Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, κατά την τοποθέτησή του στο φετινό Nicosia Economic Congress, ανέφερε πως συμμετέχει με ιδιαίτερη χαρά σε έναν θεσμό που, όπως είπε, χρόνο με τον χρόνο καθιερώνεται ως σημείο αναφοράς για τον δημόσιο διάλογο γύρω από την οικονομία στην Κύπρο. Εξήρε, μάλιστα, την απόφαση των διοργανωτών να αφιερώσουν το φετινό συνέδριο στη γενιά των millennials, την οποία χαρακτήρισε ως ηγέτιδα δύναμη στην τεχνολογία, την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα.
Ο ίδιος παραδέχθηκε πως ανήκει σε μια γενιά που μεγάλωσε χωρίς μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με δισκέτες και χωρίς προφίλ στο LinkedIn, δηλώνοντας, ωστόσο, ότι παρακολουθεί με θαυμασμό το πώς η νέα γενιά, πιο τεχνολογικά ώριμη και κοινωνικά ευαισθητοποιημένη, διαμορφώνει ήδη το μέλλον της επιχειρηματικότητας στην Κύπρο και διεθνώς. Υπογράμμισε ότι η Πολιτεία έχει καθήκον να στηρίξει αυτή την πορεία με όραμα και τολμηρές πολιτικές, μέσα από ειλικρινή διάλογο.
Αναφερόμενος στις διεθνείς γεωοικονομικές εξελίξεις και τις ανακοινώσεις για επιβολή νέων δασμών, σημείωσε ότι δημιουργούνται κραδασμοί και αβεβαιότητα στην παγκόσμια οικονομία. Υποστήριξε ότι πρόκειται για προκλήσεις που καμία χώρα δεν μπορεί να αγνοήσει και δήλωσε πως η Κύπρος, παρότι μικρή, δεν μένει ανεπηρέαστη. Επισήμανε ότι η ανθεκτικότητα της χώρας βασίζεται στην ικανότητα προσαρμογής, καινοτομίας και ενίσχυσης της θέσης της σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον.
Ο Πρόεδρος υπερασπίστηκε τη δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης τα τελευταία δύο χρόνια, λέγοντας ότι αν είχαν υιοθετηθεί λαϊκίστικες προσεγγίσεις, η χώρα θα ήταν σήμερα πιο ευάλωτη στις διεθνείς αναταράξεις.
Αναφερόμενος στις σχέσεις με τις ΗΠΑ, δήλωσε ότι δεν είναι υπέρ μιας πολιτικής συνεχούς αντιπαράθεσης με τον νέο Αμερικανό Πρόεδρο και εξέφρασε την πεποίθηση ότι η ΕΕ διαθέτει ισχυρά εργαλεία ώστε μέσα από διάλογο να προκύψει μια αμοιβαία επωφελής προσέγγιση. Σημείωσε, επίσης, πως η ενότητα της Ευρώπης είναι η καλύτερη απάντηση στον προστατευτισμό και στην εσωστρέφεια.
Ο κ. Χριστοδουλίδης αναφέρθηκε και στη νέα πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την “Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας”, η οποία, όπως είπε, δίνει στρατηγική κατεύθυνση προς μια λιγότερο γραφειοκρατική και πιο ανθεκτική ευρωπαϊκή οικονομία.
Σε εθνικό επίπεδο, υπογράμμισε πως η Κύπρος υλοποιεί ένα νέο οικονομικό μοντέλο με μετρήσιμα αποτελέσματα. Παρέθεσε στοιχεία για την ανάπτυξη (3,4% το 2024), την ανεργία (κάτω του 5%), το δημόσιο χρέος (με στόχο κάτω του 60% του ΑΕΠ ως το 2026), και το πρωτογενές πλεόνασμα (άνω του 4%). Επανέλαβε τη σημασία της δημοσιονομικής υπευθυνότητας για την ανθεκτικότητα της οικονομίας.
Τόνισε ότι οι επιδόσεις αυτές βασίζονται σε τρεις σταθερές αρχές: τη δημοσιονομική υπευθυνότητα, τη χρηματοοικονομική σταθερότητα και τις τολμηρές μεταρρυθμίσεις. Επικαλέστηκε και τις πρόσφατες αξιολογήσεις των μεγάλων οίκων, που κατατάσσουν την Κύπρο στην Κατηγορία Α, καθώς και την έκθεση του ΔΝΤ που χαρακτηρίζει την κυπριακή οικονομία ως ευέλικτη και ανθεκτική.
