Το Υπουργείο Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας προχωρά τον Μάρτιο στη διαδικασία προσφορών για τη δημιουργία ενός καινοτόμου εργαλείου παρακολούθησης των τιμών των καυσίμων, με Τεχνητή Νοημοσύνη (ΤΝ) και αλγόριθμους. Όπως ανέφερε ο Υπουργός Γιώργος Παπαναστασίου στην Επιτροπή Ελέγχου της Βουλής, το νέο σύστημα θα βελτιώσει σημαντικά τη διαφάνεια και την εποπτεία της αγοράς, αντικαθιστώντας τη μέχρι σήμερα χειροκίνητη διαδικασία με excel.

«Όταν πήγα στο Υπουργείο, διαπίστωσα ότι ο τρόπος παρακολούθησης των τιμών ήταν απαρχαιωμένος», δήλωσε ο Υπουργός, εξηγώντας ότι με το νέο εργαλείο, η καταγραφή και ανάλυση των δεδομένων θα γίνεται αυτόματα, εξαλείφοντας τον ανθρώπινο παράγοντα στη σύγκριση των τιμών.

Έλεγχος προμηθευτών και ανίχνευση «ύποπτων» αυξήσεων

Σύμφωνα με τον κ. Παπαναστασίου, το σύστημα θα παρακολουθεί τη συμπεριφορά των προμηθευτών και θα μπορεί να προβλέπει τις μελλοντικές κινήσεις τους στην αγορά. Σε περίπτωση που ένας προμηθευτής προχωρήσει σε ανεξήγητη αύξηση τιμών, η υπόθεση θα διερευνάται αυτοματοποιημένα από την Υπηρεσία Προστασίας Καταναλωτή.

Το εργαλείο θα επιτρέπει επίσης τη διασταύρωση στοιχείων σχετικά με τη διαμόρφωση των τιμών, απαντώντας σε βασικά ερωτήματα όπως γιατί μια διεθνής μείωση δεν αποτυπώνεται άμεσα στις τιμές των πρατηρίων, ενώ οι αυξήσεις εφαρμόζονται αμέσως.

Ο Υπουργός σημείωσε ότι οι διαφορές τιμών μεταξύ των πρατηρίων καυσίμων συνδέονται και με τις διαφορετικές πηγές προμήθειας καυσίμων. Οι κυπριακές εταιρείες τροφοδοτούνται είτε από τα διυλιστήρια στη Χάιφα (Ισραήλ) είτε από τον Ασπρόπυργο (Ελλάδα), με το μεταφορικό κόστος να επηρεάζει την τελική τιμή.

Συμμόρφωση με την Έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας

Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου, Μάριος Παναγίδης, δήλωσε ότι το Υπουργείο έχει εξετάσει τις παρατηρήσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας και έχει συμμορφωθεί στο μέτρο του δυνατού.

Ο Γενικός Ελεγκτής, Ανδρέας Παπακωνσταντίνου, παρουσίασε τα ευρήματα του οικονομικού ελέγχου, επισημαίνοντας καθυστερήσεις στις εκκαθαρίσεις εταιρειών και τη διαχείριση του Ταμείου Αφερεγγυότητας. Όπως είπε, υπήρχαν 1.713 εκκρεμότητες φυσικών προσώπων και 1.043 εταιρειών, ενώ το Υπουργείο προσλαμβάνει προσωπικό για την επιτάχυνση της διαδικασίας.

Η διευθύντρια του Τμήματος Αφερεγγυότητας, Σίλεια Ηρακλείδου, επιβεβαίωσε ότι το σύνολο των εκκρεμοτήτων ανέρχεται σε 11 εκατ. ευρώ και ότι η διαδικασία ρευστοποίησης περιουσιών καθυστερεί λόγω νομικών εμπλοκών. Παράλληλα, προχωρά η αναθεώρηση της νομοθεσίας για τις πτωχεύσεις, που αναμένεται να ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιούνιο.

«Μαύρη αγορά» στη μεταπώληση αδειών φωτοβολταϊκών πάρκων

Ο Υπουργός Ενέργειας επιβεβαίωσε τις καταγγελίες της ανεξάρτητης Βουλευτή Αλεξάνδρας Ατταλίδου για μεταπώληση αδειών φωτοβολταϊκών πάρκων, χαρακτηρίζοντας το φαινόμενο ως μια άτυπη “μαύρη αγορά”.

