Παράλληλα, προωθείται η πράσινη ανάπτυξη, με έργα που εστιάζουν στη βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Η Κύπρος αντλεί σημαντικούς πόρους από το ευρωπαϊκό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, διαθέτοντας περίπου 1,2 δισ. ευρώ για την επανεκκίνηση της οικονομίας. Ένα σημαντικό ποσοστό αυτών των κονδυλίων προορίζεται για την ενίσχυση της καινοτομίας, της έρευνας και της ψηφιακής μετάβασης.
Το Σχέδιο χρηματοδοτεί δράσεις που ενισχύουν τη συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων, πανεπιστημίων και ερευνητικών ιδρυμάτων, προωθώντας έργα που συνδέουν την τεχνολογία με τις ανάγκες της αγοράς. Παράλληλα, ενισχύονται προγράμματα όπως η ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών μέσω ψηφιακών εργαλείων, η βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας στις επιχειρήσεις και η μετάβαση στη βιώσιμη επιχειρηματικότητα.
ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟ «BRAND CYPRUS»
Η Κύπρος καταφέρνει να προσελκύει διεθνείς επενδύσεις στον τομέα της καινοτομίας χάρη στο στρατηγικό της πλεονέκτημα: τη γεωγραφική της θέση, το φιλικό επιχειρηματικό περιβάλλον και τις φορολογικές διευκολύνσεις. Η ανάπτυξη τεχνολογικών πάρκων, όπως αυτό στη Λάρνακα, και οι συμφωνίες συνεργασίας με ξένα πανεπιστήμια και εταιρείες αναδεικνύουν το «brand Cyprus» ως πόλο έλξης για καινοτόμα έργα.
ΣΧΕΔΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΙΣ ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
Η καινοτομία αποτελεί πλέον ακρογωνιαίο λίθο της επιχειρηματικής ανάπτυξης στην Κύπρο, με μια σειρά από σχέδια και πρωτοβουλίες να στηρίζουν δυναμικά τις κυπριακές επιχειρήσεις στη μετάβασή τους στη νέα ψηφιακή και πράσινη εποχή.
Από την ενίσχυση της έρευνας και της ανάπτυξης μέχρι την υποστήριξη νεοφυών επιχειρήσεων (startups), το οικοσύστημα καινοτομίας της Κύπρου επεκτείνεται με στόχο να καταστεί ένας από τους πρωτοπόρους κόμβους επιχειρηματικότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Δύο από τις πιο γνωστές πρωτοβουλίες στην Κύπρο για τη στήριξη νεοφυών επιχειρήσεων είναι το IDEA Innovation Center και το Cyprus Seeds.
Το IDEA Innovation Center, που λειτουργεί υπό την αιγίδα της Τράπεζας Κύπρου, αποτελεί θερμοκοιτίδα για startups, προσφέροντας καθοδήγηση, χρηματοδότηση και πρόσβαση σε δίκτυα επενδυτών. Μέχρι σήμερα, έχει βοηθήσει δεκάδες επιχειρήσεις να αναπτυχθούν, με έμφαση σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη (AI), οι χρηματοοικονομικές τεχνολογίες (fintech) και η υγεία.
Το Cyprus Seeds είναι ένα μη κερδοσκοπικό πρόγραμμα που χρηματοδοτεί και υποστηρίζει ερευνητές και επιχειρήσεις με καινοτόμες ιδέες. Με έμφαση στη σύνδεση της ακαδημαϊκής έρευνας με την αγορά, το Cyprus Seeds παρέχει χρηματοδότηση, τεχνική υποστήριξη και εκπαιδευτικά προγράμματα για τη μετατροπή καινοτόμων ιδεών σε εμπορικά βιώσιμα προϊόντα.
ΙΣΧΥΡΟ ΜΠΟΥΣΤΑΡΙΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ
Η κυβέρνηση προωθεί ενεργά την ψηφιακή μετάβαση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ), μέσω σχεδίων που επιδοτούν την ενσωμάτωση ψηφιακών τεχνολογιών. Προγράμματα όπως το «Ψηφιακό Άλμα» και το «Ψηφιακή Αναβάθμιση» παρέχουν χρηματοδότηση για την υιοθέτηση ψηφιακών εργαλείων, όπως το ηλεκτρονικό εμπόριο, οι αυτοματοποιημένες διαδικασίες και οι τεχνολογίες cloud.
Στον τομέα της πράσινης ανάπτυξης, προωθούνται σχέδια που στοχεύουν στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των επιχειρήσεων. Η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και η ανάπτυξη βιώσιμων προϊόντων αποτελούν βασικούς στόχους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η στήριξη της ναυτιλίας για την ενσωμάτωση πράσινων τεχνολογιών, ενώ η γεωργία ενισχύεται μέσω της εφαρμογής έξυπνων τεχνολογιών καλλιέργειας.
ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΑΡΚΩΝ
Η δημιουργία τεχνολογικών πάρκων, όπως αυτό που σχεδιάζεται στη Λάρνακα, αποτελεί μέρος της στρατηγικής για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και την ανάπτυξη του τεχνολογικού οικοσυστήματος. Τα πάρκα αυτά προσφέρουν σύγχρονες υποδομές και κίνητρα για εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε τομείς αιχμής, όπως η πληροφορική, οι βιοεπιστήμες και η ενέργεια. Αν και αυτά τα βήματα γίνονται με πολύ αργό ρυθμό.
ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ
Παρά τις σημαντικές πρωτοβουλίες, η Κύπρος εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προκλήσεις στη χρηματοδότηση καινοτόμων επιχειρήσεων, ιδιαίτερα σε μικρότερη κλίμακα. Παράλληλα, η ανάγκη για ενίσχυση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού παραμένει κρίσιμη, ενώ η συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μπορεί να βελτιωθεί περαιτέρω.
Η Κύπρος βαδίζει σταθερά προς τη δημιουργία ενός βιώσιμου και ανταγωνιστικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Με τη συνεχή υποστήριξη των υφιστάμενων σχεδίων και την εισαγωγή νέων εργαλείων, το νησί φιλοδοξεί να καταστεί πρότυπο καινοτομίας και επιχειρηματικότητας στην ευρύτερη περιοχή.
Το Υφυπουργείο Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής της Κύπρου, ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 2020, με κύριο στόχο τον ριζικό μετασχηματισμό της κυπριακής κοινωνίας και οικονομίας μέσω της προώθησης της έρευνας, της καινοτομίας και της ψηφιακής τεχνολογίας. Το Υφυπουργείο επιδιώκει να καθιερώσει την Κύπρο ως περιφερειακό κόμβο καινοτομίας και τεχνολογίας, συνδέοντας άμεσα τον ψηφιακό μετασχηματισμό του κράτους με τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου ψηφιακού οικοσυστήματος στη χώρα.
Στο πλαίσιο αυτό, έχει αναλάβει πρωτοβουλίες όπως η ανάπτυξη της εφαρμογής «Ψηφιακός Πολίτης», η οποία διατίθεται σε Google Play και App Store, υλοποιημένη στα πρότυπα του ελληνικού «Gov.gr Wallet». Αυτή η εφαρμογή ενισχύει τη συνεργασία Κύπρου-Ελλάδας στον τομέα του ψηφιακού μετασχηματισμού και διευκολύνει την πρόσβαση των πολιτών σε ψηφιακές υπηρεσίες.
Παράλληλα, το Υφυπουργείο συμμετέχει ενεργά σε διεθνείς πρωτοβουλίες, όπως η υπογραφή της Κοινής Δήλωσης των MED9 για την Τεχνητή Νοημοσύνη, προωθώντας τη συνεργασία μεσογειακών χωρών στον τομέα της ψηφιακής οικονομίας.
Από την άλλη πλευρά, το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ) διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας στην Κύπρο. Με προϋπολογισμό €150 εκατ. για την περίοδο 2021-2027, το ΙδΕΚ χρηματοδοτεί προγράμματα που ενισχύουν την έρευνα, την καινοτομία και την υιοθέτηση προηγμένων τεχνολογιών.
Πρόσφατα, το ΙδΕΚ, σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας της Ελλάδας, προκήρυξε νέα χρηματοδοτική πρόσκληση ύψους €2 εκατ., με στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας Κύπρου-Ελλάδας και την προώθηση της έρευνας και της καινοτομίας. Επιπλέον, το ΙδΕΚ συμμετέχει σε διεθνείς εκδηλώσεις, όπως το φεστιβάλ καινοτομίας SLUSH, προβάλλοντας τη δυναμική του κυπριακού οικοσυστήματος έρευνας και καινοτομίας και προσελκύοντας ξένους επενδυτές.
Η ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ ΕΙΝΑΙ ΑΠΟ ΜΟΝΟ ΤΟΥ ΑΛΛΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ
Η χώρα έχει καταφέρει να προσελκύσει επιχειρήσεις που αναπτύσσουν λύσεις σε τεχνολογίες αιχμής, όπως η τεχνητή νοημοσύνη (AI), η μηχανική μάθηση και τα μεγάλα δεδομένα.
Μια αξιοσημείωτη κατηγορία είναι οι εταιρείες που ειδικεύονται στην ανάπτυξη λογισμικού για χρηματοοικονομικές υπηρεσίες (fintech). Αυτές οι εταιρείες παρέχουν πλατφόρμες πληρωμών, εργαλεία διαχείρισης κινδύνων και καινοτόμες λύσεις για τον τραπεζικό τομέα, επιτρέποντας πιο ασφαλείς και αποδοτικές συναλλαγές.