Ο Πρόεδρος παρέθεσε τις στρατηγικές της κυβέρνησης για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της καινοτομίας, της ψηφιοποίησης και της πράσινης μετάβασης. Ειδική αναφορά έκανε στη μείωση της γραφειοκρατίας, στις μεταρρυθμίσεις στη φορολογία υπέρ των κυπριακών επιχειρήσεων, αλλά και στις στοχευμένες χορηγίες για πράσινες και ψηφιακές επενδύσεις.
Αναφερόμενος στην ενεργειακή στρατηγική, έκανε λόγο για έργα ΑΠΕ, αποθηκευτικές υποδομές και βελτιώσεις στο ρυθμιστικό πλαίσιο, με στόχο την ενεργειακή ασφάλεια και τη μείωση του κόστους για καταναλωτές και επιχειρήσεις.
Μίλησε επίσης για την ανάγκη ενίσχυσης της πρόσβασης των επιχειρήσεων στη χρηματοδότηση, με νέα σχέδια χορηγιών και τη σύσταση του Εθνικού Οργανισμού Ανάπτυξης. Παρέθεσε τα σχέδια που τέθηκαν σε εφαρμογή το 2024, συνολικού ύψους δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε και στην εξωστρέφεια της οικονομίας, παραπέμποντας στο πρόσφατο ταξίδι στις ΗΠΑ, όπου – όπως ανέφερε – η εικόνα της Κύπρου ήταν βελτιωμένη. Εξήγγειλε ότι την επόμενη εβδομάδα θα υπάρξουν επαφές με δύο εταιρείες από τη Silicon Valley για επενδύσεις στην Κύπρο, ειδικά στα Κέντρα Έρευνας και Καινοτομίας.
Ανακοίνωσε επίσης την έναρξη της εκστρατείας “Brain Gain” στο Λονδίνο, για την επιστροφή Κυπρίων επιστημόνων από το εξωτερικό. Υπογράμμισε ότι στόχος είναι να συμμετάσχουν στη νέα Κύπρο που χτίζεται.
Τέλος, ο Πρόεδρος εξέφρασε ικανοποίηση για την πρόοδο της χώρας στον τομέα της καινοτομίας, αναφερόμενος στην κατάταξη της Κύπρου στα 50 κορυφαία οικοσυστήματα παγκοσμίως. Τόνισε τη σημασία της χρηματοοικονομικής παιδείας και της εισαγωγής σχετικού μαθήματος στα σχολεία, ως μέσο ενίσχυσης της οικονομικής ανθεκτικότητας.
Ολοκληρώνοντας, δήλωσε πως ανυπομονεί να συμμετάσχει στη συζήτηση με Κύπριους επιχειρηματίες της γενιάς των millennials, τους οποίους χαρακτήρισε ως κινητήρια δύναμη του μέλλοντος και σημαντικό πλεονέκτημα για την Κύπρο.
Αυτούσια η ομιλία του Προέδρου:
Είναι με ιδιαίτερη χαρά που συμμετέχω και φέτος στο Nicosia Economic Congress, σε ένα συνέδριο που χρόνο με τον χρόνο αναδεικνύεται σε σημείο αναφοράς του δημόσιου διαλόγου στη χώρα μας, σε σχέση με την οικονομία. Φέτος, υπάρχει και μια άλλη ιδιαίτερα σημαντική διάσταση, και θέλω να συγχαρώ τους διοργανωτές για την απόφασή τους να αφιερώσουν το Συνέδριο στη γενιά των millennials — στη γενιά που ήδη ηγείται στην τεχνολογία, την καινοτομία και την επιχειρηματικότητα.
