Παρουσιάσαμε στον Φ. της περασμένης Κυριακής τα γενικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν τα αποχαρακτηρισμένα έγγραφα της ΚΥΠ (Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών), νυν ΕΥΠ (Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών) Ελλάδος, με την ονομασία «Ημερήσιον Δελτίον Πληροφοριών Επί Κύπρου-Τουρκίας», 59 τον αριθμό, που καλύπτουν την περίοδο από 1η Ιουλίου 1974 μέχρι 31η Αυγούστου 1974. Εξηγήσαμε ότι για κάποιες μέρες εμφανίζονται δύο δελτία, δεν υπάρχουν δελτία για 7 και 14 Ιουλίου, ούτε για το τριήμερο της εισβολής 20, 21, 22 Ιουλίου, 25 και 28 Αυγούστου. Παρόλο που τονίσαμε ότι στο σύνολό τους τα έγγραφα δεν αποκαλύπτουν οτιδήποτε που διαφοροποιεί ή αναιρεί όσα μέχρι τώρα γνωρίζουμε, αναδείξαμε ότι σε πολλά σημεία, αποκαλύπτονται γνωστές και άγνωστες λεπτομέρειες, οι οποίες αποδεικνύονται σημαντικές, επειδή επιβεβαιώνουν πράξεις και ενέργειες που στα 50 χρόνια που μεσολάβησαν ήλθαν στο φως μέσα από δημοσιογραφική έρευνα ή μαρτυρίες. Υπό την έννοια αυτή, αποκτούν άλλη αξία για κάθε μελετητή, ερευνητή, συγγραφέα.

Στο πρώτο μέρος την περασμένη Κυριακή, παρουσιάσαμε και σχολιάσαμε τα σημαντικά σημεία των εγγράφων της περιόδου από 1η μέχρι 12 Ιουλίου 1974. Συνεχίζουμε και ολοκληρώνουμε σήμερα, προβάλλοντας και σχολιάζοντας τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία από τα υπόλοιπα έγγραφα, μέχρι και την 31η Αυγούστου 1974. Στα κείμενα που παίρνουμε αυτούσια από τα έγγραφα, διατηρείται αναλλοίωτο το λεκτικό στην καθαρεύουσα της εποχής και το πολυτονικό σύστημα (εκτός από τα πνεύματα, περισπωμένη και υπογεγραμμένη).

Η ΚΥΠ και τα στελέχη της δεν γνώριζαν!

15 Ιουλίου 1974. Ενώ στην Κύπρο εκδηλώθηκε το πραξικόπημα, στο δελτίο ημέρας δεν αναφέρεται τίποτε απολύτως για το γεγονός, που επέπρωτο να επηρεάσει καταλυτικά και τραγικά τη μοίρα της Κύπρου. Αντ’ αυτού, σημειώνεται ότι στις 11 Ιουλίου συζητήθηκε η κατάσταση στη Βουλή και η συνεδρία αναβλήθηκε, «διά τήν προσεχή σύνοδον τόν μήνα Σεπτέμβριον».

16 Ιουλίου 1974. Εδώ θα δούμε συνοπτική καταγραφή των γεγονότων της προηγούμενης ημέρας, με έμφαση στο γεγονός ότι η Ε.Φ. «έγινε κυρία τής καταστάσεως» με μόνη αναφορά στην αντίσταση που υπήρξε στο προεδρικό μέγαρο. Δεν αναφέρεται τίποτε για την Αρχιεπισκοπή, το ΡΙΚ-Εφεδρικό, το Καϊμακλί και άλλα σημεία, όπου υπήρξαν συγκρούσεις και θύματα. Αξιοσημείωτη και η αναφορά ότι ο εγκάθετος της Χούντας Σαμψών έδωσε όρκο, προτού αναλάβει την προεδρία ενός κράτους με δικοινοτικό χαρακτήρα, στο οποίο δεν προβλέπεται κάτι τέτοιο. Διαβάζουμε: «Περί τήν δεκάτην πέμπτην ώραν τό ΡΙΚ ανεκοίνωσεν ότι ωρκίστηκεν ώς νέος Πρόεδρος τής Δημοκρατίας τής Κύπρου υπό τού Μητροπολίτου Γενναδίου ο βουλευτής Νικόλαος Σαμψών». Για την ιστορία και για τους νεότερης ηλικίας αναγνώστες, να αναφερθεί ότι ο μητροπολίτης Γεννάδιος και οι ομόλογοί του Κυρηνείας Κυπριανός και Κιτίου Άνθιμος είχαν πρωτοστατήσει στο προηγηθέν εκκλησιαστικό  πραξικόπημα, όταν με εντολές της Χούντας απαίτησαν παραίτηση του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου από την προεδρία. Μείζων και Υπερτελής Σύνοδος τούς  καθαίρεσε, επανήλθαν ωστόσο πανηγυρικά με το πραξικόπημα.

