Η Κύπρος έχει αναδειχθεί ως η τρίτη ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία στην ευρωζώνη, με αύξηση 15,3% από τον Δεκέμβριο του 2019 έως το δεύτερο τρίμηνο του 2024, σύμφωνα με την ανάλυση του Ινστιτούτου Οικονομικών της Mastercard, που βασίζεται στα πλήρη οικονομικά δεδομένα της αγοράς.

Η Natalia Lechmanova, Chief Economist Europe in Mastercard σε συνέντευξη της αναφέρεται μεταξύ άλλων στην καταναλωτική συμπεριφορά και τις πληθωριστικές πιέσεις.

Με την Κύπρο να παρουσιάζει ισχυρή οικονομική πορεία μετά την πανδημία, σε τομείς όπως η κατανάλωση των νοικοκυριών, οι εξαγωγές και η απασχόληση, πώς βλέπετε αυτή την ανθεκτικότητα να διαμορφώνει το ευρύτερο οικονομικό τοπίο της χώρας; Πώς μπορεί η αύξηση δαπανών ψυχαγωγίας και διασκέδασης, ιδιαίτερα σε κατηγορίες όπως τα ταξίδια και η εστίαση, να επηρεάσει τη γενικότερη οικονομία;

Η Κύπρος έχει σημειώσει αξιοσημείωτη ανάκαμψη μετά την πανδημία. Σύμφωνα με την ανάλυση του Ινστιτούτου Οικονομικών της Mastercard, που βασίζεται στα πλήρη οικονομικά δεδομένα της αγοράς, έχει αναδειχθεί ως η τρίτη ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία στην ευρωζώνη, με αύξηση 15,3% από τον Δεκέμβριο του 2019 έως το δεύτερο τρίμηνο του 2024. Ο ρυθμός ανάπτυξης ήταν τέσσερις φορές ταχύτερος από αυτόν της ευρωζώνης στο σύνολό της, η οποία αυξήθηκε μόνο κατά 3,9% την ίδια περίοδο. Η ανάκαμψη ήταν ευρεία, με κύριους μοχλούς την κατανάλωση των νοικοκυριών, τις επενδύσεις, τις κυβερνητικές δαπάνες και τις εξαγωγές, οι οποίες ενισχύθηκαν σημαντικά από την εντυπωσιακή ανάκαμψη του τουρισμού.

Η καταναλωτική συμπεριφορά παραμένει σχετικά σταθερή, με έμφαση στις δαπάνες για ψυχαγωγία και διασκέδαση, στα ταξίδια και στα προϊόντα ομορφιάς. Οι καταναλωτές ξοδεύουν επίσης περισσότερα σε ηλεκτρονικές συσκευές, καθώς η ζήτηση επανέρχεται μετά από χρόνια μειωμένων αγορών, λόγω αποθεματοποίησης κατά την πανδημία. Ο μέσος κύκλος αντικατάστασης αυτών των συσκευών, που είναι περίπου τα τέσσερα χρόνια, ενισχύει αυτή την τάση.

Και ενώ ο γενικός δείκτης πληθωρισμού ευθυγραμμίζεται με τον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), εντούτοις, παρατηρούνται νέες πιέσεις στις τιμές των τροφίμων και των υπηρεσιών. Με βάση την ανάλυση των πλήρων οικονομικών δεδομένων της αγοράς από το Ινστιτούτο Οικονομικών της Mastercard, πώς ενδέχεται αυτές οι πιέσεις να επηρεάσουν τη συμπεριφορά των καταναλωτών στην Κύπρο σε όλους τους τύπους πληρωμών; Επιπλέον, πώς επηρεάζει η αυξημένη προσοχή των καταναλωτών στις τιμές, ιδιαίτερα υπό το φως των συζητήσεων για την υγεία, τις τρέχουσες αγοραστικές τους συνήθειες και δαπάνες;

