Γιατί πρέπει να εναρμονιστούμε με τους νέους κανόνες του παιχνιδιού και η σημασία μιας κίνησης των κυπριακών τραπεζών

Πλέον, το ακρωνύμιο ESG είναι μια καθημερινή πραγματικότητα στην Κύπρο και άρχισε να παίρνει τη θέση που επιβάλλεται στο οικονομικό μας λεξιλόγιο.

To ESG (Environmental, Social, Governance) είναι εφαρμογή τριών συνιστωσών: οι ενέργειες του επιχειρείν προς το Περιβάλλον, η στάση προς την Κοινωνία και η Εταιρική Διακυβέρνηση, που πρέπει να εφαρμόζουν οι επιχειρήσεις αλλά και τα κράτη και θα πρέπει να καθρεφτίζουν τη βιώσιμη ανάπτυξη ενός οργανισμού ή κράτους.

Ουσιαστική αρχή στην Κύπρο έγινε μόλις τον περασμένο μήνα, με μια κοινή προσπάθεια των κυπριακών τραπεζών, που εισήγαγαν ένα εργαλείο αξιολόγησης κριτηρίων του ESG των εταιρειών που είναι πελάτες τους, ακολουθώντας τις «προσταγές» της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η μετάβαση στη βιωσιμότητα μέσω των κριτηρίων ESG αποτελεί μονόδρομο για τις κυπριακές επιχειρήσεις, μας είπε ο Γενικός Διευθυντής της Artemis Credit Bureau Γιάννης Τομασίδης, υπερθεματίζοντας το «κυπριακό εγχείρημα», καθώς έχει αναλάβει κεντρικό ρόλο στη δημιουργία αυτού του εργαλείου.

ΤΟ ΔΙΑΤΡΑΠΕΖΙΚΟ ΕΡΓΟ ESG ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑΣ “SYNESGY”

Ο κ. Τομασίδης μάς είπε πως, αφουγκραζόμενοι τις σημαντικές εξελίξεις, η Artemis Credit Bureau, το κυπριακό Γραφείο Πίστης, σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Τραπεζών Κύπρου και τις τράπεζες οι οποίες εκπροσωπούνται σε αυτόν, καθώς και με την εταιρεία ICAP CRIF A.E., μέλος του διεθνούς Ομίλου της CRIF S.p.A., εγκαθίδρυσαν πρόσφατα στην κυπριακή αγορά ένα σημαντικό έργο υποδομής στον τομέα του ESG: Το Διατραπεζικό Έργο Αξιολόγησης Επιχειρήσεων βάσει των κριτηρίων ESG, μέσω της παγκόσμιας ψηφιακής πλατφόρμας “Synesgy”.

Η Artemis Credit Bureau διαδραματίζει τον ρόλο του κόμβου μεταξύ των τραπεζών και των επιχειρήσεων. Μέσω του έργου, εισήχθη στην κυπριακή οικονομία ένα διεθνές, αξιόπιστο εργαλείο αξιολόγησης του βαθμού συμμόρφωσης των επιχειρήσεων με τα κριτήρια ESG. Η πλατφόρμα πληροί όλες τις προϋποθέσεις των διεθνών και ευρωπαϊκών οδηγιών και κανονισμών σχετικά με τα κριτήρια ESG.

Ο Γενικός Διευθυντής της Artemis Credit Bureau μάς ανέφερε πως είναι περήφανοι γιατί το κυπριακό Γραφείο Πίστης υλοποίησε ένα ακόμη έργο υποδομής για την κυπριακή οικονομία. Μέσω του σημαντικού αυτού έργου, καθίσταται εφικτή η αξιολόγηση της επίδοσης των κυπριακών επιχειρήσεων σε θέματα σχετικά με την περιβαλλοντική υπευθυνότητα, την κοινωνική μέριμνα και την εταιρική διακυβέρνηση, από τις ίδιες τις επιχειρήσεις και τις τράπεζες.

Παράλληλα, ανέφερε πως, μέσω του Διατραπεζικού αυτού Έργου, μπήκαν τα θεμέλια για τη δημιουργία ενός οικοσυστήματος ESG στην Κύπρο και πως, για ακόμη μία φορά, η Artemis Credit Bureau συμβάλλει έμπρακτα στη μετάβαση των κυπριακών επιχειρήσεων και της οικονομίας συνολικά, προς την ανάπτυξη και τη διεθνή ανταγωνιστικότητα.