Την ίδια ώρα, από πλευράς Τουρκοκυπρίων προετοιμαζόταν το έδαφος για την εισβολή. Καταγράφεται η δήλωση Ντενκτάς ότι «τό εν Κύπρω κίνημα αποβλέπει εις τήν  Ένωσιν καί δέν έχει σχέσιν μέ τήν εσωτερική διένεξιν τών Ελλήνων». Ο Ετζεβίτ δηλώνει ευθαρσώς ότι η χώρα του «δέν θά δεχθεί τετελεσμένα γεγονότα εις Κύπρον καί ότι διατηρεί δικαίωμα επεμβάσεως».

17 Ιουλίου 1974 και μόνο τότε καταγράφονται τα γεγονότα που αφορούν στη διάσωση του Αρχιεπισκόπου, με τρόπο που φανερώνει την ανεπάρκειά τους, ενώ καμιά αναφορά δεν γίνεται στη μαζική αντίσταση που εκδηλώθηκε στην Πάφο, τη λειτουργία του Ελεύθερου Ραδιοσταθμού και τη μετάδοση του ιστορικού διαγγέλματος Μακαρίου. Διαβάζουμε: «Εξ ανακρίσεων διεπιστώθη ότι ο Μακάριος, άμα τή προσβολή τού Προεδρικού Μεγάρου, διέφυγεν πρός Στρόβολον και εκείθεν διά τριών οχημάτων εκινήθη πρός Λακατάμιαν, ένθα εστάθμευσεν εις φιλικήν του οικίαν, εξ ής εφοδιάσθη διά ιματισμού και τροφίμων, δηλώσας ότι θά κινηθεί εις τά βουνά. Εκείθεν μετέβη εις τό χωρίον (sic) Κάμπι, εξ ού απωλέσθησαν τά ίχνη του, καταφυγών εις τάς Αγγλικάς Βάσεις Δεκελείας ή πιθανόν εις Ακρωτήριν, εξ ού ώς ανεκοίνωσεν τό BBC ανεχώρησεν αεροπορικώς πρός άγνωστην κατεύθυνσιν, πιθανόν εις Νέα Υόρκην».

Ο γράφων κατέγραψε λεπτομερώς τη διαδρομή διαφυγής του Μακαρίου με μαρτυρίες των ανθρώπων που τον συνόδευαν, Νίκου Θρασυβούλου, Ανδρέα Ποταμάρη και Ανδρέα Νεοφύτου (ντοκυμαντέρ Αρχείου ΡΙΚ-Ψηφιακός Ηρόδοτος), και είναι εις θέση να υποδείξει ότι όσα αναφέρονται είναι ελλιπή και ανακριβή. Ο μόνος σταθμός που έγινε ήταν στο σπίτι του λοχία Νεοκλή στην Κλήρου, όπου ήπιε καφέ και στη συνέχεια με το αυτοκίνητο τού Νεοκλή, μάρκας Πεζιώ, διέφυγε με τους συνοδούς του προς το μοναστήρι του Κύκκου και από εκεί στη μητρόπολη Πάφου. Από την Κύπρο, μέσω των Βάσεων Ακρωτηρίου, έφυγε την επόμενη ημέρα, 16 Ιουλίου 1974, προς  Βρετανία, με ενδιάμεσο σταθμό στη Μάλτα.

Στο ίδιο δελτίο αναφέρονται οι υπουργοί της κυβέρνησης Σαμψών και, όπως φαίνεται πιο κάτω, τα προσόντα των επιλεγέντων είχαν να κάμουν και με τα φρονήματά τους!

