Χρέη σωματείων: Οι 10 φορές που το κράτος προσπάθησε να τα ξελασπώσει

Όχι μια, όχι δύο αλλά δέκα φορές επιχείρησε το κράτος με τις αποφάσεις του να ξελασπώσει τα ποδοσφαιρικά σωματεία, τα οποία είναι πνιγμένα στα χρέη.

Τα διάφορα σχέδια υποτίθεται θα συνέβαλλαν στην εξόφληση των οφειλών των ποδοσφαιρικών σωματείων -η πλειοψηφία των οποίων είναι εταιρίες- προς το Τμήμα Φορολογίας και στις Κοινωνικές Ασφαλίσεις.

Πέραν των σχεδίων, τους έγινε και «κούρεμα» τόκων και επιβαρύνσεων, πάγωμα των οφειλών και τους δόθηκε και οικονομική ενίσχυση.

Από το 1998 μέχρι σήμερα όλα τα κυβερνητικά σχέδια πέφτουν στο κενό, καθώς τα σωματεία/ εταιρείες γνωρίζουν πως δεν θα βρεθούν αντιμέτωποι με τις όποιες κυρώσεις και δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους. Ουσιαστικά δεν ιδρώνει το αυτί των ποδοσφαιρικών ομάδων και των παραγόντων τους, καθώς ποντάρουν στην εύνοια που έχουν από τις εκάστοτε κυβερνήσεις και τα κόμματα, που εξαρτώνται ψηφοθηρικά από τους οπαδούς ποδοσφαιρικών σωματείων.

Μάλιστα, δεν είναι τυχαίο που πολλές από τις αποφάσεις του παρελθόντος λήφθηκαν λίγους μήνες πριν τη διεξαγωγή εκλογικών αναμετρήσεων και συνάγεται ότι η εκάστοτε κυβέρνηση, με τις οικονομικές διευκολύνσεις που παρείχε στα ποδοσφαιρικά σωματεία, εξασφάλιζε και ψήφους από παράγοντες και υποστηριχτές των ομάδων.

Στην πράξη, όμως, φάνηκε πως τα σωματεία αντί να συμμορφώνονται με τις πρόνοιες των σχεδίων και να εξοφλήσουν τα χρέη τους προς το κράτος, επένδυαν στις ομάδες, κάνοντας χρυσές μεταγραφές και καταρτίζοντας υψηλούς προϋπολογισμούς, οι οποίοι δεν συνάδουν με τα δεδομένα της Κύπρου. Με την αποτυχία των κυβερνητικών σχεδίων και τις λογιστικές αλχημείες που έγιναν, τα σωματεία συσσώρευσαν οφειλές ύψους €35,6 εκατ., που αφορούν την περίοδο από τον Ιούλιο του 2007 μέχρι τον Μάρτιο του 2023.

Υποτίθεται θα ρυθμίζονταν οριστικά τα χρέη

Με το τελευταίο σχέδιο αποπληρωμής των φορολογικών οφειλών των ποδοσφαιρικών σωματείων/εταιρειών, που αποφασίστηκε τον Μάιο του 2023, σκοπός ήταν η οριστική διευθέτηση των οφειλών, μέσω ενός ρεαλιστικού και μακροπρόθεσμου σχεδιασμού, που λαμβάνει υπόψη τις δυσμενείς επιπτώσεις που προκάλεσαν η πανδημία και οι διεθνείς πολιτικές εξελίξεις στο ποδόσφαιρο.

Επιπλέον, σκοπός ήταν η δημιουργία των απαραίτητων προϋποθέσεων μόνιμης και συνεχούς ανταπόκρισης των σωματείων στις φορολογικούς τους υποχρεώσεις. Παράλληλα, θα συνέβαλλε στην εξάλειψη των οφειλών τους και στη συμμόρφωση τους στις μελλοντικές τους υποχρεώσεις.

Λόγω της αποτυχίας των σχεδίων των προηγούμενων χρόνων και τις εμπειρίες του παρελθόντος, το τελευταίο σχέδιο είχε επτά κύρια χαρακτηριστικά, σύμφωνα με αυτούς που το συνέταξαν: πραγματοποιήσιμο, δίκαιο, αυτοελεγχόμενο, αυστηρό, αποτελεσματικό, οικονομικό και καθολικό.

Τα συμβαλλόμενα μέρη θα έπρεπε να έχουν την ικανότητα θετικής υλοποίησης του σχεδίου, το οποίο προβλεπόταν να λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες των σωματείων και να διασφαλίζει ισότιμη μεταχείριση.

Επιπλέον, η μη τήρηση των προνοιών θα ισοδυναμούσε με έξοδο από το σχέδιο και την επιβολή ποινών και τη μη επιβάρυνση περαιτέρω των οικονομικών του κράτους.

Ουσιαστικά, προέβλεπε επέκταση της περιόδου εφαρμογής του σχεδίου, με την ένταξη και των ληξιπρόθεσμων φορολογικών οφειλών της περιόδου 1/4/21 μέχρι 31/3/23 χωρίς την παραχώρηση πρόσθετων ελαφρύνσεων με τη μορφή απομείωσης σε τόκους και επιβαρύνσεων.

Παράλληλα, μειώθηκε και η περίοδος αποπληρωμής των οφειλών από 180 δόσεις σε 168. Η διάρκεια του σχεδίου ήταν 14 χρόνια, μέχρι την πλήρη εξόφληση του σχεδίου, εάν τα σωματεία κατέβαλαν κανονικά τις δόσεις τους από την 31^η Ιουλίου του 2023.

