Δριμύ κατηγορώ κατά του Προέδρου Χριστοδουλίδη εξαπολύσει το μέλος της Γραμματείας του ΑΚΕΛ Άριστος Δαμιανού, επιρρίπτοντας του την ευθύνη για την παύση του Γενικού Ελεγκτή από το Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο. Όπως αναφέρει, οι χειρισμοί του Προέδρου της Δημοκρατίας άφησαν τα πράγματα να εξελιχθούν με τον τρόπο που εξελίχθηκαν και που τελικά οδήγησαν στην παύση του Οδυσσέα Μιχαηλίδη.
Υποστηρίζει ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας όφειλε να διαμεσολαβούσε για την εκτόνωση της κρίσης και σημειώνει πώς η απουσία ηγεσία που οδήγησε τα πράγματα εδώ που έφτασαν. Εκτός, σημειώνει με νόημα, εάν ο Πρόεδρος ήθελε την παύση του Οδυσσέα Μιχαηλίδη από τη θέση του Γενικού Ελεγκτή. Μιλά για τις ευθύνες της Κυβέρνησης τα θέματα διαφθοράς και ασκεί έντονη κριτική στους χειρισμούς του Προέδρου της Δημοκρατίας στα θέματα Οικονομίας. Απαντά στη φημολογία για προώθηση Οδυσσέα Μιχαηλίδη ως προεδρικού υποψήφιου για το 2028 και αναφέρεται στην επόμενη μέρα του ΑΚΕΛ.
-Ποια είναι η πρώτη ανάγνωση που κάνετε της απόφασης για παύση του Οδυσσέα Μιχαηλίδη από τη θέση του Γενικού Ελεγκτή;
– Η παύση του Γενικού Ελεγκτή από τον κ. Χριστοδουλίδη, ως αποτέλεσμα της πρόσφατης απόφασης του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου, που συνεδρίασε ως Συμβούλιο, συνιστά την κορύφωση μια αλυσίδας τραγικών πολιτικών κυρίως χειρισμών. Ποτέ δεν έπρεπε ο Πρόεδρος να αφήσει να εξελιχθούν τα πράγματα όπως εξελίχθηκαν. Είναι η απουσία ηγεσίας από μέρους του που προκάλεσε αυτή την άκρως αρνητική εξέλιξη. Εκτός εάν όντως την ήθελε. Ειδάλλως, όφειλε ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας να διαμεσολαβούσε για την εκτόνωση της κρίσης. Διερωτώμαι ποια και πόσα περιθώρια ανεξαρτησίας αφέθηκαν στον επόμενο Γενικό Ελεγκτή; Κατανοεί ο Πρόεδρος ότι με τη στάση του και με την παύση του Ελεγκτή διευρύνεται η δικαιολογημένη καχυποψία των πολιτών;
Αλλά διερωτώμαι συνάμα αν η κυβέρνηση του κ. Χριστοδουλίδη αντιλαμβάνεται το μέγεθος της ευθύνης της. Υπενθυμίζω ότι ο ίδιος υποσχέθηκε πάταξη της διαφθοράς. Μόλις την περασμένη βδομάδα είπε το αμίμητο ότι μοιάζουμε με κράτος της κεντρικής Αμερικής, ενώ συχνά πυκνά μιλά για rebranding της Κύπρου για να καθαρίσει το όνομα μας. Λες και δεν ήταν το δεξί χέρι του κ. Αναστασιάδη για εννιά χρόνια. Της διακυβέρνησης επί των ημερών της οποίας απογειώθηκε η διαφθορά. Τώρα για το Ελεγκτικό Συμβούλιο, για τις θητείες των ανεξάρτητων αξιωματούχων, για τον διαχωρισμό της Νομικής Υπηρεσίας, που όντως είχαμε και έχουμε θέσεις, θα συζητήσουμε νηφάλια και όχι υπό την πίεση και το βάρος των εξελίξεων. Αλλά, ναι είναι μια συζήτηση που πρέπει να γίνει. Για έναν ακόμα αμιγώς νομικό-θεσμικό λόγο. Την τελευταία δεκαετία, διαδοχικές αποφάσεις και γνωματεύσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου, έχουν ερμηνεύσει επεκτατικά τις αρμοδιότητες και το ανέλεγκτο του Γενικού Εισαγγελέα. Και οφείλουμε να ξαναδούμε πως αποκαθίστανται τα checks and balances, τα θεσμικά αντίβαρα, προς όφελος του κράτους δικαίου, της διαφάνειας και της δημόσιας λογοδοσίας. Πάντοτε -ασφαλώς- μέσα από διάλογο με τους εμπλεκόμενους και στο πλαίσιο των περιορισμένων δυνατοτήτων για συνταγματικές αλλαγές, με βάση το δίκαιο της ανάγκης.