Χρήσιμη προσθήκη από τον γράφοντα: Για τον Σπύρο Παπαγεωργίου, έναν ικανότατο δημοσιογράφο, ποιητή («Αγία Τηλλυρία»), συγγραφέα, παραλείπεται το «σφόδρα αντιμακαριακός», που ήταν δεδηλωμένος, γεγονός, όμως, που δεν τον εμπόδισε στα κατοπινά χρόνια να διαφοροποιηθεί πλήρως και να μας αφήσει σειρά σπουδαίων βιβλίων («Κυπριακή Θύελλα 1955-59», «Μακάριος διά πυρός και σιδήρου», «Από την Ζυρίχην εις τον Αττίλαν», «Τα κρίσιμα ντοκουμέντα του Κυπριακού 1959-1967» κ. ά.), πολυτιμότατη και έγκυρη πηγή για κάθε σοβαρό μελετητή του Κυπριακού.

18 Ιουλίου 1974 και σταχυολογούμε τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία:

  • Συνεχίζεται η παράδοση αστυνομικών, επικουρικών και παρακρατικών εις τάς  στρατιωτικάς αρχάς μέ τόν οπλισμόν των. Ο πρόεδρος Σαμψών διοχετεύει μέρος τού παραδιδομένου οπλισμού τών αναρχικών πρός οπαδούς του. Εις Λεμεσόν συνεκροτήθη τάγμα εξ οπαδών τής Ε.Ο.Κ.Α.
  • Ο Κληρίδης απεκάλυψεν εις τόν Έλληνα συνταγματολόγον Δεκλερήν ότι θά συνεχίσει ώς διαπραγματευτής εις τάς συνομιλίας, απλώς ώς ο Κληρίδης καί όχι ώς Πρόεδρος τής Βουλής.

19 Ιουλίου 1974. Όλο το ενδιαφέρον στο δελτίο αυτό επικεντρώνεται στις πολεμικές προετοιμασίες στην Τουρκία, αλλά και στις ανάλογες στους τουρκοκυπριακούς θύλακες στην Κύπρο. Γίνεται αναφορά σε οδηγίες Τ/Κ στρατιωτικών διοικητών σε Λάρνακα και Λεμεσό, που αφορούν στην ενίσχυση των λόχων εφέδρων (sic) αγωνιστών, οργάνωση δύναμης κρούσεως κομάντος, κατασκευή παρατηρητηρίων, φυλακίων και ορυγμάτων. Για την Τουρκία: «Εις Μερσίνην συνεκροτήθη Αμφίβιος Ταξιαρχία εις ήν θά υπάγωνται αι εκεί εδρεύουσαι Αμφίβιοι Μονάδες». Και στο τελικό σχόλιο πριν από σκιασμένες με μαύρο παραγράφους: «Συνεχίζεται η προπαρασκευή τών αποβατικών δυνάμεων, τόσον διά τήν εκτέλεσιν προγράμματος εκπαιδεύσεως, όσον καί ετοιμότητος δι’ ανάληψιν πολεμικής αποστολής κατά τής Κύπρου». Σαφέστερη εικόνα για το τι θα ακολουθούσε την επόμενη κιόλας μέρα δεν μπορούσε να παρουσιαστεί. Και όμως, οι κακή τη μοίρα επιβαίνοντες της εξουσίας σε Ελλάδα και Κύπρο αδιαφορούσαν εγκληματικά. Και στο δελτίο της 17ης Ιουλίου αναφέρεται ότι: «Η 39η ΜΠ συνεπλήρωσεν τάς προετοιμασίας της δι’ αποβατικήν δράσιν εις Κύπρον, ήτις  άλλωστε τυγχάνει καί η κυρία αποστολή της καί αναμένει διαταγάς».