Προσωπικά, ανήκω στη γενιά που μεγάλωσε χωρίς μέσα κοινωνικής δικτύωσης, και κάποτε το θεωρώ και ως ευλογία, που δούλευε σε υπολογιστή με δισκέτες, και που έκανε την πρώτη του αίτηση για δουλειά χωρίς να τη συνοδεύει LinkedIn προφίλ. Όμως, παρακολουθώ με πραγματικό ενδιαφέρον και θαυμασμό το πώς αυτή η νέα γενιά — πιο τεχνολογικά ώριμη, πιο κοινωνικά συνειδητοποιημένη και πιο τολμηρή — διαμορφώνει ήδη το παρόν και το μέλλον της επιχειρηματικότητας ανά το παγκόσμιο και φυσικά και στην Κύπρο. Και εμείς, ως Πολιτεία, έχουμε ως ελάχιστο χρέος να στηρίξουμε αυτή την πορεία με όραμα, με τολμηρές πολιτικές και μέσα από ένα συνεχή και ειλικρινή διάλογο.
Το φετινό Συνέδριο πραγματοποιείται εν μέσω ανακοινώσεων για επιβολή νέων δασμών, οι οποίες προκαλούν κλυδωνισμούς και αβεβαιότητα στη διεθνή οικονομία. Πρόκειται για εξελίξεις που αμφισβητούν ευθέως τη διεθνή τάξη πραγμάτων, το διεθνές σύστημα όπως αυτή διαμορφώθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, βασισμένη στις αρχές του ελεύθερου εμπορίου, της πολυμέρειας και της διεθνούς συνεργασίας.
Απέναντι σε αυτές τις προκλήσεις, καμία χώρα δεν μπορεί να παραμείνει αμέτοχη. Η Κύπρος, παρά το μικρό της μέγεθος, δεν είναι απομονωμένη από τις επιπτώσεις αυτών των γεωοικονομικών εξελίξεων. Αντιθέτως, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η σταθερότητα και η ευημερία μας εξαρτώνται και από την ικανότητά μας να προσαρμοζόμαστε, να καινοτομούμε και να ενισχύουμε τη θέση μας σε ένα ρευστό και συνεχώς πιο ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον. Και, προπαντός, να είμαστε ανθεκτικοί και η παρούσα κρίση επιβεβαιώνει την ορθότητα της υπεύθυνής μας πολιτικής αυτά τα δύο χρόνια, γιατί αν ως Κυβέρνηση ακούγαμε αυτά που μας ζητούσαν κάποιοι να κάνουμε στη δημοσιονομική πολιτική αυτά τα δυο χρόνια, σίγουρα σήμερα θα ήμασταν λιγότερο ανθεκτικοί να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις και τις όποιες προκλήσεις ενδεχομένως δύναται να προκληθούν από αυτή τη διεθνή αστάθεια, άρα, μακριά από λαϊκίστικες προσεγγίσεις και πολιτικές που στο παρελθόν πληρώσαμε πολύ ακριβά.
Σε όλα αυτά, λοιπόν, που διαδραματίζονται σε διεθνές επίπεδο, η Κύπρος, ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώνει τη φωνή της με εκείνους που πιστεύουν ότι ο διάλογος μπορεί να οδηγήσει σε λύση – δεν είμαι θιασώτης μιας πολιτικής που καθημερινά θα πρέπει να κατηγορούμε τον νέο Αμερικανό Πρόεδρο για τις πολιτικές που έχει ανακοινώσει ή που προτίθεται να ανακοινώσει, δεν επηρεάζουμε τις εκλογές στις ΗΠΑ, έχουμε ένα νέο Πρόεδρο με συγκεκριμένες πολιτικές, ενδεχομένως να διαφωνούμε, αλλά πιστεύω ότι ως ΕΕ έχουμε τα ισχυρά εργαλεία για να διαπραγματευτούμε και μέσα από τον διάλογο με τις ΗΠΑ σίγουρα να καταλήξουμε σε μια κατάσταση πραγμάτων που να είναι αμοιβαία επωφελής και για τις ΗΠΑ και την ΕΕ. Άρα, δεν θεωρώ από τη μια ότι πρέπει να δαιμονοποιούμε να κατηγορούμε, αυτός θα είναι ο Πρόεδρος για τα επόμενα χρόνια, άρα, πρέπει ως ΕΕ με εμπιστοσύνη στις δυνατότητες μας, και έχουμε δυνατότητες, να διαπραγματευτούμε με τις ΗΠΑ.
