Τα πιο πρόσφατα στοιχεία που παρέθεσε η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ) στη Βουλή των Αντιπροσώπων σε σχέση με τα Μη Εξυπηρετούμενα Δάνεια (ΜΕΔ) υπενθυμίζουν πως ένα τεράστιο πρόβλημα εξακολουθεί να αποτελεί μέρος της κυπριακής οικονομίας. Συνολικά δάνεια €19.9 δισ.  τα οποία ανήκουν σε Εταιρείες Εξαγοράς Πιστώσεων (ΕΕΠ) κατηγοριοποιούνται ως ΜΕΔ ενώ άλλα €1.7 δισ. βρίσκονται ακόμα στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών.

Σε σχέση με τα ΜΕΔ στις τράπεζες, η ΚΤΚ αποδίδει τη μείωσή τους (-€100 εκατ.) κατά το δεύτερο τρίμηνο του 2024, πρωτίστως στις διαγραφές χορηγήσεων που αφορούν αναδιαρθρώσεις ή μη συμβατικές “λογιστικές” διαγραφές έναντι ποσών που περιλαμβάνονται ήδη στις προβλέψεις. Η μείωση αντικατοπτρίζει επίσης  πωλήσεις μικρών δανειακών χαρτοφυλακίων ΜΕΔ και αποπληρωμές δανείων, συμπεριλαμβανομένων των συμφωνιών ανταλλαγής χρέους με στοιχεία ενεργητικού. Η μείωση των ΜΕΔ οφείλεται επίσης σε θετικές μετακινήσεις δανείων που έχουν επιτυχώς αναδιαρθρωθεί και επανενταχθεί στην κατηγορία των εξυπηρετούμενων χορηγήσεων μετά το πέρας της περιόδου επιτήρησης/παρακολούθησης.

Συνεπώς η όποια μείωση δεν οφείλεται σε εκποιήσεις έναντι δανείων που δεν εξυπηρετούνται. Το ίδιο ισχύει και σε σχέση με τα δάνεια που ανήκουν σε ΕΕΠ, τα οποία ουσιαστικά παρουσιάζουν ελάχιστες διαφοροποιήσεις τα τελευταία χρόνια, αφού από τη μία οι συνεχείς αναβολές των διαδικασιών εκποίησης και από την άλλη οι δαιδαλώδεις και πολύπλοκες νομικές διαδικασίες καθιστούν τη διαδικασία εκποίησης χρονοβόρα και ιδιαιτέρως κοστοβόρα. Είναι ευρέως γνωστό στους οικονομικούς κύκλους ότι οι επενδυτές που απάλλαξαν τις τράπεζες από τον βραχνά των ΜΕΔ, έχουν πλέον αντιληφθεί πως στόχος δεν είναι η πραγματοποίηση κέρδους από τις συγκεκριμένες επενδύσεις αλλά ο περιορισμός της ζημιάς. Η συγκεκριμένη κατάσταση δεν αφορά μόνο μεγάλα διεθνή επενδυτικά ταμεία που επένδυσαν στην Κύπρο αλλά και το ίδιο το κυπριακό δημόσιο, το οποίο χρησιμοποίησε σχεδόν €4 δισ. από τα λεφτά των φορολογούμενων για να σώσει τις καταθέσεις στον Συνεργατισμό και ο μόνος τρόπος να εισπράξει μέρος τους πίσω είναι μέσω των ΜΕΔ που διαχειρίζεται η ΚΕΔΙΠΕΣ (€7.5 δισ.) πλείστα εκ των οποίων είναι ενυπόθηκα και έχουν ως εξασφάλιση ακίνητη περιουσία.

Τον βραχνά των ΜΕΔ συνεχίζουν να μας υπενθυμίζουν και οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης, με τελευταίο τον Morningstar DBRS ο οποίος παρόλο που αναβάθμισε τις προοπτικές της κυπριακής οικονομίας, εντούτοις, φρόντισε να υπενθυμίσει στα τοπικά κέντρα λήψεως αποφάσεων πως το απόθεμα των ΜΕΔ στο τραπεζικό σύστημα (6.9%) ως κατάλοιπο της κρίσης του 2012-2013 αποτελεί πιστοληπτική αδυναμία για την χώρα. Ιδιαίτερα σε συνάρτηση με πιθανές επιπτώσεις που μπορεί να έχει η άνοδος του κόστους του χρήματος λόγω της ανόδου των επιτοκίων και των προβλημάτων στην εξυπηρέτηση των δανειακών υποχρεώσεων που μπορεί να δημιουργήσει.  Υπενθυμίζεται πως οι ΕΕΠ ξεφόρτωσαν από τις τράπεζες πέραν των 140.000 προβληματικών δανείων επενδύοντας πέραν των €3 δισ.