25 Ιουλίου 1974 και, παρά το γεγονός ότι η Τουρκία έδειξε ήδη τις προθέσεις της, η εκτίμηση των πρακτόρων της ΚΥΠ απέχει και πάλιν από την πραγματικότητα. Σημειώνουν, λοιπόν, ότι «εντύπωσις τών εν Αγκύρα διπλωματικών κύκλων είναι ότι κατεδείχθη ότι οι Τούρκοι δέν ήσαν αποφασισμένοι διά γενικώτερον πόλεμον μετά τής Ελλάδος. […] Εξάλλου Γερμανός διπλωμάτης ετόνισεν χαρακτηριστικά ότι οι Τούρκοι ήσαν οι δεύτεροι μετά τούς Ιταλούς οίτινες υπετίμησαν τούς Έλληνας», εννοώντας ότι αν γινόταν ελληνοτουρκικός πόλεμος οι Τούρκοι θα πάθαιναν πανωλεθρία! Περαιτέρω, με μία μόνο φράση, παραδέχονται ότι «εις τήν Ελλάδα διαπιστούται αδυναμία τού συστήματος στρατεύσεως», όταν στην πραγματικότητα αυτό που παρατηρήθηκε ήταν μία ντροπιαστική για τη χώρα εικόνα διάλυσης.

Στα ηνία του κράτους ο Κληρίδης σε πολύ δύσκολες συνθήκες

26 και 26 Β΄ Ιουλίου 1974. Το ενδιαφέρον στα δύο αυτά δελτία αφορά κατ’ αρχάς στην εκτίμηση της στρατιωτικής κατάστασης στην Κύπρο, με μία αρκετά λεπτομερή παρουσίαση (άγνωστο πόσο ακριβής είναι) των δυνάμεων που οι Τούρκοι αποβίβασαν μέχρι την ημέρα εκείνη, τη συνεχή ενίσχυσή των και τις επίσης συνεχείς παραβιάσεις της εκεχειρίας. Τέτοιες αναφορές, για όσους ενδιαφέρονται να μελετήσουν τη στρατιωτική πτυχή, υπάρχουν και σε δελτία των επόμενων ημερών.

Παραλλήλως, ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα τμήματα των δελτίων, που αναφέρονται στην πολιτική κατάσταση στο νησί. Διαβάζουμε:

Οι δηλώσεις αυτές ασφαλώς προκαλούν πολλά ερωτήματα, είναι, όμως, αναγκαίο να υπογραμμιστεί ότι, καταγράφοντας και στο σημείο αυτό και αλλού δηλώσεις και ενέργειες τού τότε προέδρου της Βουλής Γλαύκου Κληρίδη, θα πρέπει πάντοτε να συνυπολογίζουμε τις ιδιαιτέρως δύσκολες έως τραγικές συνθήκες που επικρατούσαν, όταν ανέλαβε -σύμφωνα με το σύνταγμα – ως προεδρεύων της Δημοκρατίας, μετά την απομάκρυνση Σαμψών και την πτώση της Χούντας. Η κατάσταση στην Κύπρο ήταν έκρυθμη, οι πραξικοπηματίες κυκλοφορούσαν με όπλα και έλεγχαν ουσιαστικά τα πάντα, οπότε ο Γλ. Κληρίδης ήταν υποχρεωμένος να βαδίζει σε τεντωμένο σχοινί και προφανώς ήταν ο μόνος, στη δεδομένη ιστορική στιγμή, που θα μπορούσε να αναλάβει αυτόν τον πολύ δύσκολο ρόλο. Δείγμα της κατάστασης που επικρατούσε και το πιο κάτω:

«Ο Πρόεδρος Κληρίδης, κατά εμπιστευτικήν του ενημέρωσιν τών εκδοτών καί αρχισυντακτών τών εφημερίδων, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι επιβάλλεται η αναστολή τής εκδόσεως τών κυπριακών εφημερίδων επί τινάς εισέτι ημέρας, ίνα αποτραπή οιαδήποτε έντασις μεταξύ τών Ε/Κ. Υπάρχουν αντιμαχόμεναι παρατάξεις, αι οποίαι είναι έτοιμαι νά στρέψουν τά όπλα εναντίον αλλήλων. Εις περίπτωσιν ομοσπονδιακής λύσεως, η μετακίνησις τών πληθυσμών θά είναι φυσικόν επακόλουθον».

