«Η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπήρξε ένα ύψιστης σημασίας ιστορικό γεγονός, με ποικίλες διαστάσεις» και «επέφερε ένα καίριο πλήγμα στους νεοοθωμανικούς επεκτατικούς σχεδιασμούς της Τουρκίας». Σε αυτό το συμπέρασμα, τεκμηριωμένα, καταλήγει ο Νίκος Χρ. Χαραλάμπους στο νέο του βιβλίο με τον τίτλο «Αναζητώντας την Ευρωπαϊκή Ταυτότητα», το οποίο έχει κυκλοφορήσει πρόσφατα. Υπενθυμίζεται πως φέτος έχει κυκλοφορήσει και το βιβλίο του με τίτλο «Ο ΚΑΤΗΦΟΡΟΣ- Μια ενδοσκόπηση του αλυτρωτικού αγώνα της Κύπρου», το οποίο ασχολείται με το Κυπριακό ζήτημα.
Ο πρώην Βοηθός Γενικός Εισαγγελέας και πρώτος Επίτροπος Διοίκησης, Νίκος Χρ. Χαραλάμπους ασχολείται στο νέο του βιβλίο με την Ευρώπη γενικά και ειδικότερα με την πορεία της Κυπριακής Δημοκρατίας προς την Ε.Ε.. Με τη συστηματικότητα, η οποία τον διακρίνει, την επιμονή του να τεκμηριώνει οτιδήποτε καταγράφει στα κείμενα του, καταθέτει ένα εγχειρίδιο για την ένταξη της Κύπρου στην Ε.Ε. και για την ιστορία της Ευρώπης. Πρόκειται για ένα θέμα, που δεν έχουν γράψει πολλοί. Έχουν γραφτεί βιβλία, αλλά δεν είναι πολλά, αν και είμαστε ως κράτος στην Ένωση από το 2004 και εντεύθεν και η σχέση μας χρονολογείται από τη δεκαετία του ΄70.
Ο συγγραφέας δεν στέκεται μόνο στα θετικά, αλλά και τα αρνητικά της Ένωσης φθάνοντας στο διά ταύτα. «Σήμερα, μια μεγάλη μερίδα συμπολιτών μας αισθάνεται πικρία και απογοήτευση για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα: προφανείς δυσλειτουργίες στη λήψη καίριων και έγκαιρων αποφάσεων, ανυπαρξία κοινών πρωτοβουλιών και, κυρίως, ελλείμματα αλληλεγγύης. Τραγικό θύμα αυτού του θλιβερού φαινομένου υπήρξε η Κύπρος, όταν πριν από έντεκα χρόνια έτυχε μιας βάναυσης συμπεριφοράς από τους εταίρους της με το γνωστό πείραμα του ‘’κουρέματος’’, που κάθε άλλο παρά εκδήλωση εταιρικής αλληλεγγύης μπορεί να χαρακτηριστεί. Την έλλειψη αλληλεγγύης, από μέρους των εταίρων της, αντιμετωπίζει η Κύπρος στο μεταναστευτικό πρόβλημα, που την ταλανίζει τα τελευταία χρόνια», αναφέρει. Προσθέτει δε πως «όσο και αν δεν εμπνέει και προκαλεί πικρία και απογοήτευση η σημερινή εικόνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την Κύπρο η προσκόλληση και παραμονή στην ευρωπαϊκή οικογένεια αποτελεί μονόδρομο. Η χώρα μας δεν θα έχει καμία τύχη έξω από αυτό το πλαίσιο. Η ιδιότητα της Κύπρου ως μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί, επαναλαμβάνω, την ασπίδα σωτηρίας της από τους τουρκικούς επεκτατικούς σχεδιασμούς. Θα πρέπει να αγωνιστούμε για να γίνουν οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, αλλαγές και τομές, ώστε η ΕΕ να γίνει αυτό που θέλουμε να είναι. Η μικρή Κύπρος, με πληθυσμό 0,03%, περίπου, του συνολικού πληθυσμού των 27 χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορεί να παίξει το ρόλο της σ’ αυτή τη μεγάλη πρόκληση.Είναι αρκετά εύγλωττο αυτό που είπε κάποτε ένας μεγάλος ευρωπαίος ηγέτης, ο Ζακ Ντελόρ: ‘‘Απέναντι στην ιστορία δεν υπάρχουν μικρές και μεγάλες χώρες. Υπάρχουν χώρες που αντιδρούν γρήγορα στις εξελίξεις και αυτές που αφυπνίζονται με καθυστέρηση μπροστά στις παγκόσμιες ανατροπές και στον άγριο διεθνή ανταγωνισμό’’».
