Νέα κριτήρια θα τεθούν σε ισχύ προσεχώς για τις υποθέσεις στις οποίες θα δίνει προτεραιότητα η Επιτροπή Προστασίας Ανταγωνισμού (ΕΠΑ) κατά την εκτέλεση των καθηκόντων της.

Ήδη ετοιμάστηκε προσχέδιο νομοσχεδίου, το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση, έτσι ώστε η ΕΠΑ να μπορεί να δίνει προτεραιότητα σε συγκεκριμένες υποθέσεις που κρίνει η ίδια επείγουσες.

Τα κριτήρια που θα λαμβάνει υπόψη της η ΕΠΑ όταν εγκριθεί το νομοσχέδιο θα είναι η προώθηση της αξιοπιστίας και της αποτελεσματικότητας του έργου της, η ταχύτερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση σημαντικών στρεβλώσεων στην αγορά, η δυνατότητα ελέγχου των αποτελεσμάτων της δράσης της και η αξιολόγηση του έργου της, ο αριθμός των καταγγελιών που υποβάλλονται, η σοβαρότητα της υπόθεσης αλλά και τις επιπτώσεις που θα έχουν στον ανταγωνισμό.

Παράλληλα με τον καθορισμό των κριτήριων προτεραιοποίησης υποθέσεων, η ΕΠΑ θα διατηρεί τη διακριτική ευχέρεια να δίνει προτεραιότητα σε υποθέσεις με βάση και άλλα κριτήρια, εφόσον το κρίνει σκόπιμο υπό τις  περιστάσεις.

Η τροποποίηση της νομοθεσίας θα διευκολύνει επίσης την Επιτροπή να αναλαμβάνει την υποχρέωση της για συμμόρφωση με τις εκτελεστές δικαστικές αποφάσεις του Ανωτάτου Δικαστηρίου, του Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου, του Εφετείου ή του Διοικητικού Δικαστηρίου, οι οποίες έχουν εκδοθεί επί ενδίκων μέσων σε αποφάσεις της Επιτροπής.

Συνολικά επτά κριτήρια θα λαμβάνει υπόψη η ΕΠΑ για να δώσει προτεραιότητα σε συγκεκριμένες υποθέσεις. Μεταξύ άλλων, αφορούν το δημόσιο συμφέρον, τις επιπτώσεις που θα έχει στον ανταγωνισμό και στους καταναλωτές η εξέταση μιας υπόθεσης και η στρατηγική σημασία της υπόθεσης.

Συγκεκριμένα, βασικό κριτήριο δράσης της ΕΠΑ αποτελεί η εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος, μέσω της δημόσιας επιβολής του δικαίου του ανταγωνισμού. Η Επιτροπή έχει τη διακριτική ευχέρεια να θέτει προτεραιότητες στην εξέταση υποθέσεων με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον.

Αξίζει να σημειωθεί πως το δημόσιο συμφέρον θα εξετάζεται υπό το πρίσμα των ενδεχόμενων εκτιμημένων επιπτώσεων που έχει μια παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού τόσο στον αποτελεσματικό ανταγωνισμό όσο και σε εκφάνσεις του κοινωνικού συνόλου, όπως την ευημερία των καταναλωτών.

Η ΕΠΑ θα δίνει προτεραιότητα σε αυτεπάγγελτες έρευνες και καταγγελίες, οι οποίες εγείρουν ζητήματα σοβαρών περιορισμών του ανταγωνισμού που αφορούν συμπράξεις, υποθέσεις κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης, καθορισμό τιμών, περιορισμό των πωλήσεων κλπ, οι οποίες επεκτείνονται σε όλη την χώρα και επηρεάζουν αγορές προϊόντων ή υπηρεσιών καίριας σημασίας για τους Κύπριους καταναλωτές.

Επιπρόσθετα, θα δίνεται προτεραιότητα στις υποθέσεις που αφορούν αντιανταγωνιστικές πρακτικές, όπως είναι πρακτικές που ακολουθούνται από πολλές επιχειρήσεις οι οποίες μπορούν να μετακυλούν αυξημένες τιμές σε ενδιάμεσες επιχειρήσεις ή στους καταναλωτές.

Υπόψη και οι επιπτώσεις

Σε σχέση με τις επιπτώσεις στον ανταγωνισμό, η ΕΠΑ θα έχει την ευχέρεια να θέτει προτεραιότητες στην εξέταση υποθέσεων με γνώμονα τις επιπτώσεις στον ανταγωνισμό που θα έχει το αποτέλεσμα της εξέτασης μίας καταγγελίας ή της διεξαγωγής αυτεπάγγελτης έρευνας.