-Όπως λέχθηκε ανοίγει ο δρόμος για τον Οδυσσέα Μιχαηλίδη για τις προεδρικές εκλογές του 2028. Είναι στις επιλογές του ΑΚΕΛ;
-Ούτε σκέψεις ούτε συζητήσεις κάναμε για τις προεδρικές του ’28. Μόλις βγήκαμε από διπλές εκλογές και ακόμα κάνουμε εκτιμήσεις. Μέσα στο ’25 θα μπούμε στη συζήτηση που θα αφορά τον προγραμματισμό για τις βουλευτικές εκλογές του ’26. Οπόταν σας απαντώ κατηγορηματικά ότι στο ΑΚΕΛ δεν μπήκαμε σε ανάλογες συζητήσεις για κανέναν υποψήφιο.
– Επανήλθατε δυναμικά στα θέματα της Οικονομίας. Πυρά και για τις τράπεζες, διαμαρτυρία για την ακρίβεια και διάφορα άλλα. Οι προτάσεις του ΑΚΕΛ ποιες είναι;
– Η στάση μας είναι απολύτως αναμενόμενη ως κόμμα αντιπολίτευσης, έναντι μιας κυβέρνησης χωρίς αντανακλαστικά. Ασκούμε κριτική, ασκούμε πιέσεις αλλά καταθέτουμε και προτάσεις. Η κυβέρνηση συλλαμβάνεται ανέτοιμη να προτείνει ρεαλιστικές λύσεις στο θέμα της ακρίβειας, των ψηλών πληθωριστικών τάσεων, που πλήττουν νοικοκυριά, επιχειρήσεις, την κοινωνία ολόκληρη. Γι’ αυτό καταθέσαμε και στη Βουλή και στο δημόσιο διάλογο συγκεκριμένες προτάσεις, μαζί με την πάγια θέση μας ότι στοχευμένα η κυβέρνηση έπρεπε να συνεχίσει ορισμένα αντισταθμιστικά μέτρα, όπως η επιδότηση στα καύσιμα. Στην ίδια λογική κινείται και η πρόταση νόμου που καταθέσαμε για επιβολή ειδικού τέλους επί των υπερκερδών των τραπεζών για στήριξη των δανειοληπτών. Προτάσεις καταθέσαμε για την προσιτή στέγη, για την υγεία και για σειρά ζητημάτων στα οποία η κυβέρνηση οφείλει να εγκύψει πιο αποφασιστικά αλλά και με κοινωνική ευαισθησία και ενσυναίσθηση.
– Στις 4-5 Οκτωβρίου έχετε προγραμματισμένο διήμερο συνέδριο για το Κυπριακό. Πέστε λίγα λόγια για το σκεπτικό της απόφασης αλλά και για τους συμμετέχοντες. Με ποια κριτήρια επιλέχθηκαν;
– Για το ΑΚΕΛ, η επίλυση του κυπριακού που θα δημιουργεί συνθήκες ειρήνης, ασφάλειας και ευημερίας, αποτελεί τον πιο βασικό πολιτικό μας στόχο. Η εμβάθυνση της κατοχής, το επικίνδυνο και παρατεταμένο αδιέξοδο, πρέπει να τερματιστούν και να οδηγηθούμε σε επανεκκίνηση της διαπραγματευτικής διαδικασίας. Δεδομένης της βούλησης του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, να βοηθήσει μέσω των καλών του υπηρεσιών, των βολιδοσκοπήσεων για τριμερή συνάντηση, το προ καιρού προγραμματισμένο συνέδριο μας για το κυπριακό έχει δύο στόχους. Αφενός να υπογραμμίσει την ανάγκη για ένα νέο μομέντουμ στο κυπριακό και αφέτερου να στείλει μηνύματα προ κάθε κατεύθυνση ότι εμείς δεν βολευόμαστε, κάθε άλλο, με το διχοτομικό στάτους κβο. Ούτε με λεγόμενες δεύτερες καλύτερες λύσεις και σίγουρα ούτε με την απαράδεκτη τουρκική αξίωση για λύση δύο κρατών. Φροντίσαμε να υπάρχει ευρεία πολιτική και επιστημονική συμμετοχή με αξιόλογους ανθρώπους από ένα ευρύ φάσμα της δημόσιας ζωής και της επιστημονικής κοινότητας. Είμαι σίγουρος ότι μόνο θετικά αποτελέσματα μπορεί να έχουν τέτοιες πρωτοβουλίες, σε μια περίοδο για να το υπογραμμίσω, που οφείλουμε ως κοινότητα να στείλουμε γνήσια μηνύματα ετοιμότητας για διαπραγμάτευση. Και είναι εδώ που ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης οφείλει να επιδείξει –επιτέλους- σταθερότητα, χωρίς αμφιταλαντεύσεις και αμφισβήτηση του διαπραγματευτικού κεκτημένου.