Κι αυτό το βιβλίο του Νίκου Χρ. Χαραλάμπους όπως και τα προηγούμενα έχουν και τον χαρακτήρα του διδακτικού. Δηλαδή, οι ιστορικές αναφορές, που είναι πάρα πολλές, συνδέονται με τη βαθιά γνώση του συγγραφέα για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά και της εξελικτικής της πορείας. Γιατί η Ε.Ε. παρόλο που είναι ένας γραφειοκρατικός οργανισμός, με πολλές στρεβλώσεις καταφέρνει να αλλάζει. Αλλάζει μέσα από τη σύνθεση διαφορετικών συμφερόντων και απόψεων. Αλλά πάντως αλλάζει κι αυτό έχει σημασία.
Το βιβλίο του Νίκου Χρ. Χαραλάμπους είναι πολιτικό, ιστορικό εγχειρίδιο με έντονο το νομικό στοιχείο. Άλλωστε ως νομικός ο Νίκος Χρ. Χαραλάμπους, δίνει πάντα αυτή τη διάσταση και παράμετρο σε όλα τα συγγράμματα του. Και τούτο είναι ενισχυτικό.
Στο βιβλίο «Αναζητώντας την Ευρωπαϊκή Ταυτότητα», μπορεί να καταφύγει κάποιος, ο οποίος αναζητεί ένα ολοκληρωμένο κείμενο για την Ε.Ε.
Η σημερινή Ε.Ε. χωρίς την Ελλάδα και την Ιταλία
θα ήταν σαν ένα παιδί χωρίς πιστοποιητικό γέννησης
Το βιβλίο προλογίζει ο Επικεφαλής του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο κ. Ανδρέας Κεττής, ο οποίος μεταξύ άλλων γράφει τα ακόλουθα: «Το βιβλίο του Νίκου Χρ. Χαραλάμπους Αναζητώντας την Ευρωπαϊκή Ταυτότητα αποτελεί μια εύγλωττη, συνοπτική περιδιάβαση στην ιστορία της ηπείρου μας και αξίζει να διαβαστεί από κάθε πολίτη που θέλει να έχει βασική ιστορική γνώση για τα γεγονότα που συνέβησαν στο διάβα των αιώνων στην ήπειρο μας. Το εύρος του χρονικού ορίζοντα που καλύπτει το βιβλίο είναι σχεδόν εξαντλητικό αφού καταπιάνεται με μια συνοπτική παρουσίαση της βασικής ιστορικής διαδρομής των ευρωπαϊκών δρώμενων στην γηραιά ήπειρο, από την αρχαία Αθήνα και Ρώμη μέχρι και τις σημερινές πολυσχιδείς προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ο συγγραφέας καταγράφει με απλή και κατανοητή γλώσσα τις διάφορες φάσεις της ευρωπαϊκής ιστορίας καταδεικνύοντας τις κοινές πολιτιστικές ρίζες της σημερινής Ευρώπης που εδράζονται στον ελληνορωμαϊκό πολιτισμό. Αναντίλεκτα, ο συγγραφέας αποδεικνύει μέσα από τα γραφόμενα του ότι η σημερινή ευρωπαϊκή ταυτότητα φέρει ανεξίτηλα τη σφραγίδα της ελληνορωμαϊκής κληρονομιάς και παράδοσης στη φιλοσοφία, τις τέχνες, το δίκαιο και τις επιστήμες. Διαβάζοντας το βιβλίο, οι αναγνώστες μπορούν να καταλήξουν με ευκολία στο συμπέρασμα ότι η σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς την Ελλάδα και την Ιταλία θα ήταν σαν ένα παιδί χωρίς πιστοποιητικό γέννησης. Τέτοιας εμβέλειας είναι η συμβολή της ελληνορωμαϊκής κληρονομιάς για τη σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση».