Παράλληλα, δραστηριοποιούνται επιχειρήσεις που σχεδιάζουν λύσεις βασισμένες στο blockchain, βελτιώνοντας τη διαφάνεια και την ασφάλεια σε τομείς όπως η εφοδιαστική αλυσίδα και τα έξυπνα συμβόλαια.
Οι startups που ασχολούνται με την τεχνολογία υγείας (healthtech) έχουν επίσης σημαντική παρουσία. Εταιρείες αναπτύσσουν συστήματα τηλεϊατρικής, εφαρμογές για την παρακολούθηση της υγείας και καινοτόμες λύσεις διάγνωσης μέσω ψηφιακών εργαλείων. Αυτή η προσπάθεια, ιδιαίτερα μετά την πανδημία, έχει αυξήσει τη σημασία των τομέων υγείας και βιοτεχνολογίας στη χώρα.
Η ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΗΤΗΣ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗΣ ΣΤΙΣ ΚΥΠΡΙΑΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
Η υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης στην Κύπρο καταγράφεται κυρίως στους ακόλουθους τομείς:
- Χρηματοοικονομικές υπηρεσίες (FinTech): Η AI χρησιμοποιείται για την ανίχνευση απάτης, την ανάλυση πιστοληπτικής ικανότητας και την αυτοματοποίηση διαδικασιών, μειώνοντας το λειτουργικό κόστος.
- Τουρισμός και φιλοξενία: Chatbots και συστήματα AI παρέχουν εξατομικευμένες προτάσεις στους επισκέπτες, ενώ αναλύουν δεδομένα κρατήσεων για τη βελτίωση της εμπειρίας των πελατών.
- Υγεία: Η AI συμβάλλει στη διάγνωση ασθενειών, την ανάλυση ιατρικών δεδομένων και την ανάπτυξη φαρμάκων, με αρκετές κυπριακές επιχειρήσεις και ερευνητικά ιδρύματα να συμμετέχουν σε σχετικά έργα.
- Λιανικό εμπόριο: Συστήματα AI προβλέπουν καταναλωτικές τάσεις, βελτιστοποιούν τη διαχείριση αποθεμάτων και ενισχύουν το ηλεκτρονικό εμπόριο μέσω εξατομικευμένων προτάσεων.
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ
Διεθνείς συνεργασίες: Η Κύπρος συμμετέχει ενεργά σε διεθνείς πρωτοβουλίες, όπως η Κοινή Δήλωση MED9 για την Τεχνητή Νοημοσύνη, προωθώντας τη συνεργασία μεσογειακών χωρών για την ανάπτυξη στρατηγικών χρήσης της AI.
Εθνικό Πλαίσιο Ψηφιακής Πολιτικής: Το Πλαίσιο περιλαμβάνει χρηματοδοτικά προγράμματα για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενισχύοντας την υιοθέτηση τεχνολογιών AI σε λειτουργίες όπως η ανάλυση δεδομένων, η αυτοματοποίηση και η διαχείριση πελατών.
Ανάπτυξη δεξιοτήτων: Μέσα από συνεργασίες με πανεπιστήμια και το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ), σχεδιάζονται εκπαιδευτικά προγράμματα για την αναβάθμιση των ψηφιακών δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού, εξοπλίζοντας εργαζόμενους και επιχειρηματίες με τις γνώσεις που απαιτούνται για την αποτελεσματική χρήση της AI.
ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΙ
Παρά την προοδευτική προσέγγιση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η ευρεία υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης από τις επιχειρήσεις δεν είναι χωρίς εμπόδια:
Έλλειψη δεξιοτήτων: Πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην κατανόηση και εφαρμογή συστημάτων AI, λόγω περιορισμένης τεχνογνωσίας και εξειδικευμένου προσωπικού.
Κόστος υιοθέτησης: Οι υψηλές αρχικές επενδύσεις για την αγορά και εγκατάσταση τεχνολογιών AI, καθώς και οι δαπάνες εκπαίδευσης, αποτελούν σημαντικό εμπόδιο, ιδίως για μικρότερες επιχειρήσεις.
Διαχείριση δεδομένων και ιδιωτικότητα: Η συλλογή, επεξεργασία και χρήση μεγάλων όγκων δεδομένων, που είναι κρίσιμη για τη λειτουργία της AI, εγείρει ανησυχίες σχετικά με την προστασία της ιδιωτικότητας και την κυβερνοασφάλεια.
Η τεχνητή νοημοσύνη προσφέρει τεράστιες ευκαιρίες για τις κυπριακές επιχειρήσεις, εφόσον αυτές μπορέσουν να ξεπεράσουν τις υπάρχουσες προκλήσεις.
ΑΠΟ ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΤΕΥΧΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ INSIDER