Τέλος, σχολίασε πως η μετάβαση στη βιωσιμότητα μέσω των κριτηρίων ESG είναι μονόδρομος για τις κυπριακές επιχειρήσεις και απηύθυνε κάλεσμα να αδράξουν την ευκαιρία που τους δίνεται να αξιολογηθούν μέσω ενός διεθνούς αξιόπιστου εργαλείου, με απώτερο σκοπό να βελτιώσουν την απόδοση τους βάσει των κριτηρίων ESG, αυξάνοντας έτσι την ανταγωνιστικότητα τους στην αγορά.

ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ESG ΚΡΙΤΗΡΙΩΝ

Το διατραπεζικό έργο ESG που έχει εγκαθιδρυθεί στην κυπριακή αγορά μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας Synesgy αφορά δύο άξονες, ο πρώτος αφορά τις τράπεζες και ο δεύτερος τις επιχειρήσεις, ανέφερε στο philenews podcast ο Δημήτριος Μπούρμπουλας, ESG Project Leader, στην Artemis Credit Bureau.

Το “Synesgy” είναι μια παγκόσμια ψηφιακή πλατφόρμα συλλογής και αξιολόγησης δεδομένων ESG, η οποία δίνει τη δυνατότητα σε κάθε επιχείρηση, ανεξαρτήτως μεγέθους και κλάδου, να αξιολογήσει τον βαθμό βιωσιμότητάς της και να λάβει σχετικό πιστοποιητικό με τον βαθμό συμμόρφωσής της στα κριτήρια ESG.

Μέσω  της  πλατφόρμας Synesgy, η επιχείρηση καλείται να συμπληρώσει ένα ερωτηματολόγιο που αξιολογεί τις ενέργειές της όσον αφορά τους πυλώνες ESG. Συγκεκριμένα, ο εξουσιοδοτημένος εκπρόσωπος της επιχείρησης καλείται να απαντήσει σε ερωτήσεις που αφορούν τις πρακτικές της εταιρείας και να στοιχειοθετήσει τις απαντήσεις του μέσω εγγράφων που θα μεταφορτωθούν στην πλατφόρμα. Το σχετικό ερωτηματολόγιο είναι προσαρμοσμένο στο μέγεθος της επιχείρησής και στον κλάδο στον οποίο δραστηριοποιείται.

Με τη συμπλήρωση του ερωτηματολογίου η εταιρεία, με βάση τις πληροφορίες που έχει καταχωρήσει, λαμβάνει αυτόματα:

•             Tη βαθμολογία ESG (ESG Score).

•             Tο πιστοποιητικό ESG της (ESG Certificate)ν με ισχύ ενός έτουςν το οποίο μπορεί να δημοσιευθεί από την εταιρεία.

•             Ένα Σχέδιο Δράσης για βελτίωση της απόδοσης του οργανισμού στα κριτήρια ESG.

Η μεθοδολογία αξιολόγησης των δεδομένων ESG της επιχείρησης βασίζεται στους ισχύοντες διεθνείς και ευρωπαϊκούς κανονισμούς και πρότυπα και συνεχώς προσαρμόζεται στις σχετικές αλλαγές τους. Το ερωτηματολόγιο Synesgy είναι πιστοποιημένο από την CRIF Rating Agency, αναγνωρισμένη σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Πέραν της ίδιας της επιχείρησης, για σκοπούς του έργου η πλατφόρμα Synesgy υποστηρίζει ταυτόχρονα τον τραπεζικό κλάδο, καθότι τα αποτελέσματα της αξιολόγησης μιας επιχείρησης κοινοποιούνται, μέσω της Artemis Credit Bureau, στο συνεργαζόμενο τραπεζικό ίδρυμα της επιχείρησης για σκοπούς αξιολόγησης της εταιρείας με βάση τα κριτήρια ESG. Με αυτό τον τρόπο, καθίσταται εφικτή η παρακολούθηση των εταιρειών σε θέματα σχετικά με τη βιωσιμότητα, την κοινωνική μέριμνα και την εταιρική διακυβέρνηση.

Καθότι το έργο είναι διατραπεζικό, οι επιχειρήσεις οι οποίες είναι κοινοί πελάτες διαφόρων τραπεζών, καλούνται να συμπληρώσουν ένα και μόνο κοινό ερωτηματολόγιο για όλες τις τράπεζες ενώ αντίστοιχα τα εμπλεκόμενα τραπεζικά ιδρύματα αντλούν ομοιογενή πληροφόρηση για την εν λόγω επιχείρηση.

ΟΙΚΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ, ΕΕ, ΚΥΠΡΟΣ ΚΑΙ Ο ΟΔΗΓΟΣ ΤΟΥ ESG 

Η Νικόλ Κ. Φινοπούλου (Δικηγόρος, Banking, & Financial Services, Sustainability Compliance & ESG Expert (LL.B (Hons), LL.M(UCL), LPC, CISL, University of Cambridge) σημείωσε σε πρόσφατη αρθρογραφία της στο Insider πως οι αξιολογήσεις ESG από τους οίκους αξιολόγησης έχουν διπλή σημασία και θα αποκτούν πλέον ξεχωριστή και καθοριστική σημασία για το μέλλον κρατών και επιχειρήσεων.

Αναφέρει ειδικότερα πως «από τη μία παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για κράτη και επιχειρήσεις και για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, σε σχέση με το τι πρέπει να βελτιώσουν και από την άλλη παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες σε διεθνείς οργανισμούς και επενδυτές σε σχέση με τις χώρες (στην περίπτωση μας η Κύπρος) στις οποίες σχεδιάζουν να επενδύσουν ή να μεταφέρουν εργασίες, όπως είναι η τάση τα τελευταία χρόνια». Σε πρόσφατη αρθρογραφία της έδωσε δύο παραδείγματα:

  • Αν για παράδειγμα μια εταιρεία τεχνολογίας σχεδιάζει να μεταφέρει στην Κύπρο τα γραφεία της, αναζητώντας προσωπικό και από την τοπική αγορά, προφανώς η αναντιστοιχία δεξιοτήτων, ειδικά για εργασίες που σχετίζονται με την τεχνολογία και την ψηφιοποίηση, θα επενεργήσει αρνητικά για τη χώρα μας κατά την ανταγωνιστική με άλλους προορισμούς διαδικασία λήψης απόφασης.
  • Αντίστοιχα, η ανάγκη για εστίαση στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορεί να προσελκύσει επενδύσεις, να ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια και να τοποθετήσει την Κύπρο στις κορυφαίες χώρες για βιώσιμη ανάπτυξη εντός της ΕΕ. Απαιτείται, όμως, ισχυρή πολιτική δέσμευση και ξεκάθαρη πολιτική προς αυτήν την κατεύθυνση.

Τέλος, σημείωσε ότι το εξελισσόμενο τοπίο των ESG αναδιαμορφώνει τον τρόπο με τον οποίο οι χώρες προσεγγίζουν την ανάπτυξη και οι επενδυτές τις χώρες. Για την Κύπρο, το ταξίδι περιλαμβάνει την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προκλήσεων, την αξιοποίηση των ευκαιριών για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τον μετριασμό των κοινωνικών κινδύνων και την αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων της διακυβέρνησής της.

Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, από τις αρχές του χρόνου και συγκεκριμένα από τα μέσα Φεβρουαρίου η ΕΕ συμφώνησε σε έναν νέο κανονισμό που θα ορίζει το τι θα αξιολογεί το ESG για να διασφαλίζει ότι οι επενδυτές και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη θα έχουν πρόσβαση σε αξιόπιστες και συγκρίσιμες πληροφορίες σχετικά με τους στόχους των αξιολογήσεων ESG (τι αξιολογούν) και τις μεθοδολογίες (πώς αξιολογούν).

Δεδομένης της σημασίας των αξιολογήσεων ESG στις επενδυτικές αποφάσεις πλέον, θα συμβάλει στην ενίσχυση της κουλτούρας διαφάνειας σχετικά με τον αντίκτυπο των εταιρειών στους ανθρώπους και το περιβάλλον. Πρόκειται για μια πρώτη δέσμη κανόνων της ΕΕ για τη ρύθμιση και των αξιολογήσεων ESG, των διαπιστευτηρίων βιωσιμότητας των εταιρειών, οι οποίες καθοδηγούν επενδύσεις τρισεκατομμυρίων δολαρίων παγκοσμίως.

Σύμφωνα με αυτούς τους κανόνες, οι μέχρι πρότινος μη ρυθμιζόμενοι πάροχοι αξιολογήσεων ESG στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να αδειοδοτούνται και να εποπτεύονται από την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών.

Οι αξιολογητές που εδρεύουν εκτός της ΕΕ θα πρέπει να έχουν τις αξιολογήσεις τους επικυρωμένες από έναν αξιολογητή που εποπτεύεται στην ΕΕ. Οι αξιολογητές θα πρέπει να γνωστοποιούν ρητά εάν οι αξιολογήσεις τους καλύπτουν τον τρόπο με τον οποίο οι δραστηριότητες μιας εταιρείας επηρεάζουν το περιβάλλον ή κοινωνικούς παράγοντες όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, και όχι μόνο τον αντίκτυπο των ESG στην τελική γραμμή μιας εταιρείας.

