Την ώρα που στην κυπριακή αγορά αυξάνεται συνεχώς το ενδιαφέρον των νοικοκυριών για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στέγης (net metering) για φθηνό ρεύμα και η ΑΗΚ παραλαμβάνει περίπου 1.500 αιτήσεις τον μήνα, οι δύο πλέον αρμόδιες αρχές για τη μεταφορά και διανομή ηλεκτρισμού στην Κύπρο, ο Διαχειριστής Συστήματος Μεταφοράς και ο Διαχειριστής Συστήματος Διανομής (ΑΗΚ Διανομή) ζητούν γραπτώς από το Υπουργείο Ενέργειας (με επιστολή ημερομηνίας 20/1/2023) να τερματιστεί αμέσως η περαιτέρω έγκριση φωτοβολταϊκών συστημάτων net metering!
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Σχέδιο επιχορήγησης για γρήγορο διαδίκτυο
Προειδοποιούν μάλιστα ότι σε διαφορετική περίπτωση «θα τεθεί σε άμεσο κίνδυνο η ασφαλής λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος και θα οδηγήσει σε δυσάρεστες καταστάσεις», εννοώντας προφανώς το ενδεχόμενο εκτεταμένων διακοπών ρεύματος σε περιπτώσεις αστάθειας του συστήματος ή άλλων έκτακτων προβλημάτων.
ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΗ: Έτσι θα μειωθούν οι ρύποι από μεταφορές (νομοσχέδιο)
Σε γενικές γραμμές, αυτό που προειδοποιούν οι δύο διαχειριστές είναι ότι η ύπαρξη τόσων πολλών οικιακών φωτοβολταϊκών για αυτοπαραγωγή και η συνεχής αύξηση των νέων συστημάτων που εγκαθίστανται σε οικίες αυξάνει επικίνδυνα τη δυναμικότητα των λεγόμενων «μη ελεγχόμενων (από τους διαχειριστές) φωτοβολταϊκών», με αποτέλεσμα σε περιπτώσεις που χρειάζονται επείγουσες αποσυνδέσεις φωτοβολταϊκών από το δίκτυο, ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή λειτουργία και η ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος, να μην μπορούν να γίνουν, καθώς δεν υπάρχει άμεση επαφή/διαχείριση των συστημάτων net metering από τους διαχειριστές, πλην περιορισμένων εξαιρέσεων.
Σε τέτοιες περιπτώσεις ανάγκης (που λόγω μεγάλης αύξησης της συμμετοχής της ηλιακής ενέργειας στο ενεργειακό δυναμικό είναι όλο και πιο συχνές) ο Διαχειριστής Μεταφοράς απορρίπτει από το δίκτυο πράσινη ενέργεια από τα μεσαία και μεγάλα φωτοβολταϊκά πάρκα. Καθώς το φορτίο που απορρίπτεται από τον Διαχειριστή αυξάνεται σταθερά (και θα συνεχίσει να αυξάνεται), με ανάλογη αύξηση και των διαμαρτυριών των επιχειρηματιών, φαίνεται πως ήρθε η ώρα να τεθεί έλεγχος και στα οικιακά φωτοβολταϊκά, ώστε να μπορεί ο Διαχειριστής να τα αποσυνδέει και αυτά όταν το κρίνει απαραίτητο για την ασφάλεια του συστήματος.
Δεν είναι σαφές για πόσο διάστημα θα πρέπει να σταματήσει η έγκριση νέων αιτήσεων για οικιακά φωτοβολταϊκά. Από την αλληλογραφία των δύο διαχειριστών με την Υπηρεσία Ενέργειας του αρμόδιου υπουργείου, προκύπτει πως θεωρούν απαραίτητη την προσθήκη συγκεκριμένων τεχνικών απαιτήσεων για τα φωτοβολταϊκά που θα εγκατασταθούν στο μέλλον, στη βάση νέου σχεδίου. Προωθείται μεταξύ άλλων η υποχρεωτική εγκατάσταση στις στέγες του συστήματος τηλεχειρισμού ripple control, το οποίο θα επιτρέπει στον Διαχειριστή Μεταφοράς να αποσυνδέει ένα ή πολλά οικιακά φωτοβολταϊκά, όταν απαιτείται. Αυτή η δυνατότητα αποσύνδεσης μικρών φωτοβολταϊκών υπάρχει σήμερα μόνο για κάποια συστήματα συνολικής ισχύος 85 μεγαβάτ και είναι αυτά που επηρεάστηκαν τη Δευτέρα το μεσημέρι με αποσύνδεση, λόγω έκτακτης ανάγκης. Το πρόβλημα με τα παλιάς τεχνολογίας συστήματα ripple control έγκειται στην αδυναμία αυτόματης επανασύνδεσης, η οποία πρέπει να γίνει από τον ίδιο τον ιδιοκτήτη, κάτι που δεν κρίνεται πρακτικό για διάφορους λόγους, μεταξύ άλλων γιατί την ώρα της παραγωγής των συστημάτων οι ιδιοκτήτες απουσιάζουν.