Ημερήσια δελτία 27-31 Ιουλίου 1974

Στα δελτία αυτά καταγράφονται πολλές λεπτομέρειες για τη στρατιωτική κατάσταση στην Κύπρο, την Ελλάδα και την Τουρκία. Αναφέρονται αντιδράσεις διαφόρων χωρών, οι περισσότερες των οποίων, όχι με έντονο τρόπο, εκφράζουν αντίθεση στην τουρκική εισβολή, χωρίς να παραλείπουν να τονίζουν ότι ευθύνεται η Ελλάδα που πρώτη παραβίασε το σύνταγμα με το πραξικόπημα. Αναφοράς αξίζει και η δήλωση Κληρίδη ότι «η υπό τού BBC παρουσίασις τής καταστάσεως εν Κύπρω δέν ευρίσκετο εις τό σύνηθες επίπεδο τών εκπομπών του. Επανειλημμένως τούτο ανήγγελλεν ότι τουρκικαί δυνάμεις κατέλαβον θέσεις, τάς οποίας εν τή πραγματικότητι δέν είχον καταλάβει, ώς εάν ήτο ενήμερον περί τών τουρκικών σχεδίων».

Τα δελτία του μηνός Αυγούστου 1974

Αν, λογικά, ανατρέξει κάποιος κατά προτεραιότητα στα δελτία 14,15 και 16 Αυγούστου, στο τριήμερο, δηλαδή, που πραγματοποιήθηκε η δεύτερη φάση της εισβολής, θα απογοητευθεί, διότι τα στοιχεία που παρατίθενται είναι ελλιπή και δεν διαφωτίζουν καθόλου. Σε άλλα παρατίθενται στοιχεία με αριθμούς για νεκρούς, τραυματίες, αιχμαλώτους και αγνοουμένους. Σε αρκετά δελτία γίνεται και αναφορά σε ενέργειες του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου στο εξωτερικό, όπου βρισκόταν. Από τα υπόλοιπα, σταχυολογούμε και πάλι τα πιο ενδιαφέροντα:

  • Εις τήν περιοχήν Πάφου συνελήφθησαν υπό τής Κυπριακής Αστυνομίας έξ Μακαριακοί, μεταξύ τών οποίων και ο οπλαρχηγός τού Λυσσαρίδη Μίκης Τεμβριώτης, ο οποίος ευρίσκετο εις τά ορεινά επικεφαλής 100 περίπου ενόπλων.
  • Λόγω τών προσφάτων γεγονότων, δέν επετεύχθη εισέτι ο σχηματισμός κυβερνήσεως ελεγχομένης υπό τού κυρίου Κληρίδη, μέ όλας τάς συναφείς επιπτώσεις καί συνεπείας.
  • Πραγματοποιήθηκε εις Λευκωσίαν συγκέντρωσις τών εθνικοφρόνων οργανώσεων  ΕΣΗΕΑ, Ε.Ο.Κ.Α. Β΄, Εφέδρων Αξιωματικών, ΣΕΚ, ΣΑΠΕΛ καί άλλων. Συναφώς ετονίσθη ότι επί τού παρόντος οιαδήποτε προσπάθεια περί επανόδου τού Μακαρίου εις Κύπρον θά οδηγήσει τόν λαόν εις εμφύλιον σπαραγμόν.
  • Την 8ην Αυγούστου ο Πρόεδρος Κληρίδης προβαίνει εις ανασχηματισμόν τής Κυβέρνησεώς του. Μόλις ανηγγέλθη, εσημειώθησαν κινήσεις ενόπλων τής Ε.Ο.Κ.Α. Β΄. Ο εκνευρισμός τών Γριβικών οφείλεται, κατά τόν κ. Κληρίδην, εις τό γεγονός ότι δέν γνωρίζουν εις ποίους θά ανατεθούν τελικώς τά υπουργεία Εξωτερικών καί Εσωτερικών καί Αμύνης.