Υπάρχει και μια άλλη διάσταση ιδιαίτερα σημαντική, που χαίρομαι που ήδη τη βλέπουμε σε επίπεδο ΕΕ. Βλέπουμε την ΕΕ, ακριβώς λόγω αυτών των διεθνών εξελίξεων, να τρέχουμε με σαφώς πιο γρήγορους ρυθμούς, βλέπω σε θέματα που συζητούσαμε εδώ και χρόνια, από την περίοδο που ήμουν Υπουργός Εξωτερικών, ξαφνικά οι διεθνείς εξελίξεις να μας οδηγούν να λαμβάνουμε συγκεκριμένες αποφάσεις αμέσως, για παράδειγμα, στον τομέα της Άμυνας, και αυτή η τάση θα συνεχιστεί και σε άλλους τομείς που ο στόχος ο μεγάλος θα είναι η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ. Άρα, πέραν από το εύκολο, που είναι να κάνουμε κριτική, να κατηγορούμε, να διαφωνούμε κλπ, θα πρέπει να δούμε και τη θετική διάσταση, να αναλάβουμε πρωτοβουλίες και να προχωρήσουμε μπροστά. Και πραγματικά πιστεύω ότι η ευρωπαϊκή ενότητα αποτελεί την πιο ισχυρή μας άμυνα απέναντι σε τάσεις εσωστρέφειας και προστατευτισμού. Και, ναι, ως ΕΕ έχουμε ισχυρά εργαλεία. Και είναι θετικό που αυτή η ενότητα έχει αρχίσει, ήδη, έστω και λόγω εξωγενών παραγόντων, να μετουσιώνεται σε πράξη, μέσα από μια συστηματική και επιταχυνόμενη προσπάθεια ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της Ένωσης. Πρέπει να γίνουν σαφώς περισσότερα. Θα αναφερθώ στη συνέχεια σε κάποιες διαπιστώσεις από τις συζητήσεις που είχαμε κατά τη διάρκεια του πρόσφατου ταξιδιού στις ΗΠΑ από Αμερικανούς επενδυτές σε σχέση με την Ευρώπη, πολύ σημαντικές διαπιστώσεις, θέματα που πρέπει ως ΕΕ να αγγίξουμε.
Η “Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας”, η νέα πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προσφέρει ένα σαφές στρατηγικό πλαίσιο για μια Ευρώπη πιο ανταγωνιστική, με λιγότερη γραφειοκρατία. Μέσα από τη στοχευμένη αξιοποίηση αυτού του πλαισίου και κινούμενη γρήγορα και άμεσα, η ευρωπαϊκή οικονομία μπορεί να ενισχύσει την ανθεκτικότητά της και να είναι καλύτερα προετοιμασμένη να πρωταγωνιστεί και όχι να ακολουθεί, να απορροφά εξωτερικούς κραδασμούς και παγκόσμιες ανακατατάξεις.
Την ίδια στιγμή, σε εθνικό επίπεδο, η χώρα μας υλοποιεί, ήδη, ένα συνεκτικό και στοχευμένο νέο οικονομικό μοντέλο. Η Κύπρος αλλάζει — όχι σε θεωρητικό επίπεδο, όχι με δηλώσεις, αλλά στην πράξη, μέσα από στρατηγικό σχεδιασμό, αποφασιστικότητα και μετρήσιμα αποτελέσματα. Το 2024 πετύχαμε ρυθμό ανάπτυξης 3,4%, από τους υψηλότερους στην Ευρωζώνη, ενώ η πρόβλεψη για το 2025 είναι στο 3,1%. Η ανεργία υποχώρησε κάτω από το 5%, με τη νεανική ανεργία να παρουσιάζει τη μεγαλύτερη μείωση ανάμεσα στις χώρες τις ΕΕ και την απασχόληση στη χώρα μας να έχει φτάσει το 80%. Παράλληλα, μέσα από την υπεύθυνη δημοσιονομική μας πολιτική, το πρωτογενές πλεόνασμα για το 2024 ξεπέρασε το 4% και το δημόσιο χρέος έχει μειωθεί σημαντικά, με στόχο να πετύχουμε κάτω από το 60% του ΑΕΠ μέχρι το 2026. Όλα αυτά σε μια περίοδο που έχουμε να αντιμετωπίσουμε δύο πολέμους, όπου ισχυρές οικονομίες της ΕΕ αντιμετωπίζουν σοβαρότατα προβλήματα.