Για την αντιμετώπιση του ζητήματος, η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) εξετάζει αυστηρότερη πολιτική, με ακύρωση της άδειας εάν ο επενδυτής δεν προχωρήσει στην κατασκευή του πάρκου εντός καθορισμένου χρονικού διαστήματος.

Σχετικά με την ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών, ο Υπουργός ανέφερε ότι έχει εκπονηθεί χωροταξικό σχέδιο για την έγκριση νέων πάρκων σε περιοχές μελετημένες περιβαλλοντικά. Παράλληλα, εξετάζεται η δημιουργία ενεργειακών κοινοτήτων, όπως το μοντέλο του Κάτω Πύργου, όπου η τοπική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας θα καταναλώνεται απευθείας εντός της κοινότητας.

Ο Υπουργός διέψευσε ότι οι καταναλωτές πληρώνουν φουσκωμένους λογαριασμούς ρεύματος λόγω των αποκοπών στα φωτοβολταϊκά. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου, το 2024 μόνο 1% της παραγόμενης ενέργειας χάθηκε, με την οικονομική επίπτωση να ανέρχεται σε 3-4 ευρώ ανά λογαριασμό.

Εμπορικό ισοζύγιο: Πλεόνασμα στις υπηρεσίες

Σύμφωνα με τον Λουκή Συμεωνίδη από την Υπηρεσία Εμπορίου, οι εγχώριες εξαγωγές της Κύπρου ανέρχονται σε 2,4 δισ. ευρώ, με κυριότερα προϊόντα το χαλλούμι, τα φάρμακα και τους χυμούς.

Οι εισαγωγές αγγίζουν τα 12,9 δισ. ευρώ, δημιουργώντας εμπορικό έλλειμμα. Ωστόσο, το ισοζύγιο υπηρεσιών είναι πλεονασματικό, καθώς η Κύπρος εξάγει 21 δισ. ευρώ και εισάγει 15 δισ. ευρώ σε υπηρεσίες.

Ο Υπουργός ανακοίνωσε ότι η Υπηρεσία Εμπορίου θα συνδεθεί με τη βιομηχανία, προκειμένου να ενισχυθεί η αλυσίδα τροφοδοσίας και να προωθηθούν κυπριακά προϊόντα με στοχευμένες εμπορικές αποστολές.

Προστασία περιουσίας προσφυγικών εταιρειών

Σε ερώτηση του Βουλευτή του ΔΗΚΟ, Ζαχαρία Κουλία, η Έφορος Εταιρειών, Ειρήνη Μυλωνά, ανέφερε ότι οι προσφυγικές εταιρείες δεν διαγράφονται εάν δεν έχουν δραστηριοποιηθεί από το 1974 και μετά.

Αν όμως μια εταιρεία έχει λειτουργήσει στις ελεύθερες περιοχές, δεν θεωρείται προσφυγική. Σε περίπτωση διάλυσής της, η περιουσία περνά στους μετόχους ή κηρύσσεται “αδέσποτη” και περιέρχεται στο κράτος.

Οι Βουλευτές εξέφρασαν την πρόθεσή τους να εξετάσουν νομοθετικές τροποποιήσεις για την προστασία των εταιρειών αυτών.

Πολιτικές τοποθετήσεις

Οι Βουλευτές εξήραν τις προσπάθειες του Υπουργείου, με τον Χρύση Παντελίδη (ΔΗΚΟ) να σημειώνει ότι κανένα άλλο Υπουργείο δεν έχει αναλάβει τόσα κρίσιμα ζητήματα, ενώ ο Ονούφριος Κουλλάς (ΔΗΣΥ) τόνισε τη σημασία της συνεργασίας με την Ελεγκτική Υπηρεσία.

Ο Χρίστος Χριστοφίδης (ΑΚΕΛ) ζήτησε ενίσχυση των Μονάδων Εσωτερικού Ελέγχου, ενώ ο Αλέκος Τρυφωνίδης (ΔΗΠΑ) αναφέρθηκε στο ζήτημα των αερόσακων Takata, ζητώντας κυβερνητική παρέμβαση.

ΚΥΠΕ