Η CEO της Hermes Airports Ελένη Καλογήρου μιλά στον «Φ» για τα έργα της Β’ φάσης στα δυο αεροδρόμια και τη συνεργασία με το κράτος
Έχοντας διασφαλίσει τη χρηματοδότηση του έργου για την αναβάθμιση των αεροδρομίων Λάρνακας και Πάφου, η διαχειρίστρια εταιρεία Hermes Airports προχωρεί ήδη με την υλοποίηση των εργασιών, σε μια χρονιά κατά την οποία συμπληρώνονται 19 έτη από την ανάληψη της διαχείρισης των δύο αεροδρομίων.
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στον «Φ», η CEO της Hermes Airports Ελένη Καλογήρου, αναφέρθηκε στα έργα που θα λάβουν χώρα στα δυο αεροδρόμια, σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι στο αεροδρόμιο Λάρνακας τα έργα θα επηρεάσουν συνολικό εμβαδόν περί τα 20.000 τ.μ. Η ολοκλήρωσή τους προβλέπεται εντός 30 μηνών και μετά το πέρας τους το αεροδρόμιο θα βρίσκεται σε θέση να εξυπηρετεί 12,4 εκατ. επιβάτες ετησίως. Στην Πάφο, η χωρητικότητα του τερματικού του αεροδρομίου θα αυξηθεί κατά περίπου 30%. Τα έργα υπολογίζεται να διαρκέσουν 27 μήνες και η χωρητικότητα του αεροδρομίου Πάφου θα αυξηθεί στα 5 εκατομμύρια επιβάτες το χρόνο. Το συνολικό κόστος των έργων της Φάσης 2 ανέρχεται στα 170 εκατομμύρια ευρώ και θα καλυφθεί εξ ολοκλήρου από την Hermes Airports.
Έχετε ανακοινώσει την έναρξη των εργασιών της 2ης Φάσης στα αεροδρόμια Λάρνακας και Πάφου. Πως προετοιμαστήκατε για αυτό;
Ο προγραμματισμός για τα έργα της 2ης Φάσης ξεκίνησε εδώ και μήνες. Αντιλαμβανόμενοι την περιπλοκότητα, αλλά και τις αλληλοεπιδράσεις που θα προκύψουν στη λειτουργία των δύο αεροδρομίων, έχουμε συστήσει ομάδες εργασίας και παρακολούθησης των έργων σε όλο το φάσμα των δραστηριοτήτων μας, οι οποίες στελεχώνονται από έμπειρα άτομα της Hermes Airports, καθώς και, όπου χρειάζεται, από εξειδικευμένους εμπειρογνώμονες από την Κύπρο και το εξωτερικό. Παράλληλα, έχει διοριστεί μετά από διαδικασία στην οποία συμμετείχε και το Υπουργείο Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων, ο οίκος που θα εκτελεί χρέη Ανεξάρτητου Μηχανικού και θα παρακολουθεί την πρόοδο των έργων με βάση τις συμφωνημένες προδιαγραφές και χρονοδιαγράμματα. Όπως έχουμε ήδη ανακοινώσει, η διαδικασία χρηματοδότησης του έργου ολοκληρώθηκε στις 21 Μαρτίου 2025, με τη σύναψη δανεισμού από αριθμό κυπριακών και ελληνικών τραπεζών, αλλά και ίδια χρηματοδότηση από τους μετόχους της Hermes Airports, ενώ παράλληλα έχουμε υπογράψει και το συμβόλαιο με την κοινοπραξία Bouygues Batiment International SAS και Iacovou Brothers (Constructions) Ltd, η οποία ανέλαβε τις κατασκευαστικές εργασίες της 2ης Φάσης. Ως διαχειρίστρια εταιρεία αισθανόμαστε μεγάλη ικανοποίηση, αλλά και ενθουσιασμό, διότι η έναρξη των έργων σηματοδοτεί μια νέα εποχή, μέσα από την οποία θα μας δοθεί η ευκαιρία να αναβαθμίσουμε ακόμα περισσότερο τα αεροδρόμια μας, ενισχύοντας την δυναμικότητά τους και διασφαλίζοντας ότι θα μπορούν να ανταποκριθούν αποτελεσματικά στις μελλοντικές ανάγκες.
