Διάταγμα κατεδάφισης παράνομου γεωργικού/ κτηνοτροφικού υποστατικού (στιαδιού) στην περιοχή του Ακάμα αποφάσισε το Επαρχιακό Δικαστήριο Πάφου. Αποτελεί απόφαση-σταθμό στις υπό εξελίξει διαδικασίες εναντίον άλλων 20 περιπτώσεων παράνομων υποστατικών της ίδιας μορφής στην ίδια περιοχή. Πρόκειται για περιπτώσεις στις οποίες οι ιδιοκτήτες προχώρησαν σε αυθαίρετες επεμβάσεις και παράνομες κατασκευές χωρίς οποιεσδήποτε άδειες, ή περιπτώσεις όπου έγιναν προσθήκες και μετατροπές υφιστάμενων οικοδομών, κατά παράβαση της άδειας χρήσης τους και οι οποίες καταχωρήθηκαν στο Δικαστήριο από τη Νομική Υπηρεσία μετά από καταγγελία του υπουργού Εσωτερικών.
Οι αυθαιρεσίες στα 20 στιάδια είχαν εντοπιστεί από τον Σεπτέμβριο του 2023, μετά από ελέγχους που διενεργήθηκαν με οδηγίες του υπουργού Εσωτερικών, Κωνσταντίνου Ιωάννου, από υπηρεσιακό κλιμάκιο αποτελούμενο από λειτουργούς της Επαρχιακής Διοίκησης Πάφου, του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως (Γραφεία Πάφου), καθώς και της Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας. Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου ελέγχου διαπιστώθηκαν παράνομες παρεμβάσεις σε 25 υποστατικά, τα οποία βρίσκονται σε τεμάχια στις παρυφές του Εθνικού Δασικού Πάρκου Ακάμα και εμπίπτουν εντός των περιοχών του Δικτύου Natura Ειδική Ζώνη Διατήρησης και Ζώνη Ειδικής Προστασίας Χερσόνησος Ακάμα. Για τις πέντε εξ αυτών των περιπτώσεων είχαν ήδη ληφθεί δικαστικά μέτρα.
Για την μία περίπτωση κρίθηκε ένοχος ο ιδιοκτήτης και με απόφαση του Επαρχιακού Δικαστηρίου Πάφου ημερομηνίας 28/2/2025, εκδόθηκε εναντίον του κατηγορούμενου διάταγμα κατεδάφισης της ισόγειας πέτρινης οικοδομής και της περίφραξης που έχουν ανεγερθεί εντός του ακινήτου στην τοποθεσία Μιρτής, στην κοινότητα Ίνεια της επαρχίας Πάφου.
Ο κατηγορούμενος από το 2007 μέχρι και σήμερα είναι ο ιδιοκτήτης του τεμαχίου στο οποίο ανήγειρε ισόγεια πετρόκτιστη κατοικία και κατασκεύασε ξύλινη ακάλυπτη πέργολα, ενώ, παράλληλα, περιέφραξε το ακίνητο. Επιπρόσθετα, εκτελέστηκαν χωματουργικές εργασίες, εκσκαφές, μετακίνηση όγκου χωμάτων και βράχων. Εργασίες για τις οποίες δεν εξασφάλισε πολεοδομική άδεια από την αρμόδια Αρχή και η πετρόκτιστη κατοικία ανεγέρθηκε σε διαφορετικό σημείο από το σημείο όπου υπήρχε μισογκρεμισμένο στιάδι.
Στην απόφαση του Δικαστηρίου γίνεται αναφορά στην ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης υπόθεσης από τη στιγμή που το τεμάχιο εμπίπτει εντός προστατευόμενων περιοχών του δικτύου Natura 2000. Η ένταξη μιας περιοχής στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Natura 2000 δεν διαφοροποιεί το πολεοδομικό καθεστώς και ούτε συνιστά στέρηση της ιδιοκτησίας ή αδρανοποίηση της. Ωστόσο, ο πολεοδομικός σχεδιασμός ανάγεται στην ρυθμιστική εξουσία του κράτους και η οικοδομική ανάπτυξη είναι αλληλένδετη με τον πολεοδομικό σχεδιασμό. Οι πολεοδομικές ζώνες προδιαγραφούν τους όρους ανάπτυξης της περιοχής, και συνιστά μέσο για τη διαφύλαξη του χαρακτήρα της περιοχής και προδιαγραφή των όρων για μελλοντική της ανάπτυξη. Αποτελεί μέτρο για την εναρμόνιση της ανάπτυξης με το περιβάλλον, χάριν του κοινού συμφέροντος στη διαφύλαξη των αγαθών της φύσης και της ποιότητας ζωής που αρμόζει στον άνθρωπο. Το τοπίο της περιοχής Ακάμα διακρίνεται για την φυσική του καλλονή και χαρακτηρίζεται από ιδιαιτερότητες που του προσδίδουν ξεχωριστό χαρακτήρα, ως ιδιαίτερο τμήμα της περιβαλλοντικής κληρονομίας της Κύπρου. Οι περιορισμοί που επιβλήθηκαν σκοπούν στην προστασία και διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος.
Σε αυτό το πλαίσιο, το Δικαστήριο σημειώνει ότι η ένταξη μιας περιοχής στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο Natura 2000 δεν συνιστά στέρηση της ιδιοκτησίας ή αδρανοποίηση της. Εκείνο που συμβαίνει, σημειώνει, είναι ότι σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης επιθυμεί την ανάπτυξη της ιδιοκτησίας του θα πρέπει να υποβάλει σχετική αίτηση και θα πρέπει να γίνεται διαβούλευση με το Τμήμα Περιβάλλοντος, ώστε να εκτιμώνται μετά από μελέτη οι επιπτώσεις στο περιβάλλον. Κάτι τέτοιο, συμπληρώνει, δεν έγινε στην παρούσα.