Η διεύρυνση πριν από την εμβάθυνση, η απόρριψη
της Συνταγματικής Συνθήκης και το Brexit
Το κυρίως κείμενο του βιβλίου αρχίζει με την Εισαγωγή, ακολουθούν πέντε μεγάλα Κεφάλαια και ο Επίλογος.
H Εισαγωγή διαιρείται σε δυο Μέρη. Στο πρώτο Μέρος, αφού περιγράφεται, σε συντομία, η εξελικτική διαδρομή του ανθρώπου στην ευρωπαϊκή ήπειρο, γίνεται μια σύντομη ιστορική αναφορά της ανηφορικής και δύσβατης πορεία των λαών της Ευρώπης προς διαμόρφωση του ευρωπαϊκού πολιτισμού και των αξιών που τον συνθέτουν και προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Στο δεύτερο Μέρος, επιχειρείται μια εκτενής περιγραφή της ενταξιακής πορείας της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Για την Κύπρο, η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπήρξε ένα ύψιστης σημασίας ιστορικό γεγονός, με ποικίλες διαστάσεις.
Το πρώτο Κεφάλαιο αναφέρεται στις ρίζες του ευρωπαϊκού πολιτισμού, τις οποίες θα τις βρούμε στην αρχαία Αθήνα και στην αρχαία Ρώμη. Γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στον ενοποιητικό ρόλο του Χριστιανισμού. Στο δεύτερο Κεφάλαιο παρατίθεται η ιστορική πορεία που ακολούθησαν οι λαοί της δυτικής Ευρώπης για να μπορέσουν να ξεφύγουν από την απομόνωση και να κατακτήσουν τον κόσμο. Στο τρίτο Κεφάλαιο αναφέρονται οι διάφοροι ιστορικοί σταθμοί που καθόρισαν τη διαμόρφωση της Ευρώπης, όπως ο Μεσαίωνας, η κάθοδος των γερμανικών φυλών και η «Αγία Γερμανική Αυτοκρατορία», η Αναγέννηση, ο Διαφωτισμός και η Γαλλική Επανάσταση. Το τέταρτο Κεφάλαιο αναφέρεται στον «αιματοβαμμένο εικοστό αιώνα»: την Οκτωβριανή Επανάσταση των Μπολσεβίκων, τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, την εύθραυστη ειρήνη που ακολούθησε, την εξάπλωση του Κομμουνισμού-Λενινισμού και την ανάδειξη του Φασισμού-Ναζισμού, τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον διαμοιρασμό της Ευρώπης και τον Ψυχρό Πόλεμο, που ακολούθησαν.
Το πέμπτο και τελευταίο Κεφάλαιο αναφέρεται στην πορεία, μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, προς την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Το πρώτο βήμα ήταν η ίδρυση του Συμβουλίου της Ευρώπης. Ακολουθεί αναφορά και συνοπτική ανάλυση των πιο σημαντικών συνθηκών για την οικονομική και πολιτική ένωση της Ευρώπης. Επίσης, στο Κεφάλαιο αυτό, γίνεται αναφορά σε τρία κρίσιμα γεγονότα που επιβράδυναν σημαντικά την πορεία προς την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση: τη διεύρυνση πριν από την εμβάθυνση, την απόρριψη της Συνταγματικής Συνθήκης και το Brexit. Τέλος, αναφέρονται οι ανασχετικοί παράγοντες για μια πλήρη πολιτική ενοποίηση, όπως η αύξηση του ακροδεξιού εθνικιστικού λαϊκισμού και, γενικά, ο ευρωσκεπτικισμός
Το βιβλίο, όπως και το προηγούμενο βιβλίο του Νίκου Χρ. Χαραλάμπους «Ο Κατήφορος» διατίθενται στο «Σολώνειο» βιβλιοπωλείο στη Λευκωσία.
