Σοβαρά προβλήματα ρευστότητας αντιμετωπίζει το τελευταίο διάστημα η ΑΗΚ, ως απότοκο της ενεργειακής κρίσης και της εκκρεμούσας αύξησης των επιτρεπόμενων διατιμήσεων ηλεκτρικού ρεύματος, ώστε ο οργανισμός να ανακτά πλήρως το αυξημένο κόστος για την αγορά καυσίμου, την αγορά δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου και άλλες δαπάνες που αυξήθηκαν λόγω των πληθωριστικών πιέσεων.
Όπως αναφέρθηκε στον «Φιλελεύθερο» αρμοδίως, η ΑΗΚ για μεγάλο διάστημα εισπράττει λιγότερα απ’ όσα ξοδεύει για την αγορά καυσίμου, την αγορά δικαιωμάτων εκπομπής αερίων του θερμοκηπίου (το κόστος των οποίων πολλαπλασιάστηκε από το 2020) και ευρύτερα για την ομαλή λειτουργία της, η οποία δυνατό να τεθεί εν αμφιβόλω χωρίς τη λήψη αποφάσεων τάχιστα, καθώς φαίνεται πως εξαντλούνται τα σεβαστά ταμειακά αποθέματα της Αρχής, τα οποία έως πριν 1-2 χρόνια ήταν περίπου 350-400 εκατ. ευρώ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Οι πληροφορίες μας αναφέρουν, ως ένδειξη της σοβαρότητας της κατάστασης, πως αντιπροσωπεία της ΑΗΚ, από τη διοίκηση και τη διεύθυνση, είχε συνάντηση με την υπουργό Ενέργειας Νατάσα Πηλείδου και χθες με τον υπουργό Οικονομικών Κωνσταντίνο Πετρίδη, τους οποίους ενημέρωσε για τα προβλήματα ρευστότητας που υπάρχουν.
Άλλαξε τη ρήτρα η ΡΑΕΚ
Ωστόσο, τα οικονομικά προβλήματα της ΑΗΚ δεν μπορούν να επιλυθούν με αποφάσεις των υπουργών Ενέργειας και Οικονομικών, αφού δεν τίθεται θέμα έκτακτης κρατικής χρηματοδότησης του οργανισμού. Από χθεσινές δημοσιεύσεις της ΡΑΕΚ στην ιστοσελίδα της διαφαίνεται πως το πρόβλημα ρευστότητας της Αρχής Ηλεκτρισμού θα μπει σε πορεία επίλυσης το επόμενο διάστημα, καθώς η ΡΑΕΚ ενέκρινε αίτημα της ΑΗΚ για τροποποίηση της ρήτρας καυσίμου, ώστε να αναπροσαρμόζονται με μεγαλύτερη ακρίβεια τα έσοδά της, όποτε το κόστος καυσίμου (στο οποίο συνυπολογίζεται το κόστος ρύπων) που την επιβαρύνει για την ηλεκτροπαραγωγή ξεπερνά τα 300 ευρώ τον μετρικό τόνο (τιμή βάσης), κάτι που πλέον γίνεται κατά κανόνα.
Επιπλέον, πληροφορούμαστε ότι η ΑΗΚ διεκδικεί από τη ΡΑΕΚ και ανάλογη αναπροσαρμογή των διατιμήσεων ηλεκτρικής ενέργειας, ώστε να καλυφθεί και το μέρος του αυξημένου κόστους ηλεκτροπαραγωγής που η Αρχή υποστηρίζει ότι δεν εισπράττει με το σημερινό επίπεδο των διατιμήσεων. Από τις αποφάσεις που έλαβε και δημοσίευσε χθες η ΡΑΕΚ προκύπτει πως δεν έχει ληφθεί για την ώρα απόφαση για αναπροσαρμογή των διατιμήσεων, κάτι που προφανώς θα γίνει το επόμενο διάστημα, αν το αίτημα κριθεί δικαιολογημένο από τη ρυθμιστική αρχή.