Η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ESG

Όλα ξεκίνησαν στις 25 Σεπτεμβρίου 2015, όπου οι κυβερνήσεις 193 χωρών μελών του ΟΗΕ υπέγραψαν την Ατζέντα 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, η οποία είναι ένα πρόγραμμα δράσης που εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει 17 συγκεκριμένους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης, που ορίζονται σε ένα ευρύτερο πρόγραμμα δράσης με συνολικά 169 συναφείς στόχους.

Τα τελευταία χρόνια, βιώνουμε όλο και εντονότερα την κλιματική κρίση, τη διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων αλλά και την αδήριτη ανάγκη για ακόμη πιο διαφανείς διαδικασίες διακυβέρνησης στους οργανισμούς. Σήμερα παρατηρούμε όλο και περισσότερες επιχειρήσεις να ενσωματώνουν δράσεις και πρακτικές ESG προκειμένου να ανταποκριθούν στην νέα πραγματικότητα και τις απαιτήσεις των αγορών.

H επένδυση στην ενσωμάτωση πρακτικών ESG δημιουργεί προστιθέμενη αξία στις ίδιες τις επιχειρήσεις, ενισχύει τη φήμη και τη σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ της επιχείρησης με τους πελάτες της, το εργατικό δυναμικό της, την κοινωνία, και των ενδιαφερόμενων μερών ευρύτερα.

Πρακτικά, οι διεθνείς μελέτες καταδεικνύουν ότι το ESG αναδύεται ως μια μακροπρόθεσμη επιχειρηματική στρατηγική η οποία επιβραβεύεται με αύξηση εσόδων, μείωση κοστών και απόκτηση νέων πελατών. Επιχειρήσεις οι οποίες βελτιώνουν τις επιδόσεις τους σε θέματα περιβάλλοντος, κοινωνίας και εταιρικής διακυβέρνησης, βελτιώνουν ταυτόχρονα την πρόσβαση τους σε κεφάλαια. Παράλληλα, έχουν την ευκαιρία να καινοτομήσουν και να καλύψουν την ζήτηση σε προϊόντα και υπηρεσίες με θετικότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα και κοινωνικό αντίκτυπο και να γίνουν πιο ανταγωνιστικές στην αγορά.

Πλέον, η παγκόσμια επιχειρηματική κοινότητα καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η βιώσιμη ανάπτυξη των επιχειρήσεων μπορεί να επιτευχθεί μόνο εάν το ευρύτερο περιβάλλον και η κοινωνία ευδοκιμούν. Η δημοσίευση των μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών σχετικά με την στρατηγική και την αποδοτικότητα ενός οργανισμού στα κριτήρια ESG αποτελεί βέλτιστη πρακτική για τις επιχειρήσεις αλλά πλέον και απαίτηση των ευρωπαϊκών Οδηγιών CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) και CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive) για την αξιολόγηση των ίδιων επιχειρήσεων και της εφοδιαστικής τους αλυσίδας, αντίστοιχα. 

Ταυτόχρονα, η ενσωμάτωση των κριτηρίων ESG στις πολιτικές, διαδικασίες και στη λήψη αποφάσεων στηρίζουν την υπεύθυνη επένδυση και δανειοδότηση. Τα ενδιαφερόμενα μέρη, οι επενδυτές και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αναγνωρίζουν ότι οι πληροφορίες ESG είναι πολύτιμες στην κατανόηση του εταιρικού σκοπού, της στρατηγικής και της ποιότητας διοίκησης ενός οργανισμού.

Οι αναφορές, δημοσιοποιήσεις και οι αξιολογήσεις ESG αφαιρούν μέρος της πολυπλοκότητας της αξιολόγησης των δραστηριοτήτων ESG μιας εταιρείας. Η ζήτηση για αναφορές και μετρήσεις ESG πλέον καθιερώνεται και ως εκ τούτου, όλο και περισσότερες εταιρείες μετρούν και δημοσιοποιούν τα δεδομένα ESG τους.

Κατά τον κ. Τομασίδη, την ίδια στιγμή είναι επάναγκες τα τραπεζικά ιδρύματα, με βάση τις εποπτικές και κανονιστικές απαιτήσεις, να αξιολογήσουν μέσω των δεδομένων ESG τη βιώσιμη χρηματοδότηση των υφιστάμενων και δυνητικών επιχειρηματικών πελατών τους και να κατευθύνουν τις στρατηγικές δανεισμού τους σε πιο βιώσιμες, υπεύθυνες και διαφανείς εταιρείες.

Από το τεύχος Μαΐου του περιοδικού Insider