Τεχνική βοήθεια από την Κομισιόν θα επιδιώξει να λάβει το Yπουργείο Οικονομικών για τον εξορθρολογισμό του κρατικού μισθολογίου, το οποίο τα τελευταία χρόνια καταγράφει αύξηση.
Τον ερχόμενο Οκτώβριο η Δημοκρατία θα υποβάλει αίτημα στη Γενική Διεύθυνση Στήριξης Διαρθρωτικών Μεταρρυθμίσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG Reform) για να λάβει τεχνική βοήθεια.
Σε συνέντευξη του στον «Φ», ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών Γιώργος Παντελή, σημειώνει πως σε συνεργασία με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) ετοιμάζεται το σχετικό αίτημα. Παράλληλα, σημειώνει πως η μελέτη από το ΔΝΤ βρίσκεται στο αρχικό στάδιο ενώ εντός του μήνα θα έλθει στη χώρα κλιμάκιο του Ταμείου.
Παράλληλα, σημειώνει πως ακόμη δεν έχει καθοριστεί ο αριθμός των νέων θέσεων εργασίας που θα περιληφθούν στον κρατικό προϋπολογισμό, σημειώνοντας πως στο υπουργείο έχουν σταλθεί πολλά αιτήματα από υπουργεία. Υποδεικνύει, επίσης, πως από το 2012 μέχρι πέρσι ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων αυξήθηκε κατά 3.199.
Το κρατικό μισθολόγιο
Στο Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2025-2028 υπάρχει εκτίμηση πως οι δαπάνες για τις απολαβές προσωπικού του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα κατά την επόμενη χρονιά θα αυξηθούν στα €4.259 εκ., δηλαδή €200 εκ. περισσότερα από ό,τι φέτος. Μέχρι πότε θα συνεχιστεί η συγκεκριμένη αυξητική τάση; Πώς θα καταφέρετε τον στόχο για συγκράτηση των δαπανών;
Με βάση τις πιο πρόσφατες προβλέψεις του Υπουργείου, οι δαπάνες για τις απολαβές προσωπικού κατά το 2025 προβλέπεται να παρουσιάσουν αύξηση 4,9% σε σύγκριση με τις αντίστοιχες το 2024, δηλαδή να ανέλθουν στα €4.259 εκ. σε σύγκριση με εκτίμηση ύψους €4.059 εκ. φέτος. Η αύξηση αυτή οφείλεται εν μέρει στην αύξηση του τιμαριθμικού επιδόματος, απόρροια του προβλεπόμενου πληθωρισμού ύψους 2,5% το 2024, στην προβλεπόμενη αυξημένη συνεισφορά του κράτους στο ΤΚΑ και στο ΓεΣΥ, καθώς επίσης στην παραχώρηση προσαυξήσεων και καταβολή φιλοδωρημάτων.
Σημειώνεται ότι, οι προβλέψεις σε σχέση με τις απολαβές προσωπικού περιλαμβάνουν ποσό ύψους €130 εκ. περίπου, που αφορά την αναδρομική συνεισφορά του κράτους στο επαγγελματικό σχέδιο συνταξιοδοτικών ωφελημάτων κατά τα έτη 2024-2026. Για τον λόγο αυτό, οι προβλεπόμενες υπό αναφορά δαπάνες το 2027 προβλέπεται να παρουσιάσουν χαμηλότερο ρυθμό αύξησης, ύψους 1,9%.
Τέλος, θα πρέπει επίσης να αναφερθεί ότι έχει ήδη ανατεθεί στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο η μελέτη για τον εξορθολογισμό του κρατικού μισθολογίου, βάσει διεθνών και ευρωπαϊκών προτύπων, με στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας, τη συγκράτηση των δαπανών και τη διόρθωση οποιωνδήποτε στρεβλώσεων.
