Ο Ντενκτάς πίσω από την ΤΜΤ

Ο πολυπράγμων ηγέτης των Τουρκοκυπρίων Ραούφ Ντενκτάς υπήρξε για 50 χρόνια ο κύριος πρωταγωνιστής όλων των εξελίξεων ανάμεσα στην τουρκοκυπριακή κοινότητα. Όλα αυτά τα χρόνια είχε το απάνω χέρι σε όλα. Αφού παραγκώνισε τον Φαζίλ Κουτσιούκ ανέλαβε την ηγεσία στα κατεχόμενα, υπήρχε ο αρχηγός της πιο φανατικής και δυναμικής ομάδας των τουρκοκυπρίων, έλεγχε την ένοπλη οργάνωση ΤΜΤ που διέπραξε σωρεία εγκλημάτων και ποτέ δεν άφησε να ακουστεί ή αντίθετη άποψη.

Πολλοί διαφωνούσαν κατά καιρούς μαζί του, στην αρχή δειλά-δειλά, αλλά αργότερα πολύ έντονα. Όλοι όμως εξαφανίστηκαν κάτω από τη σκιά του που δεν άφηνε τίποτα να επιβιώσει. Ένας από τους κυριότερους αντιπάλους του, ο Οζγκέρ Οζγκιούρ, πρώην αρχηγός του Ρεμπουπλικανικού Κόμματος, είχε συρθεί μάλιστα μέχρι τα δικαστήρια τα οποία του είχαν επιβάλει βαρύ πρόστιμο γιατί είχε τολμήσει να πει μερικές αλήθειες. Πολλοί άλλοι από τους κατά καιρούς συνεργάτες του ανεβοκατέβαιναν στην εξουσία στα κατεχόμενα, ανάλογα με τις διαθέσεις του (Νετζιάτ Κονούκ, Οσμάν Ορέκ, Ντερβίς Ερογλου). Αλλοι πάλι αντίπαλοι του βρέθηκαν δολοφονημένοι και οι δολοφονίες τους παρέμειναν ανεξιχνίαστες μέχρι σήμερα όπως οι δημοσιογράφοι Αιχάν Χικμέτ, Γκιουργκάν και Κουτλού Ανταλί.

 Ο Ραούφ Ντενκτάς περνούσε στα χέρια του όλη την εξουσία παραγνωρίζοντας ουσιαστικά τον Κουτσιούκ που ήταν κατά την ομολογία του ίδιου ένας πότης και μανιώδης καπνιστής. Ετσι προχώρησε με τη βοήθεια της Τουρκίας, στην ίδρυση νέας οργάνωσης, της ΤΜΤ σε διαδοχή της ΒΟΛΚΑΝ που είχε ιδρύσει ο Κουτσιούκ. Σε αυτό το στάδιο ο Ντενκτάς ενήργησε πίσω από την πλάτη του Κουτσιούκ όπως παραδέχθηκε αργότερα. Ιδρύθηκε με αίτημα “διχοτόμηση ή θάνατος” και στελεχώθηκε από αξιωματικούς από την Τουρκία που έφθαναν μυστικά στην Κύπρο ως διπλωματικοί υπάλληλοι ή υπάλληλοι τραπεζών. Αργότερα αναμίχθηκε και ο Κουτσιούκ ενεργά στην οργάνωση, αλλά ο Ντενκτάς είχε αρχίσει πια να παίρνει το απάνω χέρι, παραγκωνίζοντας τον.Ιδιαίτερα από το γεγονός ότι ο Ντενκτάς παρουσιαζόταν πιο μαχητικός και ως ο εκπρόσωπος των Τουρκοκυπρίων πια κι έκανε συνεχώς δηλώσεις. Είπε ο Ντενκτάς το 1967 σε κατάθεση του στην Κυπριακή Αστυνομία: « Η ΤΜΤ έγινε όταν είχατε εσείς την ΕΟΚΑ. Και αυτήν την ΤΜΤ ποίοι την έκαμαν; Μεταξύ της ΕΟΚΑ, έπρεπε να έχει κάτι τι. Και εις αυτήν δεν ήμουν μόνος μου. Και ο δρ Κουτσιούκ ήτο μέσα στην ΤΜΤ και άλλοι πολλοί. Εφαινόμουν εγώ μόνον διότι έτσι ήτο η πολιτική μας. Ο ένας να κάμνει δηλώσεις και οι άλλοι να σιωπούν. Εγώ ήμουν ο εκπρόσωπος που έκαμνε τις δηλώσεις».       

