Ο ιδιωτικός τομέας της ενέργειας στην Κύπρο, που κατά κύριο λόγο συνασπίζεται στους κόλπους του Συνδέσμου Αγοράς Ηλεκτρισμού (ΣΑΗ), δεν βλέπει με καθόλου καλό μάτι την αναβάθμιση του ηλεκτροπαραγωγού σταθμού στη Δεκέλεια, με δύο αεριοστροβίλους, και κυρίως το αίτημα της ΑΗΚ και του Υπουργείου Ενέργειας προς την Κομισιόν για απόσβεση αυτής της δαπάνης με μικρή επιβάρυνση όλων των καταναλωτών ηλεκρισμού μέσω των Υπηρεσιών Δημόσιας Ωφέλειας, αντί μόνο των καταναλωτών της ΑΗΚ.
Πληροφορίες του Φιλελευθέρου που επιβεβαιώθηκαν από τον Σύνδεσμο, αναφέρουν ότι έχει γίνει τις τελευταίες μέρες καταγγελία στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού για τις γραπτές παραστάσεις στις οποίες προέβη το Υπουργείο Ενέργειας, ώστε να πειστεί η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού να εγκρίνει την αντιμετώπιση της εγκατάστασης των δύο γεννητριών στη Δεκέλεια ως αναβάθμιση που θα προστατέψει συνολικά το ηλεκτρικό σύστημα της Κύπρου από προβλήματα ευστάθειας, θα ενισχύσει την προσπάθεια για επάρκεια ηλεκτρισμού, ελλείψει διασυνδέσεων, θα βοηθήσει στην ομαλή ηλεκτροδότηση του ανατολικού μέρους της χώρας σε περιόδους αιχμής στην κατανάλωση και θα επιτρέψει στην ΑΗΚ να αποσύρει μετά το 2029 τους ρυπογόνους ατμολέβητες στη Δεκέλεια, όπως αξιώνει η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Οι πληροφορίες μας αναφέρουν ότι, μέσω της καταγγελίας του, ο Σύνδεσμος Αγοράς Ηλεκτρισμού κατηγορεί την κυπριακή Κυβέρνηση ότι με τις πιο πάνω προσπάθειες ενισχύει τη δεσπόζουσα θέση της ΑΗΚ στην αγορά ηλεκτρισμού. Υποστηρίζει ακόμα ότι ενδεχόμενη συναίνεση της Κομισιόν να αποσβεστεί η δαπάνη για τις δύο γεννήτριες από όλους τους καταναλωτές, μέσω των Υπηρεσιών Δημόσιας Ωφελείας, θα συνιστούσε κρατική ενίσχυση προς την ΑΗΚ.
Πληροφορούμαστε ακόμα ότι ο ΣΑΗ επεξηγεί στην επιστολή του ότι το έργο της αναβάθμισης του σταθμού Δεκέλειας δεν είναι βιώσιμο και υποστηρίζει πως δεν θα βοηθήσει αποτελεσματικά στην κάλυψη της επάρκειας ηλεκτρισμού στην Κύπρο. Θέση του Συνδέσμου είναι ότι τα προβλήματα επάρκειας ηλεκτρικής ενέργειας μπορούν να λυθούν με την αξιοποίηση του νέου ηλεκτροπαραγωγού σταθμού (της PEC-Cyfield) στο Βασιλικό, συνολικής ισχύος 260 μεγαβάτ, είτε με την έλευση φυσικού αερίου το ταχύτερο δυνατό, είτε με προσωρινές μετατροπές στις γεννήτριες, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούν ντίζελ, μέχρι την εισαγωγή φυσικού αερίου.
Θέση του ΣΑΗ, στον οποίο προεδρεύει ο CEO της Cyfield Γιώργος Χρυσοχός, είναι ότι τα όποια προβλήματα επισημαίνονται από τον Διαχειριστή Συστήματος Μεταφοράς και εμποδίζουν την αύξηση της δυνατότητας παραγωγής από το Βασιλικό (από τους σταθμούς της ΑΗΚ και της PEC) μπορούν να λυθούν με αναβαθμίσεις στους υποσταθμούς της ΑΗΚ στην περιοχή, κάτι που απορρίπτουν Υπουργείο Ενέργειας, ΡΑΕΚ, Διαχειριστής Μεταφοράς και ΑΗΚ.