Από ό,τι γνωρίζουμε βρίσκεται σε εξέλιξη η μελέτη για εξορθολογισμό του κρατικού μισθολογίου. Πότε θα είναι έτοιμα τα αποτελέσματα της μελέτης και πότε αυτά θα τεθούν σε εφαρμογή;
Η μελέτη για το κρατικό μισθολόγιο βρίσκεται στα αρχικά στάδια. Έχουν προωθηθεί σχετικά στοιχεία στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), κλιμάκιο του οποίου θα έλθει στην Κύπρο εντός Ιουνίου. Στη συνέχεια, θα ετοιμαστεί έκθεση του ΔΝΤ, που θα περιγράφει τη στρατηγική για τη μεταρρύθμιση του κρατικού μισθολογίου και εισηγήσεις. Η έκθεση θα τύχει επεξεργασίας από το Υπουργείο Οικονομικών. Ακολούθως, το ΔΝΤ θα μας παρέχει στήριξη για την υποβολή αιτήματος, τον Οκτώβριο του 2024, στην Ε. Επιτροπή (DG Reform), για παροχή τεχνικής βοήθειας, με σκοπό την εξέταση συγκεκριμένων επιμέρους θεμάτων. Ως εκ τούτου, στο παρόν στάδιο δεν μπορούμε να προκαταλάβουμε ποια θα είναι τα αποτελέσματα της μελέτης και πότε θα υλοποιηθούν οι ενδεχόμενες αλλαγές που θα προκύψουν στο κρατικό μισθολόγιο.
Πόσες νέες θέσεις περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό της επόμενης χρόνιας;
Στην παρούσα φάση, ο προϋπολογισμός για το 2025 τελεί υπό διαμόρφωση, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Υπουργείου Οικονομικών, οι οποίες έχουν κοινοποιηθεί σε όλα τα Υπουργεία/ Υφυπουργεία/ Ανεξάρτητες Υπηρεσίες. Έχει ήδη υποβληθεί μεγάλος αριθμός αιτημάτων προς το Υπουργείο Οικονομικών, τα οποία εξετάζονται, νοουμένου ότι υποδεικνύονται ίσης αξίας εξοικονομήσεις από τις αρμόδιες αρχές, δηλαδή κατάργηση θέσεων, μείωση αγοράς υπηρεσιών, μείωση απασχόλησης εργοδοτούμενων ορισμένου χρόνου, ώστε να μην προκύπτει κατά το δυνατό πρόσθετη δαπάνη.
Η αύξηση της απασχόλησης στον δημόσιο τομέα είναι κάτι που απασχολεί το Υπουργείο Οικονομικών. Το έτος 2023, σε σχέση με το 2012, η συνολική απασχόληση στον Δημόσιο Τομέα παρουσιάζεται αυξημένη κατά 3.199 άτομα. Παρόλο που στο ίδιο χρονικό διάστημα υπήρξε μείωση στην απασχόληση δημοσίων υπαλλήλων και ωρομίσθιου κυβερνητικού προσωπικού, η απασχόληση στον τομέα της Εκπαίδευσης αυξήθηκε κατά 2.789 άτομα. Επίσης, το 2016 εφαρμόστηκε ο θεσμός των Συμβασιούχων Οπλιτών στον Κυπριακό Στρατό, έναντι της μείωσης της στρατιωτικής θητείας, ο οποίος αύξησε τη συνολική απασχόληση κατά περίπου 3.000 άτομα.
Η κυβερνητική πολιτική απασχόλησης αποσκοπεί στην κάλυψη των αναγκών της δημόσιας υπηρεσίας σε προσωπικό μέσω της πλήρωσης μόνιμων θέσεων και όχι μέσω της πρόσληψης Εργοδοτούμενων Ορισμένου Χρόνου.
Δεν είναι στον αέρα οι αξιολογήσεις
Πώς σχολιάζετε το ότι βρίσκονται στον αέρα οι αξιολογήσεις των δημόσιων υπαλλήλων και οι διατμηματικές προαγωγές; Η πρόταση νόμου των κομμάτων της αντιπολίτευσης για τις αξιολογήσεις φαίνεται πως αντιμετωπίζει νομικά ζητήματα, καθώς όσες προτάσεις υποβλήθηκαν στην ΕΔΥ θα γίνουν με το υφιστάμενο σύστημα αξιολογήσεων, ενώ σε περίπτωση που εγκριθεί η πρόταση νόμου η αξιολόγηση θα έχει λιγότερη βαρύτητα. Τι συμβουλεύετε τη Βουλή να πράξει;
Το νέο σύστημα αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων δεν βρίσκεται «στον αέρα». Οι σχετικοί Κανονισμοί εφαρμόστηκαν για πρώτη φορά το 2024, για την ετήσια αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων για το έτος 2023.
