Λύση στο φλέγον πρόβλημα της στέγασης, που ταλαιπωρεί εκατομμύρια Ευρωπαίους, επιχειρεί να δώσει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Η έλλειψη επαρκούς στέγης για ιδιοκατοίκηση δεν είναι μόνο κυπριακό φαινόμενο, αλλά πανευρωπαϊκό και η ΕΤΕπ δηλώνει πρόθυμη να δραστηριοποιηθεί προς επίλυσή του, μιας και αναμένεται να επηρεάσει και τις επόμενες γενιές, στην περίπτωση που δεν ληφθούν αποτελεσματικά μέτρα σήμερα.
Δέκα δισ. φέτος και του χρόνου
Ειδικότερα, η ΕΤΕπ ανακοίνωσε χθες Πέμπτη ότι εισήγαγε νέα πανευρωπαϊκή επενδυτική πλατφόρμα για προσιτή και βιώσιμη στέγαση, με ταυτόχρονη αύξηση της χρηματοδότησης για τον κλάδο, ύψους €10 δισ. τα επόμενα δύο χρόνια.
Η αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος είναι ένα από τα θέματα στα οποία επικεντρώνεται το συνέδριο της ΕΤΕπ, με θέμα «Επενδύοντας σε μια πιο βιώσιμη και ασφαλή Ευρώπη», που διεξάγεται στο Λουξεμβούργο μεταξύ 5 και 7 Μαρτίου.
Κατά τη συζήτηση του θέματος, η ΕΤΕπ ανακοίνωσε την επικείμενη έναρξη του Σχεδίου Δράσης της για τη στέγαση, το οποίο περιλαμβάνει μια νέα διαδικτυακή πύλη (one-stop-shop) που θα παρέχει συμβουλές και χρηματοδότηση για την υποστήριξη της καινοτομίας στον κατασκευαστικό τομέα, την ανέγερση προσιτών κατοικιών και τις επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση και την ανακαίνιση του στεγαστικού αποθέματος σε όλη την Ευρώπη.
Η πρόεδρος της ΕΤΕπ Νάντια Καλβίνο είπε χθες ότι η Τράπεζα βλέπει τη στέγαση ως μια κοινή πρόκληση σε όλη την ΕΕ. Επισήμανε πως η ΕΕ χρειάζεται επιπλέον ένα εκατομμύριο νέα σπίτια κάθε χρόνο για να καλύψει τη ζήτηση, ενώ άλλα πέντε εκατομμύρια σπίτια τον χρόνο πρέπει να ανακαινίζονται, προκειμένου να αξιοποιηθεί το υπάρχον απόθεμα και να μειωθεί το κλιματικό αποτύπωμα τους.
Μέχρι το 2026, συνέχισε η κ. Καλβίνο, η ΕΤΕπ θα διπλασιάσει τη χρηματοδότηση για τη στέγαση, φτάνοντας τα €6 δισ., με συνολικές επενδύσεις ύψους €10 δισ. το 2025 και 2026. Κλειδί για τα παραπάνω, ανέφερε η πρόεδρος της ΕΤΕπ, αποτελεί η συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, κατονομάζοντας τις εθνικές τράπεζες, τον ιδιωτικό τομέα, αλλά και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Και λίγα και πανάκριβα
Από την πλευρά του, ο Ευρωπαίος Επίτροπος για την ενέργεια και τη στέγαση, Νταν Γιέρενσεν, ανέφερε ότι τα τελευταία 15 χρόνια τα ενοίκια έχουν αυξηθεί κατά 25% κατά μέσο όρο στην Ευρώπη, ενώ οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 50%.
Επιπλέον, ανέφερε ότι το 2024 το 17% του πληθυσμού στην Ευρώπη κατοικούσαν σε υπερπλήρη σπίτια, ενώ ένας στους δέκα Ευρωπαίους ξοδεύει το 40% ή και περισσότερο του εισοδήματός του για στέγαση.
«Οι νέοι αναβάλλουν τη δημιουργία οικογένειας, οι φοιτητές δεν αποδέχονται θέσεις σε πανεπιστήμια, οι εργαζόμενοι απορρίπτουν δουλειές, επειδή δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά το κόστος διαμονής», ανέφερε, υπογραμμίζοντας τη σημασία των επιπτώσεων της στεγαστικής κρίσης στην παραγωγικότητα της Ευρώπης και στην καθημερινότητα των Ευρωπαίων πολιτών.
Το σκέφτονται ΥΠΟΙΚ και ΥΠΕΣ
Όπως πληροφορούμαστε, τις εξελίξεις παρακολουθούν στενά στην Κύπρο, τόσο το Υπουργείο Εσωτερικών, όσο και το Υπουργείο Οικονομικών, αλλά και ο ΚΟΑΓ, ως ο κρατικός οργανισμός που υλοποιεί κατά κύριο λόγο κυβερνητικές αποφάσεις στεγαστικής πολιτικής.
Μάλιστα, το Υπουργείο Εσωτερικών, το οποίο ανακοίνωσε πρόσφατα αλλαγές στη στεγαστική πολιτική, πληροφορούμαστε ότι προτίθεται να μπει σε διάλογο με την ΕΤΕπ, ώστε, αφού ξεκαθαρίσει το πλαίσιο λειτουργίας της πλατφόρμας που ανακοινώθηκε, να διαμορφωθεί σχετική πρόταση για να μπορέσουν να αξιοποιηθούν ευρωπαϊκά κονδύλια και από κυπριακής πλευράς, δεδομένου ότι το στεγαστικό πρόβλημα καταγράφεται έντονα και στη χώρα μας.
Το ερώτημα που προκύπτει αυτή τη στιγμή είναι με ποιο τρόπο θα μπορέσουν να αξιοποιηθούν τα χρήματα αυτά. Ωστόσο, και γι’ αυτό το κομμάτι φαίνεται να γίνονται ορισμένα σενάρια επί χάρτου. Για παράδειγμα, ένα σενάριο είναι να αποφασίσει το Υπουργείο Οικονομικών να ετοιμάσει σχέδιο επιδότησης επιτοκίων για ανέγερση κατοικιών, τα οποία να διατεθούν κάτω από την ομπρέλα ενός προγράμματος προσιτής στέγης.
Ένα άλλο σενάριο, είναι να χρηματοδοτηθούν απευθείας ορισμένα οικιστικά έργα, με την προϋπόθεση αυτά ή ένα μέρος αυτών να διοχετευτούν στην αγορά για προσιτή στέγαση. Ένα τρίτο σενάριο είναι να εμπλακεί ο ΚΟΑΓ και να ετοιμάσει σχέδια προσιτής στέγης, ανάλογα με τα κονδύλια που θα εξασφαλιστούν. Το βέβαιο είναι ότι το Υπουργείο Εσωτερικών θα εμπλακεί σε διάλογο με την ΕΤΕπ, ώστε να εξασφαλιστούν κονδύλια από την πίτα των €10 δις που θα διατεθούν.
