Δυο κινήσεις από ελληνικούς τραπεζικούς ομίλους αλλάζουν τον εγχώριο τραπεζικό και ασφαλιστικό χάρτη, φέρνουν τα πάνω – κάτω, καθώς αναγνωρίζεται τώρα ότι η Κύπρος προσφέρει πολλές ευκαιρίες ως κόμβος επιχειρηματικής δραστηριότητας στη Μεσόγειο.

Ο ελληνικός όμιλος Εurobank, που έχει αποκτήσει την Ελληνική Τράπεζα, γίνεται ο μεγαλύτερος τραπεζικός όμιλος στην Κύπρο αλλά και η Alpha Bank, που ανακοίνωσε τη δεσμευτική συμφωνία για την απόκτηση της Astrobank (στοιχεία ενεργητικού/παθητικού και εργαζόμενοι), γίνεται τρίτη σε μέγεθος, πληρώνοντας τίμημα τουλάχιστον 205 εκατ. ευρώ.

Ουσιαστικά, με αυτές τις δυο κινήσεις το κυπριακό τραπεζικό σύστημα έχει πλέον (περισσότερο) ελληνικό χρώμα, λιγότερα πιστωτικά ιδρύματα και διασύνδεση με τον ελληνικό τραπεζικό χώρο και την ελληνική οικονομία, κάτι που στο παρελθόν είχε συζητηθεί ποικιλοτρόπως αρνητικά. Από τότε, όμως, έχει κυλήσει πολύ νερό στο αυλάκι και αυτό έχει ως αποτέλεσμα να λιγοστεύουν τα πιστωτικά ιδρύματα μέσω των εξαγορών που γίνονται.

Με το τελευταίο deal, φαίνεται ότι έχουν κλείσει οι τρεις πρώτες θέσεις ως προς το μέγεθος τραπεζών (Τράπεζα Κύπρου, Eurobank και Alpha Bank Cyprus).

Τα χρήματα που έρχονται στην Κύπρο μέσω επενδύσεων από τους μετόχους των ελληνικών τραπεζών δεν είναι ευκαταφρόνητα. Η Eurobank υπολογίζει ότι για να φθάσει στο 100% της απόκτησης της Ελληνικής Τράπεζας θα έχουν επενδυθεί 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ το deal μεταξύ Astrobank και Alpha Bank Cyprus είχε τίμημα €205 εκατ.

Δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι η Ελληνική Τράπεζα προχώρησε στην εξαγορά της ασφαλιστικής εταιρείας CNP Cyprus Insurance Holdings, που δραστηριοποιείται σε Κύπρο και Ελλάδα, με αποτέλεσμα να καταστεί ένας κορυφαίος χρηματοπιστωτικός όμιλος, με ισχυρή παρουσία τόσο στον τραπεζικό όσο και στον ασφαλιστικό τομέα στην Κύπρο. Η CNP Cyprus εργοδοτεί 330 άτομα, ενώ τα μεικτά της ασφάλιστρα ανέρχονταν σε 236 εκατ. ευρώ, με μερίδια αγοράς περίπου 24% και 15% στους κλάδους ζωής και γενικών ασφαλειών, αντίστοιχα.

Τα κέρδη μέσω συγχωνεύσεων

Με την ολοκλήρωση της συναλλαγής, η Alpha Bank Cyprus θα έχει μερίδιο 10%, σε όρους συνολικών στοιχείων ενεργητικού στην αγορά της Κύπρου και θα είναι η τρίτη μεγαλύτερη συστημική τράπεζα. Οι ενοποιημένες δραστηριότητες στην Κύπρο, που θα προκύψουν ως αποτέλεσμα της συναλλαγής, λαμβάνοντας υπόψη τις συνέργειες, αναμένεται να συνεισφέρουν πάνω από €100 εκατομμύρια ετησίως σε επαναλαμβανόμενα καθαρά κέρδη στον Όμιλο Alpha Bank.

Η συναλλαγή αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά τα δάνεια και τις καταθέσεις του Ομίλου στην Κύπρο (χαρτοφυλάκιο δανείων +60%, καταθέσεις +70%) ενώ, με πλήρη υπολογισμό των εκτιμώμενων συνεργειών, προβλέπεται ότι θα διπλασιάσει την κερδοφορία της θυγατρικής του Ομίλου στην Κύπρο.