Ενδεικτικό και το πιο κάτω:

  • Στις 9 Αυγούστου εις τήν Εφημερίδα τής Κυβερνήσεως εδημοσιεύθη διάταγμα δι’ ού απελύθησαν 800 εκ τών 1000 περίπου μελών τού Εφεδρικού Σώματος.
  • Ο Σαμψών απεκάλυψεν εις Ιταλούς δημοσιογράφους ότι συγκροτείται νέα αντιστασιακή οργάνωσις, η ΕΟΚΑ Γ’, πρός διεξαγωγήν ανταρτοπολέμου εναντίον τών τουρκικών στρατευμάτων.
  • Στις 10 Αυγούστου η εφημερίδα «Μεσημβρινή» έγραψε ότι η Ε.Ο.Κ.Α. Β’ θα αντιδράσει δι’ όλων τών δυνάμεών της εις πάσαν απόπειραν επαναφοράς Μακαρίου εις Κύπρον καί ότι η Γριβική παράταξις δέν θά παραμείνει αδρανής εις τήν καταβαλλομένην προσπάθειαν όπως επιβληθή εις αυτήν η ευθύνη διά τήν δημιουργηθείσαν κατάστασιν εν Κύπρω.
  • Στις 21 Αυγούστου ο Πρόεδρος Κληρίδης ενημέρωσεν εμπιστευτικώς εκδότας καί αρχισυντάκτας εφημερίδων διά συγκρούσεις Μακαριακών καί Γριβικών. Εδήλωσεν επίσης ότι επί του παρόντος η επιστροφή τού Αρχιεπισκόπου θά οδηγήση εις αιματοχυσίαν μεταξύ τών Ελλήνων. Εάν υπάρχουν αντίθεται απόψεις, θά πρέπει εκείνοι οι οποίοι πιστεύουν ταύτας, νά αναλάβουν τάς ευθύνας των, διότι εάν δέν υπάρξει ανταπόκρισις, προτίθεται νά παραιτηθή.
  • Στις 30 Αυγούστου επυροβολήθη υπό αγνώστων ο Αρχηγός τής ΕΔΕΚ Λυσσαρίδης, καθ’ ον χρόνον μετέβαινε εις τήν κλινική αυτού, διά τού αυτοκινήτου τού Δώρου Λοΐζου, μέλους τής ΕΔΕΚ. Ο Λυσσαρίδης δέν έπαθεν οτιδήποτε πλήν ελαφρών εκδορών. Ο Δώρος Λοΐζου εφονεύθη. Εκπρόσωποι τής Ε.Ο.Κ.Α. Β’ ηρνήθησαν κάθε ανάμειξιν.  Εκδοχή περί ευθύνης τής ομάδος Σαμψών κυκλοφορεί ευρέως, διά τούτο ο Σαμψών μέ μικράν ομάδα ανεχώρησεν εις ασφαλές καταφύγιον εις τήν περιοχήν Τρόοδος. Ένοπλοι άνδρες φρουρούν τά τυπογραφεία τής εφημερίδος Μάχη καί εις τήν αγροικίαν (ενν. το σπίτι του). Η ΚΥΠ προσθέτει ότι η απόπειρα είναι μάλλον έργο ανεύθυνων προσώπων καί πιθανόν νά οφείλεται εις προσωπικούς (sic) λόγους.
  • Την 30ήν Αυγούστου 1974, ο Πρόεδρος Κληρίδης ανέφερεν εις αντιπροσωπείαν οπλαρχηγών τής Ε.Ο.Κ.Α. Β’ ότι κατόπιν απειλής περί παραιτήσεώς του ο Έλλην Πρωθυπουργός τόν διεβεβαίωσεν ότι δέν υπάρχει θέμα επιστροφής Μακαρίου. Επίσης ο Κληρίδης υπεσχέθη νά τοποθετήση εις διαφόρους θέσεις μέλη τής Ενωτικής Παρατάξεως. Κατόπιν τούτου τό μεγαλύτερο μέρος τών (sic) όπλαρχηγών ικανοποιήθη καί εδήλωσεν πειθαρχίαν.

