Τούρκοι επιχειρηματίες, μετά από υποδείξεις Ερντογάν, αγοράζουν από ξένους ελληνοκυπριακές περιουσίες στα κατεχόμενα. Παράλληλα, επιχειρηματίες ανάπτυξης γης προσεγγίζουν Ελληνοκύπριους ιδιοκτήτες για να αγοράσουν περιουσίες τους, μερικές φορές και μέσω της λεγόμενης επιτροπής αποζημιώσεων.
Παρόμοιο ρόλο διαδραματίζουν και Ελληνοκύπριοι, που διαμένουν στις ελεύθερες περιοχές και διατηρούν κανάλια επικοινωνίας με τα κατεχόμενα. Δηλαδή, Ελληνοκύπριοι προσεγγίζουν Ελληνοκύπριους για να πωλήσουν τις περιουσίες τους στα κατεχόμενα σε Τούρκους. Τούτο συνιστά συμβολή στην τουρκοποίηση των κατεχομένων.
Το σκηνικό, όπως διαμορφώνεται στο θέμα αυτό, είναι απόρροια και των συλλήψεων από την Κυπριακή Δημοκρατία σφετεριστών ελληνοκυπριακών περιουσιών στα κατεχόμενα. Αυτό προκαλεί αναταράξεις στην οικοδομική βιομηχανία και η προσπάθεια από τουρκικής πλευράς είναι να βρεθούν με διάφορους τρόπους σωσίβια και διέξοδοι. Πώς μεθοδεύεται αυτό;
◗ Πρώτον, είναι η κίνηση που γίνεται με την κάθοδο Τούρκων επιχειρηματιών για να αγοράσουν περιουσίες, «συγκρατώντας» σε κάποιο βαθμό και τις… τιμές. Τούτο γίνεται από φίλους του Ερντογάν, που ανταποκρίθηκαν στις εκκλήσεις του, και ξεκίνησαν να αγοράζουν γη και κτίρια. Ενόψει αυτής της εξέλιξης πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας στα κατεχόμενα, αναφέρονται σε διεργασίες της «κυβέρνησης» για «τροποποίηση» πέντε «άρθρων» του «νόμου» για απόκτηση ακίνητης περιουσίας και μακροχρόνιας ενοικίασης από αλλοδαπούς, ο οποίος ειρήσθω εν παρόδω εγκρίθηκε φέτος το Μάιο. Στις ενδεχόμενες τροποποιήσεις περιλαμβάνονται και αυτές που αναφέρονται συγκεκριμένα σε Τούρκους πολίτες. Με βάση τις «τροποποιήσεις», στους πολίτες της Τουρκικής Δημοκρατίας θα επιτρέπεται να αγοράζουν τεμάχια γης με συμβόλαιο διαχειριστή (trustee) χωρίς να υπάρχουν περιορισμοί. Περαιτέρω, για τους πολίτες της Τουρκικής Δημοκρατίας θα μπορούν να γίνονται χωρίς περιορισμούς πωλήσεις μεριδίων ακινήτων περιουσιών ή/και θα γίνεται αναθεώρηση της έκτασης της γης σε αντάλλαγμα των μεριδίων που μπορούν να μεταβιβαστούν. Σημειώνεται ότι ο λεγόμενος υπουργός Μεταφορών, Ερχάν Αρικλί, σε δηλώσεις του ανέφερε πως ο «νόμος» που πρόσφατα ψηφίστηκε «ήταν λάθος». Προσθέτοντας πως με την υιοθέτησή του ήταν όπως στην πράξη «να πυροβολήσαμε τα πόδια μας». Σημειώνοντας ότι προκλήθηκε αναστάτωση στην Τουρκία λόγω του «νόμου» του Μαΐου, είπε πως «η οικονομία έχει υποστεί σοβαρό χτύπημα και πως οι εργολάβοι βρίσκονται σε δύσκολη κατάσταση».