Η ΤΜΤ ήταν μια μυστική οργάνωση που ευθύνεται για πολλούς φόνους Ελλήνων αλλά και Τουρκοκυπρίων που παράκουαν στις εντολές της τουρκοκυπριακής ηγεσίας. Στον όρκο της οργάνωσης αναφερόταν: «Ορκίζεσαι στην τιμή σου ότι: 1. Από τώρα και στο εξής θα παραμείνεις με όλη την έννοια πιστός στη Τ.Μ.Τ. 2. Οποτεδήποτε κληθείς από την οργάνωση για οποιοδήποτε καθήκον να σπεύσεις χωρίς δισταγμό. 3. Θα υπακούεις κατά γράμμα τις διαταγές που θα παίρνεις.4. Δεν θα αναφέρεις τα μυστικά της οργάνωσης έστω και στον αδελφό σου. 5. Θα σκοτώνεις οποιονδήποτε προδότη της πατρίδας. 6. Θα χύσεις κατά τη διάρκεια του αγώνα το αίμα σου, μέχρι τελευταίας ρανίδας».

Για την ίδρυση της οργάνωσης ο Ντενκτάς σε συνέντευξη του στις 20 Ιανουαρίου, 1980 στην εφημερίδα Τάϊμς του Λονδίνου αφηγήθηκε: «Ιδρυσα την ΤΜΤμε μερικούς φίλους για να οργανώσουμε όσους κινούνταν εδώ κι εκεί κάμνοντας διάφορα πράγματα. Οταν η ΤΜΤ εξέδωσε το πρώτο της φυλλάδιο, αναλαμβάνοντας την ηγεσία από την προκάτοχο της ΒΟΛΚΑΝ, ο δρ Κουτσιούκ ρώτησε ποίοι ήσαν αυτοί οι τρελοί. Δεν του είπαμε τίποτε για τη ΤΜΤ. Αισθανόταν ευτυχής με τη ΒΟΛΚΑΝ.Ο καθένας νόμιζε πως εγώ ήμουν ο αρχηγός της, αλλά δεν ήμουν. Ήμουν ο πολιτικός σύμβουλος. Οι αρχηγοί ήταν αξιωματικοί από την Τουρκία».

Ως ημέρα ίδρυσης της ΤΜΤ  ορίστηκε η 1η Αυγούστου, 1958.Με την ίδρυση της, ο Ντενκτάς και η Τουρκία βάλθηκαν να την εξοπλίσουν και τότε άρχισε ένας αγώνας για μεταφορά μυστικά στην Κύπρο οπλισμού. Μαρτυρίες για τον τρόπο που μεταφερόταν ο οπλισμός δόθηκαν χρόνια μετά από τις τ/κ εφημερίδες όπως και για τη συμμετοχή του Ντενκτάς στην οργάνωση.

Ο συνταγματάρχης εν αποστρατεία Ισμαήλ Τάνσου, σε συνέντευξη του στο περιοδικό Kibris Mektubu (Ιούλιος 1996) αφηγήθηκε ότι στα τέλη του 1957 ο ηγέτης της τ/κ κοινότητας Φαζίλ Κουτσιούκ και ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Τουρκοκυπριακών Ορανώσεων Ραούφ Ντενκτάς επισκέφθηκαν την Άγκυρα και συζήτησαν θέματα που αφορούσαν την τουρκοκυπριακή κοινότητα. Σε επαφές που είχαν με τον Υπουργό Εξωτερικών Φατίν Ρουστού Ζορλού του ανέφεραν κινδύνους που εγκυμονούσε η ΕΟΚΑ για την τ/κ κοινότητα και του ζήτησαν οπλισμό για να διανεμηθεί σε πρόσωπα, τα οποία θα διασφάλιζαν την ασφάλεια της ζωής των μελών της κονότητας.