Πρόσθετο κόστος για πελάτες
Σύμφωνα με τις χθεσινές αποφάσεις της ΡΑΕΚ, η αύξηση στους συντελεστές ρήτρας καυσίμου για την προσαρμογή της διατίμησης χονδρικής οφείλεται εν μέρει σε:
* Καθυστερήσεις υλοποίησης έργων που περιλαμβάνονται στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Συστήματος Μεταφοράς 2022-2031. Η ΡΑΕΚ παραθέτει τους αριθμούς 11 έργων που παρουσιάζουν καθυστέρηση «από ένα μέχρι επτά έτη». Στην απόφαση προστίθεται ότι «η ΡΑΕΚ προτρέπει το διοικητικό συμβούλιο της ΑΗΚ να επιλφθεί του θέματος για να ολοκληρωθούν τα πιο πάνω έργα από τον Ιδιοκτήτη Συστήματος Μεταφοράς ΑΗΚ, άμεσα». Από την ΑΗΚ υποστηρίζουν πως η καθυστέρηση οφείλεται κυρίως σε αποφάσεις ή καθυστέρηση λήψης αποφάσεων/εγκρίσεων από κρατικές υπηρεσίες ή από αρχές τοπικής αυτοδιοίκησης.
* Η αύξηση στους συντελεστές ρήτρας καυσίμου οφείλεται επίσης «στην αυξανόμενη διείσδυση ΑΠΕ στην ηλεκτροπαραγωγή, που σχετίζεται με την αντικατάσταση της παραγωγής ΑΠΕ με παραγωγή από συμβατικές μονάδες κατά τις απογευματινές ώρες (σ.σ. όταν μειώνεται ή δεν υπάρχει παραγωγή από φωτοβολταϊκά)».
Οι νέοι συντελεστές ρήτρας καυσίμου (που θα επιφέρουν αύξηση στη χρέωση των καταναλωτών) θα ισχύσουν για τους μηνιαίους καταναλωτές (οικιακούς) από τους λογαριασμούς που θα καταμετρηθούν τέλος Ιουνίου και για τους διμηνιαίους για τους λογαριασμούς που θα μετρηθούν από την 1η Ιουλίου και μετά.
Σημαντικές αποκοπές από τα εύλογα έσοδα από τους καταναλωτές ρεύματος
Στο πακέτο αποφάσεών της για την ΑΗΚ, που δημοσίευσε χθες η ΡΑΕΚ, περιλαμβάνονται και αποφάσεις για προκαταρκτική έγκριση επιτρεπόμενων εσόδων (μέσω των χρεώσεων στους καταναλωτές) για το 2022, από τις τέσσερις βασικές ρυθμιζόμενες δραστηριότητες του καθετοποιημένου οργανισμού, δηλαδή την Παραγωγή, την Προμήθεια, τη Μεταφορά και τη Διανομή.
Ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι η ΡΑΕΚ μείωσε, δραστικά σε κάποιες περιπτώσεις, τα έξοδα της ΑΗΚ για δημόσιες σχέσεις και διαφήμιση.
Ειδικότερα:
◗ Τα έξοδα για δημόσιες σχέσεις και διαφήμιση της ΑΗΚ Παραγωγή εκτιμήθηκαν για το 2022 από την ΑΗΚ στις 35.200 ευρώ, αλλά η ΡΑΕΚ ενέκρινε 10.000.
◗ Τα διαφημιστικά έξοδα της ΑΗΚ Προμήθεια υπολογίστηκαν σε 200.000 ευρώ, αλλά η ΡΑΕΚ ενέκρινε 110.000.
◗ Τα αντίστοιχα διαφημιστικά έξοδα της ΑΗΚ Μεταφορά υπολογίστηκαν σε 14.500 ευρώ και η ΡΑΕΚ ενέκρινε 10.000.
◗ Ζητήθηκαν έξοδα δημοσίων σχέσεων – διαφήμισης 54.800 ευρώ, από την ΑΗΚ Διανομή, αλλά η ΡΑΕΚ ενέκρινε 10.000 ευρώ.
Ενδιαφέρον έχει και η απόφαση της ΡΑΕΚ να μην εγκρίνει ως εύλογο έξοδο (για ανάκτηση από τους καταναλωτές μέσω των λογαριασμών) την κεφαλαιουχική δαπάνη των €5.800.000 (της ΑΗΚ Παραγωγή) για την Αποξήλωση Μονάδων Ατμού Ηλεκτροπαραγωγού Σταθμού Μονής «αφού εκτιμάται ότι το εν λόγω έργο δεν θα εκπληρωθεί εντός του 2022. Όταν και εφόσον αυτό διεξαχθεί, τότε η ΑΗΚ Παραγωγή μπορεί να αιτηθεί τη συμπερίληψή του στα Επιτρεπόμενα Έσοδα».