Αναγκαίο να γίνει το επόμενο βήμα

Με τον αποχαρακτηρισμό των εγγράφων που παρουσιάσαμε αναλυτικά, έγινε το πρώτο θετικό βήμα. Προηγήθηκε η αποδέσμευση των Πρακτικών της Εξεταστικής των Πραγμάτων Επιτροπής της Βουλής των Ελλήνων και η παράδοση του υλικού στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Εκδόθηκαν 13 τόμοι. Έχουμε πρόσβαση στο Πόρισμα της Επιτροπής Φακέλου Κύπρου της Βουλής μας, όχι σε όλες τις καταθέσεις. Δεν είναι αρκετά. Στο ΓΕΕΘΑ (Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας) υπάρχουν ακόμη κλειστοί φάκελοι. Ελλαδίτες αξιωματικοί μετέφεραν στην Ελλάδα πολύτιμο υλικό της Ε.Φ (πολεμικά ημερολόγια και άλλα έγγραφα). Επί τούτου, ο συνάδελφος δημοσιογράφος και καλός φίλος Αντώνης Άσσος μας εμπιστεύθηκε την ακόλουθη: «Ανώτατος αξιωματικός της Εθνικής Φρουράς, τον οποίο θεωρώ αξιόπιστη πηγή, μού ανέφερε σε ανύποπτο χρόνο ότι τα υπεξαιρεθέντα έγγραφα του ΓΕΕΦ από Ελλαδίτες αξιωματικούς είναι γνωστά στις κυπριακές Αρχές. Κλιμάκιο του κυπριακού υπουργείου Άμυνας πήγε στην Αθήνα, είδε τα έγγραφα και τα κατέγραψε. Σ’ αυτά, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται ημερήσιες διαταγές κι άλλα ντοκουμέντα της κρίσιμης περιόδου. Μάλιστα κάποια από αυτά αφορούν το καυτό θέμα των αγνοουμένων της κυπριακής τραγωδίας. Τα τελευταία θεωρούνται καίριας σημασίας μαρτυρίες για τον εντοπισμό σημείων όπου θάφτηκαν θύματα της τουρκικής εισβολής. Σε κάποιο στάδιο υπήρξε μεταξύ Αθηνών και Λευκωσίας συνεννόηση για επιστροφή των εγγράφων που αφορούν τους αγνοούμενους αλλά το θέμα προσέκρουσε, αν είναι δυνατόν, σε διαδικαστικά ζητήματα κι έτσι η προσπάθεια ματαιώθηκε».

ΕΠΙΜΥΘΙΟΝ: Μισόν αιώνα από το έγκλημα εις βάρος της Κύπρου είναι παλλαϊκό,  επιτακτικό,  αναγκαίο αίτημα αλλά και οφειλή προς την Ιστορία και την Αλήθεια, να ανοίξουν όλοι οι κλειστοί φάκελοι. Επέστη η στιγμή: Φως σε όλα!

ΟΛΑ ΤΑ ΑΠΟΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΕΝΑ ΑΡΧΕΙΑ ΕΔΩ.

Ο αντίλογος του Νίκου Κόσιη

Σχετικά με το σημείωμα της ΚΥΠ, που πρόσφατα αποδέσμευσε η ελληνική ΕΥΠ και το οποίο δημοσιεύθηκε την περασμένη Κυριακή στον «Φιλελεύθερο» και στο οποίο γινόταν αναφορά στον Νίκο Κόσιη, ο ίδιος δηλώνει τα ακόλουθα:

«Ήμουν εναντίον του προδοτικού πραξικοπήματος και εναντίον της δράσης της ΕΟΚΑ Β’, που οι ενέργειες και πράξεις οδήγησαν στην τουρκική εισβολή και την κατοχή του 36% των εδαφών της Κύπρου.

Το συγκεκριμένο έγγραφο φέρει ημερομηνία 11.7.1974, τέσσερις ημέρες πριν από το προδοτικό πραξικόπημα.

Στις 29 Αυγούστου 1974 μου ανατέθηκε από τον Προεδρεύοντα της Κυπριακής Δημοκρατίας, Γλαύκο Κληρίδη το υπουργείο Εσωτερικών και Άμυνας, που έγινε με εισήγηση και επιμονή του πρέσβη της Ελλάδος, Μιχάλη Δούντα.

Μετά την επάνοδο του Εθνάρχη Μακαρίου, μου είχε προτείνει να παραμείνω μέλος του υπουργικού αλλά επέλεξα να μην συνεχίσω. Τούτο επιβεβαιώνει και τις σχέσεις μου με τον Πρόεδρο Μακάριο.
Αυτά προς αποκατάσταση της πλήρους αλήθειας».