Ο Ζορλού δήλωσε ότι το θέμα ήταν πολύ λεπτό αλλά αργότερα αγκάλιασε την ιδέα και προχώρησε σε αποφάσεις και ανέθεσε σε ορισμένους στρατιωτικούς  να προχωρήσουν στην αποστολή οπλισμού. Με την απόφαση ήταν σύμφωνος και ο Πρωθυπουργός Μεντερές. Έτσι άρχισε η αποστολή οπλισμού στην Κύπρο

Δυο φορές τουλάχιστον την εβδομάδα αποστελλόταν ο οπλισμός από το Ανεμούρι και ξεφορτωνόταν στα Κόκκινα. Στην Κύπρο στάληκε ο συνταγματάρχης Ριζά Βουρουσκάν, ο στρατιωτικός αρχηγός της Οργάνωσης που ήλθε μυστικά στην Κύπρο ως ελεγκτής της Τράπεζας Εργασίας με ψεύτικα και πλαστά έγγραφα με εντολή των στρατιωτικών της Άγκυρας. Έτσι η οργάνωση ανδρωνόταν σιγά-σιγά και έβαλε άλλους στόχους ανεξάρτητα από το γεγονός ότι η Κύπρος είχε ήδη ανακηρυχθεί σε ανεξάρτητο κράτος.       

Σύμφωνα με τον Τάνσου «στόχος μας είναι όπως μέχρι το τέλος του 1959 να δημιουργήσουμε μια οργάνωση από 5000 ενόπλους. Μέχρι το 1960 θα αυξήσουμε τον αριθμό των μελών στις 10,000».Ετσι με την επίσημη βοήθεια της Τουρκίας, και με ηγέτη το Ραούφ Ντενκτάς οι τ/κ ρίφθηκαν στον αγώνα για διαμελισμό της Κύπρου.Είχαν μάλιστα καθορίσει και την περιοχή που θα δημιουργούσαν το κρατίδιο τους με την αναγκαστική μετακίνηση πληθυσμού. Ήταν η βόρεια περιοχή της Κύπρου που θα συνόρευε με την Τουρκία. Η περιοχή αυτή είναι η σημερινή γραμμή Αττίλα.

Λόγω της ηγετικής του θέσης ο Ραούφ Ντενκτάς αποτέλεσε μέλος της αντιπροσωπείας που πήγε στο Λονδίνο για την υπογραφή των συμφωνιών Ζυρίχης και Λονδίνου με επικεφαλής τον Κουτσιούκ. Είχε γίνει κάτι περισσότερο από το δεξί χέρι του Κουτσιούκ ενώ πίσω του είχε την ένοπλη πια οργάνωση, ΤΜΤ.

Στο Λονδίνο ακολούθησε τις οδηγίες και πάλι της Άγκυρας και έκαμε ότι είχε συμφωνηθεί μεταξύ των Κυβερνήσεων Ελλάδας και Τουρκίας και γυρίζοντας στην Κύπρο απειλούσε κατά την υποδοχή που του επιφύλαξαν οι Τουρκοκύπριοι μαζί με τον Κουτσιούκ τόνισε εκείνο που του είχε προβλέψει ο παππούς του, ότι για πρώτη φορά από το 1878 πόδι Τούρκου στρατιώτη ξαναπατούσε τα χώματα της Κύπρου και προειδοποιούσε: «Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είμαστε σε θέση, αν χρειαστεί εμείς οι 120,000 Τούρκοι, με ένα σύνθημα της μητέρας πατρίδας να προσφέρουμε 120,000 νεκρούς και κάνοντας 120,000 μνημεία να κάψουμε από άκρη σε άκρη όλο το νησί».