Μέσα από αυτή τη δημοσιονομική υπευθυνότητα θωρακίζουμε και την οικονομία μας απέναντι σε εξωτερικές προκλήσεις καθιστώντας την πιο ανθεκτική. Αν δεν υπήρχε αυτή η δημοσιονομική υπευθυνότητα, αν ακούγαμε όλα αυτά που μας καλούσαν κάποιοι να κάνουμε αυτά τα δύο χρόνια σίγουρα σήμερα θα ήμασταν σαφώς σε πιο δύσκολη θέση να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις που δημιουργούνται.
Οι επιδόσεις που προανέφερα είναι το αποτέλεσμα ενός σταθερού προσανατολισμού, βασισμένου σε τρεις αρχές που ακολουθούμε από την πρώτη μέρα ανάληψης της διακυβέρνησης του τόπου, αρχές που δεν πρόκειται να αλλάξουν: δημοσιονομική υπευθυνότητα, χρηματοοικονομική σταθερότητα και τολμηρές μεταρρυθμίσεις. Ενός προσανατολισμού που αναγνωρίζεται διεθνώς. Εξού και για πρώτη φορά από το 2011, όλοι οι μεγάλοι οίκοι αξιολόγησης κατέταξαν ξανά την Κύπρο στην Κατηγορία Α. Και μόλις πριν δύο εβδομάδες, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο επεσήμανε ότι η κυπριακή οικονομία χαρακτηρίζεται από “ευκινησία, ανθεκτικότητα και σημαντικές δυνατότητες περαιτέρω ανάπτυξης”.
Όλα αυτά δεν είναι παρά τα θεμέλια πάνω στα οποία υλοποιούμε τη Μακροπρόθεσμη Στρατηγική μας για την Κύπρο που οραματιζόμαστε. Στόχος μας να οικοδομήσουμε μια Κύπρο πιο ανταγωνιστική, με διευρυμένη παραγωγική βάση για την οικονομία, μια οικονομία πιο καινοτόμα και που να μπορεί να ανταπεξέρχεται με επιτυχία τις όποιες προκλήσεις. Με πυλώνες, λοιπόν, την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, τις παραγωγικές επενδύσεις, την ενίσχυση της καινοτομίας, και την αξιοποίηση του σημαντικότερου πλεονεκτήματος που έχουμε στη χώρα, του ανθρώπινου δυναμικού, δημιουργούμε μια οικονομία εξωστρεφή, ανθεκτική και ανταγωνιστική.
Στην Κύπρο που εμείς οραματιζόμαστε, στόχος είναι και η εξάλειψη της γραφειοκρατίας μέσα από τον ψηφιακό μετασχηματισμό – επιτρέποντας την ηλεκτρονική υποβολή όλων των αιτήσεων και εξοικονομώντας πολύτιμο χρόνο τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και τους πολίτες. Και χαίρομαι, γιατί γίνεται σημαντική δουλειά σε όλα τα Υπουργεία, θα υπάρξει στη συνέχεια σχετική συζήτηση για όλα όσα έχουμε κάνει, για αυτά που προγραμματίζουμε να υλοποιήσουμε και η Κύπρος έχει ήδη σημειώσει εντυπωσιακή πρόοδο στον τομέα της ψηφιακής διακυβέρνησης, καταγράφοντας βελτίωση 16,3% — ποσοστό που υπερβαίνει κατά πολύ τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Στην όλη Στρατηγική μας περιλαμβάνεται και ο φορολογικός μετασχηματισμός της χώρας και η μεταρρύθμιση που παρουσιάσαμε αποτελεί κομβικό εργαλείο και για την ενίσχυση των κυπριακών επιχειρήσεων. Δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στις κυπριακές επιχειρήσεις. Με την κατάργηση της λογιζόμενης διανομής μερισμάτων και τη μείωση του φόρου άμυνας στα μερίσματα, μειώνεται το φορολογικό βάρος για εκατοντάδες κυπριακές επιχειρήσεις, ενώ απελευθερώνεται πολύτιμη ρευστότητα που μπορεί να κατευθυνθεί σε νέες επενδύσεις στη χώρα μας. Η μεταρρύθμιση δεν περιορίζεται μόνο σε ελαφρύνσεις. Εισάγει στοχευμένα φορολογικά κίνητρα για πράσινες και ψηφιακές επενδύσεις. Επενδύσεις σχετικές με τεχνολογική αναβάθμιση, ενεργειακή απόδοση και μετάβαση σε κυκλική οικονομία. Έτσι, και αυτός είναι ο στόχος μας, η φορολογία γίνεται μοχλός μετάβασης και ενισχύει την προσπάθεια να πετύχουμε ένα νέο, βιώσιμο επιχειρηματικό μοντέλο.