Από την εξαγορά που ανακοίνωσε o όμιλος Alpha εξαιρείται μέρος των μην εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων της Astrobank καθιστώντας της εξαγορά ουσιαστικά ουδέτερη όσον αφορά τα NPEs σε επίπεδο ομίλου.

Στα 120 εκατ. ευρώ θα φτάσουν την περίοδο 2025-2027 οι συνέργειες από την συγχώνευση των δύο τραπεζών Eurobank και Ελληνικής (χρηματοδοτήσεις, έσοδα από τόκους και προμήθειες, εκλογίκευσης λειτουργικών εξόδων, συνεισφορά ασφαλιστική CPN) με το 40% της απόδοσης φέτος.

Όπως ανέφερε ο διευθύνων σύμβουλος της Εurobank Φωκίων Καραβίας, με τη συγχώνευση με την Eurobank Cyprus – Ελληνικής θα δημιουργηθεί η μεγαλύτερη τράπεζα στην Κύπρο, με ενεργητικό 28 δισ. ευρώ.

Σήμερα, η Eurobank κατέχει το 93,5% της Ελληνικής και προβλέπεται η διαδικασία της δημόσιας πρότασης προς τους λοιπούς μετόχους για την απόκτηση του 100% των μετοχών (α’ τρίμηνο 2025). Η Ελληνική Τράπεζα συνεισέφερε €275 εκατ. στα προσαρμοσμένα καθαρά κέρδη του ομίλου το 2024. Τα οργανικά κέρδη προ προβλέψεων στο εξωτερικό αυξήθηκαν κατά 53.1% (ή 11,7% εξαιρουμένης της Ελληνικής Τράπεζας) και ανήλθαν σε €800εκ. και τα οργανικά λειτουργικά κέρδη προ φόρων αυξήθηκαν κατά 58,9%(ή 14,2% εξαιρουμένης της Ελληνικής Τράπεζας) σε €739εκατ. το 2024.

Στο τέλος του χρόνου αλλαγές

Η διαδικασία συγχώνευσης της Ελληνικής Τράπεζας με την Εurobank Cyprus αναμένεται το τρίτο τρίμηνο του 2025 και η εξαγορά της Astrobank από την Alpha Bank αναμένεται να ολοκληρωθεί κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2025.

Σημαντικό είναι το γεγονός ότι, με βάση την συμφωνία που έχει υπογράψει η Alpha Bank από την συναλλαγή με την Astrobank, εξαιρείται μέρος των μη εξυπηρετούμενων δανείων, με αποτέλεσμα η συναλλαγή να είναι ουδέτερη για τον δείκτη των προβληματικών δανείων σε επίπεδο ομίλου.

Τα δεδομένα δείχνουν ότι η Κύπρος παραμένει σταθερά στις επιλογές των Ελλήνων τραπεζιτών, συνδυάζει προσδοκίες υψηλών κερδών, υπάρχουν τεράστια αποθέματα ρευστότητας στις κυπριακές τράπεζες, υπάρχει ενδιαφέρον για νέες πιστώσεις, η οικονομία έχει από τις καλύτερες επιδόσεις ευρωπαϊκά και η Κύπρος αποτελεί σημείο αναφοράς για επέκταση της παρουσίας τους προς Ανατολάς.

Η κυπριακή οικονομία τρέχει με ρυθμό 2,5%, ανάμεσα στις καλύτερες της Ευρωζώνης, κατέχοντας την τέταρτη θέση μετά τις Μάλτα, Κροατία, Ισπανία (στοιχεία Eurostat). Το ΑΕΠ της χώρας αναμένεται να τρέχει με 2,7% για το 2025 έχει σταθερά μειωμένο πληθωρισμό και πλεόνασμα στο 3,1% του ΑΕΠ της, στοιχείο που την κατατάσσει ως τη χώρα με το υψηλότερο ποσοστό στην ευρωζώνη για δεύτερη χρονιά.

Μεγέθη που δημιουργούνται

Σημειώνεται πως η Alpha Bank Κύπρου διαθέτει σήμερα 12 καταστήματα, 16 ΑΤΜ και 374 εργαζόμενους, ενώ η AstroBank έχει 14 καταστήματα, 15 ΑΤΜ και 411 εργαζόμενους.

Με την ολοκλήρωση της εξαγοράς, που τελεί υπό την αίρεση των απαραίτητων εποπτικών εγκρίσεων, ο ενοποιημένος τραπεζικός οργανισμός θα διαθέτει 26 καταστήματα, 31 ΑΤΜ και πάνω από 700 εργαζομένους.

