Ο επίτιμος πρόεδρος του ΚΕΒΕ Φάνος Επιφανίου δημοσιοποιεί μέσω του Φιλελευθέρου μία πρότασή του για την αντικατάσταση του Κανονισμού για το εμπόριο μεταξύ της πράσινης γραμμής από μία συμφωνία πλήρους ελευθεροποίησης του εμπορίου μεταξύ των δύο κοινοτήτων αλλά και τη διευκόλυνση της πραγματοποίησης εμπορίου από τους Τ/Κ με τον έξω κόσμο.
Ο κ. Επιφανίου εξηγεί τις προϋποθέσεις που επιβάλλεται να τηρηθούν για να αποτραπούν νομιμοποίηση ή έμμεση αναγνωριση του παράνομου καθεστώτος στα κατεχόμενα αλλά και ο αθέμιτος ανταγωνισμός.
Όπως σημειώνει ο κ. Επιφανίου, «το παρόν σημείωμα έχει γίνει σε συνεργασία με τον κ. Λεωνίδα Πασχαλίδη, πρώην βοηθό Γεν. Γραμματέα ΚΕΒΕ, ο οποίος είναι πολύ καλός γνώστης της διαδικασίας της λειτουργίας του εμπορίου της πράσινης γραμμής».
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της πρότασης του κ. Επιφανίου:
Οι εκκλήσεις για «τολμηρά μέτρα»
«Όπως είναι γνωστό, μέσα στο πλαίσιο της προσπάθειας της Προσωπικής Απεσταλμένης του ΓΓ του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για εξεύρεση κοινού εδάφους για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για επίλυση του Κυπριακού, υποδεικνύεται στην Κυπριακή Δημοκρατία να προχωρήσει στη θέσπιση «τολμηρών μέτρων» προς όφελος των Τ/Κ, έτσι που να διευκολυνθεί η επανέναρξη των συνομιλιών και να αρθεί η ούτω καλούμενη «απομόνωση» της Τ/Κ κοινότητας. Θα πρέπει να σημειωθεί επίσης ότι τέτοιες υποδείξεις γίνονται και από την ΕΕ.
Σκοπός του παρόντος σημειώματος είναι η υποβολή εισήγησης για ένα τέτοιο μέτρο το οποίο στοχεύει στην πλήρη ελευθεροποίηση του εμπορίου μεταξύ των δύο κοινοτήτων, υπό κάποιες βέβαια προϋποθέσεις, για να μην δημιουργείται αθέμιτος ανταγωνισμός και να μην νομιμοποιείται ή ακόμα και αναγνωρίζεται το παράνομο καθεστώς των κατεχομένων.
Για να υπάρξει όμως αυτή η ελευθεροποίηση θα πρέπει:
- Οι Τ/Κ να εναρμονιστούν πλήρως με το δασμολόγιο και άλλους κανονισμούς (π.χ. πρότυπα, περιβαλλοντικά θέματα, αντισταθμιστικοί δασμοί, κ.α.) που διέπουν το εμπόριο στην ΕΕ.
- Τα λιμάνια και αεροδρόμια των κατεχομένων πρέπει να τεθούν κάτω από τον έλεγχο της ΕΕ ή των Ηνωμένων Εθνών.
- Να τεθούν θέματα ΦΠΑ και δασμών, όπου και εδώ πρέπει να υπάρξει πλήρης εναρμόνιση με τα ισχύοντα τόσο στην ΕΕ όσο και στην Κυπριακή Δημοκρατία, για να μην υπάρχει άνισος ανταγωνισμός. Επιπλέον, αυτές οι φορολογίες πρέπει να εισπράττονται από την Κυπριακή Δημοκρατία ή την ΕΕ. Επίσης, θα πρέπει να υπάρχει ένα ενιαίο μητρώο ΦΠΑ (VAT Registry).
Το πιο πάνω μέτρο προϋποθέτει βέβαια την αποδοχή του από το κατοχικό καθεστώς αλλά και τη συγκατάθεση ΕΕ/ΟΗΕ, οι οποίοι θα εμπλακούν στην εφαρμογή του.
Πώς θα εφαρμοστεί η πρόταση
Στην ουσία, οι κατεχόμενες περιοχές της Κύπρου θα θεωρούνται για εμπορικούς σκοπούς μόνο ως περιοχή της ΕΕ, αφού η ελευθεροποίηση για την οποία γίνεται εισήγηση θα αφορά όχι μόνο το εμπόριο μεταξύ Ε/Κ και Τ/Κ (δηλαδή εντός της Κύπρου) αλλά και το εμπόριο με τον έξω κόσμο.
Το μεγάλο ερώτημα είναι αν η ΕΕ θα στηρίξει κάτι τέτοιο. Όμως, της παρέχεται η ευκαιρία να αποδείξει έμπρακτα ότι επιθυμεί την επίλυση του Κυπριακού και μια επανενωμένη Κύπρο εντός των κόλπων της.
Γίνεται αντιληπτό πως, αν εφαρμοστεί το μέτρο αυτό, ο Κανονισμός για το Εμπόριο μέσω της Πράσινης Γραμμής θα είναι αχρείαστος και θα πρέπει να καταργηθεί.