Ως απαραίτητη προϋπόθεση για την παραχώρηση των συγκεκριμένων διευκολύνσεων τέθηκε η μη δημιουργία νέων οφειλών, καθώς σε τέτοια περίπτωση θα αποκλείονταν από το σχέδιο. Η πρόνοια αυτή, όμως, δεν εφαρμόστηκε από τα σωματεία/εταιρείες, με αποτέλεσμα το Υπουργείο Οικονομικών να τους δώσει νέα βεβαίωση-κάλυψη, για να μπορούν να συμμετέχουν στο κυπριακό πρωτάθλημα και σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις.

Στην πορεία και βάσει των στοιχείων του Υπουργείου Οικονομικών, μεγάλος αριθμός σωματείων δεν συμμορφώθηκαν με το σχέδιο, ωστόσο τους δόθηκαν οι απαιτούμενες βεβαιώσεις που εκπλήρωναν τις πρόνοιες του για να μην έχουν επιπτώσεις στις διεθνείς διοργανώσεις και στο κυπριακό πρωτάθλημα.

Ο υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός έδωσε τελεσίγραφο στα σωματεία, διαμηνύοντας τους πως δεν πρόκειται να προχωρήσει σε άλλα σχέδια. Επίσης τους κάλεσε να εφαρμόσουν το τελευταίο σχέδιο, καθώς δεν πρόκειται να εκδοθούν άλλες βεβαιώσεις.

Σημειώνεται πως η Κυβέρνηση υπολόγιζε πως το ζήτημα θα ρυθμιζόταν με την έγκριση του νομοσχέδιου με το οποίο θα αυξανόταν ο φόρος του στοιχήματος. Τελικά τα κόμματα, κάλεσαν την κυβέρνηση να αποσύρει το σχετικό νομοσχέδιο, κάτι που ενισχύει την ανάγκη τήρησης του σχεδίου από τις ομάδες.

Η Έφορος Ελέγχου Κρατικών Ενισχύσεων Στέλλα Μιχαηλίδου τόνισε πως το σχέδιο αλλά και το νομοσχέδιο πιθανόν να ενέχουν κρατικές ενισχύσεις.

Η ρύθμιση των παλαιών αμαρτιών

Η ρύθμιση των αμαρτιών των σωματείων ξεκίνησε από το 1998 και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, χωρίς να μπορεί να προβλέψει κανείς μέχρι πότε το κράτος θα συνεχίσει να τους ενισχύει είτε με σχέδια είτε με άλλους τρόπους. Οι αποφάσεις που λήφθηκαν για την ρύθμιση των οφειλών των ποδοσφαιρικών ομάδων ήταν οι εξής:

Για τις οφειλές μέχρι την 31^η Δεκεμβρίου του 1998 το Υπουργικό Συμβούλιο αποφάσισε την «κατά χάριν» οικονομική βοήθεια ύψους 1,14 εκατ. λιρών στα ποδοσφαιρικά σωματεία έναντι φορολογικών υποχρεώσεων.
Τον Αύγουστο του 2007 εγκρίθηκε για πρώτη φορά σχέδιο αποπληρωμής οφειλών των σωματείων προς το κράτος για την περίοδο 1999 μέχρι τον Ιούνιο 2007.
Τον Ιούνιο του 2014 εγκρίθηκε νέο σχέδιο αποπληρωμής των οφειλών, για χρέη από τον Ιούλιο του 2007 μέχρι το Δεκέμβριο του 2013. Επίσης κάλυψε και τις οφειλές που είχαν δημιουργήσει και από την 1^η Ιανουαρίου του 2014.
Τον Μάρτιο του 2018 εγκρίθηκε άλλο νέο σχέδιο που κάλυψε τις οφειλές του 2018 καθώς και τις οφειλές του Ιουλίου 2007 μέχρι το Δεκέμβριο του 2017. Ακολούθως το σχέδιο τροποποιήθηκε άλλες δύο φορές το 2019 και το 2020.
Τον Απρίλιο του 2021 εγκρίθηκε νέο σχέδιο που αφορούσε τις οφειλές από τον Ιούλιο του 2007 μέχρι το Μάρτιο του 2021. Στην πορεία το σχέδιο τροποποιήθηκε τον Ιανουάριο του 2013.

Σημειώνεται πως οι οφειλές των σωματείων μέχρι την 30^η Ιουνίου του 2007, ύψους €19,5 εκατ., είχαν διευθετηθεί με συμπληρωματικό προϋπολογισμό. Αφορούσε την αποπληρωμή οφειλών στις Κοινωνικές Ασφαλίσεις, οι οποίες ήταν ύψους €1,5 εκατ., καθώς και οφειλές προς το Τμήμα Φορολογίας, όπως είναι φόρος εισοδήματος και ΦΠΑ ύψους €18 εκατ. Επιπρόσθετα, οι οφειλές τους προς το Τμήμα Φορολογίας, που αφορούν φόρο εισοδήματος και άλλους φόρους, συν οι τόκοι και οι επιβαρύνσεις για την περίοδο 1^η Ιουλίου του 2007 μέχρι την 31^η Δεκεμβρίου του 2017, είχαν ενταχθεί σχέδιο του 2018. Παράλληλα, οι φορολογικές τους οφειλές συμπεριλαμβανομένων των τόκων και των επιβαρύνσεων για την περίοδο Ιούλιος 2007 μέχρι Μάρτιο 2021 είχαν ενταχθεί στο σχέδιο του 2021.

Η οφειλή από τον Ιούλιο του 2007 μέχρι το Μάρτιο του 2021 στο βαθμό που αφορούσε τόκους και επιβαρύνσεις απομειώθηκε κατά 70%. Τέλος, οι οφειλές των σωματείων για τον Ιούλιο του 2007 μέχρι το Μάρτιο του 2023 εντάχθηκαν στο σχέδιο το οποίο απέτυχε.