– Βλέπετε να υπάρχει προοπτική επανέναρξης των διαπραγματεύσεων; Ποια η εκτίμηση σας για το επόμενο βήμα;
– Δυστυχώς δεν είμαστε αισιόδοξοι δεδομένων των διακηρυγμένων πλην απαράδεκτων θέσεων της τουρκικής πλευράς. Είναι προφανές ότι η διάρρηξη του αδιεξόδου προϋποθέτει εγκατάλειψη διχοτομικών αξιώσεων από πλευράς Τουρκίας. Την ίδια ώρα πρέπει να υπενθυμίζουμε στους εαυτούς μας ότι και στο παρελθόν η τουρκική πλευρά έθετε μαξιμαλιστικές και απαράδεκτες αξιώσεις αλλά, ιδιαίτερα το 2017 στον Κραν Μοντανά, έκανε ελιγμούς που μας έφεραν πολύ κοντά στη λύση, κατά τον ίδιο τον Γενικό Γραμματέα. Άρα το ζητούμενο είναι να δημιουργήσουμε συνθήκες επανέναρξης διαλόγου. Και επειδή, κακά τα ψέματα, η δεκαετής διαχείριση του κυπριακού από τον κ. Αναστασιάδη έπληξε καίρια την αξιοπιστία της ελληνοκυπριακής πλευράς, είναι καθοριστικής σημασίας η αλλαγή ρότας από τον κ. Χριστοδουλίδη. Αν πρόκειται ως κοινότητα να αποσείσουμε το βάρος της ευθύνης που μάς καταλογίζει σταθερά –δυστυχώς- από το Σεπτέμβριο του 2017 ο ΟΗΕ, ο Πρόεδρος πρέπει να το λέει και να το εννοεί ότι είναι έτοιμος για επανέναρξη συνομιλιών στη βάση του πλαισίου Γκουτέρες με αξιοποίηση χωρίς αστερίσκους του διαπραγματευτικού κεκτημένου, το οποίο κτίστηκε με σκληρή προσπάθεια. Μόνο ζητήματα που πατούν κόκκινες γραμμές θα πρέπει να διασφαλίσουμε κατά τρόπο δίκαιο. Ειδάλλως, αν κάθε τρεις και λίγο αμφισβητούμε και δη δημόσια πτυχές του πλαισίου, τότε –μοιραία- θα συνεχίσει ο διεθνής παράγοντας να παραμένει καχύποπτος για τις προθέσεις μας. Η ευθύνη του Προέδρου είναι επαυξημένη και για έναν επιπρόσθετο λόγο. Σε όλα τα κρίσιμα ραντεβού στο κυπριακό ήταν δίπλα από τον τέως Πρόεδρο και άρα εξ’ αντικειμένου ο διεθνής παράγοντας απαιτεί συγκεκριμένα βήματα και όχι ανέξοδο βερμπαλισμό. Διαφορετικά η Τουρκία θα συνεχίσει να βρίσκεται στο απυρόβλητο. Και αυτό είναι τραγικό. Να είμαστε το θύμα μισού αιώνα κατοχής και να θεωρούμαστε και συνυπεύθυνοι. Ας ανοίξουμε επιτέλους τη γεωπολιτική βεντάλια και ας αναλογιστούμε το μέγεθος της ευθύνης μας έναντι των επόμενων γενεών κυπρίων.
