Γιατροί του ΓεΣΥ εκμεταλλεύονται το φαινόμενο των λιστών αναμονής και με διάφορους τρόπους καταφέρνουν να δουν τους ασθενείς τους «ιδιωτικά», ζητώντας τους να πληρώσουν από την τσέπη τους, ο χρόνος αναμονής για ραντεβού με ειδικό γιατρό του ΓεΣΥ παραμένει μεγάλος, αφού οι λύσεις που έχουν αποφασιστεί τροχοδρομήθηκαν αλλά δεν έχουν ακόμα υλοποιηθεί και το κατ’ εξοχήν όργανο των ασθενών, ο Συνήγορος του Ασθενή εξακολουθεί να προσκρούει, όπως διαπιστώνεται, στις αντιδράσεις άλλων φορέων και θεσμών.

Την ίδια ώρα –και όπως διαπιστώνεται– αν και η Κύπρος διαθέτει γιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων και εξειδικεύσεων, οι πολίτες δεν μπορούν εύκολα να εξασφαλίσουν πρόσβαση σε αυτούς καθώς το Ιατρικό Συμβούλιο Κύπρου δεν τους έχει ακόμα αναγνωρίσει. Αυτά και πολλά άλλα, τα οποία αφορούν τα δικαιώματα των ασθενών και το κατά πόσον αυτά ικανοποιούνται μέσα από το σύστημα υγείας του τόπου, συζητήθηκαν κατά τη χθεσινή συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής επιτροπής ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Αρκετά έντονη συζήτηση έγινε για το θέμα του μεγάλου χρόνου αναμονής για ραντεβού με ειδικό γιατρό του ΓεΣΥ με το γραφείο του Επιτρόπου Εποπτείας του ΓεΣΥ να καταγγέλλει ότι κάποιοι ειδικοί γιατροί, επικαλούμενοι το φαινόμενο αυτό, με διάφορους τρόπους καταφέρνουν να διευθετήσουν ραντεβού με τους ασθενείς τους νωρίτερα, υποχρεώνοντας τους όμως να πληρώσουν από την τσέπη τους αφού, όπως τους λένε, «το ραντεβού είναι ιδιωτικό». Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του Επιτρόπου Εποπτείας του ΓεΣΥ, «δεν μιλάμε για μια μόνο καταγγελία έχουμε αρκετές τέτοιες καταγγελίες, γίνεται διερεύνηση και πολύ σύντομα θα έχουμε και έκθεση για αυτό το θέμα».

Τόσο οι βουλευτές, όσο και ο υπουργός Υγείας, ο οποίος συμμετείχε στη συνεδρίαση, χαρακτήρισαν την πρακτική αυτή «παράνομη» με τον Μιχάλη Δαμιανό να δηλώνει ότι το ζήτημα θα μελετηθεί με τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας. Σε ό,τι αφορά το φαινόμενο των λιστών αναμονής γενικά, ο υπουργός Υγείας αποκάλυψε ότι είναι θέμα εικοσιτετραώρων να ανακοινωθεί από τον ΟΑΥ η έναρξη της εφαρμογής των «επειγόντων» και «μη επειγόντων παραπεμπτικών», τονίζοντας ότι «αυτό είναι ένα μέτρο το οποίο θα μπορούσε να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του προβλήματος». Επεσήμανε, ωστόσο, ότι «για να πετύχει αυτό πρέπει να έχουμε και τη συνεργασία των δικαιούχων του ΓεΣΥ οι οποίοι πρέπει να καταλάβουν ότι ο γιατρός είναι εκείνος που μπορεί με ασφάλεια να χαρακτηρίσει ένα περιστατικό ως “επείγον” ή “μη επείγον” και να κατανοήσουν ότι προτεραιότητα πρέπει να δίνεται στα πραγματικά επείγοντα περιστατικά».