◗ Δεύτερον, επιχειρηματίες γης προσεγγίζουν Ελληνοκύπριους, κυρίως στις περιοχές Τρικώμου και Μπογαζίου για να πωλήσουν τις περιουσίες τους. Προτείνουν, μάλιστα, να περάσει η διαδικασία των αγοραπωλησιών μέσα από την «επιτροπή» αποζημιώσεων. Πέραν από τις δυο αυτές περιοχές είναι και η περίκλειστη της Αμμοχώστου, στην οποία έχουν γίνει κάποιες κινήσεις. Υπενθυμίζονται οι ενέργειες που είχε κάνει ο Τουρκοκύπριος επιχειρηματίας, Yusuf Kısa, ο οποίος πιέζει- και διά των ΜΜΕ που είναι ιδιοκτήτης- για να αρχίσει οι εποικισμός των Βαρωσίων. Σε παλαιότερες δηλώσεις του υποστήριξε πως αναμένοντας αποζημιώσεις από την «επιτροπή» αυτό δεν προχωρά, υποδεικνύοντας ότι μέρος του οικονομικού βάρους θα μπορούν να αναλάβουν οι αγοραστές, οι ιδιώτες δηλαδή. Είπε πως το άνοιγμα των περιουσιών που έχουν «τουρκοποιηθεί» στα Βαρώσια για χρήση, «θα αποτελέσει κίνητρο και θα επιταχύνει αυτά τα βήματα. Με αυτή την κίνηση η ”κυβέρνηση” και η ”επιτροπή” θα απαλλαγούν από το μεγάλο βάρος που κουβαλάνε πάνω τους».
Σε ό,τι αφορά Ελληνοκύπριους που προσεγγίζουν Ελληνοκύπριους για να πωλήσουν, τούτο γίνεται όταν στα κατεχόμενα εντοπισθεί η περιουσία από τους αγοράστες. Στη συνέχεια γίνεται προσέγγιση και προσπάθεια βολιδοσκόπησης του ιδιοκτήτη, με τον μεσάζοντα να ενεργεί με το αζημίωτο βέβαια.
Είναι σαφές πως οι συλλήψεις σφετεριστών από την Κυπριακή Δημοκρατία έχουν προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην αποσχιστική οντότητα κυρίως στο πεδίο της οικονομίας. Παράλληλα, δημιουργεί κλίμα ανασφάλειας στον οικοδομικό τομέα και τάση φυγής αλλοδαπών από τα κατεχόμενα.
Η Κυπριακή Δημοκρατία έχει δημιουργήσει ένα μηχανισμό, ο οποίος παρακολουθεί διάφορες δραστηριότητες σφετεριστών και διαμορφώνει με βάση τεκμηρίωση στοιχείων υποθέσεις για διώξεις. Εξ ου και οι πρώτες συλλήψεις. Αυτό θα συνεχιστεί από κυπριακής πλευράς και προφανώς το αντιλαμβάνονται στο κατοχικό καθεστώς. Γι αυτό και επιχειρούν να βρουν τρόπους αντίδρασης. Ένα μέτρο αντίδρασης είναι στην περίκλειστη περιοχή της κατεχόμενης Αμμοχώστου.
Διαφήμιση και ατζέντηδες
Παρά τα προβλήματα, τα εμπόδια και τις δυσκολίες, το κατοχικό καθεστώς με τη βοήθεια της Τουρκίας, πραγματοποιεί εκστρατείες προβολής περιουσιών ενώ έχουν εμπλέξει και κτηματομεσίτες. Ένα παράδειγμα είναι ένα δίκτυο στη Νορβηγία (finn.no), στο οποίο παρουσιάζονται περιουσίες σε διάφορες χώρες, στην Ευρώπη και αλλού. Στην περίπτωση της Κύπρου, υπάρχει ως η «Βόρεια Κύπρος» και όταν ανοίξει ο σύνδεσμος παρουσιάζονται διάφορες προς πώληση περιουσίες στα κατεχόμενα. Σε αυτές περιλαμβάνονται σπίτια και διαμερίσματα στην Αμμόχωστο, Κερύνεια, Καρπασία, Τρίκωμο και αλλού. Οι τιμές είναι προσιτές ενώ οι υποψήφιοι αγοραστές ταξιδεύουν δωρεάν στα κατεχόμενα για να επισκεφθούν υποψήφια για αγορά κτίρια.
Παρά τις παρεμβάσεις, τις διαμαρτυρίες, τις έντονες παραστάσεις και καταγγελίες, ο Οργανισμός αυτός δεν φαίνεται να υποχωρεί. Συνεχίζει να προβάλλει και να μεσολαβεί σε αγοραπωλησίες. Η Λευκωσία προτίθεται να χρησιμοποιήσει άλλα εργαλεία αποτροπής και για τη συγκεκριμένη περίπτωση.
Ούτε κίνηση στο Κυπριακό, το μήνυμα της Άγκυρας προς Τατάρ
Η εντολή της Άγκυρας προς το κατοχικό καθεστώς είναι να μην γίνει καμία κίνηση επί της ουσίας του Κυπριακού μέχρι και την πραγματοποίηση της άτυπης Πενταμερής. Εκείνο που ευνοεί η κατοχική πλευρά είναι- ίσως και μετά από την άτυπη Πενταμερή εάν και εφόσον πραγματοποιηθεί- η συζήτηση Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ), χαμηλής πολιτικής, τα οποία να αναδεικνύουν τη συνεργασία των δυο οντοτήτων, των δυο «κρατών». Αυτή η τακτική συνάδει πλήρως με το τουρκικό αφήγημα για ύπαρξη δυο χωριστών οντοτήτων στο νησί και ως εκ τούτου υποστηρίζουν πως η όποια συνεργασία υπάρξει πρέπει να γίνει στη βάση αυτή. Μια προσέγγιση, η οποία σύμφωνα με τους Τούρκους, θα οδηγήσει βαθμηδόν σε αυτό που επιδιώκουν. Στην αναγνώριση κυριαρχικής ισότητας και ίσου διεθνούς καθεστώτος.