Ετοίμασε πολιτικό πραξικόπημα το 1962

Ο Ραούφ Ντενκτάς έκαμνε  ότι περνούσε από το χέρι του για να εφαρμόσει τη διαχωριστική του πολιτική και να καταλήξει σε εκείνο που του είχε πει ο μάγος του Καίρου, ότι κάποτε θα ανακήρυσσε κράτος. Με την ανακήρυξη της Δημοκρατίας ένιωθε παντοδύναμος και προσπάθησε να εφαρμόσει απόλυτα την διαχωριστική του πολιτική. Παράλληλα προχώρησε σε ένα πολιτικό πραξικόπημα σε βάρος της Κυβέρνησης την οποία υπηρετούσε για να προωθήσει αυτή τη διαχωριστική του πολιτική. Στη διάρκεια της κρίσης για τους Δήμους το 1962 όταν δεν έγινε το δικό του για να παραταθεί η ισχύς του νόμου για τους Δήμους συγκάλεσε την Τουρκοκυπριακή Κοινοτική Συνέλευση σε έκτακτη συνεδρία κι ενέκρινε δικό της νόμο για τους Δήμους σε μια προσπάθεια να εκβιάσει και τη Βουλή των Αντιπροσώπων να ψηφίσει το νομοσχέδιο που είχαν εισαγάγει οι Τούρκοι βουλευτές για παράταση του υφιστάμενου Νόμου για τους Δήμους.

Με το νόμο τα τουρκικά δημοτικά συμβούλια στις πέντε πόλεις θα διορίζονταν από την Τουρκική Κοινοτική Συνέλευση και θα ήσαν υπόλογα σ’ αυτή. Όμως ο Ντενκτάς, πέραν της αντισυνταγματικής αυτής ενέργειας του, προχώρησε και σε μια άλλη σοβαρότερη: Εξέδωσε “επίσημη” εφημερίδα στην οποία δημοσίευσε το νόμο. Το Συνταγματικό Δικαστήριο στο οποίο κατέφυγε η Βουλή αποφάνθηκε (24.4.63) ότι ο Νόμος της Τουρκικής Κοινοτικής Συνέλευσης για τους Δήμους ήταν άκυρος και επομένως οι τουρκικοί Δήμοι που εγκαθίδρυσε ο Ντενκτάς νομικώς δεν υπήρχαν.

Υπονόμευση του νεοσύστατου κράτους

          Με την ανακήρυξη της Κυπριακής Δημοκρατίας ο Ντενκτάς είχε εξασφαλισμένα πολιτικά αξιώματα: Εκλέγηκε Πρόεδρος της Τουρκικής Κοινοτικής Συνέλευσης, μια θέση που του έδινε τη δυνατότητα να ελέγχει απόλυτα την κάθε δραστηριότητα της τ/κ κοινότητας μια και μέσω της συνέλευσης διοχετεύονταν πολλά από τα χρήματα για την Παιδεία και κατά συνέπεια στους νέους. Πήρε μέρος στην Επιτροπή για προετοιμασία του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας και παρουσιαζόταν σαν ο δυναμικός της κοινότητας σε σύγκριση με τον Κουτσιούκ που θεωρείτο μετριοπαθής και είχε αναλάβει την αντιπροεδρία της Δημοκρατίας. Όμως ποτέ δεν ξεχνούσε και το ρόλο του ηγετικού στελέχους της οργάνωσης ΤΜΤ

Ενώ η μεταβατική Κυβέρνηση έκαμνε τα πρώτα της βήματα ο Ραούφ Ντενκτάς παρείχε κάθε κάλυψη στην οργάνωση για να ενισχυθεί. Εκεί που ο Ντενκτάς έπαιξε τον πραγματικό του ρόλο αλλά και απέδειξε ότι άλλα έκαμνε σαν βουλευτής της Κυπριακής Δημοκρατίας και άλλα ως ηγετικό στέλεχος της ΤΜΤ που είχε άλλους στόχους ήταν τον Σεπτέμβρη του 1959. Είχαν ήδη αρχίσει οι διεργασίες για το στήσιμο του νέου κράτους. Όμως η Τουρκία συνέχιζε να εξοπλίζει τους τουρκοκυπρίους με απώτερο στόχο να έχει 10000 άνδρες εξοπλισμένους μέχρι το 1960.