Στις 31 Δεκεμβρίου 2024, ο αριθμός προσωπικού που εργοδοτούσε ο όμιλος της Ελληνικής ήταν 2.265 (30 Σεπτεμβρίου 2024: 2.274 και 31 Δεκεμβρίου 2023: 2.256). Από το σύνολο του προσωπικού που απασχολούσε ο όμιλος, 2.225 υπάλληλοι ήταν μόνιμο προσωπικό και 40 άτομα ήταν προσωρινό προσωπικό (30 Σεπτεμβρίου 2024: 2.227 μόνιμο προσωπικό, 47 προσωρινό προσωπικό και 31 Δεκεμβρίου 2023: 2.200 μόνιμο προσωπικό, 56 προσωρινό προσωπικό).

Τα έξοδα προσωπικού για την τέταρτη τριμηνία του 2024 ανήλθαν στα €34,8 εκατ. και αυξήθηκαν κατά 2% σε σύγκριση με €34,0 εκατ. την τριμηνία του 2024. Ο αριθμός των καταστημάτων της Ελληνικής είναι 53, των ΑΤΜ 156 και του προσωπικού 2.274ενώ της Eurobank Cyprys τα καταστήματα είναι 8, δεν υπάρχουν ΑΤΜ και ο αριθμός των εργαζομένων είναι 472.

Eίναι γνωστό ότι οι δυο τράπεζες έχουν παρουσία σε συμπληρωματικές δραστηριότητες, με τη μεν Ελληνική Τράπεζα να έχει έντονη παρουσία στον χώρο της λιανικής τραπεζικής και τη Eurobank Κύπρου στον τομέα της επιχειρηματικής πίστης, αλλά αυτό δεν εμποδίζει την μείωση προσωπικού και την μείωση του λειτουργικού κόστους.

Τι θα γίνει με το προσωπικό

Ένα από τα ερωτήματα είναι τι θα γίνει με το προσωπικό της Eurobank Cyprus τα οποία δεν είναι μέλη της ΕΤΥΚ σε αντίθεση με τους εργαζόμενους της Ελληνικής που ανήκουν στην συντεχνία των τραπεζικών υπαλλήλων και έχουν δοθεί πολλές μάχες για να υπογραφεί η συλλογική σύμβαση.

Δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι μετά τη συγχώνευση με την Ελληνική είναι πιθανόν να υπάρξουν αλλαγές στην πολιτική απασχόλησης, όπως σημειώνει η Eurobank στο έγγραφο της δημόσιας πρότασης που «τρέχει» από τις 11 Μαρτίου μέχρι τις 9 Απριλίου για απόκτηση και του υπολοίπου 6,53% της Ελληνικής Τράπεζας.

Δίδοντας διαβεβαιώσεις προς το υφιστάμενο προσωπικό της Ελληνικής Τράπεζας – όσους δεν επέλεξαν να αποχώρησαν με το τελευταίο σχέδιο εθελούσιας εξόδου – πως δεν προτίθεται να προβεί σε οποιεσδήποτε μονομερείς τροποποιήσεις των όρων απασχόλησης τους, σημειώνοντας περαιτέρω πως οποιαδήποτε μεταβολή στην πολιτική απασχόλησης «θα εξεταστεί αφού ολοκληρωθεί η συγχώνευση με την Eurobank Cyprus Ltd».

Η νομική συγχώνευση αναμένεται το τρίτο τρίμηνο φέτος και η λειτουργική θα ακολουθήσει στην συνέχει. Στην περίπτωση της Alpha Bank Cyprus και της Astrobank τα πράγματα είναι πιο απλά, γιατί και στις δυο τράπεζες οι διοικήσεις υπογράφουν – τουλάχιστον μέχρι τώρα- τις συμβάσεις προσωπικού με την συνδικαλιστική οργάνωση ΕΤΥΚ.

Θα γίνουν και άλλες κινήσεις; Η διάψευση για Τράπεζα Κύπρου

Iσχυρή και ενισχυμένη παρουσία εμφανίζει η Τράπεζα Κύπρου στο τραπεζικό σύστημα, όπως καταδεικνύουν τα οικονομικά αποτελέσματα και επιδόσεις της, επιβεβαιώνοντας παράλληλα την ευρωστία και τον αναπτυξιακό προσανατολισμό της.