Οι επιπτώσεις στον ανταγωνισμό θα εξετάζονται σε συνάρτηση με τις πιθανές επιπτώσεις που θα προκύψουν από μια ενδεχόμενη παράβαση των κανόνων του ανταγωνισμού στην άσκηση αποτελεσματικού ανταγωνισμού στην αγορά και οι οποίες ενδεχομένως να επηρεάζουν το εμπόριο μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε. Παράλληλα, η ΕΠΑ θα μπορεί να δίνει προτεραιότητα στην εξέταση υποθέσεων, είτε αυτεπάγγελτα είτε μετά από καταγγελία, οι οποίες προκαλούν επιπτώσεις στους καταναλωτές.

Συγκεκριμένα, θα εξετάζει κατά πόσο μια απόφασή της θα συμβάλλει να επέλθουν άμεσα αλλαγές στη συμπεριφορά των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων, προς όφελος των καταναλωτών. Όφελος που θα σχετίζεται με χαμηλότερες τιμές, υψηλότερη ποιότητα και εύρος επιλογών προϊόντων και υπηρεσιών.

Αξίζει να σημειωθεί πως με τη διασφάλιση της ορθής λειτουργίας των αγορών, οι καταναλωτές επωφελούνται από τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας που θα προκύπτει από τον ανόθευτο ανταγωνισμό μεταξύ των επιχειρήσεων. Λόγω των συγκεκριμένων δεδομένων, η ΕΠΑ θα μπορεί να παρεμβαίνει για την προστασία καταναλωτών που είναι εκτεθειμένοι σε αντιανταγωνιστικές καταστάσεις.

Επιπρόσθετα, η ΕΠΑ θα δίνει προτεραιότητα στην εξέταση υποθέσεων που αφορούν σε προϊόντα και υπηρεσίες που είναι ιδιαίτερης σημασίας για τους Κύπριους καταναλωτές και θα λαμβάνει υπόψη τον ενδεχόμενο αντίκτυπο που θα έχουν οι συγκεκριμένες πρακτικές στην ανάπτυξη της καινοτομίας αλλά και στη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων και υπηρεσιών.

Ταυτόχρονα, η ΕΠΑ θα δίνει προτεραιότητα σε υποθέσεις οι οποίες θα συμβάλλουν στη διασαφήνιση νομικών κανόνων, ώστε να ωθούνται οι επιχειρήσεις σε ευνοϊκές πρακτικές για τους καταναλωτές, στην εξάλειψη περιορισμών του ανταγωνισμού προς όφελος των καταναλωτών και στην πληρέστερη ενημέρωση και πληροφόρηση των καταναλωτών.

Στρατηγικής σημασίας υποθέσεις

Άλλη μια πτυχή που θα λαμβάνει υπόψη η ΕΠΑ για να δώσει προτεραιότητα σε μια υπόθεση είναι η στρατηγική σημασία ενός θέματος. Αναλυτικά η ΕΠΑ θα έχει την ευχέρεια να θέτει προτεραιότητες στην εξέταση υποθέσεων με γνώμονα την ανάγκη διαμόρφωσης και εφαρμογής πολιτικής και στρατηγικής στα θέματα που εμπίπτουν των αρμοδιοτήτων της και που άπτονται των κανόνων του ανταγωνισμού.

Θα έχει τη δυνατότητα να επικεντρώνεται και σε υποθέσεις οι οποίες μεταξύ άλλων, ευνοούν τη δυνατότητα αποσαφήνισης καίριων νομικών ζητημάτων και τη δημιουργίας νομολογιακού προηγούμενου. Κάτι τέτοιο, σύμφωνα με το προσχέδιο του νομοσχεδίου θα συμβάλει στην ασφάλεια του δικαίου, στη διασφάλιση της συνεπούς και συνεκτικής ερμηνείας της εθνικής νομοθεσίας για την προστασία του ανταγωνισμού σε σχέση και με το ενωσιακό δίκαιο και, στην αποτροπή της επανεμφάνισης παρόμοιων παραβάσεων των κανόνων του ανταγωνισμού και στρεβλώσεων στην αγορά.

Ανάλογα και με τα στοιχεία για ύπαρξη παράβασης

Επιπλέον, η ΕΠΑ θα δίνει προτεραιότητα και σε υποθέσεις όπου υπάρχουν ισχυρά στοιχεία που να τεκμηριώνουν κάποια παράβαση κατόπιν έρευνας. Ταυτόχρονα, θα μπορεί να προωθεί την εξέταση υποθέσεων με βάση τους διαθέσιμους ανθρώπινους πόρους. Θα εξετάζεται στη βάση της αρχής της αναλογικότητας η διερεύνηση μίας υπόθεσης υπό το φως των ανθρώπινων πόρων καθώς και της χρονικής διάρκειας που θα απαιτηθούν για την ολοκλήρωση των εν λόγω διαδικασιών, σε αντιδιαστολή με τα οφέλη που θα προκύψουν από τη διερεύνηση.

Τέλος, άλλο ένα κριτήριο που θα λαμβάνεται υπόψη για τις υποθέσεις που θα δίνει προτεραιότητα η ΕΠΑ θα είναι με βάση τον εναπομείναντα χρόνο παραγραφής των πιθανολογούμενων παραβάσεων.