Μέχρι τον Ιούνιο του 2025 -σε ένα χρόνο ακριβώς- το υπουργείο Οικονομικών θα καταθέσει στη Βουλή το νομοθετικό πακέτο για τη φορολογική μεταρρύθμιση, σύμφωνα με τον γενικό διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών Γιώργο Παντελή.

Η τελευταία φορά που υπήρξε εκσυγχρονισμός του νομικού πλαισίου για τις φορολογικές νομοθεσίες ήταν πριν από είκοσι χρόνια. Η νέα φορολογική μεταρρύθμιση θα είναι, σύμφωνα με την Κυβέρνηση, δημοσιονομικά ουδέτερη, θα ενθαρρύνει το επιχειρείν, θα ανακουφίσει τα νοικοκυριά, θα έχει κοινωνικό χαρακτήρα, θα συμβάλλει στην ισοκατανομή του εισοδήματος και παράλληλα θα συμβάλει στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής.

Το εγχείρημα του ολοκληρωμένου φορολογικού μετασχηματισμού γίνεται σε συνεργασία του Υπουργείου Οικονομικών με το Κέντρο Οικονομικών Ερευνών (ΚΟΕ) του Πανεπιστημίου Κύπρου. Το νέο νομικό πλαίσιο αλλά και οι πολιτικές κατευθύνσεις αναμένεται να ολοκληρωθούν εντός του 2024.

Πριν από μερικούς μήνες, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, κατά τη συνάντηση που είχε με εκπροσώπους της ομάδας έργου, τους κάλεσε να επισπεύσουν την υλοποίηση του. Παράλληλα, ο υπουργός Οικονομικών Μάκης Κεραυνός, προχώρησε σε κάλεσμα τους εμπλεκόμενους φορείς για να συμμετέχουν στη διαδικασία για τη φορολογική μεταρρύθμιση.

Ολοκληρώθηκαν κάποια στάδια

Ο Γενικός Διευθυντής του υπουργείου Οικονομικών Γιώργος Παντελή μιλώντας στον «Φ» δήλωσε πως συνεχίζεται η προσπάθεια για ολιστική φορολογική μεταρρύθμιση, προσθέτοντας πως μέχρι σήμερα έχουν ολοκληρωθεί κάποια από τα βασικά στάδια της φορολογικής μεταρρύθμισης. Μεταξύ των σταδίων που ολοκληρώθηκαν είναι η καταγραφή και ανάλυση του υφιστάμενου φορολογικού συστήματος και η αποτύπωση των καλών πρακτικών άλλων χωρών.

Επιπρόσθετα, έχουν εξεταστεί βασικές φορολογικές αρχές και πολιτικές, έχουν καταγραφεί  τα θετικά και αρνητικά τους, ώστε να εξαχθούν ποιοτικά συμπεράσματα. Σύμφωνα με τον κ. Παντελή, έχουν εξεταστεί φορολογικά συστήματα χωρών που έχουν προβεί τα τελευταία χρόνια σε αντίστοιχη φορολογική μεταρρύθμιση.  «Η υπό αναφορά ανάλυση θα καταλήξει σε εισηγήσεις και μετά από τη διεξαγωγή της απαραίτητης δημόσιας διαβούλευσης αναμένεται να  ληφθούν σχετικές πολιτικές αποφάσεις» σημείωσε.

Επαφές για αντισταθμιστικά μέτρα

Αναφορικά με τα αντισταθμιστικά μέτρα για την πράσινη φορολογία, ακόμη δεν έχουν ολοκληρωθεί. Μεταξύ των μέτρων που εξετάζονται είναι η καταβολή εφάπαξ ποσού στα ευάλωτα νοικοκυριά και η ενίσχυση των σχεδίων χορηγιών.

Σύμφωνα με τον Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Οικονομικών, τα αντισταθμιστικά μέτρα που εξετάζει το ΚΟΕ με τους άλλους φορείς θα πρέπει να είναι στοχευμένα και να διασφαλίζουν τη δημοσιονομική ουδετερότητα. «Στο παρόν στάδια διεξάγεται η απαραίτητη δημόσια διαβούλευση, ώστε να ληφθούν τελικές πολιτικές αποφάσεις» πρόσθεσε.

Παράλληλα, σημείωσε πως σκοπός των αντισταθμιστικών μέτρων είναι  να παρέχουν υποστήριξη στην κοινωνία για αλλαγή στην περιβαλλοντική συμπεριφορά για επίτευξη του βασικού στόχου της μεταρρύθμισης που είναι η συνεισφορά στην επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων της Κύπρου.

Κλιμακωτή αύξηση στο φόρο καυσίμων

Πάντως, από τις μελέτες που έχουν γίνει εκτιμάται ότι η πράσινη φορολογία θα συμβάλει στη μείωση των εκπομπών ρύπων κατά επιπλέον 3% με 3,5% μέχρι το 2030, ενώ το κόστος συμμόρφωσης να είναι χαμηλότερο κατά €30 με €35 εκατ. έως το 2030.

Τα νομοσχέδια για την επιβολή της πράσινης φορολογίας μέσα στο 2025 προβλέπουν ότι ο φόρος θα κυμανθεί στα 5 σεντ το λίτρο στα καύσιμα, με το κράτος να λαμβάνει έσοδα €60 εκατ. Το 2026, η πράσινη φορολογία θα αυξηθεί στα 7 σεντ το λίτρο και στα κρατικά ταμεία θα καταλήγουν €90 εκατ.

Το 2027 ο φόρος άνθρακα θα αυξηθεί στα 10 σεντ το λίτρο , με το κράτος να εισπράττει €120 εκατ.
Υπενθυμίζεται πως το φθινόπωρο θα κατατεθούν στη Βουλή τόσο τα νομοσχέδια για την πράσινη φορολογία όσο και τα αντισταθμιστικά μέτρα. Τα νέα μέτρα θα εφαρμοστούν από την 1η Ιανουαρίου του 2025. Υπενθυμίζεται πως η πράσινη φορολογία, περιλαμβάνεται στα προαπαιτούμενα του Σχεδίου Ανάκαμψης και η έγκριση των νομοθετημάτων θα συμβάλει στην εκταμίευση των δόσεων από την ΕΕ.