Ποιες θα είναι οι προτεραιότητες σας σε σχέση με το έργο;
Η κύρια πρόκληση και προτεραιότητά μας είναι η διασφάλιση της ομαλής και απρόσκοπτης λειτουργίας των αεροδρομίων καθ’ όλη τη διάρκεια των εργασιών. Έχουμε απόλυτη συναίσθηση των προκλήσεων που αναμένεται να αντιμετωπίσουμε και προετοιμαζόμαστε κατάλληλα. Βλέπουμε τα αεροδρόμιά μας σαν τον «καθρέφτη» της χώρας μας. Η τακτική και έγκαιρη ενημέρωση του ταξιδιωτικού κοινού για τυχόν αλλαγές και ρυθμίσεις στη διεκπεραίωση των απαραίτητων διαδικασιών είναι κάτι στο οποίο δίνουμε μεγάλη σημασία, ώστε να ελαχιστοποιηθεί οποιαδήποτε ταλαιπωρία, ειδικά τις περιόδους αιχμής.
Τι θα καλύψει η Φάση 2 και πώς θα αλλάξει – όταν ολοκληρωθεί – την εμπειρία του επιβάτη; Ποια έργα περιλαμβάνονται στο αεροδρόμιο Λάρνακας και ποια στο αεροδρόμιο Πάφου;
Στο αεροδρόμιο Λάρνακας τα έργα θα επηρεάσουν συνολικό εμβαδόν περί τα 20.000 τ.μ. και αφορούν μεταξύ άλλων τη δημιουργία νέας πτέρυγας, με πύλες αναχωρήσεων και αφίξεων, που θα συνδεθεί με το κυρίως κτήριο, την προσθήκη επιπλέον ιμάντων παραλαβής αποσκευών, νέο χώρο διεκπεραίωσης διαβατηριακών ελέγχων και ελέγχων ασφαλείας, επέκταση της εμπορικής περιοχής και αύξηση των θέσεων στάθμευσης αεροσκαφών. Η ολοκλήρωσή τους προβλέπεται εντός 30 μηνών και μετά το πέρας τους το αεροδρόμιο θα βρίσκεται σε θέση να εξυπηρετεί 12,4 εκατ. επιβάτες ετησίως.
Στην Πάφο, η χωρητικότητα του τερματικού του αεροδρομίου θα αυξηθεί κατά περίπου 30%, βελτιώνοντας αισθητά την εμπειρία των επιβατών και την αποδοτικότητα των ελέγχων και των διαδικασιών. Παράλληλα, θα επεκταθεί ο νότιος παράλληλος τροχόδρομος, ενισχύοντας την επιχειρησιακή ευελιξία του αεροδρομίου. Τα έργα υπολογίζεται να διαρκέσουν 27 μήνες και η χωρητικότητα του αεροδρομίου θα αυξηθεί στα 5 εκατομμύρια επιβάτες το χρόνο. Το συνολικό κόστος των έργων της Φάσης 2 ανέρχεται στα 170 εκατομμύρια ευρώ και θα καλυφθεί εξ ολοκλήρου από την Hermes Airports.
Το 2025 συμπληρώνονται 19 χρόνια από την ημέρα που η Hermes Airports ανέλαβε τη διαχείριση των αεροδρομίων. Δύο δεκαετίες μετά, πόσο πετυχημένη θεωρείτε τη συνεργασία; Πιστεύετε ότι έχετε πάρει ψήφο εμπιστοσύνης από το επιβατικό κοινό;
Η συμφωνία παραχώρησης που υπογράψαμε με την Κυπριακή Δημοκρατία ήταν η πρώτη και η μεγαλύτερη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα στην Κύπρο με τη μέθοδο BOT (Build Operate-Transfer). Από την πρώτη μέρα που αναλάβαμε τα αεροδρόμια του τόπου μας αποδείξαμε πως είμαστε ένας αξιόπιστος εταίρος, τόσο όσον αφορά την εξυπηρέτηση των επιβατών, όσο και την ανάπτυξη της συνδεσιμότητας. Μέσα από αυτή τη συνεργασία, το κράτος λαμβάνει πολλαπλά οφέλη, όπως την κατασκευή, συνεχή συντήρηση και αναβάθμιση δύο νέων τερματικών κτηρίων και συναφών υποδομών στα αεροδρόμιά μας, που τώρα θα επεκταθούν με τη Φάση 2. Επιπρόσθετα, το κράτος έχει λάβει μέχρι σήμερα από τη Hermes Airports €646 εκ. ως τέλος διαχείρισης.