– Δύσκολες εποχές για πολιτικά κόμματα; Τι άφησε πίσω της για το ΑΚΕΛ η εκλογική αναμέτρηση του Ιουνίου; Ποια η δική σας ανάγνωση;
– Αναμφίβολα οι εκλογές άφησαν μια γλυκόπικρη γεύση λόγω του αντιφατικού αποτελέσματος των δύο αναμετρήσεων. Όπως γνωρίζετε, στις ευρωεκλογές επιδιώκαμε διατήρηση των δύο εδρών και αύξηση στα ποσοστά, με σημείο αναφοράς τις τελευταίες εθνικές εκλογές, που ήταν οι βουλευτικές. Αυτό που στιγματίζει το αποτέλεσμα είναι η απώλεια έδρας. Και αυτό συνιστά αποτυχία. Όπως και η μη αύξηση ποσοστών. Είναι αλήθεια ότι στις εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση καταγράψαμε σημαντικές νίκες και επιτυχίες. Εντούτοις, όπως προ πολλού αναγνωρίσαμε, οι επιτυχίες στην τοπική αυτοδιοίκηση δεν συμψηφίζονται με το πολύ αρνητικό αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Επειδή ακριβώς ήταν και αντιφατικά και σύνθετα τα εκλογικά αποτελέσματα, είναι λάθος να υιοθετούμε απόλυτες προσεγγίσεις. Και αυτό ισχύει για όλα τα κόμματα, προεξάρχοντος του ΔΗΣΥ, ο οποίος έκρυψε τις μεγάλες απώλειές του στις τοπικές εκλογές, που υπέστη ήττα, με τη διατήρηση των δύο εδρών στο Ευρωκοινοβούλιο.
– Ποια τα επόμενα βήματα για το ΑΚΕΛ; Πώς προχωράτε ως κόμμα; Ποιες πολιτικές τίθενται σε προτεραιότητα;
– Τις επόμενες λίγες μέρες ολοκληρώνουμε το διάλογο με τα μέλη μας και τους συνεργάτες μας της Κοινωνικής Συμμαχίας, για να καταλήξουμε σε ολοκληρωμένη πλέον εκτίμηση των εκλογών και στα επόμενα μας βήματα. Μάς απασχολεί η δυσκολία στη μεταφορά των μηνυμάτων μας στην ευρύτερη κοινωνία. Όπως μας απασχολεί η αποστροφή μέρους της κοινωνίας προς την πολιτική και τα κοινά. Διόλου τυχαίο εξάλλου το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών με την εκλογή του Φειδία Παναγιώτου, ενός νέου ανθρώπου με απολιτίκ προφίλ.
Ωστόσο, το εκλογικό αποτέλεσμα μας πεισμώνει για να καταστούμε πιο αποτελεσματικοί, με πιο ορατές θέσεις, δράσεις και πολιτικές. Για παράδειγμα, πολύ λίγοι συμπολίτες μας έχουν εικόνα για τις μικρές και μεγάλες μάχες που δίνονται στη Βουλή, στα στοιχήματα που καθημερινά πρέπει να κερδηθούν και πέραν του Κοινοβουλίου, όπως λ.χ. στο συνδικαλιστικό κίνημα, στο γυναικείο κίνημα κοκ. Σε μια κοινωνία που υποφέρει από την ακρίβεια, τις ψηλές πληθωριστικές τάσεις, τα ψηλά δανειστικά επιτόκια, τον κίνδυνο εκποίησης της οικογενειακής στέγης, οφείλουμε να διεκδικούμε. Με προτάσεις πάντοτε. Για προσιτή στέγη, για αντισταθμιστικά μέτρα και γενικά για ένα κράτος αρωγό στις ανάγκες των πολιτών του, πάντοτε βέβαια στη βάση των δημοσιονομικών δυνατοτήτων. Επομένως, βασικός πυλώνας της δράσης μας είναι η στήριξη των εργαζομένων, των πολιτών και ειδικότερα των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού και των χαμηλομεσαίων στρωμάτων της κοινωνίας. Όπως ήδη συζητήσαμε, σταθερή πυξίδα της δράσης μας, ειδικότερα το επόμενο διάστημα θα είναι η προσπάθεια επανεκκίνηση της διαπραγματευτικής διαδικασίας στο κυπριακό. Σε αυτό το πλαίσιο, ο γγ του ΑΚΕΛ θα μεταβεί στη Νέα Υόρκη για σειρά επαφών. Θέλουμε να αξιοποιήσουμε την πολιτική αξιοπιστία με την οποία μας πιστώνει ο διεθνής παράγοντας για να βοηθήσουμε την υπόθεση μας.
