Ο δρόμος για την καθιέρωση στην Κύπρο του Εθνικού Κατώτατου Μισθού (ΕΚΜ) δεν υπήρξε ποτέ στρωμένος με ροδοπέταλα. Αντίθετα, ήταν γεμάτος με αγκάθια και αγριόχορτα.
Το ότι σήμερα υπάρχει στην Κύπρο (από τον Γενάρη του 2023) θεσμοθετημένος ΕΚΜ οφείλεται αποκλειστικά στην αείμνηστη Ζέτα Αιμιλιανίδου, η οποία διετέλεσε για εννέα συνεχόμενα χρόνια υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων στην κυβέρνηση Νίκου Αναστασιάδη.
Έχοντας να δώσει λόγο μόνο στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας που τη διόρισε, αλλά και στη συνείδηση της, πάλεψε και πέτυχε σημαντικά και σπουδαία πράγματα στον τομέα των εργασιακών σχέσεων, της πρόνοιας και της κοινωνικής πολιτικής. Ανάμεσά τους, κυρίαρχη θέση κατέχει η εισαγωγή του ΕΚΜ, η επαναφορά της Αυτόματης Τιμαριθμικής Αναπροσαρμογής (ΑΤΑ) στη βάση της φιλοσοφίας της, η δημιουργία του υφυπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας και άλλα πολλά.
Σε κάποια στιγμή, η Ζέτα (τον Σεπτέμβρη του 2020 σε συνεδρία του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος), υποχρεώθηκε να κτυπήσει το χέρι στο τραπέζι για να υποδείξει με αυστηρότητα στην εργοδοτική πλευρά πως η εισαγωγή του ΕΚΜ δεν θα αυξήσει την ανεργία, ούτε και θα μειώσει την κερδοφορία των επιχειρήσεων ούτε και θα απειλήσει τη βιωσιμότητα καμιάς επιχειρηματικής μονάδας.
Υποχρεώθηκε να υψώσει τον τόνο της φωνής της για να αποκρούσει το αίτημα των εργοδοτικών οργανώσεων «για να καταργηθεί η ΑΤΑ, αν θα εισαχθεί ο ΕΚΜ». Άλλο το ένα και άλλο πράγμα το άλλο τους είπε, τονίζοντας με υποδειγματική αυστηρότητα «ξεχάστε την κατάργηση της ΑΤΑ απ’ αυτή την Κυβέρνηση».
Αυτά είναι σήμερα ιστορικά γεγονότα που έγιναν από μια υπουργό που σε όλη τη διαδρομή της (όχι μόνο στο υπουργείο Εργασίας), υπήρξε τίμια, αδιάφθορη και παλικάρι. Και όταν είσαι έντιμος και αδιάφθορος μπορείς να αρθρώνεις λόγο με διαρκή αξιοπρέπεια. Αυτή ήταν η α. Ζέτα, την οποία αρθρογραφικά μνημονεύουμε σήμερα, με τη συμπλήρωση δύο χρόνων από το θάνατο της (6 Ιουνίου 2022).
Οι αριθμοί
Όσον αφορά τα επιχειρήματα των εργοδοτών για τα όσα κακά θα μας έφερνε η εισαγωγή του ΕΚΜ, η πραγματικότητα και η στατιστική καταγραφή τα διέψευσαν, αφού:
(α) δεν αυξήθηκε η ανεργία. Αντίθετα, μειώθηκε και ακολουθεί διαρκή καθοδική πορεία, 7.6% στην Έρευνα Εργατικού Δυναμικού το 2020, 7.5% το 2021, 6.8% το 2022, 6.1% το 2023, ενώ το 2024 θα μειωθεί στο 5.5% περίπου.
(β) η απασχόληση, όχι μόνο δεν μειώθηκε αλλά αυξήθηκε. Το σύνολο των απασχολουμένων στην οικονομία από 431,716 άτομα το 2021 αυξήθηκαν στα 463,178 άτομα το 2023. Η εισαγωγή του ΕΚΜ αύξησε την απασχόληση μέσα σε τρία χρόνια κατά 7.28%, ποσοστό που δεν είναι ευκαταφρόνητο.
(γ) η κερδοφορία των επιχειρήσεων ουδόλως επηρεάστηκε από τον ΕΚΜ. Αντίθετα, υπάρχει σημαντική αύξηση της κερδοφορίας, ως ποσοστό του ΑΕΠ. Από το 25.6% που ήταν το 2020, η κερδοφορία αυξήθηκε το 2023 στο 29% του ΑΕΠ, όπως αναφέρεται στους Εθνικούς Λογαριασμούς που ανακοίνωσε πρόσφατα η Στατιστική Υπηρεσία. Αντίθετα, όλη αυτή την περίοδο υπήρξε σημαντική μείωση των απολαβών των μισθωτών πολιτών. Από το 45.8% του ΑΕΠ 2020, μειώθηκαν στο 41.1% το 2023.
Συμπέρασμα
Από όλα τα πιο πάνω από τα επίσημα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας εξάγεται το ασφαλές συμπέρασμα πως όλα τα επιχειρήματα και όλες οι αιτιάσεις της εργοδοτικής πλευράς κατά της εισαγωγής του Εθνικού Κατώτατου Μισθού ήταν κούφια και ψεύτικα.
Όλα αυτά η α. Ζέτα τα γνώριζε και τα αντιμετώπισε με τεκμηρίωση. Γι’ αυτό, η κυπριακή κοινωνία οφείλει να τη μνημονεύει και να την ευγνωμονεί, όπως πρέπει να την ευγνωμονεί γιατί στα εννιά χρόνια της υπουργίας της δεν επέτρεψε σε κανένα να κάνει πολιτικό παιγνίδι σε βάρος της ΑΤΑ. Αιωνία της η μνήμη.
Υ.Γ.1: Στις 15 Μαΐου 2022 η Ζέτα Αιμιλιανίδου υπέστη ανεύρυσμα εγκεφαλικής αορτής. Έφυγε για τη γειτονιά των αγγέλων στις 6 Ιουνίου 2022.
Υ.Γ.2: Ο Εθνικός Κατώτατος Μισθός εισήχθηκε την 1η Ιανουαρίου 2023 στα €885 μικτά και μετά από εξάμηνη συνεχή υπηρεσία στον ίδιο εργοδότη αυξήθηκε στα €940 μικτά.
Την 1η Ιανουαρίου 2024 αυξήθηκε στα €900 μικτά κατά την πρόσληψη και ανεβαίνει στα €1000 μικτά μετά το εξάμηνο.
Η επόμενη αναπροσαρμογή του είναι προγραμματισμένη για τον Γενάρη του 2026.
- Οικονομολόγος – Δημοσιογράφος