Αίσθηση προκαλεί η αξιολόγηση της μαρτυρίας του αντιδημάρχου Ίνειας προς υπεράσπιση κατηγορουμένου
Αίσθηση προκαλεί η αναφορά του Δικαστηρίου στο πλαίσιο της αιτιολόγησης της μαρτυρίας του πρώην κοινοτάρχη και νυν αντιδημάρχου Ίνειας, προς υπεράσπιση του κατηγορουμένου συγχωριανού του. Ο Δικαστής αναφέρει στην απόφασή του ότι η μαρτυρία του είχε σκοπό να βοηθήσει τον κατηγορούμενο, με αποτέλεσμα να αποτύχει να καταθέσει με αντικειμενικότητα. Ο Δικαστής διαπιστώνει πως, «καμία βαρύτητα δεν μπορεί να δοθεί στην μαρτυρία του, η οποία κρίνεται ως καθ’ όλα αναξιόπιστη». Στην αξιολόγηση σημειώνεται ότι ο εκπρόσωπος της Τοπικής Αρχής ανέφερε πως μέλη της οικογενείας του είχαν και αυτοί στιάδια, τα οποία έχουν επιδιορθώσει και αντιμετωπίζουν θέματα με την αρμόδια Αρχή. «Το ύφος και ο τρόπος της μαρτυρίας του υποδείκνυε ότι είχε κάθε συμφέρον να παρουσιάσει μια συγκεκριμένη εκδοχή γεγονότων, αφού πολύ πιθανόν το αποτέλεσμα την παρούσας διαδικασίας να επηρέαζε μέλη της οικογενείας του», αναφέρεται στην αξιολόγηση της μαρτυρίας.
Άλλωστε, η κρίση αυτή του Δικαστηρίου, επιβεβαιώνεται και από την θέση που εξέφρασε ο αντιδήμαρχος Ίνειας κατά την παρουσία του στο Δικαστήριο, κατά την εκδίκαση της συγκεκριμένης υπόθεσης, σύμφωνα με την οποία εκπροσωπούσε 250 άτομα που έχουν στιάδια, που ως ήταν, μάλιστα, η δική του κρίση και άποψη, δεν χρειαζόταν κάποια άδεια για να επιδιορθώσουν. Μάλιστα, παρουσιάστηκε έντονα δυσαρεστημένος με την απόφαση του υπουργείου Εσωτερικών να αποκόψει επιδοτήσεις από ιδιοκτήτες στιαδιών επειδή συντήρησαν αυτά και, μάλιστα, ο ίδιος απέστειλε σχετική επιστολή για το θέμα.
Ακριβώς λόγω της δικής του θέσης ότι δεν χρειαζόταν κάποια άδεια για να επιδιορθωθούν τα στιάδια, αφού ως ο ίδιος υπερήφανα τόνισε κατά την μαρτυρία του, τα στιάδια είναι ο πολιτισμός και η ιστορία της κοινότητας Ίνειας, το Δικαστήριο έκρινε ότι δεν κατάφερε να αποτυπώσει την αλήθεια, αλλά προσάρμοσε τα όσα ανέφερε με σκοπό να βοηθήσει όχι μόνο τον κατηγορούμενο, αλλά και όλους τους ιδιοκτήτες στιαδιών της κοινότητας τους.
Σημειώνεται ότι το 2019 υπήρχαν δύο μισογκρεμισμένα στιάδια, χωρίς σκεπή, σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους. Ο κατηγορούμενος χωρίς να εξασφαλίσει πολεοδομική άδεια και άδεια οικοδομής από την αρμόδια Αρχή, από τον Φεβρουάριο του 2019 μέχρι τον Μάιο του 2023 εκτέλεσε διάφορες εργασίες εντός του τεμαχίου. Συγκεκριμένα, τον Φεβρουάριο του 2019, ο κατηγορούμενος προέβη σε χωματουργικές εργασίες εντός των ορίων του τεμαχίου και ανέγειρε ισόγεια πετρόκτιστη κατοικία, κατασκεύασε ξύλινη ακάλυπτη πέργολα, περιέφραξε το ακίνητο, εκτέλεσε χωματουργικές εργασίες και εκσκαφές, και μετακίνησε όγκους χωμάτων και βράχων. Σύμφωνα με την απόφαση, για σκοπούς πληρότητας, ακόμη και αν το Δικαστήριο αποδεχόταν την εκδοχή του κατηγορούμενου, περί επιδιόρθωσης του υφιστάμενου στιαδιού, το οποίο ήταν χωρίς στέγη, με μισογκρεμισμένος τοίχους, χρησιμοποιώντας, μάλιστα, τις υφιστάμενες πέτρες αυτού και πάλι η απόφαση του Δικαστηρίου δεν θα διαφοροποιείτο. Η επιδιόρθωση μιας οικοδομής εμπίπτει εντός του ορισμού οικοδομικές εργασίες με αποτέλεσμα να εκτελείται ανάπτυξη ενός ακινήτου. Για μια τέτοια ενέργεια και πάλι θα έπρεπε να εξασφαλιστεί πολεοδομική άδεια από τον ιδιοκτήτη του ακινήτου.
