Η Λευκωσία είχε ξεκινήσει μεθοδικά από το περασμένο καλοκαίρι να προετοιμάζει το έδαφος για τη διεκδίκηση της Προεδρίας του Οργανισμού για την Ασφάλεια και Συνεργασία στην Ευρώπη. Όπως είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε το θέμα συζητήθηκε για πρώτη φορά κατά τη συνάντηση των Υπουργών Εξωτερικών Κύπρου και ΗΠΑ, Κωνσταντίνου Κόμπου και Άντονι Μπλίνκεν, τον περασμένο Ιούνιο.
Στη συνάντηση των δύο ΥΠΕΞ στην Ουάσιγκτον η διεκδίκηση της Προεδρίας μπήκε ως ιδέα με την αμερικανική πλευρά να αντιδρά θετικά. Αυτό της έδωσε και το έναυσμα να ξεκινήσει μια διπλωματική προσπάθεια προκειμένου να ενισχύσει την πρότασή της εξασφαλίζοντας στήριξη και από άλλες χώρες. Κατάφερε να εξασφαλίσει σημαντική στήριξη τόσο από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, την προεδρία της Μάλτας και την επερχόμενη φινλανδική προεδρία.
Διπλωματικοί κύκλοι εξήγησαν στον «Φ» ότι αυτός ο πυρήνας προώθησε την κυπριακή υποψηφιότητα ως μέρος μιας συνολικής επίλυσης όλων των θεμάτων του οργανισμού. Ως γνωστό μετά και την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία ο ΟΑΣΕ αντιμετωπίζει σειρά λειτουργικών προβλημάτων και ήταν κάτι που η Λευκωσία έλαβε σοβαρά υπόψη της τόσο υποβάλλοντας υποψηφιότητα όσο και για τη στάση που τήρησε κατά την ψηφοφορία για την νέα ηγεσία του οργανισμού.
Η στήριξη εντός του ΟΑΣΕ, από την υποβολή της υποψηφιότητας στις 2 Δεκεμβρίου μέχρι και την υπουργική σύνοδο αυτή την εβδομάδα, αυξήθηκε τόσο ως εκτίμηση στην εποικοδομητική της στάση (δεν καταψήφισε το «πακέτο Ελλάδας-Τουρκίας»). Παράλληλα η κυπριακή υποψηφιότητα στηρίχθηκε γιατί προσέφερε μια λύση σε ένα πρόβλημα που όλοι είχαν ενώπιον τους.
Όσον αφορά τους επικεφαλής της Γραμματείας των θεσμικών οργάνων του ΟΑΣΕ η Κύπρος είχε ενώπιόν της το αδιάσπαστο πακέτο υποψηφιοτήτων από Ελλάδα και Τουρκία. Ένα που πακέτο, που όπως μας εξήγησαν διπλωματικοί κύκλοι, έμεινε μέχρι τέλους και κατάληξε να είναι μέρος του συνόλου των κρατών μελών. Σ’ ότι αφορά τη στάση που τήρηση η Κύπρος, σημειώνεται από πλευράς Λευκωσίας, ότι λήφθηκαν υπόψη και οι λειτουργικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο ΟΑΣΕ ως προς τον προϋπολογισμό, λόγω της διαφοράς ανάμεσα σε Αρμενία και Αζερμπαϊτζάν καθώς και την μη συμπλήρωση της τρόικας προεδρίας για την περίοδο 2025-28. Μόνο η Φινλανδία έχει εκλεγεί, και αναλαμβάνει την προεδρία από τη νέα χρονιά, ενώ οι άλλες δύο θέσεις παραμένουν κενές.
Κατά την 31η υπουργική σύνοδο του ΟΑΣΕ που πραγματοποιήθηκε στη Μάλτα εκλέγησαν οι τέσσερις ανώτεροι αξιωματούχοι ως επικεφαλής της Γραμματείας και των θεσμικών οργάνων του ΟΑΣΕ. Οι τέσσερις θέσεις, σύμφωνα με τον Υπουργό Εξωτερικών της Μάλτας, Ιαν Μποργκ, είναι:
- Φεριντούν Σινιρλίογλου (Τουρκία), Γενικός Γραμματέας του ΟΑΣΕ
- Μαριά Τελαλιάν (Ελλάδα), Διευθύντρια του Γραφείου του ΟΑΣΕ για τους Δημοκρατικούς Θεσμούς και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα
- Κριστόφ Καμπ (Ολλανδία), Ύπατος Αρμοστής του ΟΑΣΕ για τις Εθνικές Μειονότητες
- Γιαν Μπράαθου (Νορβηγία), εκπρόσωπος του ΟΑΣΕ για την Ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης
Αναφερόμενος στη συμμαχία Ελλάδας-Τουρκίας για τις δύο θέσεις που διεκδικούσαν στον ΟΑΣΕ ο Έλληνας ΥΠΕΞ, Γιώργος Γεραπετρίτης μίλησε για «μια κίνηση υψηλού συμβολισμού, η οποία ακριβώς θέσει στο επίκεντρο την ειρήνη, τη δυνατότητα των κρατών με ιστορικά βάρη που μπορούν να συνυπάρχουν και να δημιουργούν μια κινητήρια δύναμη στον ΟΑΣΕ».
Ο Φεριντούν Σινιρλίογλου ήταν από το 2016 μέχρι το 2023 μόνιμος αντιπρόσωπος της Τουρκίας στον ΟΗΕ και μέσα από τις επιστολές του προς τον διεθνή οργανισμό ανέπτυξε το σκεπτικό της Άγκυρας για αμφισβήτηση της κυριαρχίας των νησιών του Αιγαίου, συνδυαζόμενη με την αποστρατικοποίηση.
- Στη φωτογραφία, από αριστερά προς τα δεξιά: Μαρία Τελαλιάν (Διευθύντρια του ODIHR), Φεριντούν Σινιρλίογλου (Γενικός Γραμματέας του ΟΑΣΕ), Ιαν Μποργκ (Προεδρεύων του ΟΑΣΕ, Αναπληρωτής Πρωθυπουργός και Υπουργός Εξωτερικών και Τουρισμού της Μάλτας), Νατάσα Μέλι Ντάουντεϊ (Πρόεδρος του Μόνιμου Συμβουλίου του ΟΑΣΕ και Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Μάλτας στον ΟΑΣΕ), και Κριστόφ Καμπ (Ύπατος Αρμοστής του ΟΑΣΕ για τις Εθνικές Μειονότητες).