Σε σχέση με τον πληθωρισμό που έχει περιοριστεί σημαντικά το τελευταίο διάστημα, δεν παραγνωρίζουμε σε καμία απολύτως περίπτωση, την πίεση που προκαλεί η σωρευμένη ακρίβεια των τελευταίων ετών σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, ιδιαίτερα σε σχέση με το κόστος ενέργειας.
Γι’ αυτό και επενδύουμε σε στρατηγικές ενεργειακές λύσεις: στηρίζουμε έργα ΑΠΕ μεγάλης κλίμακας, προχωρούμε στη δημιουργία αποθηκευτικών υποδομών και στη βελτιστοποίηση του θεσμικού πλαισίου. Ο στόχος μας είναι διπλός: ενεργειακή ασφάλεια και σταδιακή μείωση του κόστους για τον τελικό καταναλωτή και τις επιχειρήσεις.
Η προσπάθειες μας για ενίσχυση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση για τις επιχειρήσεις είναι εξίσου σημαντικές. Η σύσταση του Εθνικού Οργανισμού Ανάπτυξης, το νομοσχέδιο το οποίο θα κατατεθεί εντός του έτους στη Βουλή, σε συνδυασμό με νέα σχέδια χορηγιών για πράσινες και ψηφιακές επενδύσεις, στοχεύει στη στήριξη μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων που έχουν συχνά περιορισμένη πρόσβαση σε τραπεζική χρηματοδότηση. Ειδικά για τους νέους επιχειρηματίες και για τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε καινοτόμους τομείς, αυτές οι πρωτοβουλίες που έχουμε αναλάβει μπορούν, ναι, να κάνουν τη διαφορά.
Πιο συγκεκριμένα, το 2024 επαναλειτουργήσαμε Σχέδιο Χορηγιών για την ενίσχυση της νέας επιχειρηματικότητας με συνολικό προϋπολογισμό 20 εκατομμύρια ευρώ. Παράλληλα, λειτουργήσαμε σειρά σχεδίων χορηγιών που στοχεύουν στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, μεταξύ των οποίων το σχέδιο για προώθηση της κυκλικής οικονομίας με προϋπολογισμό 14 εκατομμύρια ευρώ, αλλά και το σχέδιο για την ενίσχυση των μεγάλων επιχειρήσεων που λειτούργησε για πρώτη φορά με συνολικό προϋπολογισμό 17 εκατομμύρια ευρώ.
Εξίσου σημαντική για την οικονομία μας είναι και η ενίσχυση της εξωστρέφειάς της, μέσα από την προσέλκυση στρατηγικών, ποιοτικών επενδύσεων. Είναι σημαντικό να δουλέψουμε για την ενδυνάμωση των διεθνών συνεργασιών και την προβολή της Κύπρου ως αξιόπιστου και καινοτόμου προορισμού. Ήταν στο πλαίσιο αυτό που έγινε και το ταξίδι στις ΗΠΑ, στη Νέα Υόρκη, στο Χιούστον και στο Silicon Valley.
