Υπουργικό: Ικανοποίησε εργοδότες, εξόργισε συντεχνίες – Πώς αντιδρούν σήμερα

Την ικανοποίηση των εργοδοτών, αλλά ταυτόχρονα την έντονη δυσαρέσκεια των συντεχνιών, προκάλεσε η χθεσινή απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου να εγκρίνει το «Πλαίσιο Εργοδότησης Αλλοδαπών Εργαζομένων», με το οποίο αναθεωρούνται αρκετά σημεία σε σχέση με την εργοδότηση ξένων εργαζομένων.

Από πλευράς της, πάντως, η κυβέρνηση θεωρεί ότι οι ψηλοί ρυθμοί ανάπτυξης της οικονομίας, η μείωση της ανεργίας και το Υψηλό ποσοστό απασχόλησης καθιστούσαν αναγκαίες τις αποφάσεις αυτές, ώστε να συνεχίσει η πορεία ανάπτυξης της οικονομίας.

Προς δυναμική αντίδραση

Ειδικότερα, από πλευράς συντεχνιών αναμένεται ότι σήμερα θα υπάρξει κοινή τοποθέτηση όσον αφορά στη χθεσινή απόφαση του Υπουργικού. Παράλληλα, οι πληροφορίες μας αναφέρουν ότι υπάρχει έντονη δυσαρέσκεια για το γεγονός ότι λήφθηκαν οι εν λόγω αποφάσεις μια βδομάδα πριν από τη συνάντηση των συνδικαλιστικών οργανώσεων με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (28/2), ωστόσο δύσκολα θα αποφασιστεί ακύρωση της συνάντησης ως ένδειξη διαμαρτυρίας. Το βέβαιο είναι ότι εφόσον η συνάντηση πραγματοποιηθεί κανονικά, μεγάλο μέρος της θα αφιερωθεί στις χθεσινές αποφάσεις του Υπουργικού, στην επέκταση των συλλογικών συμβάσεων, καθώς επίσης και στα άλλα μεγάλα εργασιακά θέματα, δηλαδή την ΑΤΑ, τον κατώτατο μισθό και τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού.

Δεν αποκλείεται από πλευράς συντεχνιών να αποφασιστεί κάποια μορφή δυναμικής αντίδρασης, ώστε να δοθεί το μήνυμα της έντονης δυσαρέσκειας για την πολιτική που ακολουθείται στα εργασιακά θέματα από την παρούσα Κυβέρνηση.

Η πρώτη αντίδραση του συνδικαλιστικού κινήματος καταλήγει στη θέση ότι η Κυβέρνηση με τη συγκεκριμένη απόφαση ικανοποίησε τα βασικά αιτήματα των εργοδοτών, την ίδια στιγμή που ο υπουργός Εργασίας είχε αρνηθεί, όπως υποστηρίζουν, να τους δώσει την τελική του πρόταση προτού την καταθέσει στο Υπουργικό.
Την ίδια ώρα, θέτουν θέμα διαδικασίας, αλλά ως ένα σημείο και ηθικής δεοντολογίας, δεδομένου ότι το νέο πλαίσιο εγκρίθηκε μία βδομάδα πριν από τη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ενώ όσον αφορά στον κοινωνικό διάλογο, επισημαίνεται πως πλέον είναι ξεκάθαρο πως διαφορετικά τον αντιλαμβάνονται οι συντεχνίες και διαφορετικά η Κυβέρνηση.

Ικανοποίηση εργοδοτών

Από την άλλη, οι εργοδότες παρουσιάζονται ικανοποιημένοι από το νέο πλαίσιο εργοδότησης αλλοδαπών, σημειώνοντας ότι βελτιώνονται σημαντικά σημεία σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς και στέκονται ιδιαίτερα σε δυο σημεία: (α) Στη δυνατότητα κινητικότητας των εργαζομένων για τοποθέτηση σε υποστατικά του ίδιου εργοδότη σε επαρχιακό επίπεδο και (β) στην αύξηση του ανώτατου ποσοστού αποκοπής από τις ακαθάριστες βασικές απολαβές του εργαζομένου για σκοπούς στέγασης από 10% σε 25%.
Μάλιστα, τονίζουν ότι οι αλλαγές αυτές είναι μεν ευπρόσδεκτες, αλλά έρχονται με σημαντική καθυστέρηση, αφού ορισμένες από τις προηγούμενες αποφάσεις είχαν ληφθεί από τη δεκαετία του ’90 και θα έπρεπε να είχαν διαφοροποιηθεί χρόνια προηγουμένως.

Σημαντική βελτίωση στην αγορά εργασίας

Αναλυτικότερα, σε γραπτή του δήλωση μετά τη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ο υπουργός Εργασίας Γιάννης Παναγιώτου σημείωσε μεταξύ άλλων ότι το Σώμα ενημερώθηκε για τις θετικές εξελίξεις στην αγορά εργασίας και έλαβε αποφάσεις που αποσκοπούν στην ενίσχυση της επάρκειας των μισθολογικών απολαβών, στην διαμόρφωση συνθηκών πλήρους απασχόλησης και στην κάλυψη των επιπρόσθετων αναγκών στελέχωσης.