Η διαδικασία αξιολόγησης των υπαλλήλων έχει ολοκληρωθεί και οι Υπηρεσιακές Εκθέσεις έχουν υποβληθεί στην Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας, η οποία έχει και την αρμοδιότητα για εποπτεία της εφαρμογής του συστήματος και να υποβάλει εισηγήσεις για βελτίωσή του.
Το Υπουργείο Οικονομικών, αφού λάβει ενημέρωση από την Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας σε σχέση με τα αποτελέσματα της εφαρμογής του νέου συστήματος αξιολόγησης της απόδοσης των δημοσίων υπαλλήλων, θα τα αξιολογήσει, ώστε να προωθήσει ανάλογα τις τυχόν αναγκαίες τροποποιήσεις των σχετικών Κανονισμών, με σκοπό τη βελτίωση / διόρθωση ορισμένων διατάξεων αυτών.
Ως προς τις διαδικασίες πλήρωσης των ανελικτικών θέσεων, η Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας θα προχωρήσει με βάση τη διαδικασία που προβλέπει η σχετική νομοθεσία, που ισχύει από 01.01.2024, συμπεριλαμβανομένων των θέσεων Διατμηματικής Προαγωγής, αφού εγκριθούν πρώτα, τα σχετικά Σχέδια Υπηρεσίας που βρίσκονται ενώπιον της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Όσον αφορά στην Πρόταση Νόμου που κατέθεσαν μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών και Προϋπολογισμού, υπάρχει προβληματισμός, δεδομένου ότι έχει παρέλθει αρκετό χρονικό διάστημα από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου, έχουν προωθηθεί στην Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας προτάσεις για πλήρωση σημαντικού αριθμού θέσεων και ενδεχομένως να μην είναι σωστό κάποιες θέσεις μέσα στο ίδιο έτος να πληρωθούν με διαφορετικό τρόπο από άλλες. Ωστόσο, η συζήτηση του θέματος δεν εξαντλήθηκε ενώπιον της αρμόδιας Κοινοβουλευτικής Επιτροπής και σίγουρα δεν μπορούμε να προκαταβάλουμε την απόφαση της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με νομική καθοδήγηση που δόθηκε από τη Νομική Υπηρεσία, δεν μπορεί να δοθεί αναδρομική ισχύ στις διατάξεις της Πρότασης Νόμου. Δηλαδή, ο Τροποποιητικός Νόμος δεν μπορεί να έχει εφαρμογή για τις θέσεις Προαγωγής, για τις οποίες υποβλήθηκαν ήδη στην Επιτροπή Δημόσιας Υπηρεσίας προτάσεις για πλήρωση τους, από τις αρμόδιες αρχές.
Αναφορικά με τις διατμηματικές προαγωγές και την καθυστέρηση που παρατηρείται στην έγκριση των 75 σχεδίων υπηρεσίας, πότε θα είστε έτοιμοι;
Αναφορικά με τα Σχέδια Υπηρεσίας των θέσεων Διατμηματικής Προαγωγής και Πρώτου Διορισμού και Προαγωγής, σημειώνεται ότι έχουν ήδη κατατεθεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων, 67 Κανονισμοί που αφορούν τη τροποποίηση 175 Σχεδίων Υπηρεσίας, τα οποία συζητήθηκαν στην αρμόδια Υποεπιτροπή Νομικών για Σχέδια Υπηρεσίας στις 19.04.2024.