Σημαντική είναι επίσης η απόφαση της ΡΑΕΚ να μην εγκρίνει την ανάκτηση από τους καταναλωτές ρεύματος της δαπάνης 3,6 εκατ. ευρώ για την επίσπευση έργου στο Βασιλικό, αφού, όπως προκύπτει από το κείμενο, η επίσπευση δεν επιτεύχθηκε. Ειδικότερα αναφέρεται το εξής: «Το αρχικό ποσό συμβολαίου (σ.σ. για την Εγκατάσταση μονάδων αποθείωσης στις μονάδες 1 και 2 του Ηλεκτροπαραγωγού Σταθμού Βασιλικού) μειώνεται κατά €3,600,000, που αποτελεί το κόστος επίσπευσης, αφού σύμφωνα με την Απόφαση 142/2019 της ΡΑΕΚ «το κόστος επίσπευσης για την εγκατάσταση των μονάδων αποθείωσης και κατακράτησης σωματιδίων στις Μονάδες Ατμού 1 & 2 του ΗΣ Βασιλικού των €3,600,000, θα θεωρηθεί εύλογο μόνο στην περίπτωση που οι εργασίες ολοκληρωθούν έγκαιρα εντός των χρονοδιαγραμμάτων που έχουν υποβληθεί και οι Μονάδες 1 & 2 του ΗΣ Βασιλικού τεθούν στη διάθεση του ΔΣΜΚ κατά την 05.06.2020 και 30.06.2020 αντίστοιχα. Πιθανή καθυστέρηση στην παράδοση οποιασδήποτε εκ των δύο Μονάδων, ανεξαρτήτως διάρκειας και αιτίας, σημαίνει ότι το κόστος επίσπευσης που καταβλήθηκε δεν συνεπάγεται κανένα όφελος, οπότε δεν μπορεί να θεωρηθεί εύλογο»».
Οι παραγωγοί ενέργειας από ΑΠΕ χαιρετίζουν αποφάσεις ΡΑΕΚ
Ο Σύνδεσμος Συμμετεχόντων στην Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού (ΣΣΑΑΗ – μέλος της ΟΕΒ), που αποτελείται κυρίως από ιδιοκτήτες φωτοβολταϊκών ή και αιολικών πάρκων, χαιρετίζει με χθεσινή του ανακοίνωση τα δύο Προσχέδια Ρυθμιστικών Αποφάσεων, που πρόσφατα ανακοίνωσε η ΡΑΕΚ, σε σχέση με ρύθμιση της Τιμής Αγοράς ΑΠΕ-Η, στο “Σχέδιο του Υπουργείου Ενέργειας του Οκτωβρίου 2017” και της αδειοδότησης έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), από την ΑΗΚ.
Η πρώτη προκαταρκτική απόφαση περιορίζει τα έσοδα των παραγωγών στα 11 σεντ την κιλοβατώρα, αντί στο ύψος του κόστους καυσίμου της ΑΗΚ, που σήμερα είναι κοντά στα 19 σεντ την κιλοβατώρα. Η δεύτερη προκαταρκτική απόφαση ουσιαστικά δεν επιτρέπει τη χορήγηση άλλων αδειών εγκατάστασης πάρκων ΑΠΕ στην ΑΗΚ, με επανεξέταση της απόφασης ανά έτος.
Σε ανακοίνωσή του ο σύνδεσμος αναφέρει σχετικά: «Αναγνωρίζουμε ότι στόχος των Ρυθμιστικών Αποφάσεων είναι η δημιουργία συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού στην Αγορά Ηλεκτρισμού, με όλα τα οικονομικά οφέλη που ο ανταγωνισμός προσφέρει στους καταναλωτές, εφαρμόζοντας το Μοντέλο της Αγοράς που η πολιτεία υιοθέτησε και που συνάδει με το ευρωπαϊκό ρυθμιστικό και κανονιστικό πλαίσιο. Πρόκειται για μία εξέλιξη που εύλογα αναμένεται ότι θα οδηγήσει επιτέλους την Αγορά Ηλεκτρισμού της Κύπρου σε πορεία εξόδου από μονοπωλιακές καταστάσεις, όπως έγινε σε όλες τις άλλες Αγορές Ηλεκτρισμού των υπολοίπων χωρών της ΕΕ, λαμβάνοντας πάντοτε υπόψη και την ασφαλή λειτουργία του ηλεκτρικού συστήματος».
