Μέσω της σύστασης Ειδικού Ταμείου θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν οι σκόπελοι για κατάργηση των πολλαπλών συντάξεων που λαμβάνουν κρατικοί αξιωματούχοι. Κατά τις συζητήσεις που διεξάγονται στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής, ο Γενικός Λογιστής της Δημοκρατίας, Ανδρέας Αντωνιάδης, έβαλε στο τραπέζι και τη λειτουργία αυτού του Ταμείου ως εισήγηση.
Σε συνέντευξή του στον «Φ» και εκφράζοντας τεχνική άποψη επί του θέματος, αναφέρει πως το Ειδικό Ταμείο θα μπορούσε να καλύπτει ως σχέδιο τα συνταξιοδοτικά ωφελήματα των κρατικών αξιωματούχων, σε σχέση με τις συνεισφορές που πρέπει να καταβάλλουν, το όριο συνταξιοδότησης και τον τρόπο υπολογισμού των ωφελημάτων.
Όπως είπε, θα μπορούσε να εξεταστεί η συγκεκριμένη φόρμουλα για το μέλλον. Παράλληλα, αποκαλύπτει ότι όποια λύση προωθηθεί στην Ολομέλεια, 70 πρώην κρατικοί αξιωματούχοι, που δεν κατέχουν σήμερα κανένα αξίωμα, θα συνεχίσουν να λαμβάνουν πολλαπλές συντάξεις.
Την ίδια ώρα, απαντώντας σε ερωτήσεις, τονίζει πως κάποιες πρόνοιες των νομοσχεδίων θα πρέπει να βελτιωθούν για να μην υπάρξουν περιπτώσεις εν ενεργεία αξιωματούχων που θα αδικηθούν ή θα ευνοηθούν.
Σε σχέση με τις προτάσεις νόμου των κομμάτων, σύμφωνα με τον κ. Αντωνιάδη έχουν κενά αναφορικά με την πηγή της καταβολής της σύνταξης αξιωματούχων με περιορισμό τα 2/3 των υψηλότερων συντάξιμων απολαβών. Επίσης, αναφέρει πως τα νομοσχέδια θα επιφέρουν μειώσεις 40% με 80% στα συνταξιοδοτικά ωφελήματα των μελλοντικών αξιωματούχων.
Κατά τη συζήτηση στη Βουλή είχατε κάνει αναφορά σε σύσταση Ειδικού Ταμείου. Θα μπορούσατε να μας εξηγήσετε τον τρόπο λειτουργίας του Ταμείου και πώς θα πιστώνονται μονάδες οι επηρεαζόμενοι;
Κατ’ αρχάς, θα ήθελα να διευκρινίσω ότι η εισήγηση για σύσταση ειδικού ταμείου είχε τεθεί στις προηγούμενες συνεδρίες της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών, ως ενδεχόμενη επιλογή για την αντιμετώπιση των αντικειμενικων δυσκολιών από την ύπαρξη διαφορετικών συνταξιοδοτικών σχεδίων, για κατηγορίες κρατικών αξιωματούχων.
Μερικά παραδείγματα είναι τα ξεχωριστά σχέδια που καλύπτουν τις πιο κάτω κατηγορίες:
α) “Ορισμένοι” αξιωματούχοι (Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Πρόεδρος της Βουλής, Υπουργοί, Βουλευτές κλπ.)
β) Κυβερνητικοί αξιωματούχοι
γ) Δήμαρχοι
Συνεπώς, ένα ειδικό ταμείο που να καλύπτει, ως συνταξιοδοτικό σχέδιο, τα συνταξιοδοτικά ωφελήματα όλων των κρατικών αξιωματούχων, με ρητές πρόνοιες για συνεισφορές, όριο συνταξιοδότησης και υπολογισμούς ωφελημάτων, θα μπορούσε να εξεταστεί ως λύση για το μέλλον.
Ποια ωφελήματα θα προκύψουν από τη λειτουργία του Ειδικού Ταμείου; Θα σταματήσουν με αυτό τον τρόπο οι πολλαπλές συντάξεις για τους αξιωματούχους;
Δεν επιθυμώ να επεισέλθω σε λεπτομέρειες που άπτονται της εφαρμογής τέτοιου συνταξιοδοτικού σχεδίου για τους κρατικούς αξιωματούχους, γιατί δεν υπάρχει στο παρόν στάδιο στο τραπέζι η συγκεκριμένη επιλογή προς εξέταση.