Σύμφωνα με τον κ. Παναγιώτου, κατά την τελευταία διετία βελτιώθηκε σημαντικά η κατάσταση της αγοράς εργασίας, αφού, σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, η ανεργία περιορίστηκε στο 5%, η απασχόληση προσέγγισε το 80%, ο μέσος μισθός αυξήθηκε κατά 8.5% και η συμμετοχή σε προγράμματα κατάρτισης αυξήθηκε κατά 27%, ενώ μέσα από τον κοινωνικό διάλογο οι μεγάλες συλλογικές συμβάσεις ανανεώθηκαν με ορίζοντα μακράς πνοής μέχρι το τέλος του 2027.

Ο υπουργός Εργασίας εξέφρασε τη βεβαιότητα του ότι τα θετικά αποτελέσματα θα συνεχιστούν και οι στόχοι για πλήρη απασχόληση και πλήρη στελέχωση θα επιτευχθούν, συνδράμοντας ουσιαστικά στην αναπτυξιακή πορεία της κυπριακής οικονομίας, που επιτρέπει την βελτίωση των όρων εργασίας, την ενίσχυση της επάρκειας των μισθών, και την αναβάθμιση της ευημερίας των πολιτών.
Συγκεκριμένα, επισήμανε ότι εντός του 2025, η προσπάθεια για την μείωση της ανεργίας και την αύξηση της απασχόλησης θα συνεχιστεί, ώστε η ανεργία να περιοριστεί σε ποσοστά χαμηλότερα του 5% και η απασχόληση να ξεπεράσει το 80%.

Το νέο Πλαίσιο Εργοδότησης

Οι βασικότερες τροποποιήσεις στις υφιστάμενες διαδικασίες που περιλαμβάνονται στο νέο Πλαίσιο Εργοδότησης Αλλοδαπών Εργαζομένων είναι:

• Θεσμοθετείται η λειτουργία Τριμερούς Συμβουλευτικής Επιτροπής με τη συμμετοχή του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, των συνδικαλιστικών οργανώσεων και των εργοδοτικών συνδέσμων για την παρακολούθηση της εφαρμογής των προβλεπόμενων διαδικασιών.
• Επικαιροποιείται ο κατάλογος των επαγγελμάτων που εμπίπτουν σε τομείς όπου θα εφαρμόζεται κατ’ εξαίρεση αυξημένη ποσόστωση απασχόλησης αλλοδαπών εργατών, λόγω τεκμηριωμένης ανεπάρκειας του διαθέσιμου εγχώριου ανθρώπινου δυναμικού.
• Παρέχεται η δυνατότητα κινητικότητας των εργαζομένων για τοποθέτηση σε υποστατικά του ίδιου εργοδότη σε επαρχιακό επίπεδο και προνοείται η δυνατότητα υποβολής αιτήματος για περιορισμένη κινητικότητα των εργαζομένων για τοποθέτηση σε υποστατικά του ίδιου εργοδότη σε παγκύπριο επίπεδο.
• Αναβαθμίζονται οι συνθήκες διαβίωσης των αλλοδαπών εργαζομένων με την εισαγωγή συγκεκριμένων κριτηρίων, σε συνδυασμό με την αύξηση του ανώτατου ποσοστού αποκοπής από τις ακαθάριστες βασικές απολαβές του εργαζομένου για σκοπούς στέγασης από 10% σε 25%, νοουμένου ότι οι χώροι διαμονής πληρούν τα καθορισμένα κριτήρια.
• Συμπεριλαμβάνονται ασφαλιστικές δικλίδες για παρακολούθηση της αγοράς εργασίας, με δυνατότητα ανάκλησης/μη ανανέωσης εγκρίσεων απασχόλησης υπηκόων τρίτων χωρών σε περίπτωση αρνητικών διαφοροποιήσεων στην ανεργία ή/και τους μισθούς του εγχώριου ανθρώπινου δυναμικού.
• Προνοείται η δυνατότητα καθορισμού υποχρεωτικής συμμετοχής αλλοδαπών εργαζομένων σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης, ως προϋπόθεσης για τη συνέχιση της εργοδότησης σε συγκεκριμένα επαγγέλματα ή κατηγορίες επαγγελμάτων για σκοπούς διασφάλισης της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Οι πρώτες αντιδράσεις από τους κοινωνικούς εταίρους

Μιλώντας στον «Φ», ο Γενικός Διευθυντής της ΟΕΒ Μιχάλης Αντωνίου σημείωσε ότι τα δυο σημεία για τα οποία είχε έντονη θέση η Ομοσπονδία έχουν περιληφθεί στο νέο πλαίσιο εργοδότησης και αυτό όπως είπε, ικανοποιεί.