Μέσα από τις επαφές, θέλω να το πω με ιδιαίτερη ικανοποίηση, διαπιστώσαμε ότι η εικόνα της χώρας μας αλλάζει. Σε καμία από τις συναντήσεις μας η εικόνα της χώρας μας δεν προέκυψε ως ένα πρόβλημα. Αναγνωρίστηκε η σημαντική δουλειά που έχει γίνει σε σχέση με την αλλαγή εσωτερικών διαδικασιών, ελέγχου και όλα αυτά που κάναμε, ακόμη και με την κάθοδο Αμερικανών, του FBI, στην Κύπρο για να μας βοηθήσει. Και είναι θετικό ότι η Κύπρος αλλάζει, η εικόνα της χώρας μας σε διεθνές επίπεδο είναι σαφώς καλύτερη, βελτιώνεται και η Κύπρος εισέρχεται ουσιαστικά στον παγκόσμιο χάρτη της καινοτομίας και των επενδύσεων υψηλής τεχνολογίας.
Η επίσκεψη μας στις ΗΠΑ εντάσσεται και στο πλαίσιο της ενίσχυσης, του rebranding αν θέλετε, της εικόνας της χώρας μας διεθνώς, αλλά και για αξιοποίηση των ευκαιριών για πρόσβαση σε τεχνογνωσία, για προσέλκυση παραγωγικών επενδύσεων και για ανάπτυξη στρατηγικών συνεργειών για τις κυπριακές επιχειρήσεις.
Διάβαζα στον Τύπο, κάποια σχόλια από κάποιους ότι πήγαμε στις ΗΠΑ, πόσα ξοδεύσαμε, τι επενδύσεις φέραμε, κάποιες αφελείς τοποθετήσεις που κάποιος θεωρεί ότι πηγαίνεις για να προσελκύσεις επενδύσεις και επιστρέφοντας η βαλίτσα είναι γεμάτη επενδύσεις. Πρόκειται για αφελείς προσεγγίσεις, χρειάζεται σημαντική και συστηματική δουλειά. Χαίρομαι, όμως, γιατί μέσα από τις επαφές που έγιναν, να ανακοινώσω σε όλους αυτούς που είμαι σίγουρος ότι δεν θα ήθελαν να υπάρξει θετικό αποτέλεσμα από την επίσκεψη μας, ότι την ερχόμενη βδομάδα θα έχουμε εκπροσώπους από δύο εταιρείες που συναντηθήκαμε στο Silicon Valley για να αρχίσουν τις πρώτες επαφές σε σχέση με τον να επενδύσουν στη χώρα μας, ειδικότερα στα ΄Κέντρα Έρευνας και Καινοτομίας.
Για να πετύχουμε αυτούς τους στόχους θα συνεχίσουμε όλη αυτή την προσπάθεια, θέλουμε τη συνεργασία της επιχειρηματικής κοινότητας, θέλουμε τη συνεργασία των νεαρών επιχειρηματιών και είναι σημαντικό να ενισχύσουμε ακόμη περισσότερο την κουλτούρα συνεργασίας μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, μεταξύ εγχώριων και εξωτερικών εταίρων μας προκειμένου να αξιοποιήσουμε στο έπακρο τις δυνατότητες που δημιουργούνται για την κυπριακή επιχειρηματικότητα.
Αξίζει να αναφέρω ότι σε όλες τις συναντήσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες την προηγούμενη εβδομάδα, μια βασική παρατήρηση σε σχέση με την ΕΕ, και έχουμε κάνει και μια προεργασία για να ενημερώσουμε τους εταίρους μας στην ΕΕ, ένα αρνητικό σημείο σε σχέση με τις επενδύσεις στην Ευρώπη στο σύνολο της, είναι όλοι αυτοί οι κανονισμοί της ΕΕ σε σύγκριση με τις ΗΠΑ, κάτι που αποθαρρύνει τις επενδύσεις και αναφέρθηκαν σε συγκεκριμένα παραδείγματα, όπως η προστασία των προσωπικών δεδομένων. Όλα αυτά ως ΕΕ οφείλουμε να τα αλλάξουμε αν θέλουμε να γίνουμε πιο ανταγωνιστικοί.