Εντούτοις, εξυπακούεται ότι, στο ενδεχόμενο εφαρμογής ενός ενιαίου συνταξιοδοτικού σχεδίου, συνεπάγεται ο υπολογισμός και η καταβολή συνταξιοδοτικών ωφελημάτων μια και μοναδική φορά, στη βάση των συντάξιμων απολαβών, των συνεισφορών και της περιόδου υπηρεσίας του κάθε αξιωματούχου.
Επιπλέον, θεωρητικά ομιλούντες, μέσω μεταβατικών διατάξεων που να διαλαμβάνουν για τη μεταβίβαση περιπτώσεων υφιστάμενων αξιωματούχων στο ειδικό ταμείο, με τη σύστασή του, ενδεχομένως να μπορούσε να περιοριστεί το φαινόμενο της ύπαρξης αξιωματούχων που λαμβάνουν σήμερα ταυτόχρονα μισθό ή αντιμισθία και σύνταξη.
Πρακτική για μεταβίβαση περιπτώσεων μισθωτών σε νέο συνταξιοδοτικό σχέδιο έχει ακολουθηθεί στην περίπτωση της υιοθέτησης του νέου επαγγελματικού σχεδίου των υπαλλήλων του δημόσιου και ευρύτερου δημόσιου τομέα μέσα στο έτος 2022.
Ας είμαστε, όμως, ειλικρινείς στον κόσμο. Οι περιπτώσεις των κρατικών αξιωματούχων με πέραν της μίας σύνταξης που δεν βρίσκονται εν ενεργεία σήμερα (70 περιπτώσεις στο κρατικό μισθολόγιο) θα συνεχίσουν να υφίστανται, με οποιαδήποτε λύση εφαρμοστεί.
Τη σύσταση του Ταμείου φαίνεται να αξιοποίησαν και άλλες χώρες. Κατά τη μελέτη των παραδειγμάτων άλλων χωρών, στη βάση της μελέτης της Βουλής, φαίνεται να απέδωσε;
Έχω μελετήσει την πρόσφατη έρευνα της Βουλής των Αντιπροσώπων για τις «πολλαπλές συντάξεις για τους πρώην και νυν αξιωματούχους», όπου καταγράφεται «μια ευρωπαϊκή τάση εναρμόνισης των συνταξιοδοτικών ρυθμίσεων των πολιτικών με τα γενικά ασφαλιστικά συστήματα, περιορίζοντας σταδιακά τα προνόμιά τους».
Οποιαδήποτε επιλογή εφαρμοστεί εξαρτάται από τις ιδιαίτερες συνταγματικές, νομοθετικές, ρυθμιστικές, διοικητικές και πρακτικές συνθήκες της κάθε χώρας.
Οι περισσότερες χώρες που έχουν αξιοποιήσει τη σύσταση Ταμείου το έχουν επιτύχει μέσω του εθνικού ταμείου δημόσιων υπαλλήλων.
Ποια ρύθμιση από αυτές που προτείνονται θα μπορούσε να εφαρμοστεί πιο εύκολα; Στη Βουλή λέχθηκε πως η ρύθμιση που προτείνουν τα κόμματα είναι περίπλοκη.
Έχω την άποψη ότι οι ρυθμίσεις που έχουν προταθεί δεν είναι οριστικές ακόμα, για να οδηγηθούν στην Ολομέλεια της Βουλής των Αντιπροσώπων. Για παράδειγμα, τα κυβερνητικά νομοσχέδια, αφενός, χρήζουν βελτίωσης μέσω μεταβατικών προνοιών, ώστε οι εν ενεργεία αξιωματούχοι να μην βρεθούν αδικημένοι ή ευνοημένοι από τις ρυθμίσεις, ενώ οι προτάσεις νόμου των βουλευτών έχουν κενά ως προς την πηγή της καταβολής της σύνταξης αξιωματούχων με περιορισμό τα 2/3 των υψηλότερων συντάξιμων απολαβών.
Οι ρυθμίσεις όπως προτείνονται στα κυβερνητικά νομοσχέδια είναι απλές στην εφαρμογή τους, όπως έχουν σχολιάσει και βουλευτές κατά τις συνεδρίες της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών.
Εντούτοις, η ρύθμιση σε πρόταση νόμου των βουλευτών για δυνατότητα αποποίησης κρατικής σύνταξης είναι εξίσου απλή στην εφαρμογή της. Εξάλλου, υπάρχει σήμερα αριθμός αξιωματούχων που, κατόπιν αιτήματός τους, έχουμε εφαρμόσει την πρακτική της καταβολής της σύνταξής τους στο Πάγιο Ταμείο της Δημοκρατίας, στις περιπτώσεις τους.