Πρόκειται για τη δυνατότητα κινητικότητας των εργαζομένων για τοποθέτηση σε υποστατικά του ίδιου εργοδότη σε επαρχιακό επίπεδο και για την αύξηση του ανώτατου ποσοστού αποκοπής από τις ακαθάριστες βασικές απολαβές του εργαζομένου για σκοπούς στέγασης από 10% σε 25%. Σημείωσε ότι οι αλλαγές αυτές, οι οποίες είναι λογικές και αναγκαίες, όπως είπε, θα έπρεπε να είχαν γίνει προ πολλού.

Παράλληλα, ο κ. Αντωνίου επισήμανε ότι η ΟΕΒ έχει και άλλες εισηγήσεις, με τις οποίες θα επανέλθει γύρω στο καλοκαίρι, ώστε να βελτιωθεί ακόμα περισσότερο το συγκεκριμένο πλαίσιο.

– Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Αναπληρωτής ΓΓ του ΚΕΒΕ Αιμίλιος Μιχαήλ, ο οποίος επίσης αναφέρθηκε στις δυο προαναφερθείσες αποφάσεις, σημειώνοντας μάλιστα ότι η προηγούμενη απόφαση για το ζήτημα των αποκοπών για λόγους στέγασης είχε ληφθεί το 1992 και επομένως ήταν κάτι που έπρεπε να διαφοροποιηθεί. Πρόσθεσε πως αν υλοποιηθούν οι αποφάσεις που έλαβε το Υπουργικό, σε συνδυασμό με την ακόμα μεγαλύτερη μείωση του χρόνου εξέτασης των αιτήσεων για ξένους εργάτες ώστε να φτάσει τις 6 βδομάδες, η κατάσταση στην αγορά εργασίας θα βελτιωθεί σημαντικά.

• Εντελώς διαφορετική είναι η αντίδραση από το άλλο στρατόπεδο, αυτό των συντεχνιών. Ο πρόεδρος της ΔΕΟΚ Στέλιος Χριστοδούλου μιλώντας στον «Φ» τοποθετήθηκε με έντονο τρόπο μετά τη χθεσινή απόφαση, τονίζοντας ότι ο καθένας θα πρέπει πλέον να προβληματιστεί όσον αφορά το πώς ερμηνεύεται ο κοινωνικός διάλογος.
• Μάλιστα, προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, τόνισε ότι οι συντεχνίες είναι απογοητευμένες από την στάση της Κυβέρνησης, ενώ θα έχουν κάθε δικαίωμα, όπως είπε, να παρουσιάζονται διστακτικές όσον αφορά στη συζήτηση των άλλων εργασιακών ζητημάτων. Τόνισε πως είναι πλέον φανερό ότι το ισοζύγιο μεταξύ εργοδοτικής και εργατικής πλευράς γέρνει πλέον ξεκάθαρα προς όφελος της μιας και σε βάρος της άλλης.
  Ο κ. Χριστοδούλου στάθηκε στην άρνηση, όπως υποστήριξε, του υπουργού Εργασίας να δώσει στις συντεχνίες την τελική πρόταση που θα κατέθετε στο Υπουργικό, επισημαίνοντας ότι το γεγονός πως οι εργοδότες ζητούσαν την άμεση προώθησή της στο Υπουργικό, δείχνει ότι αυτοί γνώριζαν τα βασικά σημεία της κυβερνητικής πρότασης και ικανοποιούνταν από αυτά. Σχολιάζοντας τέλος το σημείο που αφορά στην αύξηση του ανώτατου ποσοστού αποκοπής από τις ακαθάριστες βασικές απολαβές του εργαζομένου για σκοπούς στέγασης από 10% σε 25%, υποστήριξε ότι αυτό που έγινε, ήταν η έμμεση μείωση των μισθών των αλλοδαπών εργαζομένων προς όφελος των εργοδοτών.
• ΣΕΚ και ΠΕΟ απέφυγαν χθες τις επίσημες δηλώσεις, παρότι επικρατούσε στις τάξεις τους αναβρασμός και δυσφορία για την απόφαση του Υπουργικού. Οι πληροφορίες μας αναφέρουν ότι, αφού μελετηθεί η τελική απόφαση του Υπουργικού, θα εκδοθεί πιθανότατα σήμερα κοινή ανακοίνωση και των τριών συντεχνιών, ενώ εφόσον κριθεί αναγκαίο, δηλώνουν έτοιμες να δώσουν τη μάχη τους για διασφάλιση του αδύναμου μέρους, όπως αναφέρουν, σε μια διαπραγμάτευση, δηλαδή των εργαζομένων. Ιδιαίτερα έντονα αισθάνονται στην παρούσα φάση οι συνδικαλιστές για την άρνηση της Κυβέρνησης να προωθήσει αποφάσεις που θα προασπίσουν και θα ενισχύσουν τον ρόλο των συλλογικών συμβάσεων στην αγορά εργασίας.