Οι πληθωριστικές πιέσεις έχουν μειωθεί σημαντικά από τον εντυπωσιακό δείκτη του 10,6% του 2022. Ο γενικός δείκτης πληθωρισμού διατηρήθηκε στο 1,6% τον Οκτώβριο, στο ίδιο επίπεδο με τον Σεπτέμβριο, και κάτω από τον στόχο της ΕΚΤ για 2%. Αυτό οφείλεται στη σημαντική αποπληθωριστική επίδραση στις τιμές της ενέργειας και των αγαθών, ενώ πράγματι παρατηρούνται ανανεωμένες πιέσεις στις τιμές των υπηρεσιών και των τροφίμων. Οι υπηρεσίες, και σε κάποιο βαθμό οι τιμές των τροφίμων, εξαρτώνται από το κόστος εργασίας και την ονομαστική αύξηση των μισθών, που στην Κύπρο, όπως και σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, είναι ισχυρή και ενισχύει αυτές τις πιέσεις. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να παρακολουθείται από την άποψη του πληθωρισμού, αλλά παράλληλα βελτιώνει τα θεμελιώδη καταναλωτικά μεγέθη. Η αύξηση των πραγματικών διαθέσιμων εισοδημάτων, που αποτελεί τη διαφορά μεταξύ της ονομαστικής αύξησης των μισθών (αυτή τη στιγμή στο 5,3% σε ετήσια βάση) και του πληθωρισμού (1,6% σε ετήσια βάση), έχει ενισχύσει την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών.

Επίσης, οι βασικοί δείκτες κατανάλωσης έχουν υποστηριχθεί από μια ανθεκτική αγορά εργασίας, η οποία χαρακτηρίζεται από δημιουργία θέσεων εργασίας και ιστορικά χαμηλή ανεργία. Αν και το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε ελαφρώς το καλοκαίρι, από 4,8% τον Μάιο σε 5,4% τον Αύγουστο, παραμένει χαμηλότερο από πέρυσι και σίγουρα πολύ πιο κάτω από τον μακροπρόθεσμο μέσο όρο του 7,5%.

Τώρα αναφορικά με το πώς μεταφράζεται η αυξημένη αγοραστική δύναμη στη συμπεριφορά των καταναλωτών. Στην κορύφωση του πληθωριστικού σοκ το 2022, όταν ο πληθωρισμός της ενέργειας ήταν 49% σε ετήσια βάση και ο πληθωρισμός των τροφίμων 11,7% σε ετήσια βάση, οι δαπάνες για βασικά αγαθά απορροφούσαν μεγάλο μέρος του προϋπολογισμού των καταναλωτών (βάσει δαπανών σε όλους τους τύπους πληρωμών). Αυτή η περίοδος συνέπεσε με την επανεκκίνηση μετά την πανδημία, επομένως ό,τι χρήματα απέμεναν στους καταναλωτές, ξοδεύονταν σε δραστηριότητες διασκέδασης (φαγητό σε χώρους εστίασης, ταξίδια). Σήμερα, με την αύξηση της αγοραστικής δύναμης και τη μείωση του πληθωρισμού στα βασικά αγαθά, έχει δημιουργηθεί περισσότερος «χώρος» στον προϋπολογισμό για προαιρετικές δαπάνες.

Σχετικά με τη Mastercard

Η Mastercard (NYSE: MA), είναι μια εταιρεία τεχνολογίας που ενισχύει τις οικονομίες και ενδυναμώνει τους ανθρώπους σε περισσότερες από 200 χώρες και περιοχές παγκοσμίως. Σε συνεργασία με τους πελάτες της συντελεί στην οικοδόμηση βιώσιμων οικονομιών όπου όλοι μπορούν να ευημερήσουν. Προσφέρει ένα ευρύ φάσμα ψηφιακών λύσεων πληρωμών, εξασφαλίζοντας συναλλαγές που είναι ασφαλείς, απλές, έξυπνες και εύκολα διαθέσιμες. Η τεχνολογία και η καινοτομία που εφαρμόζει, μαζί με τις συνεργασίες και το δίκτυο που έχει αναπτύξει, προσφέρουν ένα μοναδικό σύνολο προϊόντων και υπηρεσιών που βοηθούν τους ανθρώπους, τις επιχειρήσεις και τις κυβερνήσεις να αξιοποιήσουν στο μέγιστο τις δυνατότητές τους.