ότι τη νέα τάξη πραγμάτων στη Συρία θα στηρίξουν ποικιλοτρόπως και αραβικά κράτη όπως το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Επικοινωνία Χριστοδουλίδη- Ούρσουλας
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης είχε χθες το απόγευμα, τηλεφωνική επικοινωνία με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κα Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, με την οποία συζήτησαν τις τελευταίες εξελίξεις στη Συρία.
Κατά την τηλεφωνική τους συνομιλία, οι δύο Πρόεδροι εξέφρασαν την ανησυχία τους για την κατάσταση που επικρατεί στην περιοχή και συζήτησαν για ενδεχόμενες επιπτώσεις τόσο στην περιοχή της ευρύτερης Μέσης Ανατολής όσο και στην Ευρώπη, περιλαμβανομένου του ζητήματος της περιφερειακής ασφάλειας και του μεταναστευτικού.
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης και η Πρόεδρος φον ντερ Λάιεν συμφώνησαν να βρίσκονται σε συνεχή επαφή και συντονισμό.
Εξάλλου, σημειώνεται ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει ζητήσει από τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κ. Αντόνιο Κόστα να περιλάβει στην ατζέντα του επερχόμενου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τις εξελίξεις στη Συρία.
Καμία κινητικότητα για μετακινήσεις
Μέχρι και χθες δεν υπήρχε οποιαδήποτε κινητικότητα σε ο,τι αφορά την εφαρμογή σχεδίων για μεταφορά πληθυσμού από τη Συρία. Ούτως ή άλλως δεν υπάρχουν πτήσεις στην περιοχή, αλλά και η κατάσταση όπως εξελίσσεται μέχρι στιγμής δεν υποδεικνύει την ανάγκη για να τεθεί σε εφαρμογή οποιαδήποτε σχέδιο από τις αρχές της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η προσοχή της Λευκωσίας, προς το παρόν επικεντρώνεται το διπλωματικό ρόλο που μπορεί να επιτελέσει ως γειτονική χώρα με τη Συρία και ως γέφυρα με τις Ευρωπαϊκή Ένωση. Τις επόμενες μέρες αναμένεται ότι θα υπάρξουν εξελίξεις.