Το 2024 αποτέλεσε χρονιά ορόσημο για την τράπεζα, με κέρδη ύψους 508 εκατομμυρίων -αυξημένα κατά 4%- αλλά και με προτεινόμενο ποσοστό διανομής 50% στους μετόχους. Παράλληλα, κατέγραψε ρεκόρ νέου δανεισμού ύψους €2.4 δισ., αυξημένου κατά 20% σε ετήσια βάση, γεγονός που την καθιστά τον μεγαλύτερο παροχέα δανείων στην Κύπρο με μερίδιο αγοράς 43%, την ίδια ώρα που το μερίδιο αγοράς στις καταθέσεις στην Κύπρο στο τέλος του 2024 ανήλθε στο 37.2%.

Αυτά τα νέα σε οικονομικό επίπεδο. Οι φήμες για το ενδεχόμενο εξαγοράς της Τράπεζας Κύπρου δεν σταματούν και ειδικά όσο εμφανίζει ισχυρές επιδόσεις.

Η τελευταία σχετική αναφορά ήταν στις 6 Μαρτίου 2025, όταν η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε. διάψευσε ως αναληθή δημοσιεύματα του ηλεκτρονικού τύπου στην Ελλάδα αναφορικά με διεργασίες για τη διενέργεια στρατηγικής συμφωνίας της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος Α.Ε. με την Τράπεζα Κύπρου. Να σημειώσουμε ότι το φημολογούμενο φλερτ είχε ξεκινήσει από τον Μάϊο του 2022 και η Εθνική Τράπεζα είχε διαψεύσει και τότε επισήμως μέσω της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς τα δημοσιεύματα περί συγχώνευσής της με την Τράπεζα Κύπρου.

Να σημειώσουμε ​ότι το 2019 η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος είχε ανακοινώνει ότι υπεγράφη σύμβαση με την AstroBank για την πώληση του 100% της θυγατρικής της ΕΤΕ στη Κύπρο, αλλά στην πορεία το deal χάλασε. Ένα deal που άρχισε να συζητιέται από το 2018 στους τραπεζικούς κύκλους και υπήρχε σχέδιο τι θα γίνει με τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια της Εθνικής Τράπεζας (Κύπρου). Η τραπεζική συμφωνία δεν κατέληξε και έξι χρόνια μετά η Astrobank εξαγοράστηκε από τον ελληνικό όμιλο Alpha Bank.

Δεν εξαγοράζονται όλα

Δεν είναι τυχαίο ότι η Βουλή ψήφισε εναρμονιστικό νομοσχέδιο, το οποίο θέτει τους παράγοντες που μπορεί να συνεκτιμηθούν από την αρμόδια αρχή, κατά πόσον μια άμεση ξένη επένδυση είναι πιθανό να θίξει την ασφάλεια ή τη δημόσια τάξη της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Προστίθεται ότι στο πλαίσιο της αξιολόγησης προτάσεων από επενδυτές για την εξαγορά επιχειρήσεων, οργανισμών ή χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, θα λαμβάνεται υπόψη αν οι επηρεαζόμενοι οργανισμοί δραστηριοποιούνται σε ιδιαίτερα ευαίσθητο τομέα ο οποίος αφορά στις υποδομές ζωτικής σημασίας (critical infrastructure), είτε φυσικές, είτε εικονικές, περιλαμβανομένων των υποδομών στους τομείς: Της ενέργειας, των μεταφορών, της ύδρευσης, της υγείας, των επικοινωνιών, των μέσων ενημέρωσης, της επεξεργασίας ή αποθήκευσης δεδομένων, της άμυνας, των εκλογικών ή των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών, περιλαμβανομένων των συστημικών πιστωτικών ιδρυμάτων.

Πάντως στην ανακοίνωση των ετήσιων αποτελεσμάτων 2024, πριν από ένα μήνα περίπου, ο διευθύνων σύμβουλος του συγκροτήματος Πανίκος Νικολάου είχε αναφέρει ότι για την ώρα δεν έχει τεθεί ενώπιον της διοίκησης της τράπεζας οποιαδήποτε πρόταση για εξαγορά της. Μετά την ενίσχυση της παρουσίας των δυο ελληνικών ομίλων, Eurobank και Alpha Bank, θεωρείται από τραπεζικούς κύκλους, δύσκολα θα εξαγοραστεί η Τράπεζα Κύπρο από τραπεζικό σχήμα με ελληνικό χρώμα καθώς τότε θα υπάρχει πλήρη διασύνδεση των δυο οικονομιών, Ελλάδας και Κύπρου, με όλα τα συνεπακόλουθα.