Προσθέτοντας στα όσα ανέφερε ο υπουργός Υγείας, εκπρόσωπος του ΟΑΥ εξήγησε ότι «τα παραπεμπτικά των δύο κατηγοριών, θα αρχίσουν να εφαρμόζονται από την 1η Φεβρουαρίου. Σύμφωνα με τα όσα έχουν αποφασιστεί, τα παραπεμπτικά που θα εκδίδονται προς ειδικούς γιατρούς θα έχουν ειδική σήμανση στο λογισμικό του ΓεΣΥ και οι γιατροί που τα εκδίδουν θα μπορούν να τους δώσουν τον χαρακτηρισμό “επείγον” ή “μη επείγον” τον οποίο ο ειδικός γιατρός θα μπορεί να δει στο σύστημα και έτσι θα γνωρίζει ποιοι ασθενείς έχουν προτεραιότητα στη διευθέτηση ραντεβού και ποιοι όχι».

Αναφορά, κατά τη συζήτηση έγινε σε όλους τους παράγοντες που φαίνεται να συντείνουν στην ανάπτυξη των λιστών αναμονής με τον υπουργό Υγείας να επισημαίνει: «Ένα ακόμα πρόβλημα, το οποίο δεν μπορούμε να λύσουμε τώρα, είναι η έλλειψη γιατρών σε συγκεκριμένες ειδικότητες. Αυτό το πρόβλημα μπορεί να μειωθεί, σε μεγάλο βαθμό με τη λειτουργία Πανεπιστημιακών Νοσοκομείων στην Κύπρο, διότι, μεταξύ άλλων, θα αυξηθεί και ο αριθμός των ειδικοτήτων που θα παραχωρούνται στην Κύπρο και θα αποκτήσουμε και μεγαλύτερη εξειδίκευση».

Σε ό,τι αφορά τις ευθύνες των πολιτών/ δικαιούχων του ΓεΣΥ, ο υπουργός Υγείας, σε δηλώσεις του μετά το τέλος της συνεδρίασης ανέφερε ότι «ίσως πρέπει να εκπαιδεύσουμε τους πολίτες, ή πιο σωστά θα έλεγα να τους ενημερώσουμε. Το ΓεΣΥ είμαστε όλοι. Το ΓεΣΥ είμαστε εμείς. Όλοι πληρώνουμε. Όταν κατανοήσουμε ότι όλοι εισφέρουμε στο ΓεΣΥ, θα μάθουμε και πώς να το χρησιμοποιούμε».

Για το θέμα του Συνηγόρου του Ασθενή, οι εκπρόσωποι των γραφείων, της Επιτρόπου Διοικήσεως αλλά και του Επιτρόπου Εποπτείας του ΓεΣΥ εξέφρασαν κάποιες επιφυλάξεις για το αν θα παρουσιαστεί σύγκρουση αρμοδιοτήτων, με τον εκπρόσωπο της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου να αντιδρά υποδεικνύοντας τους ότι οι αρμοδιότητες του Συνηγόρου δεν περιορίζονται στη διερεύνηση παραπόνων και τον υπουργό Υγείας να δηλώνει ότι το θέμα αυτό περιλαμβάνεται στην προτεραιότητες της κυβέρνησης.

Τέλος, συζήτηση έγινε και για τους γιατρούς οι οποίοι κατέχουν ειδικότητες (π.χ. διαβητολογία) και εξειδικεύσεις (π.χ. εξειδικεύσεις παιδιάτρων), οι οποίες σε άλλες χώρες είναι αναγνωρισμένες, αλλά στην Κύπρο δεν έχουν ακόμα αναγνωριστεί. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, στο λογισμικό του ΓεΣΥ να είναι καταχωρημένοι με την πρώτη τους ειδικότητα και να μην είναι εύκολο να εντοπιστούν οι πολίτες όταν αντιμετωπίζουν ένα εξειδικευμένο πρόβλημα υγείας και τους χρειάζονται.