Παράλληλα, θα δικαιούνται κάτω από τις συνθήκες αυτές, τόσο οι Ε/Κ όσο και οι Τ/Κ επιχειρηματίες να εισάγουν και να εξάγουν από οποιαδήποτε λιμάνια / αεροδρόμια.
Ειδικότερα, οι Τ/Κ επιχειρηματίες θα μπορούν να χρησιμοποιούν ευκολότερα τα λιμάνια της Κυπριακής Δημοκρατίας, κάτι που θα αποβεί προς όφελος τους, αφού η χρήση των λιμανιών αυτών θα είναι πιο συμφέρουσα για αυτούς.
Το εμπόριο δε, μεταξύ των δύο κοινοτήτων θα αυξηθεί σημαντικά και θα καταστεί πραγματικά αμφίδρομο, προς όφελος τόσο των Τ/Κ όσο και των Ε/Κ
Μια τέτοια ρύθμιση θα έχει επίσης και θετικές πολιτικές επιπτώσεις, διότι οι Τ/Κ δεν θα είναι πλέον τόσο εξαρτημένοι από την Τουρκία για το εμπόριο τους, αλλά και ιδιαίτερα για τις μεταφορές τους μέσω Τουρκίας, ενώ ταυτόχρονα το βιοτικό τους επίπεδο θα βελτιωθεί σημαντικά.
Τι μπορεί να φέρει η πρόταση
Το αποτέλεσμα θα είναι η σημαντική ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ των δύο κοινοτήτων αλλά και η οικονομική αλληλεξάρτηση, κάτι που θα επενεργήσει καταλυτικά στην επίλυση του Κυπριακού.
Παράλληλα, θα εγκαταλειφθεί η επωδός της απομόνωσης των Τ/Κ, η οποία προβάλλεται όχι μόνο από τους ίδιους τους Τ/Κ αλλά και από σημαντικό μέρος της διεθνούς κοινότητας, περιλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σημαντικότατη εξέλιξη στην πάροδο του χρόνου, θα μπορεί να είναι η άρση της απαγόρευσης των τουρκικών λιμανιών για χρήση από τα κυπριακά πλοία και έτσι θα υπάρξει μεγάλο όφελος για την οικονομία και τη ναυσιπλοΐα μας.
Ενδεχόμενη αποδοχή της εισήγησης που περιγράφεται πιο πάνω, πολύ πιθανόν να επενεργήσει θετικά και στη λύση του θέματος του λιμανιού της Αμμοχώστου, το οποίο αποτελεί μεταξύ άλλων επιχείρημα των Τ/Κ για τη στάση που τηρούν όσον αφορά την επιστροφή της πόλης στους κατοίκους της.
Λειτουργικό σχήμα προς όφελος και των δύο
Δεν έχουμε καθόλου αυταπάτες πως η αποδοχή της εισήγησης αυτής, ιδιαίτερα από το Τ/Κ καθεστώς, θα είναι εύκολη και ούτε φυσικά πως τυχόν εφαρμογή της μπορεί να γίνει χωρίς δυσκολίες και προβλήματα, τόσο στην Τ/Κ όσο και την Ε/Κ πλευρά.
Όμως, με καλή θέληση και συντονισμένη προσπάθεια μπορεί μέσα από τις ιδέες αυτές να βρεθεί ένα λειτουργικό σχήμα προς όφελος και των δύο κοινοτήτων.
Καταληκτικά, φρονούμε πως παρά τις μεγάλες δυσκολίες, η προώθηση του πιο πάνω μέτρου από την Κυπριακή Δημοκρατία, ανεξάρτητα από την έκβαση της, θα επενεργούσε ως απόδειξη της γνήσιας και πραγματικής μας βούλησης για υποβοήθηση των Τ/Κ και θα κατέρριπτε τα επιχειρήματα για δήθεν απομόνωση των Τ/Κ.
Σε περίπτωση αποδοχής της, θα συνέβαλλε επιπρόσθετα στη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης και πάνω απ’ όλα θα αποτελούσε έμπρακτη συμβολή στις προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού.
Ενδεχομένως να μπορούσαμε να εισηγούμαστε και κάποια άλλα μέτρα σε πρώτο στάδιο, όπως τη διευκόλυνση των εξαγωγών των Τ/Κ από τα λιμάνια/αεροδρόμια της Κυπριακής Δημοκρατίας στα κράτη-μέλη της ΕΕ, μέσω π.χ. της κατάργησης της απαίτησης για καταβολή ΦΠΑ, την έκδοση EORI σε Τ/Κ μόνο για σκοπούς εξαγωγών στην ΕΕ από τα λιμάνια/αεροδρόμια της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ.α.
Φυσικά αυτά προϋποθέτουν την έγκριση της ΕΕ και την τροποποίηση του Κανονισμού της Πράσινης Γραμμής.
Θα μπορούσαμε επίσης να ζητήσουμε ως αντάλλαγμα/μέτρο καλής θέλησης από πλευράς των Τ/Κ να επιτρέψουν το άνοιγμα των γραφείων του Επιμελητηρίου Αμμοχώστου στην περίκλειστη πόλη, καθώς αυτό θα έχει και ευνοϊκές επιπτώσεις στη διευκόλυνση του εμπορίου μέσω της Πράσινης Γραμμής».