Τι λένε στην επιστολή οι δύο Διαχειριστές
Στην επιστολή προς τον διευθυντή της Υπηρεσίας Ενέργειας, ημερομηνίας 23/1/23, ο εκτελεστικός διευθυντής του Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς Κύπρου Σταύρος Σταυρινός και ο Τάσος Γρηγορίου, για τον διευθυντή Διανομής (ΑΗΚ), επισημαίνουν ότι τα μη ελεγχόμενα (σ.σ. από τους ίδιους) φωτοβολταϊκά συστήματα «έχουν ήδη προσεγγίσει το όριο των 145 μεγαβάτ, που είναι το εγκεκριμένο από τη ΡΑΕΚ όριο της μη ελεγχόμενης παραγωγής από ΑΠΕ» και προειδοποιούν ότι «περαιτέρω σύνδεση μη ελεγχόμενων φωτοβολταϊκών συστημάτων, χωρίς τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων, θα θέσει σε άμεσο κίνδυνο την ασφαλή λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος και θα οδηγήσει σε δυσάρεστες καταστάσεις».
Προσθέτουν το εξής στην επιστολή τους: «Με βάση τα πιο πάνω, θα πρέπει να τερματιστεί άμεσα η περαιτέρω έγκριση φωτοβολταϊκών συστημάτων net metering. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει το υπουργείο σας να εκδώσει σχετική ανακοίνωση».
Στην επόμενη παράγραφο σημειώνουν: «Η εξέταση των υφιστάμενων, καθώς και νέων αιτήσεων, θα μπορούσε να γίνει στο πλαίσιο του νέου σχεδίου (σ.σ. χορηγιών), το οποίο για να εκδοθεί είναι απαραίτητο να συμπεριληφθούν συγκεκριμένες απαιτήσεις, σε συνεννόηση με τους Διαχειριστές».
Στην επιστολή καταγράφονται και τα εξής στοιχεία:
– Η συνολική ισχύς των συνδεδεμένων μη ελεγχόμενων φωτοβολταϊκών ανέρχεται στα 210 μεγαβάτ, εκ των οποίων τα 85 μεγαβάτ είναι συνδεδεμένα με το σύστημα Ripple Control, το οποίο επιτρέπει στον ΔΣΜΚ να τα αποσυνδέει από το δίκτυο, όπως έκανε για πρώτη φορά την περ. Δευτέρα, λόγω έκτακτης ανάγκης.
– Συστήματα net metering για άλλα 15 μεγαβάτ έχουν ήδη εγκριθεί ή εκδόθηκαν όροι σύνδεσης και εκκρεμεί η σύνδεσή τους. Άλλα 50 μεγαβάτ έχουν εγκριθεί με το τρέχον σχέδιο και προχωρεί η διαδικασία για τα περαιτέρω, ενώ πολλές άλλες αιτήσεις είναι στο στάδιο της εξέτασης.
ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ
Διακυβεύεται το «ρεύμα του λαού»
Η τεράστια αύξηση του κόστους ηλεκτροδότησης μέσα στο 2022 ώθησε χιλιάδες πολίτες να μαζέψουν τις οικονομίες τους και να σπεύσουν να αξιοποιήσουν τα σχέδια χορηγιών που εξήγγειλε η Κυβέρνηση, ώστε να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκά στέγης και να μειώσουν δραστικά τα λεφτά που πληρώνουν για ρεύμα. Πάνω από 30 χιλιάδες νοικοκυριά το πέτυχαν ήδη και χιλιάδες άλλα περιμένουν στη σειρά, είτε για σύνδεση, είτε για την τελική έγκριση, είτε για εξέταση των αιτήσεών τους. Μεταξύ 2020 και 2022 οι αιτήσεις για net metering αυξήθηκαν κατά 600%! Είναι προφανές πως το αίτημα των δύο διαχειριστών να σταματήσει η έγκριση νέων αιτήσεων μέχρι να τεθούν νέες τεχνικές προϋποθέσεις για τη συνέχιση του net metering θα προκαλέσει αναστάτωση στην αγορά και δικαιολογημένες διαμαρτυρίες.