Κίνδυνος αρνητικής απάντησης
Η νέα καταγγελία του ΣΑΗ στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού, για τους αεριοστρόβιλους στη Δεκέλεια, έχει θορυβήσει την κυβερνητική πλευρά, καθώς ήδη καταγράφηκε τις προηγούμενες ημέρες δυσκολία στην προσπάθεια του Υπουργείου Ενέργειας να πείσει την Κομισιόν να εγκρίνει τη χρηματοδότηση της επένδυσης (περίπου 150 εκατ. ευρώ) μέσω των ΥΔΩ, από όλους τους καταναλωτές.
Αν επιβεβαιωθούν οι ανησυχίες και τελικά δεν εγκριθεί το αίτημα από τη Διεύθυνση Ανταγωνισμού, θα κληθούν Υπουργείο Ενέργειας και ΑΗΚ να διαχειριστούν ένα σοβαρό δίλημμα: Να εγκαταλείψουν τον σχεδιασμό για νέες γεννήτριες στη Δεκέλεια (την εγκατάσταση των οποίων θεωρούν επιβεβλημένη η ΡΑΕΚ και ο Διαχειριστής Μεταφοράς), έναντι πολύ μεγάλου ρίσκου για την ασφάλεια του συστήματος και την επάρκεια ηλεκτρισμού τα επόμενα χρόνια, ή να προχωρήσουν με οικονομική επιβάρυνση της ΑΗΚ στην εγκατάσταση των γεννητριών.
Στη δεύτερη περίπτωση, η ΑΗΚ θα κινδυνεύει με μια πολύ σοβαρή οικονομική περιπέτεια, καθώς οι υπηρεσιακοί της θεωρούν την αναβάθμιση της Δεκέλειας -υπό τα σημερινά ενεργειακά δεδομένα στην Κύπρο- ασύμφορη και μη βιώσιμη για την ίδια την ΑΗΚ. Η ανάληψη του οικονομικού βάρους για τις νέες γεννήτριες (ήδη η Αρχή Ηλεκτρισμού δεσμεύτηκε να αναλάβει από τα ταμειακά της διαθέσιμα το κόστος για τα συστήματα αποθήκευσης) θα ανεβάσει το κόστος του ηλεκτρισμού για τους πελάτες της ΑΗΚ, σε συνθήκες ανταγωνιστικής αγοράς, αλλά επιπλέον θα δημιουργήσει συνθήκες ώστε ιδιώτες παραγωγοί ενέργειας να ανεβάσουν και τις δικές τους τιμές, σε επίπεδα πλησίον των τιμών της ΑΗΚ, παρά τη μεγάλη διαφορά στο κόστος παραγωγής τους.
Προηγήθηκε άλλη, πέρσι
Της συγκεκριμένης καταγγελίας (για τις νέες γεννήτριες στη Δεκέλεια) είχε προηγηθεί άλλη καταγγελία του συνδέσμου στη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού, πριν από περίπου ένα χρόνο, με αντικείμενο εκείνη τη φορά το αίτημα του Υπουργείου Ενέργειας να δοθεί παρέκκλιση στην Κύπρο, ώστε να εγκατασταθούν από την ΑΗΚ -και να τυγχάνουν διαχείρισης από τον ανεξάρτητο Διαχειριστή Μεταφοράς- κεντρικά συστήματα αποθήκευσης προς υποστήριξη του δικτύου, ώστε να εξισορροπείται ευκολότερα το σύστημα, να μειωθούν οι περικοπές από φωτοβολταϊκά και να εξασφαλιστεί και οικονομικότερη παραγωγή ηλεκτρισμού, μέσω μικρότερης χρήσης πεπαλαιωμένων αντι-οικονομικών γεννητριών.
Το αίτημα της Δημοκρατίας για παρέκκλιση έγινε δεκτό τελικά από την ΕΕ και ήδη το Υπουργικό Συμβούλιο έχει εγκρίνει νομοσχέδιο αρχές Φεβρουαρίου, που επιτρέπει στον Διαχειριστή να διαχειρίζεται συστήματα κεντρικής αποθήκευσης. Το νομοσχέδιο κατατέθηκε χθες στη Βουλή.