Επιθυμώ να εκφράσω τη βούλησή μας ως Γενικό Λογιστήριο της Δημοκρατίας να υποστηρίξουμε τεχνικά την αποτελεσματική εφαρμογή των οποιωνδήποτε νομοθετικών ρυθμίσεων υιοθετηθούν από τη Βουλή των Αντιπροσώπων.
Πόσο θα μειωθεί το κόστος
Θα μπορούσατε να μας δώσετε κάποια παραδείγματα σε σχέση με τις ρυθμίσεις που προτείνει η Κυβέρνηση και σε σχέση με αυτές που προτείνει η Βουλή; Τα παραδείγματα να αφορούν μείωση του κόστους και των ωφελημάτων, πώς θα δίνονται οι συντάξεις και το ύψος τους;
Δεν θα ήθελα να προβώ σε βαθιά τεχνική ανάλυση που να κουράσει τους αναγνώστες, αλλά θα αναφερθώ σε μερικά χαρακτηριστικά τους.
Η φιλοσοφία των κρατικών νομοσχεδίων έχει ως βάση την πλήρη κατάργηση των συντάξεων των κρατικών αξιωματούχων, με εξαίρεση τυχόν επαγγελματικές συντάξεις στον δημόσιο τομέα. Αντί αυτών, οι αξιωματούχοι θα λαμβάνουν φιλοδώρημα, με τη συμπλήρωση της υπηρεσίας τους σε κάθε θέση ή αξίωμα που υπηρετούν.
Από την άλλη πλευρά, η φιλοσοφία των προτάσεων νόμου των βουλευτών είναι η διατήρηση των εφάπαξ που ισχύουν σήμερα για κάθε θέση ή αξίωμα, η εισαγωγή οροφής ως προς τον υπολογισμό της σύνταξης που αναλογεί για όλες τις θέσεις και αξιώματα και η επέκταση του ορίου αφυπηρέτησης των αξιωματούχων στα 65. Παράλληλα, εξουδετερώνεται η ταυτόχρονη καταβολή σύνταξης και μισθού ή αντιμισθίας.
Όσον αφορά την επίδραση στο κόστος του κρατικού μισθολογίου, τα κυβερνητικά νομοσχέδια, αν ψηφιστούν ως έχουν σήμερα, θα επιφέρουν μειώσεις της τάξης περίπου του 40-80% στα συνταξιοδοτικά ωφελήματα μελλοντικών αξιωματούχων, ανάλογα με την κατηγορία και την υπηρεσία τους.
Μειώσεις στο κόστος του κρατικού μισθολογίου θα επέλθουν και με την τυχόν ψήφιση των προτάσεων νόμου των βουλευτών, χωρίς να μπορούν να επιμετρηθούν, λόγω απουσίας διαφόρων παραμέτρων στον υπολογισμό, αλλά σίγουρα οι μειώσεις αυτές θα ήταν χαμηλότερες από αυτές των κρατικών νομοσχεδίων.
Η συνταγματικά ορθή
Ποια κατά την άποψη σας είναι η πιο λειτουργική ρύθμιση για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα;
Πιστεύω ότι έχει επενδυθεί σημαντικός χρόνος και έχουν καταβληθεί άοκνες προσπάθειες από την ηγεσία και αριθμό προσώπων, τόσο στην εκτελεστική όσο και στη νομοθετική εξουσία, για να υπερκεραστεί αυτή η πρόκληση.
Απαντώντας την ερώτησή σας, θεωρώ ότι η πιο λειτουργική ρύθμιση είναι αυτή που είναι αδιαμφισβήτητα συνταγματικά ορθή, έτσι ώστε να αποφύγουμε τις παλιές περιπέτειες προσφυγών στη Δικαιοσύνη, που είχαν αποτέλεσμα την αύξηση των αξιωματούχων με πολλαπλές συντάξεις.
Είναι ακόμα η ρύθμιση που δεν επιδέχεται αμφιβολία ως προς τον τρόπο εφαρμογής της.
Δεν είναι απαραίτητα η ρύθμιση που εξαλείφει το ζήτημα σήμερα, αλλά αυτή που κτίζει για το μέλλον. Δεν είναι απαραίτητα η δικαιότερη ρύθμιση.