Κατατέθηκαν, επίσης, στις 12.06.2024, ακόμα 23 Κανονισμοί που αφορούν την τροποποίηση 61 Σχεδίων Υπηρεσίας και υπολείπονται 2 Κανονισμοί που αφορούν 6 Σχέδια Υπηρεσίας, οι οποίοι αναμένεται να κατατεθούν σύντομα.
Η προσδοκία του Υπουργείου Οικονομικών είναι ότι όλα τα πιο πάνω Σχέδια Υπηρεσίας θα εγκριθούν από τη Βουλή πριν τη λήξη των εργασιών της για τις θερινές διακοπές, δηλαδή πριν από τις 15.07.2024.
Οι πολλαπλές συντάξεις, το ηλικιακό όριο για προαγωγές και η περίθαλψη
Τελικά, τι θα γίνει με τα νομοσχέδια για κατάργηση των πολλαπλών συντάξεων στους κρατικούς αξιωματούχους; Η διαφωνία των κομμάτων επικεντρώνεται στην καταβολή εφάπαξ, υπάρχει ενδεχόμενο να αλλάξουν οι σχεδιασμοί;
Το προτεινόμενο από το Υπουργείο Οικονομικών νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο, ως γνωστό, διαλαμβάνει την κατάργηση των συνταξιοδοτικών ωφελημάτων (σύνταξη και εφάπαξ ποσού) που καταβάλλονται στους αξιωματούχους και την καταβολή σ’ αυτούς ενός εφάπαξ φιλοδωρήματος, που κρίνεται ως η πλέον ενδεδειγμένη λύση για σκοπούς άρσης των στρεβλώσεων που παρουσιάζει το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο.
Με αυτό, ουσιαστικά, αίρονται οι δυο βασικές στρεβλώσεις που είναι η καταβολή πολλαπλών συντάξεων και η ταυτόχρονη καταβολή σύνταξης και μισθού στους κρατικούς αξιωματούχους που αναλαμβάνουν περισσότερα από ένα αξιώματα. Περαιτέρω, επιτυγχάνεται ομοιομορφία ως προς την ηλικία έναρξης καταβολής σύνταξης, η οποία, με βάση την προτεινόμενη ρύθμιση είναι η ηλικία των 65 ετών για το σύνολο των αξιωματούχων. Η ρύθμιση αυτή βρίσκεται σε συνάφεια με τη γενικότερη ρύθμιση που εφαρμόζεται ως προς την ηλικία έναρξης καταβολής της σύνταξης.
Η προτεινόμενη ρύθμιση διαμορφώθηκε αφού αντλήθηκε σχετική καθοδήγηση από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας.
Στο παρόν στάδιο δεν τυγχάνουν μελέτης και επεξεργασίας τυχόν εναλλακτικοί σχεδιασμοί.
Προ ημερών συνήλθε η ΜΕΠ, στην οποία προεδρεύετε, και όπως φαίνεται μπαίνει στο ψυγείο η κυβερνητική πρόταση για την απαγόρευση στις προαγωγές 18 μήνες πριν από την αφυπηρετήση. Παραμένει όμως η πρόταση στο τραπέζι; Θα επανέλθει διαφοροποιημένη; Σε σχέση με την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη θα καταθέσετε νομοσχέδιο για να επανέλθει;
Στη συνεδρία της ΜΕΠ αποφασίστηκε όπως το νομοσχέδιο που επεξεργάστηκε το Υπουργείο Οικονομικών μη προωθηθεί προς το παρόν και να δοθεί έμφαση ως προς το θέμα της επίσπευσης των διαδικασιών πλήρωσης των θέσεων στη δημόσια υπηρεσία.
Σε σχέση με την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των δημοσίων υπαλλήλων, αποφασίστηκε όπως προωθηθεί από το Υπουργείο Οικονομικών τροποποίηση του Κανονισμού 5 των περί Δημόσιας Υπηρεσίας (Ιατρικές Εξετάσεις και Ιατρική Περίθαλψη) Κανονισμών, για επαναφορά του συγκεκριμένου ωφελήματος. Ωστόσο, είναι πολιτική απόφαση σε επίπεδο Υπουργικού Συμβουλίου.