Την επιτυχημένη διαχείρισή μας επιβεβαιώνουν διεθνείς διακρίσεις και πιστοποιήσεις που έχουμε λάβει για τις πρακτικές που ακολουθούμε. Εξαιρετικά σημαντικό είναι ότι και τα δυο αεροδρόμια έχουν βραβευτεί ως τα καλύτερα στην Ευρώπη σε θέματα προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρίες ή περιορισμένη κινητικότητα.
Εξίσου σημαντικός είναι και ο ρόλος μας στην ανάπτυξη της επιβατικής κίνησης και του τουρισμού καθώς και της συνδεσιμότητας της χώρας μας. Όταν αναλάβαμε τη διαχείριση των αεροδρομίων το 2006, στην Κύπρο δραστηριοποιούνταν 20 αερογραμμές που πετούσαν σε 60 προορισμούς, ενώ σήμερα φτάσαμε στις 55 αερογραμμές και 158 προορισμούς, γεγονός που αφήνει ισχυρό αποτύπωμα στον τουρισμό και την οικονομία ευρύτερα.
Πώς αξιολογείτε γενικά την ιδέα της συνεργασίας ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, μέσα από το φάσμα της πρώτης συνεργασίας αυτού του είδους (PPP), που ήταν η ανάθεση της διαχείρισης των αεροδρομίων σε ιδιωτική κοινοπραξία;
Οι συμφωνίες αυτού του είδους παρέχουν την ευελιξία στο Κράτος να δημιουργήσει και να αναπτύξει – χωρίς να δαπανήσει οποιοδήποτε ποσό – σημαντικές υποδομές για την οικονομία και την κοινωνία, ενώ λαμβάνει ταυτόχρονα σημαντικά έσοδα από τις ανάδοχες εταιρείες. Στη δική μας περίπτωση, όταν προκηρύχθηκαν οι προσφορές, βασικό κριτήριο επιλογής αποτελούσε η παγκόσμιας εμβέλειας εμπειρογνωμοσύνη της Hermes Airports, της κοινοπραξίας που θα αναλάμβανε, σε θέματα κατασκευής, συντήρησης και διαχείρισης αεροδρομίων.
Τα αεροδρόμια αποτελούν κατά γενική ομολογία το πιο πετυχημένο παράδειγμα μέχρι στιγμής στην Κύπρο και αυτό οφείλεται πρωτίστως στην καλή συνεργασία, αλλά και στη θέληση των δύο πλευρών να επιλύονται τα όποια προβλήματα εμφανίζονται. Είναι αναμενόμενο πως κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας σύμβασης προκύπτουν διάφορα ζητήματα ή/και ερμηνείες διαφόρων όρων της Σύμβασης, με την ίδια τη σύμβαση όμως να προβλέπει μηχανισμούς επίλυσης διαφορών. Δεν θα είχα κανένα ενδοιασμό να συστήσω την εφαρμογή της συνεργασίας ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και σε άλλους τομείς της οικονομίας.
Πότε λήγει η συνεργασία σας με το κράτος και ποια είναι τα σχέδια σας για την επόμενη μέρα;
Η σύμβαση μας με το κράτος ολοκληρώνεται το 2032 και εστιάζουμε πρωτίστως στα έργα της Φάσης 2, ώστε να παραδοθούν εντός των συμφωνημένων χρονικών πλαισίων και του προϋπολογισμού. Παράλληλα, συνεχίζουμε τη στρατηγική μας για περαιτέρω ανάπτυξη της επιβατικής κίνησης και της αεροπορικής συνδεσιμότητας, καθώς και του στόχου που έχουμε θέσει για να καταστεί η Κύπρος ολόχρονος προορισμός. Για να πετύχουμε βέβαια το στόχο μας χρειάζεται η συνεργασία όλων των εταιρειών και κρατικών υπηρεσιών που δραστηριοποιούνται στα αεροδρόμια, ειδικά κατά την περίοδο των έργων. Προβλήματα που αντιμετωπίσαμε στο παρελθόν με υποστελέχωση κυβερνητικών υπηρεσιών κυρίως στον τομέα του διαβατηριακού ελέγχου και αστυνόμευσης των δρόμων ελπίζω να επιλυθούν τη φετινή χρονιά. Συνεχίζουμε την εφαρμογή της στρατηγικής μας μέχρι τη λήξη της σύμβασης και όσον αφορά την επόμενη μέρα, θα δούμε τι αποφάσεις θα ληφθούν τόσο από το κράτος όσο και από τις εταιρείες- μετόχους της Hermes Airports που θα καθορίσουν την περαιτέρω μας πορεία.