Ετσι ένα πλοιάριο από την Τουρκία, το ELMAS, στο οποίο δόθηκε το όνομα DENIZ απέπλευσε για την Κύπρο έμφορτο στρατιωτικό υλικό. Το σκάφος έγινε όμως αντιληπτό από τους Άγγλους που έσπευσαν να το ελέγξουν οπότε το πλήρωμα του το βύθισε μαζί με τους 20 τόνους πολεμικού φορτίου. Το πλήρωμα συνελήφθη και οδηγήθηκε στο δικαστήριο. Ωστόσο οι Άγγλοι που είχαν την ευκαιρία να ανέβουν στο σκάφος πρόλαβαν και παρέλαβαν μερικά κιβώτια από σφαίρες κι έτσι είχαν μαρτυρία στο δικαστήριο για το φορτίο. Αφηγήθηκε ο Ισμαήλ Τάνσου: «Δεν μας ήταν δυνατό να τους αφήσουμε ανυπεράσπιστους. Την υπεράσπιση τους ανέλαβε ο Ραούφ Ντενκτάς. Για την απελευθέρωση των γενναίων αυτών παιδιών αποτάθηκα στο Ζορλού. Ιδού η απάντηση του: Μην ανησυχείτε, Θα κάνω το παν για να σώσω αυτούς τους γενναίους. Σήμερα θα γράψω μια επιστολή στον Αγγλο Υπουργό Εξωτερικών. Περίμενε. Τώρα όμως θυμήθηκα να σου πω ότι ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ενόπλων Δυνάμεων στρατηγός Ρουστού Ερντέλχουν διέταξε ανάκριση για τη διαταγή που έδωσε να βυθιστεί το πλοίο τη νύκτα της 18ης Σεπτεμβρίου. Του τηλεφώνησα και δεν πρόκειται να ανακριθείς. Συνέχισε λοιπόν την εργασία και αποστολή σου. Θα βρίσκομαι πάντοτε στο πλευρό σου. Μάλιστα ο στρατηγός διέταξε ανάκριση με το σκεπτικό πως είναι δυνατό ένας ταγματάρχης να διατάσσει τη βύθιση πλοίου που μετέφερε οπλισμό 20 τόνων περιουσία του δημοσίου. Μόλις ενημερώθηκα αποτάθηκα στο Ζορλού. Μια βδομάδα μετά τη συνάντηση μου με το Ζορλού πήρα κρυπτογραφημένο σήμα με ασύρματο από τον αρχηγό της ΤΜΤ Ριζά Βουρουσκάν.

Ο Αγγλος Εισαγγελέας στη Λευκωσία κάλεσε το Ντενκτάς και του είπε: Οι κατηγορούμενοι να παραδεχθούν μια από τις κατηγορίες ώστε να κλείσουμε την υπόθεση. Ο Ντενκτάς σχημάτισε τη γνώμη ότι μας στήνουν παγίδα. Αναμφίβολα θα έπρεπε να σκεφθεί έτσι. Γνωρίζοντες όμως τις ενέργειες του Ζορλού ειδοποίησαμε τον Βουρουσκάν να αποδεχτεί την εισήγηση του Εισαγγελέα. Νέο σήμα από τον Βουρουσκάν έλεγε: Ο Ντενκτάς μας δήλωσε ότι γνωρίζει καλά τους Αγγλους ότι και ο ίδιος υπηρέτησε ως Εισαγγελέας στο ίδιο δικαστήριο, ότι θέλουν να μας στήσουν παγίδα και ότι δεν αποδέχεται τις εισηγήσεις. Απαντήσαμε ως εξής: «Οπωσδήποτε να αποδεχθείτε τις εισηγήσεις του Άγγλου Εισαγγελέα. Έγιναν κάποιες ενέργειες που δεν γνωρίζετε. Εμείς γνωρίζουμε τους λόγους των εισηγήσεων. Θα σας ενημερώσουμε εν καιρώ. Η παρούσα είναι αμετάκλητη διαταγή».

Η διαταγή εξετελέσθη. Το δικαστήριο καταδίκασε τους ναυτικούς μας σε φυλάκιση 9 μηνών, αλλά ο Άγγλος κυβερνήτης της Κύπρου ζήτησε όπως εκτίσουν την ποινή τους εκτός Κύπρου. Έτσι την επομένη οι ναυτικοί απεστάλησαν στο αεροδρόμιο Εσέμπογα της Αγκυρας. Τους υποδεχθήκαμε χωρίς να καλυφθεί το θέμα από τον Τύπο».