Παράλληλα και σε ό,τι αφορά το θέμα των οδοφραγμάτων επειδή συμφωνήθηκε στο δείπνο Γκουτέρες, Χριστοδουλίδη, Τατάρ στη Νέα Υόρκη, τον περασμένο Οκτώβριο, φαίνεται ότι συντηρείται χωρίς να έχει ουσιαστικά συζητηθεί στη Λευκωσία. Ενόψει τούτου, δηλαδή της δέσμευσης στη Νέα Υόρκη, το θέμα θα συζητηθεί, αλλά όπως αναφέρουν συναφείς πληροφορίες, δεν φαίνεται ότι θα προχωρήσει. Υπάρχει ένα ενδεχόμενο να ανοίξει μια δίοδος στην παλιά πόλη της Λευκωσίας, στην παλιά αγορά, στη οδός Λιδίνης. Θα είναι δίοδος για πεζούς. Αυτό το θέμα αναδεικνύεται κυρίως από τον λεγόμενο δήμαρχο της κατεχόμενης Λευκωσίας, που για το θέμα αυτό συνάντησε και τον κατοχικό ηγέτη, Ερσίν Τατάρ. Ο δήμαρχος Λευκωσίας, Χαράλαμπος Προύντζος, παρουσιάζεται ιδιαίτερα προσεκτικός καθώς θεωρεί πως το θέμα το χειρίζεται η κυβέρνηση και ως εκ τούτου αποφεύγει τις όποιες παρεμβάσεις.
Για τη Μια Μηλιά οι Τούρκοι διατηρούν μια περίεργη στάση καθώς ενώ επέμειναν αρχικά στο άνοιγμα διόδου τώρα κρατούν αποστάσεις. Θεωρούν πως εάν ανοίξει διόδος, αυτό θα πρέπει να γίνει μονομερώς. Φαίνεται δε να μην συμφωνούν σε ανταλλάγματα και όπως αναφέρθηκε απορρίπτουν τις εισηγήσεις της ελληνικής πλευράς. Δεν δέχονται τις προτάσεις για Πυρόι και Κόκκινα.
Σε σχέση με τα διαδικαστικά, η Λευκωσία είναι στο ακουστικό περιμένοντας νέα από τη Νέα Υόρκη για τα επόμενα βήματα. Πότε θα έλθει στο νησί η Βοηθός Γ.Γ. Ρόζμαρι Ντικάρλος για το θέμα των οδοφραγμάτων και πότε θα πραγματοποιηθεί η Πενταμερής.
Ανανεώθηκαν οι κυρώσεις της Ε.Ε. κατά Τουρκίας
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανανέωση για ένα ακόμη χρόνο, δηλαδή μέχρι και την 30η Νοεμβρίου 2025, τις κυρώσεις σε πρόσωπα, που συνδέονται με την τουρκική πετρελαϊκή βιομηχανία. Αυτές οι κυρώσεις ξεκίνησαν το 2019, όταν υπουργός Εξωτερικών ήταν ο νυν Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Είχαν ξεκινήσει όταν η κατοχική Τουρκία είχε προχωρήσει σε παράνοµες γεωτρήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, εντός της κυπριακής ΑΟΖ. Πρόκειται, βασικά, για για απαγόρευση εισόδου στα κράτη-µέλη της Ε.Ε. για δύο στελέχη της τουρκικής εταιρείας πετρελαίου (ΤΡΑΟ) και άτοµα που συνδέονται µε αυτά ή τα υποστηρίζουν οικονοµικά µε οποιονδήποτε τρόπο. Σημειώνεται περαιτέρω ότι εκτός από την απαγόρευση εισόδου προβλέπεται για τα συγκεκριµένα φυσικά πρόσωπα και «πάγωµα» λογαριασµών ή άλλων περιουσιακών στοιχείων σε κράτη-µέλη της Ε.Ε. Το γεγονός ότι υπήρξε ανανέωση είναι και ένα μήνυμα προς την Άγκυρα ενόψει του γεγονότος ότι ανοίγονται κάποιοι δρόμοι στα ευρωτουρκικά.