Για τη χώρα μας μια βασική ερώτηση ήταν σε σχέση με το ταλέντο που υπάρχει στη χώρα, ιδιαίτερα στις θετικές επιστήμες και την τεχνολογία. Με στόχο, λοιπόν, την περαιτέρω ενδυνάμωση του ανθρώπινου δυναμικού της Κύπρου, στις 21 Μαΐου εγκαινιάζουμε στο Λονδίνο μια μεγάλη προσπάθεια να φέρουμε πίσω ανθρώπινο δυναμικό, μια μεγάλη εκστρατεία “Brain Gain”. Στόχος μας μέσα από αυτή την προσπάθεια είναι να προσελκύσουμε ταλαντούχους Κύπριους του εξωτερικού, να επιστρέψουν, να δημιουργήσουν, να επενδύσουν. Τους ανοίγουμε δρόμους, τους δίνουμε εφόδια και τους καλούμε να συμμετέχουν ενεργά στη νέα Κύπρο που χτίζουμε. Και χαίρομαι γιατί από τη μέχρι στιγμής ανταπόκριση και το ενδιαφέρον που υπάρχει για τη συνάντηση που θα γίνει στο Λονδίνο, θεωρώ θα υπάρξουν θετικά συγκεκριμένα αποτελέσματα.
Εξάλλου, η ανάπτυξη ενός ισχυρού και βιώσιμου οικοσυστήματος καινοτομίας είναι καθοριστικής σημασίας και για την ενδυνάμωση της τοπικής επιχειρηματικότητας και την ανθεκτικότητα της οικονομίας μας. Η Κύπρος για πρώτη φορά κατατάχθηκε στα 50 κορυφαία παγκόσμια οικοσυστήματα, σύμφωνα με το StartupBlink. Παράλληλα, ξεκίνησε πρόσφατα η επενδυτική δραστηριότητα του Cyprus Equity Fund με συγχρηματοδότηση κράτους – ιδιωτών επενδυτών, με στόχο την ενίσχυση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση των νεοφυών και καινοτόμων επιχειρήσεων.
Στο πλαίσιο της συλλογιστικής μας, ιδιαίτερης σημασίας είναι και η στρατηγική μας για τη χρηματοοικονομική παιδεία. Θέτουμε τα θεμέλια για την καλλιέργεια μιας νέας κουλτούρας οικονομικής επίγνωσης και είμαστε από τις πρώτες χώρες παγκοσμίως, χαίρομαι να το αναφέρω, που εισάγουμε το μάθημα του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού στα σχολεία. Όταν η Κοινωνία, και ειδικότερα οι νέοι πολίτες γνωρίζουν πώς να διαχειριστούν πόρους, να σχεδιάσουν προϋπολογισμούς, να αξιολογήσουν ρίσκο και να αναπτύξουν επιχειρηματικά πλάνα, τότε ενισχύουμε όχι μόνο την ατομική τους ανεξαρτησία, αλλά και την οικονομική ανθεκτικότητα της χώρας.
Πριν κλείσω, θα ήθελα να εκφράσω την ιδιαίτερη χαρά μου για τη συμμετοχή μου στη συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με Κύπριους millennial επιχειρηματίες αμέσως μετά. Ανυπομονώ να ακούσω τις ιδέες και τις εισηγήσεις σας. Εξάλλου, σύμφωνα με διεθνείς τάσεις, οι millennials καταλαμβάνουν όλο και περισσότερους ηγετικούς ρόλους στον επιχειρηματικό κόσμο, ιδιαίτερα σε ταχέως αναπτυσσόμενους τομείς, όπως η τεχνολογία και οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες. Η γενιά αυτή αναδεικνύεται πλέον ως μια νέα ηγετική δύναμη, φέρνοντας μαζί της καινοτόμο σκέψη, έμφαση στην κοινωνική υπευθυνότητα και ψηφιακή ετοιμότητα. Η Κύπρος ειδικότερα, διαθέτει δυναμική νέα γενιά που τολμά, δημιουργεί και ηγείται. Και αυτή η γενιά είναι ο καλύτερος εγγυητής του μέλλοντος και ένα από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα της χώρας μας.
Μπορεί η Κύπρος να είναι μικρή σε μέγεθος, αλλά είναι μεγάλη σε δυνατότητες. Και πραγματικά πιστεύω έντονα ότι αν συνεχίσουμε να εργαζόμαστε μαζί — Πολιτεία, επιχειρήσεις, νέοι, ακαδημαϊκοί, επενδυτές — μπορούμε να πετύχουμε πολύ περισσότερα απ’ όσα ίσως τολμούμε σήμερα να οραματιστούμε για τη χώρα μας